پنجشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۲ - ۱۰:۵۴
کد خبر: 102934

کارشناسان معتقدند بیش از 70 درصد آلودگی هوای تهران ناشی از فعالیت خودروهایی است که در سطح این کلانشهر رفت‌وآمد می‌کنند؛ بنابراین، اولویت با ایجاد زیرساخت‌هایی است که آلایندگی را برای مدت طولانی کاهش می‌دهد...

عملکرد جزیره‌ای، ریشه معضلات زیست‌محیطی
سلامت نیوز:‌ کارشناسان معتقدند بیش از 70 درصد آلودگی هوای تهران ناشی از فعالیت خودروهایی است که در سطح این کلانشهر رفت‌وآمد می‌کنند؛ بنابراین، اولویت با ایجاد زیرساخت‌هایی است که آلایندگی را برای مدت طولانی کاهش می‌دهد...

محمدرضا حاجی‌بیگی؛ مدیر عامل سازمان پایانه‌ها در روزنامه ایران نوشت: آلودگی هوای کلانشهرها هرچند پدیده‌ای دائمی است اما در ماه‌هایی از سال بیش از همیشه به چشم می‌آید و مورد توجه قرار می‌گیرد. تجربه کشورهای دیگر در برطرف کردن این معضل نشان می‌دهد که از بین بردن یا کاهش آلاینده‌ها و تبدیل کلانشهرهای آلوده به شهر سالم و ایمن، نیازمند برنامه‌های راهبردی و اصلاح زیرساخت‌هاست و نهادهای گوناگون در چارچوب برنامه‌های کلان، باید به‌گونه‌ای عمل کنند که سرانجام تحقق برنامه‌های راهبردی را ممكن سازد.
کارشناسان معتقدند بیش از 70 درصد آلودگی هوای تهران ناشی از فعالیت خودروهایی است که در سطح این کلانشهر رفت‌وآمد می‌کنند؛ بنابراین، اولویت با ایجاد زیرساخت‌هایی است که آلایندگی را برای مدت طولانی کاهش می‌دهد، از این رو نهادهای شهری مرتبط با این پدیده باید با طراحی و اجرای برنامه‌های اصلاحی، سهم خود را در این حرکت ثمربخش ادا کنند، به شرط آن که بدانند «عملکرد جزیره‌ای» بدون توجه به برنامه‌های دیگر نهادها به جای آن‌که ثمربخش باشد می‌تواند به خنثی شدن نتیجه اقدامات دیگران منجر شود.
به رغم آن‌که نهادهای گوناگون بویژه مدیریت شهری و زیرمجموعه آن برنامه و اقدامات بسیاری را در دستور کار دارند که برخی از آنها نیز به اجرا درآمده است اما آلودگی هوای کلانشهر تهران همچنان باقی است و در نیمه دوم هرسال به شدت آزاردهنده و زیان‌آور می‌شود.

باید به این نکته مهم توجه داشت که «جامعه شهری» جامعه‌ای پویاست و به پیروی از این پویایی، ساختار شهری نیز بی‌وقفه در حال تغییر است و این تغییر دائمی بر کارایی مجموعه‌های خدماتی شهر تأثیر می‌گذارد؛ به‌گونه‌ای که یک مجموعه خدماتی که در مقطعی از زمان دارای کاربری درست و مفید است با گذشت زمان ممکن است کارایی خود را از دست بدهد و حتی به پدیده‌ای ضد خودش بدل شود؛ به عنوان مثال پایانه‌های مسافری غرب و شرق تهران به دلیل جانمایی مناسب در سال تأسیس، در سال‌های گذشته سهم عمده‌ای در ساماندهی سفرهای برون شهری داشته‌اند و با ارائه خدمات ارزنده هنوز هم به عنوان مجموعه‌هایی فعال و قابل استفاده مورد توجه قرار دارند، اما «فلسفه وجودی» و هویت آنها به دلیل تغییرساختار شهری به تدریج از دست می‌رود.

پایانه‌های مسافری غرب و شرق تهران، هنگام تأسیس در محدوده ورودی شهر قرار داشتند، رسیدن به آنها آسان بود و به نسبت جمعیتی که ازآن بهره‌برداری می‌کردند، خدمات مناسبی را ارائه می‌دادند درحالی که در شرایط کنونی بسیاری از این ویژگی‌ها از دست رفته است. هر دو پایانه در شلوغ‌ترین محدوده شهری قرارگرفته‌اند و بخشی از زمین‌های اطراف آنها به عنوان «پایانه اتوبوس‌های شهری» و خدمات دیگر تغییر کاربری داده‌اند، شمار مسافران افزایش یافته و دسترسی به این پایانه‌ها با مشکلاتی همراه شده است. به این ترتیب پایانه‌ها که زمانی به دلیل دسترسی آسان، قرار داشتن در مکانی بجا و تناسب خدمات با جمعیت بهره‌بردار، سهم عمده‌ای در کاهش آلودگی هوا داشتند و شهروندان از خدمات آنها راضی بودند، اینک بخش عمده‌ای از امتیازاتشان کمرنگ شده است.

ساختار جدید شهری حکم می‌کند که مکان کنونی پایانه‌های مسافری به منظور ایجاد محیط مساعد شهری تغییر کنند و احداث پایانه‌های جدید در مکان مناسب و با وسعت کافی، همچنین پیش‌بینی ارائه خدمات شایسته‌تر در دستور کار قرار بگیرد.

برای جلوگیری از تکرار آنچه پایانه‌های پیشین را از هویت اصلی تهی کرد این بار لازم است که همه نهادهای ذی‌ربط با شناخت هرچه درست‌تر فلسفه وجودی پایانه‌های مسافری در طراحی خدمات شهری با رویکردی کلان‌نگر همه زوایای این مهم را در نظر بگیرند و به‌گونه‌ای عمل کنند که پایانه‌ها در درازمدت بتوانند با حداکثر ظرفیت، خدمات خود را به شهروندان ارائه کنند بدون آن‌که آسیبی به محیط زیست وارد شود. پایانه‌های مسافری جدید در شرق و غرب کلانشهر تهران احداث خواهند شد اما کارایی راستین آنها وابسته همیاری و همکاری همگانی و وجود همان نگاه «کلان‌نگرانه» است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha