سلامت نیوز : دغدغه ارتقای سلامت مردم نه‌تنها در پایتخت بلكه در تمام كشور باعث شد تا معاون امور اجتماعی و فرهنگی و پیشگیری قوه قضائیه، وزیر بهداشت و درمان كشور و شهردار تهران تفاهمنامه مشتركی را امضا كنند. تفاهمنامه‌ای كه هدف نهایی آن تامین سلامت آحاد جامعه، دستیابی به اهداف چشم‌انداز 1404، برنامه پنجم توسعه و به منظور تحقق پوشش همگانی سلامت است.همچنین بر پایه این تفاهمنامه، سلامت مردم شهر تهران و توانمندسازی آنها مدنظر قرار می‌گیرد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ سیدحسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت و درمان كشور دلیل انعقاد این تفاهمنامه مشترك را با مدیریت شهری، موفقیت تلاش‌های چند سال اخیر شهرداری تهران در حوزه سلامت شهروندان تهرانی عنوان كرد و گفت: «با استفاده از ظرفیت شهرداری می‌توان گام‌های موثری در حوزه بهداشت و سلامت شهروندان برداشت.» دكتر امیری، قائم‌مقام معاونت اجتماعی و فرهنگی و پیشگیری از جرم قوه قضائیه نیز دلیل انعقاد این تفاهمنامه مشترك را در حوزه سلامت جسمی و روانی مردم در ادامه تجربه‌های موفق مدیریت شهری تهران در حوزه سلامت پایتخت‌نشینان می‌داند و تاكید كرد: «از زحماتی كه دكتر قالیباف از مدت‌ها قبل برای مهیا شدن مسیر كشیدند تشكر می‌كنم.» محمدباقر قالیباف، شهردار تهران نیز در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران اعلام كرد: «درست است كه مرزهای جغرافیایی در حوزه ماموریتی وجود دارد اما به‌طور حتم در حوزه رسیدگی به سلامت، این مرزها شناخته شده نیست و مهم توجه به شهروندان در هر كجای این مرز و بوم است، حال می‌خواهد شهروندان تهرانی باشند یا مردم حاشیه تهران.»

ضرورت توجه به سلامت اجتماعی مردم

روز پنج‌شنبه گام بلند همكاری مدیریت شهری تهران در حوزه ارتقای سلامت مردم با وزارت بهداشت و درمان و قوه قضائیه در قالب یك تفاهمنامه مشترك برداشته شد تا تجربه‌های موفق شهرداری تهران با اجرای طرح سنجش عدالت در حوزه سلامت شهروندان انگیزه‌ای برای گسترش این تجربه‌ به تمام شهرهای كشور بدون در نظر گرفتن محدودیت‌های مرز‌های جغرافیایی و حوزه‌های ماموریتی باشد. البته باید به این مسئله اشاره كرد كه عامل دیگری كه باعث شد تا دو مقام مسئول در حوزه بهداشت كشور و قوه قضائیه را در كنار شهردار تهران قرار دهد، معضل آلودگی هوا در تهران و سایر شهرها و كلانشهرهای كشور بود. مسئله‌ای كه به اعتقاد وزیر بهداشت و درمان سلامت جسمی و روانی مردم را تحت الشعاع قرار داده و به اعتقاد قائم‌مقام معاونت اجتماعی و فرهنگی قوه قضائیه تاثیر روانی آلودگی هوا به دلیل ایجاد استرس و خشونت در مردم یكی از عوامل پنهان افزایش آسیب‌های اجتماعی در كشور است. محمدباقر قالیباف، شهردار تهران در حاشیه امضای این تفاهمنامه در جمع خبرنگاران با مثبت ارزیابی‌كردن این اقدام بیان كرد: «موضوع سلامت مهم‌ترین موضوع در زندگی انسان‌هاست.

سلامت ابعاد مختلفی دارد، تامین سلامت اجتماعی، روانی و جسمی به‌طور حتم برعهده حاكمیت است و حاكمیت باید تلاش كند با كمك و همكاری خود مردم آن را تامین كند.» شهردار پایتخت ادامه داد: «كاری كه اكنون در مورد آن اتفاق نظر شد و تفاهمنامه‌ای پیرامون آن به امضا رسید این است كه به حوزه سلامت در بعد اجتماعی توجه كنیم كه عمدتا این بخش متوجه شهرداری و قوه قضائیه است.

باید با همكاری هم یك مقدار این موضوع را به پیش ببریم.» به گفته شهردار تهران؛ بخشی دیگر از این تفاهمنامه به حوزه بهداشت و درمان مربوط است كه در این حوزه شهرداری می‌تواند كمك قابل‌توجهی به عزیزانمان در وزارت بهداشت و درمان داشته باشد. به عبارتی امروز این تفاهمنامه به امضا رسید تا با كمك هم و با استفاده از ظرفیت شبكه خانه‌های سلامتی كه در سطح شهر وجود دارد، NGO‌ها و ظرفیت دانشگاه‌های علوم‌پزشكی و علوم بهزیستی كه در تهران هستند، سلامت جامعه را ارتقا دهیم. قالیباف در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به اینكه تعداد قابل‌توجهی از پزشكان عمومی و متخصص كشور در تهران حضور دارند، بیان كرد: «باید از این ظرفیت‌ها استفاده كنیم تا ان‌شاءالله در حوزه سلامت گام‌های جدی برداشته شود.»

آنطور كه شهردار تهران به خبرنگاران توضیح داد، براساس این تفاهمنامه وظایف شهرداری تهران بیشتر در حوزه اقدامات پیشگیرانه است. به عنوان مثال از نوزاد تازه متولد شده گرفته تا كنترل‌ها و چكاب‌هایی كه باید انجام شود، در خانه‌های سلامت و در حوزه بهداشت و پیشگیری انجام خواهد گرفت. در حال حاضر شاید این موارد به صورت دقیق مشخص نباشد و بیشتر شهروندان خود به مراكز درمانی مراجعه می‌كنند، اما این ظرفیت وجود دارد كه با شبكه محلی و خانه‌های سلامتی كه در شهر تهران وجود دارد و با كمك وزارت بهداشت می‌توان موضوع سلامت را به در خانه‌های مردم برد. قالیباف در ادامه صحبت‌های خود توضیح داد: «در حال حاضر ممكن است شهروندی با مشكل پزشكی مواجه نباشد اما با چكابی كه توسط پزشك صورت می‌گیرد بیماری او تشخیص داده شود كه با یك اقدام ابتدایی و اولیه حل شود. این در حالی است كه اگر فرد با تاخیر مثلا یك‌ساله برای درمان بیماری خود به مراكز درمانی مراجعه كند، امكان جبران آن وجود نداشته باشد.»

به جای انتقال پایتخت به تمركززدایی فكر كنیم

محمدباقر قالیباف، شهردار تهران یكی از موضوعات مهم این تفاهمنامه را پرداختن به مشكل و معضل بزرگ آلودگی هوا دانست و بیان كرد: «حتما یكی از بحث‌های مهم بحث آلودگی هواست كه طبیعتا باید با هماهنگی خوبی كه بین مجلس به عنوان قانونگذار و شهرداری و دولت وجود دارد، به این مشكل رسیدگی شود.» شهردار پایتخت با تاكید به اینكه آلودگی هوا دغدغه دولت نیز هست، ادامه داد: «بحث آلودگی هوا به عنوان یك چالش بزرگ در شهر در دستور كار است.» شهردار تهران در ادامه صحبت‌های خود با خبرنگاران درباره مصوبه مجلس درباره انتقال پایتخت از تهران و اینكه اجرای این طرح می‌تواند تاثیری در كاهش آلودگی هوا در تهران داشته‌باشد نیز به صراحت اعلام كرد: «اینگونه نیست كه ما نظر بدهیم موافق هستیم یا مخالفیم. به هر حال این طرح در دور اول در مجلس تصویب شده و روی آن كار كارشناسی صورت خواهد گرفت تا پاسخ این پرسش را بدهند. بنابراین باید تمامی اندیشمندان و صاحبنظران به كمك مجلس، دولت، شهرداری و همه آن تركیبی كه در قانون پیش‌بینی شده بیایند و یك بررسی دقیق صورت گیرد و تصمیم‌گیری شود. اما آنچه كه در ذهن بنده است این است كه باید دقت كنیم كه بین تراكم‌زدایی و تمركززدایی فرق قائل شویم. به جای تراكم‌زدایی از پایتخت باید توزیع فضایی قدرت و به عبارتی تمركز زدایی داشته باشیم، با تمركز‌زدایی نه تنها تهران را نجات می‌دهیم بلكه كشور را نجات خواهیم داد و توسعه در كشور استارت خواهد خورد. شاید اگر به این نكته توجه كنیم بشود باری را از روی دوش شهر تهران برداشت.»

قالیباف یكی از مشكلات كلانشهرها به ویژه تهران را افزایش حاشیه نشینی و معضلات ناشی از این پدیده دانست و یادآور شد: «مشكلات حاشیه شهرها چالش بزرگی است و آمارها نشان می‌دهد كه یكسوم جمعیت كلانشهرها در حاشیه شهرها زندگی می‌كنند.»به گفته او؛ یكی دیگر از مشكلات حاشیه شهرها نوع مدیریت جغرافیایی مسئولان در این محدوده‌هاست. هم‌‌اكنون این موضوع در دستور كار دولت قرار گرفته و وزارت مسكن این مسئولیت را دارد كه این موضوع را دنبال كند و جلسات آن نیز شروع شده است. محمدباقر قالیباف در این باره توضیح داد: «به عنوان مثال در شهر تهران تا اتوبان آزادگان محدوده شهر تهران است و مسئولیت آن با ماست، اما آن سوی بزرگراه یك شهر جدید یا یك روستا هم هست كه درست است ما مسئولیتی نداریم، اما مردم این مرزها را نمی‌شناسند، سلامت و امنیت هم این مرزها را نمی‌شناسد، اقتصاد و سیاست نیز چنین مرزهایی را نمی‌شناسد. بنابراین باید در سازماندهی سیاسی فضا هم دقت كنیم.» شهردار تهران با اشاره به تلاش دولت قبل برای جدایی شهرری از تهران بیان كرد: «یكی از مخالفت‌های ما در این باره به این دلیل بود كه اگر این امر صورت گیرد یك حاشیه‌نشینی دیگری به وجود می‌آید، در حالی كه ما باید به امكانات آن نقطه توجه كنیم و مدیریت درست انجام دهیم. البته باید از مهاجرت به شهرها و اطراف شهرها جلوگیری شود.»

امیدواریم دیگر دستگاه‌ها هم به شهرداری كمك كنند

سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی نیز در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران بیان كرد: «در قالب این تفاهمنامه وظیفه هركدام از ما مشخص شد تا با تولیت وزارت بهداشت از ظرفیت‌های قطعی و عظیمی كه در شهرداری تهران موجود است، بتوانیم جهت ساماندهی امور بهداشتی مردم استفاده كنیم.» هاشمی با بیان اینكه كارهای بسیار زیادی انجام گرفته كه تاكنون اجرایی نشده بود، افزود: «امروز در قالب این تفاهمنامه وظیفه هركدام از ما مشخص شد تا با تولیت وزارت بهداشت از ظرفیت‌های قطعی و عظیمی كه در شهرداری تهران موجود است كه عمدتا خود مردم هستند، بتوانیم جهت ساماندهی امور بهداشتی مردم استفاده كنیم و در عین حال تصدی‌گری ما را به خود مردم در قالب محله‌ها ومراكز بهداشتی كه تعریف خواهد شد منتقل كنیم.» به گفته وزیر بهداشت و درمان؛ برپایه این تفاهمنامه مقرر شد از ظرفیت دانشگاه‌های علوم‌پزشكی تهران و شهید بهشتی استفاده كنیم و در قالب آن به مناطقی به صورت آزمایشی خدمات ارائه شود.

او همچنین با بیان اینكه دبیرخانه این مركز در شهرداری مستقر خواهد شد، یادآور شد: «بنده از حسن نظر شهردار تهران در این خصوص تشكر می‌كنم.» سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با خبرنگاران با تاكید بر اینكه وضع بهداشت در حاشیه شهرها اصلا مناسب نیست، تاكید كرد: «در روستاها خانه بهداشت و مراكز بهداشتی داریم. به عبارتی اگرچه شبكه ناقص است اما كارآمد است و در دو سه دهه اخیر ارتقا یافته اما وضعمان درحاشیه شهرها اصلا مناسب نیست. اگر بخواهیم حضور فعال داشته باشیم باید كارها را به مردم واگذار كنیم و چه جایی بهتر از شهرداری‌هاست، شهرداری تهران شبكه بسیار خوبی دارد و ما بدون آنكه هزینه اضافی برای كشور داشته باشیم باید از ظرفیت‌های ایجاد شده استفاده كنیم. به عبارت دیگر در قالب این تفاهمنامه می‌توان از آسیب‌های جسمی، اجتماعی، روحی روانی كه در كلانشهرها وجود دارد پیشگیری كنیم، قطعا اگر این اتفاق بیفتد بیماری كمتر خواهد شد، هزینه‌ها كاهش می‌یابد و نشاط و شادابی مردم بیشتر می‌شود.» وزیر بهداشت تاكید كرد: «البته شهرهایی مثل تهران استثنایی هستند و مشكلات متعدد دیگری هم دارند كه امیدواریم كه همه دستگاه‌ها به شهرداری كمك كنند تا این فضای همكاری به‌وجود‌آید.»

توجه به مسئله پیشگیری در حوزه سلامت روانی و اجتماعی

دكتر امیری، قائم‌مقام معاونت اجتماعی و فرهنگی و پیشگیری از جرم قوه قضائیه نیز در حاشیه این مراسم به خبرنگاران اعلام كرد: «حوزه سلامت یكی از دغدغه‌های اصلی مردم است. در عین حال نیز تكلیفی بر عهده دولت و نظام جمهوری اسلامی است و ارتقا شاخص‌های سلامت یك ضرورت اجتناب ناپذیر است.»

امیری با تاكید بر اینكه در قوه قضائیه تمركز رویكرد پیشگیری مورد عنایت است، افزود: «یكی از سازوكارهای ارتقا شاخص‌های سلامت توجه به پیشگیری هم در حوزه سلامت جسمی، هم سلامت روانی وهم سلامت اجتماعی است. بنابراین قوه قضائیه از باب وظیفه‌ای كه در قانون اساسی دارد آماده هرگونه همكاری با دستگاه‌هایی كه نقش محوری در افزایش شاخص‌های سلامت دارند است.» قائم‌مقام معاونت اجتماعی، فرهنگی و پیشگیری قوه قضائیه تاكید كرد: «این تفاهمنامه برای ایجاد هماهنگی و همدلی بیشتر مسئولان در حوزه سلامت است و امیدوارم با همدلی كه امروز كاملا در جلسه ملموس بود در آینده‌ای نزدیك شاهد استفاده گسترده‌تری از ظرفیت عمومی جامعه در پیشبرد اهداف مقرر و ارتقا شاخص‌های سلامت باشیم. لازم است از زحماتی كه دكتر قالیباف از مدت‌ها قبل برای مهیا شدن مسیر كشیدند تشكر كنم.»

باید قدر دستاوردهای عظیم شهرداری تهران را بدانیم

دكتر علی‌اكبر سیاری، معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی نیز در این مراسم با بیان اینكه شهرداری تهران دستاوردهای بزرگی در پایتخت دارد كه باید قدر بدانیم، بیان كرد: «با امضای تفاهمنامه همكاری مشترك بین شهرداری تهران با وزارت بهداشت و معاونت امور اجتماعی و فرهنگی و پیشگیری از جرم قوه قضائیه بی‌شك همكاری بین بخشی مطلوبی صورت می‌گیرد تا سطح سلامت مردم ارتقا یابد.»

سیاری تاكید كرد: «امروز نقطه عطفی برای همكاری بین این دستگاه هاست.» او با بیان اینكه به عنوان یك شهروند گلایه دارم كه چرا تنها 27 روز هوای تهران سالم است، یادآور شد: «روی ترافیك شهر كار بسیاری شده اما هنوز مشكلات ترافیك و آلودگی صوتی وجود دارد.» معاون بهداشتی وزارت بهداشت و درمان در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به رنج بردن 34 درصد تهرانی‌ها از استرس و اضطراب یادآور شد: «اگر صبر كنیم كه شخص مشكل پیدا كند و بعد برای اعلام رنج خود به سیستم مراجعه كند خیلی دیر است اما متاسفانه سیستم ما اینگونه تعریف شده است. سیستم باید طوری طراحی شود كه از ایجاد رنج پیشگیری شود.» دكتر سیاری بیان كرد: «امروز را یك روز تاریخی برای شهرداری و وزارت بهداشت می‌دانم تا از آن برای بهره‌گیری حداكثری از تجربیات استفاده شود. با این همكاری مشترك هم مردم توانمند می‌شوند و هم همكاری بین بخشی صورت می‌گیرد.»

اگر قرار است برای مردم كار كنیم باید مردم را مشاركت دهیم

دكتر فرشاد، استاد دانشگاه علوم‌پزشكی ایران نیز در این جلسه با بیان اینكه همكاری بین بخشی یعنی طرفین شراكت، احساس برد كنند، گفت: «وزارت بهداشت در دولت یازدهم بر خلاف دولت قبلی باید بپذیرد كه بخشی از وظایف خود را به شهرداری واگذار كند.»

او با اشاره به اینكه برای استمرار و پایداری بین بخشی باید نقش تعریف كنیم، افزود: «اگر قرار است برای مردم كار كنیم باید به محلات برویم و مردم را مشاركت داده و به آنها مسئولیت بدهیم، این اقدامات موجب توانمندسازی جامعه می‌شود.»

مرندی: باید فرصت‌ها را قدر بدانیم

دكتر مرندی، رئیس شورای راهبردی سلامت شهری و نماینده مردم تهران در مجلس نیز یادآور شد: «پیشنهاد می‌كنم اصول مشترك در همه مناطق انجام شود و بحث پایلوت بودن را برای مسائل خاص در مناطق خاص بگذاریم مثلا در منطقه‌ای كه اعتیاد زیاد است كار ویژه انجام شود. اگر اجرای طرح به‌طور همزمان در همه مناطق باشد عملیاتی‌تر است و امیدوارم این همكاری صورت گیرد و سریع‌تر كار انجام شود.» این نماینده مجلس تاكید كرد: «باید تا فرصت‌ها از دست نرفته گسترده‌تر عمل كنیم و اگر نتوانستیم همه آرزوها را در مناطق پیاده كنیم حداقل اصول را ایجاد كنیم.»