سلامت نیوز: از كجا بفهمیم مواد غذایی فاسد شده و غیرقابل استفاده‌اند؟ آیا غذاهایی را كه دو الی سه روز در یخچال مانده‌اند، می‌توانیم مصرف كنیم؟ اینها سوال‌هایی است كه ممكن است در طول روز برای یك خانم خانه‌دار پیش آید.

كارشناسان مواد غذایی معتقدند، لزج و چسبناك شدن، بدبو شدن، لكه‌دار شدن و یا تغییراتی از این قبیل در مواد غذایی چندان نمی‌تواند سالم یا ناسالم بودن مواد غذایی را تعیین كند. ممكن است طعم و مزه یك ماده غذایی تغییر كرده باشد، اما به آن معنا نیست كه خوردن این غذا شما را مریض می‌كند.

سرپرست بخش سلامت غذای دانشگاه «جورجیا» می‌گوید: بین باكتری‌های فاسدكننده و موجودات بیماریزا تفاوت وجود دارد. باكتری‌های فاسدكننده معمولاً غشاء یا لایه‌ای لزج و چسبناك بر روی گوشت ایجاد می‌كنند، سبب نرم و مرطوب شدن سبزیجات و میوه‌ها، همچنین بدبو شدن گوشت و مرغ می‌شوند، اما همه اینها به این معنا نیست كه هر فردی با خوردن غذاهای فاسد دچار بیماری می‌شود؛ زیرا اغلب باكتری‌های فاسدكننده بر باكتری‌های مضر و بیماریزا چیره شده و در نتیجه سبب حفظ مواد غذایی از آلوده شدن می‌شوند. بنابراین ممكن است غذایی فاسد شده باشد، اما بیماریزا نباشد!

وجود پاتوژن‌ها (میكروارگانیسم‌های بیماریزا) در مواد غذایی می‌تواند سبب ایجاد بیماری در افراد شود. از طرفی این میكروارگانیسم‌ها بدون رنگ و بو و غیرقابل مشاهده هستند؛ یعنی ممكن است یك ماده غذایی آلوده به میكروب‌های بیماریزا باشد، اما طعم، بو، رنگ و مزه‌ آن تغییر نكرده باشد. به طور مثال، باكتری سالمونلا كه از باكتری‌های بیماریزاست، غیرقابل مشاهده است و حتی اگر ماده غذایی آلوده به این باكتری را در زیر میكروسكوپ قرار دهیم، نمی‌توانیم آن را مشاهده كنیم.

كارشناسان سلامت غذا معتقدند از آنجا كه نمی‌توان از روی ظاهر، طعم و بوی ماده غذایی به بیماریزا بودن آن پی برد، لازم است از درجه برودت یخچال‌ مطمئن شویم.
برای سالم نگه داشتن باقیمانده‌ غذاها، باید آنها را در دمای 4 درجه سانتیگراد و به مدت چهار روز نگهداری كرد (فریز كردن مواد غذایی تازه در صفر درجه سانتیگراد قطعا سبب حفظ سلامت مواد غذایی می‌شود).

كارشناسان معتقدند 25 درصد از یخچال‌های موجود در بازار دارای درجه برودت مناسب هستند و می‌توانند از فساد و آلودگی غذاها جلوگیری كنند. درجه برودت در حفظ سلامتی مواد غذایی و غذاهای باقیمانده بسیار موثر است، زیرا سرما می‌تواند رشد و نمو باكتری‌ها و یا پاتوژن‌ها را كاهش داده و یا متوقف و از فساد مواد غذایی جلوگیری كند. اگر درجه برودت یخچال 4 درجه سانتیگراد باشد، می‌توان در این درجه برودت مرغ خام یا گوشت قرمز خرد شده را به مدت سه روز و غذا را تا چهار روز نگهداری كرد. گرما، حتی در درجات كم موجب افزایش آلودگی در مواد غذایی می‌شود؛ بنابراین توجه داشته باشید كه هرگز مواد غذایی خریداری شده مانند سبزیجات، گوشت و مرغ را حتی برای كمتر از یك ساعت نیز داخل ماشین نگهداری نكنید و بلافاصله پس از خرید به منزل آمده و آنها را درون یخچال قرار دهید؛ زیرا دو عامل مهم و موثر در رشد باكتری‌ها زمان و درجه حرارت می‌باشد.

استفاده از برودت‌سنج در داخل یخچال و به خاطر داشتن مدت زمانی (سه  الی چهار روز) كه مواد غذایی در یخچال نگهداری شده‌اند، بهتر می‌تواند شما را از سالم بودن غذاها مطمئن كند. در صورت نداشتن برودت‌سنج و یا به یاد نداشتن مدت زمان غذاهای نگهداری شده، می‌توان از روی نشانه‌های فساد یك ماده غذایی پی به سالم و یا ناسالم بودن آن برد.

بیشتر كپك‌هایی كه بر روی نان و یا میوه‌ها رشد می‌كنند سمی نیستند، اما اگر فردی نسبت به كپك حساسیت دارد، خوردن ماده غذایی آلوده به كپك می‌تواند در وی ایجاد حساسیت كند. در صورتی كه فرد به كپك حساسیت ندارد، با جدا كردن قسمتی از غذا كه كپك زده، می‌تواند باقیمانده‌ آن را مصرف كند.

لازم به ذكر است كه درك و حس هر فرد نسبت به فساد مواد غذایی با فرد دیگر متفاوت است؛ زیرا هر یك از ما درجه حواس متفاوتی داریم و همه افراد حس، بویایی و چشایی یكسانی ندارند؛ در نتیجه ممكن است در بین دو نفر، تشخیص یكی بر سالم بودن غذا و تشخیص دیگری بر ناسالم بودن آن باشد و از خوردن آن امتناع كند!
منبع: آشپزباشی