سلامت نیوز : براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، حدود 500 میلیون تن از مردم دنیا از بیماری‌های مختلف روحی و روانی رنج می‌برند که این تعداد در ایران بر اساس روایت‌های آماری مورد استناد بالغ بر15 میلیون نفر است. با این وجود، نحوه ارائه خدمات به این افراد در قالب سیستم نظام سلامت کشور به خوبی تعریف و هدفگذاری نشده است و به نظر می‌رسد در سیاستگذاری‌های صورت گرفته به موضوع بهداشت روان توجه کمتری نسبت به سایر بخش‌ها شده است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی دفتر سلامت روان وزارت بهداشت، شیوع اختلالات روانی در جمعیت 15 تا 64 سال کشور به 6/23 درصد رسیده است که از مجموع این تعداد زنان با پوشش 5/26 درصدی بیش از مردان با 8/20 درصد با مشکلات روانپزشکی، روانی و اختلالات افسردگی روبهرو هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ با وجود بالابودن درصد بیماران روانی که در قالب‌های مختلف ساماندهی و طبقه‌بندی می‌شوند، به‌نظر می‌رسد با مشکل رسیدگی به وضعیت این دسته از بیماران روبهرو هستیم؛ بیمارانی که خود می‌توانند با رفتارهای پرخطر جامعه را به چالش بکشند. بسیاری از روانشناسان بروز مشکلات و ناهنجاری‌های موجود در جامعه را دارای ریشه‌های روانی می‌دانند؛ نوعی بیماری که فرد در ظاهر سلامت کامل و کافی دارد و حتی می‌تواند واکنش‌های معمولی به موضوعات از خود نشان دهد ولی در مواقع بروز مشکل، رفتارها و کنش‌های او شدت می‌یابد و می‌تواند به اطرافیان و حتی جامعه آسیب وارد کند. مدیرکل دفترسلامت روان وزارت بهداشت درمورد میزان مراجعه افراد برای درمان خود به مراکز مربوطه می‌گوید: بر اساس آمارها بیش از 50 درصد بیماران روانی در جامعه به پزشک متخصص مراجعه نمی‌کنند که علت آن این است که خود را بیمار نمی‌دانند یا ازبیماری خود اطلاعی ندارند. عباسعلی ناصحی می‌افزاید: درپیشگیری از بیماری‌های روان، دست این وزارتخانه زیاد باز نیست زیرا، مشکلات جسمی از روش‌های پیشگیری قاطعی برخوردارند اما پیشگیری از اختلالات روان به راحتی پیشگیری ازمسائل جسمی نیست و نیاز به کار مستمر و پیگیری اقدامات در دوران بزرگسالی دارد.
بیماری که بیمه ندارد
با وجود اینکه مدیرکل دفتر سلامت روان وزارت بهداشت از مراجعه نکردن 50 درصد ازبیماران روانی به مراکز درمانی خبرمی‌دهد، آن دسته از افرادی که برای درمان خود اقدام کرده‌اند با مشکلاتی برای تامین هزینه‌های مربوطه مواجه شده‌اند به‌گونه‌ای که بسیاری از خانواده‌ها از پرداخت مخارج سنگین درمان عاجز هستند. هزینه‌های بالای درمانی این دسته از افراد، در مواردی سبب شده است بیماران حاضر به طی کردن پروسه درمانی خود نشوند. به گفته روانشناسان درصورتی که به موضوع درمان بیماری‌های روانی درجامعه توجه نشود، فرد مبتلا با درگیر شدن بیشتر در بیماری خود به اصطلاح با مشکل جدی‌تر و حادی روبهرو می‌شود که درمان آن قطعا زمانبرتر، پرهزینه‌تر و مشکل‌ترخواهد بود. پوشش بیمه‌ای خدمات روانشناسی و روانپزشکی تنها محدود به برخی داروها و در بعضی موارد بستری‌هایی است که درصد کمی از بیماران دچار اختلال روان به آن نیاز دارند و در واقع، بیمه خدمات مشاوره و روان درمانی درهیچ کجای قانون بیمه‌ای کشورجایی ندارد و تنها زمانی می‌توان به دریافت بخشی ازهزینه درمان اختلالات روانی از بیمه‌ها امیدوار شد که کار به مراحل حاد بیماری و درمان دارویی کشیده باشد.
خلاء قانون در بیمه خدمات روانشناسی
یکی از کارشناسان سازمان تامین‌اجتماعی به آرمان می‌گوید: این سازمان به تمامی دارندگان دفترچه‌های درمانی خود بدون درنظر گرفتن نوع بیماری خدمات ارائه و حتی برای افرادی که به بیماری‌های روانی مبتلا شده‌اند پس از بررسی در کمیسیون‌های خاص احکام بازنشستگی صادر می‌کند و آنان را تحت پوشش خدمات بازنشستگی قرار می‌دهد. کیومرث طهماسبی ادامه می‌دهد: براساس قانون، سازمان تامین اجتماعی هزینه‌های مربوط به درمان بیمه‌گذار نزد این سازمان را مطابق با جدول‌های تعیین شده پرداخت می‌کند و دراین‌باره مشکلی ندارد ولی، اگر خلایی در این بخش وجود دارد ناشی از کم‌کاری تامین‌اجتماعی نیست و باید این خلاء از طریق قانونگذاری برطرف شود تا بیماران روانی از پوشش بیشتر خدمات درمانی و اجتماعی بهره‌مند شوند.
کم‌توجهی مجلس به بیماران روانی
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در این زمینه با بیان اینکه عملکرد بیمه‌ها به‌ویژه در حوزه درمان مناسب نیست به آرمان می‌گوید: ارائه نشدن خدمات بیمه‌ای مطلوب به افراد و بیماران موضوعی است که مورد انتقاد بسیاری از نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون بهداشت و درمان قرار دارد. عابد فتاحی عملکرد بیمه‌ها در کشور را غیرقابل قبول می‌داند و با اشاره به اینکه تنها برخی بیمه‌ها مانند نیروهای مسلح و برخی سازمان‌ها خدمات بهتری به جامعه تحت پوشش خود ارائه می‌کنند، می‌گوید: باید با بازنگری در عملکرد بیمه‌ها و اصلاح عملکرد آنان مشکلاتی که اینک جامعه بیمه گذار کشور در تامین هزینه‌های درمانی خود با آن روبهرو است را برطرف کرد. او با تاکید بر اینکه مشکلات بیماران روانی درکشور در گذشته مورد توجه قرار نگرفته است، اظهارمی‌کند: درمجلس نهم، به موضوع بهداشت و درمان پرداخته‌شد ولی، به صورت خاص بحثی در مورد بیماران روانی و نوع حمایت‌های مورد نیاز آنان صورت نگرفت که می‌طلبد در این مورد توجه قانونگذاران به این موضوع نیز جلب و راهکاری برای کاهش مشکلات افراد مبتلا به بیماری‌های روانی اتخاذ شود. نماینده مردم آذربایجان‌غربی ریشه‌یابی علت‌ها دربروز بیماری روانی را اقدامی مهم‌تر از درمان می‌داند و می‌گوید: نباید اجازه داده شود مشکلات و مباحث موجود در جامعه به شکلی نادرست به کودکان منتقل شود تا در آینده با افزایش تعداد بیماران روانی در سطوح مختلف روبهرو شویم و باید دراین‌باره در کنار پیداکردن راهکاری برای درمان بیماران فعلی، از تحت‌تاثیر قرارگرفتن کودکان آینده از بیماری‌های روانی جلوگیری کنیم.
طرح پوشش بیمه ای بیماران روانی در وزارت بهداشت
محمد اورکی، روانشناس و استاد دانشگاه پیام نور یکی از کارشناسانی است که معتقد است نبود پوشش‌های بیمه‌ای در حوزه‌های خدمات روانشناسی و مشاوره‌ای سبب شده است بسیاری از افراد از آغاز یا اتمام فرآیند درمانی طفره رفته و آن را نادیده بگیرند. او با بیان اینکه این مشکل هم‌اینک در سازمان نظام روانشناسی مورد بررسی قرار گرفته است می‌گوید: در این مورد و با تغییر صورت گرفته در مدیریت سازمان نظام روانشناسی کشور، طرحی برای به زیر پوشش رفتن خدمات مشاوره ای و روانشناختی بیماران روانی به وزارت بهداشت ارسال شده است که با وجود زمزمه‌هایی برای مخالفت با این طرح، به‌دلیل اینکه بیماران روانی نیازمند واقعی دریافت این گونه خدمات هستند، وزارت بهداشت منطقا نباید با این اقدام مخالفتی داشته باشد. این روانشناس معتقد است: به‌دلیل هزینه‌های بالای خدمات مشاوره‌ای، شاهد آن هستیم درصد بالایی از بیماران با وجود اینکه می‌دانند به این خدمات نیاز دارند حاضر به مراجعه برای درمان خود نیستند که این موضوع بر ضرورت حمایت‌های بیمه‌ای دستگاه‌های خدمات رسان تاکید دارد. اورکی می‌گوید: صرفا افرادی که دارای حمایت‌های بیمه‌ای خاص مانند بانک‌ها و مراکز دولتی هستند، می‌توانند هزینه‌های مربوط به مشاوره‌های درمانی را پرداخت کنند چرا که بیمه‌های این مراکز این نیاز را پوشش می‌دهند ولی سایر بخش‌ها و مراکز بیمه ای این خدمات را ندارند و نمی‌توانند از آن بهره‌برداری کنند.
نظر شما