سلامت نیوز : زورگیری واژه‌ای است كه این روزها با گوش مردم به خوبی آشناست.زورگیری دیگر ما را نمی‌برد به قصه‌های كهن و داستان علی بابا و چهل دزد بغداد،یا مراد بیك سریال روزی روزگاری كه به قافله‌ها حمله می‌كرد و مال مردم را به زور با خودش می‌برد.این روزها زورگیری در خیابان‌های خلوت پایتخت،با چاقو و قمه برای یك گوشی موبایل یا هفتاد هزار تومان پول نقد رخ می‌دهد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ حالا هرچقدر هم اعدام كنند یا حكم به محاربه برای زورگیری بدهند باز هم این عمل تكرار می‌شود و این بار گریبان رئیس دانشكده عمران دانشگاه تهران را گرفته است.شامگاه شنبه هفته جاری دو پسر مسلح به سلاح سرد پس از شناسایی رئیس دانشكده عمران دانشگاه تهران در پاركینگ دانشكده برای سرقت تلفن همراه دكتر نایینی با وی درگیر می‌شوند كه پس از مقاومت این استاد دانشگاه وی را با 5 ضربه قمه مجروح و از محل متواری می‌شوند.
سرانجام پس از گذشت 36 ساعت از وقوع زورگیری، ماموران پلیس تهران موفق شدند ساعت 3 بامداد 17 دی ماه این افراد را در مخفیگاه‌شان شناسایی و دستگیر كنند. سردار حسین ساجدی‌نیا پیش از ظهر سه شنبه اظهار داشت: «36 ساعت قبل زورگیری از یكی از اساتید دانشگاه در محدوده خیابان انقلاب به پلیس 110 اطلاع داده شد كه بلافاصله نیروهای كلانتری در محل حاضر شدند.در بررسی‌ها مشخص شد 2 پسر زورگیر با استفاده از سلاح سرد اقدام به مجروح كردن دكتر نایینی رئیس دانشكده عمران دانشگاه تهران كرده و پس از سرقت تلفن همراهش از محل متواری شدند.بلافاصله استاد مجروح به بیمارستان منتقل شد و گروه ویژه‌ای از كارآگاهان پلیس آگاهی مسئول رسیدگی به پرونده شد.به گفته رئیس پلیس تهران، پس از انجام تحقیقات ساعت 3 بامداد سه‌شنبه 4 نفر از جمله ضارب و فرد موتورسوار به همراه 2 همدست‌شان كه باند زورگیری تشكیل داده بودند شناسایی و دستگیر شدند.»
زورگیری همراه همیشگی پایتخت نشینان
رئیس دانشكده عمران اكنون دارد با زخم‌هایش خوب می‌شود و نجات پیدا كرده است،اما آن پرستاری كه سال گذشته بر اثر چاقوی زورگیران از پا درآمد هرگز زنده نمی‌شود. رئیس پلیس تهران،درباره زورگیری از رئیس دانشكده عمران گفته است شواهد و قرائن نشان می‌دهد كه اقدام این افراد به دلیل استفاده از سلاح سرد حكم محاربه دارد،او تاكید كرد: «پرونده این افراد پس از اقرار به ارتكاب این جرم به مرجع قضایی ارسال شد تا برخورد شایسته‌ای با این افراد صورت گیرد.»در همین زمینه روز 8 دی ماه،غلامحسین محسنی‌اژه‌ای پس از بازدید از پلیس آگاهی تهران بزرگ گفت:بسیاری از مال‌باختگانی كه با آنها صحبت كردیم امنیت برایشان مهم بود و می‌گفتند ما مال نمی‌خواهیم بلكه امنیت می‌خواهیم.
محسنی‌اژه‌ای با تاكید بر اینكه ما این موضوعات را پیگیری می‌كنیم، اظهار داشت: افرادی را كه با استفاده از قمه، سلاح و شمشیر ضمن تهدید افراد، یك منطقه یا خیابان را ناامن می‌كنند، مجازات می‌كنیم تا برای دیگر افراد زورگیر و سارق درس عبرت شود.وی با بیان اینكه برخی افراد دستگیر شده دارای سابقه بودند،گفت: برخی مردم می‌گویند كه تعدادی از این متهمان قبلا بازداشت شده‌اند ولی خیلی زود آزاد شدند و باید دید كه آیا این امر صحت دارد یا نه؟دادستان كل كشور خاطرنشان كرد:در مورد این افراد نباید سهل بگیریم تا تكرار جرم صورت نگیرد. محسنی‌اژه‌ای در توضیح تفاوت بین درگیری بین سلاح سرد و گرم گفت: «اگر درگیری موجب ایجاد ترس و وحشت در مردم شود فرقی نمی‌كند كه متهم چه نوع سلاحی در اختیار داشته است.وی تاكید كرد:برخی از این افراد كه پرونده شان در پلیس آگاهی مطرح است اگر در دادگاه زورگیری یا تهدیدشان با سلاح سرد به اثبات برسد مجازات آنها محاربه خواهد بود.»
احكام در زمینه زورگیری بازدارنده نیست
یك كارشناس انتظامی ناجا كه نخواست از نامش اسمی برده شود،درباره مصداق جرم زورگیری به تهران امروز می گوید: «وظیفه پلیس دستگیری و شناسایی این افراد است،اما اعلام حكم با مرجع قضایی است.یكی از مشكلاتی كه در بحث زورگیری وجود دارد این است كه متهم را دستگیر می‌كنیم، فرد 6 الی 8 ماه در زندان می‌ماند و بعد با یك وثیقه كه معمولا جعلی است از زندان بیرون می‌آید، فرار می‌كند و باز اقدام به عمل زورگیری می‌كند.در این زمینه پلیس كاری نمی‌تواند انجام دهد.وظیفه پلیس كشف جرم،اثبات جرم و جمع‌آوری قرائن و مدارك است و اعلام حكم این جرم با مرجع قضایی است.»از سویی دیگر،«بحث حقوق زندانی است كه حق دارد از زندان مرخصی بگیرد،ولی بعد از مرخصی فرار می‌كند و باز دست به زورگیری و سرقت می‌زند.»
این كارشناس تاكید می‌كند: «بزرگترین معضلی كه در زمینه جرم‌هایی نظیر زور گیری وجود دارد،این است كه متهمان احساس می‌كنند مجازاتی كه برایشان در نظر گرفته شده بازدارنده نیست.اگر این احكام كافی بود،باید زور گیری در سطح جامعه كم می‌شد.در مورد سرقت مسلحانه،در تهران آمار پایین آمده است،اما در مورد زورگیری آمار رو به رشد است.»از طرف دیگر،«اگر مجلس لایحه ممنوعیت حمل سلاح سرد را تصویب كند،بسیار به كاهش اینگونه جرم‌ها كمك می‌شود.زیرا براساس كارهای مطالعاتی كه پلیس آگاهی انجام داده است،مشخص شده است در بیشتر درگیری‌ها از سلاح سرد استفاده شده است،زیرا دسترسی و استفاده از آن آسان‌تر است.استفاده از سلاح سرد در نزاع،درگیری و زورگیری تشدیدكننده جرم است،اما حمل سلاح سرد جرم نیست.وقتی گشت به فردی مظنون می‌شود و چاقو را در دستش می‌بیند،نمی تواند به او بگوید مجرم است،اما همین چاقو در خیابان بالاتر می‌تواند از ابزار تجدید جرم‌هایی چون قتل و زورگیری محسوب شود.»
ابعاد اجتماعی زورگیری در جامعه
سعید معیدفر،جامعه‌شناس در این زمینه به تهران امروز می‌گوید: «وقتی در سال قبل دو نفر به‌دلیل زورگیری اعدام شدند،من به عنوان جامعه‌شناس پیش‌بینی می‌كردم كه این اعدام‌ها ممكن است تا حدی برای مدتی كوتاه از شدت مشكل كم كند ولی مواجهه با آسیب‌های اجتماعی،خشونت‌ها و به هر حال ناهنجاری‌ها یك برخورد كارشناسانه و مبتنی بر تحقیقات علمی و اظهارنظرهای مبتنی بر تحقیق و واقعیت باید باشد.خب چرا مثلا طی چند سال، مخصوصا این دو سال آنقدر زورگیری زیاد می‌شود كه همه احساس نا امنی می‌كنند.خب مثلا رفتار پلیس عوض شده است.یعنی پلیس آن توانایی برخورد با زورگیران را ندارد،كه همچین چیزی نیست،زیرا در چند سال اخیر هم به امكانات پلیس و هم به شدت عمل پلیس و هم به اقتدار پلیس افزوده شده است.آیا مشكل دستگاه قضایی است كه با این مسئله برخورد قاطع نمی‌كند؛كه باز هم باید بدانیم ظرف سال‌های گذشته میزان اعدام‌ها و افزایش زندانیان به قدری بوده كه ایران از این جهت در رتبه‌های اول دنیا قرار گرفته است.پس این دو علت نیست كه باعث شده پدیده زورگیری افزایش پیدا كند.عوامل دیگر هستند كه دخیل هستند.»
این جامعه‌شناس اجتماعی تاكید می‌كند: «فشار اقتصادی،گسترش نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی علت این موضوع است.طی سال‌های گذشته فسادهایی كه انجام شده و اكنون پرونده‌هایش رو شده‌اند،اینها علت بروز زورگیری است.وقتی در جامعه احساس شود در سطوح بالای كشور سوءاستفاده انجام می‌گیرد،به عنوان كارت هدیه،پاداش‌های چند 10 میلیونی كه دولت قبلی به هركس دلش خواست داد،وقتی میلیارد‌ها تومان در این میان گم می‌شود و تكلیفش معلوم نمی‌شود،همه اینها آمادگی ایجاد می‌كند برای كسانی كه در فقر زندگی می‌كنند و فقر الزاما اقتصادی نیست.فقر ممكن است ناشی از شرایط زیست،فقدان آموزش باشد كه اینها تحریك می‌شوند دست به این اقدامات بزنند.»
زورگیر هم مقصر است
سعید معیدفر،جامعه را به اندازه زورگیر مقصر می‌داند.اشد مجازات باید برای زورگیر باشد،اما كسی كه در اقتصاد دست می‌برد هم باید مجازات كرد.اگر فقط زورگیر اعدام شود،مشكل حل نخواهد شد.بلكه باید همه مشكلات ریشه یابی شود اما از سر تقصیر كسی كه جان مردم را هم می‌گیرد نمی‌شود گذشت.
تنها مجلس نمی‌تواند جلوی زورگیری را بگیرد
عباس صلاحی نماینده مجلس نهم و عضو كمیسیون اجتماعی به تهران امروز می‌گوید: قانون ممنوعیت حمل سلاح سرد وجود دارد.اما فقط مجلس در این زمینه مقصر نیست.باید قوه قضائیه هم در این زمینه كاری انجام دهد كه بازدارنده باشد.وقتی این همه زورگیر گرفته می‌شوند چند وقت در بازداشتگاه می‌مانند و باز آزاد می‌شوند و به سطح جامعه می‌آیند.بزرگترین آسیب اجتماعی كه وجود دارد زورگیری است.امنیت وجود ندارد.در روز روشن می‌آیند با چاقو و قمه می‌زنند و فرار می‌كنند.
با شعار نمی‌شود جلو رفت.باید بدانیم حتی اگر زورگیری محاربه هم نباشد،جرم سنگینی است كه شلاق و زندانی سنگین دارد،اما متاسفانه این احكام عملیاتی نمی‌شود.اگر در احكام اسلامی ببینیم می‌گویند:كسی كه دزدی می‌كند باید انگشتش قطع شود،بعد از مچ قطع شود،حالا می‌گوییم این شرایط در قدیم بوده و باید حكم جدیدتری در نظر بگیریم.»
این نماینده مجلس درباره اعدام زورگیرهایی كه پارسال اقدام به زورگیری كرده بودند،می گوید: «این اعدام‌ها ادامه پیدا نكرد.البته نباید حتما اعدام را برخورد قاطع دانست.وقتی كسی به زندان می‌رود آنجا متنبه بشود،به‌طوری كه دیگر این كار را نكند خوب است.اما متاسفانه این زورگیرها به داخل زندان می‌روند،به جای متنبه شدن،با افراد جدید آشنا می‌شوند،گروه‌های جدید تشكیل می‌دهند و باز به سطح شهر برمی گردنند.خب این نشان می‌دهد احكام قضایی بازدارنده نیست.باید بدانیم مجلس فقط قانون تصویب می‌كند،اما به تنهایی نمی‌تواند این مجرمان را تنبیه كند.»
صلاحی تاكید می‌كند: «ما نمی‌گوییم همه اعدام شوند،اما احكامی هم وجود دارد كه بازدارنده هستند.» از سویی دیگر، «از بعد اجتماعی مسئله این است كه این كار برای بعضی افراد عادت شده است.نمی‌شود گفت:چون فرد پول ندارد،باید یك چاقو دست بگیرد و برود مردم را بكشد.اما همه نهادها در این مشكل نقش دارند،اگر قوه قضائیه،جامعه‌شناسان،دانشگاه‌ها و نیروی انتظامی و مجلس با همدیگر همیاری كنند این معضل حل می‌شود.زورگیری معضلی است كه باید ریشه فرهنگی‌اش حل شود و تنها مجلس نمی‌تواند این معضل را حل كند.»
كارمند دولتی از بانك برمی‌گردد.به هر سختی بوده،توانسته اندكی وام بگیرد.اینجا جای دوری نیست.نزدیك خیابان فاطمی است.در اوج شلوغی شهر سربی تهران.به یك لحظه كوتاه در كوچه خلوت پشت كمر مرد تیر می‌كشد.صدا می‌گوید:برنگرد،كیفت را روی زمین بگذار،دست‌هایت را روی سرت.مرد به شهریه دانشگاه دخترش،هزینه دامادی پسرش و هزار قرض دیگرش فكر می‌كند.دست‌هایش را به جای سرش روی كیفش محكم می‌كند و برمی گردد.زورگیرها می‌كشند،مرد می‌كشد.اما كیف را نمی‌دهد.چاقو طحال را می‌زند،نمی‌دهد.ریه را می‌زند،نمی‌دهد.چاقو قلب را می‌زند،مرد كیف را می‌دهد و می‌افتد و دختر و پسرش حالا باید وام بگیرند تا خرج بیمارستان پدرشان را بدهند.حالا باز هم نمایندگان مجلس در شش و بش هستند كه آیا حمل سلاح سرد را ممنوع كنند یاخیر؟
نظر شما