سلامت نیوز : زنان سرپرست خانوار،همانهایی هستند كه یك تنه كار میكنند،فرزندانشان را بزرگ میكنند و از پای نمینشینند.زنانی كه شاید همسر را در سخت و آسان زندگی از دست داده باشند و حالا باید روی پاهای خودشان بایستند و گلیم خودشان را دوباره از نو ببافند،با توجه به اینكه شاید هیچكس حمایت شان نكند.گاهی زن بودن و مادر بودن سخت میشود وقتی تنهایی و در گزند حوادث باید خودت دست خودت را بگیری.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ این سختی وقتی بیشتر میشود كه زن سرپرست خانوار باشد و اما كاری نداشته باشد تا روزگار بگذراند.حالا آمار بیكاری زنان سرپرست خانوار چنان بالا رفته كه رئیس مركز آمار ایران هم مجبور شده است آن را اعلام كند و در همایش كارآفرینی و ایجاد اشتغال زنان سرپرست خانوار در دانشگاه صنعتی شریف،بگوید: «82 درصد زنان سرپرست خانوار بیكارند!» عادل آذر،گفته است: «در سرشماری سال 90، 21 میلیون و 110 هزار و 481 خانوار شناسایی شد كه 88 درصد سرپرستهای آنها مرد و 12 درصد آنها زن هستند.این در حالی است كه در سرشماریهای ابتدایی تعداد زنان سرپرست خانوار 6.5 درصد بود اما در سال 90 با رشد دوبرابری مواجه شدیم.
بر این اساس پیشبینی میكنیم تا سه سال آینده آمار زنان سرپرست خانوار به 15 درصد برسد.»در همین همایش اكبر تركان،مشاور ارشد رئیسجمهور گفته است: «باید برای توانمندسازی زنان خانوار شعاری با عنوان ایجاد یك هزار شغل زنانه داده و از تمامی دستگاهها برای تحقق این شعار كمك گرفته شود.از دو هزار و 500 زن سرپرست خانوار، 76 درصد زیر خط فقر هستند كه این عدد، عدد بزرگی است.به گفته تركان، در جامعه سه دسته فقیر وجود دارد كه یكی از آنها فقرای شاغل هستند كه بخشی از آن را زنان سرپرست خانوار تشكیل میدهند. تركان، با اشاره به اقدامات مناسب شهرداری تهران در حوزه زنان سرپرست خانوار توضیح داد: باید از مدل شهرداری تهران استفاده شود تا به یافته مناسبی برای الگوبرداری از این مدل در سراسر كشور برسیم.»
بلوچستان پرجمعیتترین محور زنان سرپرست خانوار
سیستان وبلوچستان پرجمعیتترین استان دارای زنان سرپرست خانوار است و خراسانجنوبی و خراسانرضوی به ترتیب در رده استانهای دوم و سوم قرار دارند. كردستان با داشتن 9.5 درصد از زنان سرپرست خانوار، بویراحمد 10 درصد و قزوین 10.2درصد كمترین استانها در تعداد جمعیت زنان سرپرست خانوار است.»این گفتههای رئیس سازمان آمار ایران است. به گفته عادل آذر، اكثریت زنان سرپرست خانوار استان سیستانوبلوچستان و هرمزگان بیسواد یا كمسواد هستند كه این خود میتواند برای تربیت فرزندانشان تبعاتی در پی داشته باشد. در این میان وضعیت زنان سرپرست خانوار در استان تهران به مراتب بهتر است.وی ادامه داد: در میان جمعیت زنان سرپرست خانوار 11درصد بیسواد در سنین كمتر از 35 سال، 44درصد بیسواد در سنین 35 تا 64 دیده میشود، اما در مجموع باید گفت كه 55 درصد زنان سرپرست خانوار بیسواد و 19 درصد تنها سواد ابتدایی دارند.
آذر با بیان اینكه 13 درصد زنان سرپرست خانوار در سن زیر 35 سال در جستوجوی كار هستند، تصریح كرد: «به دلیل نبود شغل برای زنان سرپرست خانوار اكثریت آنها مهاجرت میكنند. بر اساس سرشماریهای انجام شده دو میلیون و 500 هزار زن سرپرست خانوار در كشور وجود دارد كه در حال حاضر تنها 18 درصد از آنها شاغل و 82 درصد از آنها بیكار هستند.وی با بیان اینكه آمارهای گرفته شده از تعداد زنان سرپرست خانوار بر اساس سه گروه سنی كمتر از 35 تا 64 سال و بالای 65 سال است، تصریح كرد: آمارها حاكی از آن است كه بیشتر زنان میانسال سرپرست خانوار هستند.»
بودجه برای زنان سرپرست خانوار كم است
ناصر كاشانی،عضو كمیسیون اجتماعی مجلس از حوزه زاهدان،در زمینه اینكه سیستانوبلوچستان پرجمعیتترین استان دارای زنان سرپرست خانوار است،به تهران امروز،می گوید: «مهمترین كار برای زنان سرپرست خانوار این است كه فرهنگسازی شود و مسئله دیگر این است كه این زنان باید توانمند بشوند.از سویی دیگر،در گذشته كمتر زنان در این ناحیه بهدلیل شرایط فرهنگی به سمت ادامه تحصیل میرفتند،اما این مشكل در حال حاضر كمتر شده است و استقبال از تحصیل بیشتر شده است.اما در مورد اقداماتی كه در این زمینه برای زنان سرپرست خانوار انجام شده است این است كه بالغ بر چند میلیارد به صورت وامهای بدون بهره برای اشتغالزایی این زنان در نظر گرفته شده است،اما هنوز این بودجه كافی نیست.یكی دیگر از مشكلات زنان سرپرست خانوار در این منطقه عدم وجود پوشش بیمهای مناسب است.
در این زمینه باید تمام سازمانها همكاری كنند.سازمان بهزیستی،تامیناجتماعی،كمیته امداد باید سیستم حمایتی از این زنان را قویتر كنند تا زنان سرپرست خانوار بتوانند از خدمات جانبی این سازمانهای حمایتی استفاده كنند.اما باید قبول كرد كه هنوز آن طور كه شایسته این زنان است خدماتی به آنها ارائه ندادهایم.»ناصر كاشانی نماینده منطقه سیستانوبلوچستان،در جواب این سوال كه آیا در فصل تعیین بودجه دولت، بودجه بیشتری برای زنان سرپرست خانوار در مناطق محروم در نظر گرفته شده است یا خیر،به تهران امروز میگوید: «متاسفانه بودجهای كه درنظر گرفته شده است،چشم گیر نیست.این موضوع نیاز به كار دارد و با توجه مشكلات عدیدهای كه در كشور وجود دارد،بحثهای اجتماعی در این زمینهها مغفول مانده است.وقتی در منطقه سیستان از نظر مشكلات توسعهای در مضیقه هستیم،به سختی میتوان به مسئله زنان سرپرست خانوار و مشكلات آنها رسیدگی كرد!»
به زنان سرپرست خانوار وام مشاغل بدهند
دكتر عبدالرضا عزیزی،رئیس كمیسیون اجتماعی مجلس نهم درباره مشكلات زنان سرپرست خانوار در كل كشور به تهران امروز،می گوید: «در كمیسیون اجتماعی مجلس برای زنان سرپرست كل ایران،پیشنهاد بیمهای كردهایم و در انتظار تصویب هستیم.نمایندگان معتقدند هم باید در مشاغل خانگی از زنان سرپرست خانوار حمایت كنیم و هم در بحث بیمه باید از این زنان حمایت كنیم.»از سویی دیگر،«در مورد اختصاص دادن بودجه به این زنان،دولت برای تحت پوشش بیمه قرار دادن زنان سرپرست خانوار مقداری در نظر گرفته است كه البته این بودجه از قبل هم كمتر است و باید باز برای افزایش سهم بودجه به این منظور به دولت پیشنهاد داده شود.»رئیس كمیسیون اجتماعی،درباره راهحلهایی كه موجب كاهش بیكاری زنان سرپرست خانوار میشود،می گوید: «برای زنان سرپرست خانوار مشاغل خانگی پیشنهاد میشود،اما این زنان ارجحیتی برای استخدام در ادارات دولتی نخواهند داشت.اما باید توصیه داشت كه به این زنان وام مشاغل اختصاص داد تا بتوانند كارآفرینی كنند.اولویتی كه كمیسیون اجتماعی مجلس میتواند برای این زنان در نظر بگیرد،اولویت در اهدای وام مشاغل و اجرای طرح پوشش بیمهای این زنان است.»
برای اشتغال این زنان چه باید كرد؟
توران ولی مراد،دبیر ائتلاف اسلامی زنان،در مورد اینكه برای اشتغالزایی زنان سرپرست خانوار چه باید كرد؟به تهران امروز،می گوید: «باید پیشگیری كنند از این موضوع كه زنان نان آور خانواده هر روز افزوده نشوند.برای پیشگیری از این قضیه باید به یكسری از آسیبها نیز توجه كنند،بهطور مثال:آسیبهایی كه خانواده با آن درگیر است،كه باید در همه ابعاد به آن توجه شود و از همه ابعاد بررسی شود.مانند،روابط بین فردی،فرهنگی،اقتصادی،حقوقی كه باعث میشود خانواده نا به سامان شود.وقتی به آسیبهای اجتماعی نگاه میكنیم،متوجه میشویم آمار تنشها بالا رفته است،سن ازدواج زیاد شده است،طلاق افزایش یافته است،این آسیبهایی است كه باید از نظر علمی بررسی شود و سلیقهای با آن برخورد نشود.
زنان سرپرست خانوار فقط بر اثر مرگ زوج،سرپرست خانوار نمیشوند این اتفاقات به این امر كمك میكند.از سویی دیگر،مشكل اصلی در عدم برنامهریزی درست است.در كشور ایران،مشكلی كه بسیار آسیبزاست،عدم برنامهریزی است.یعنی مسئولان وقتی پستی میگیرند،موظفند دو كار انجام دهند:اول،به رفع مشكلات موجود بپردازند،با توجه به اینكه برنامهریزی دقیق و علمی دارند.دوم،از آسیبهای بعدی پیشگیری كنند.این مشكلاتی است كه در امور زنان و بالاخص زنان سرپرست خانوار توجهی به آن نشده است.»این فعال حقوق زنان معتقد است: «تا وقتی مسائل زنان دیده نشود و جدی گرفته نشود،شاهد این مشكلات خواهیم بود.زنان در 35 سال بعد از انقلاب اسلامی،بسیار توانمند،كارآمد و متخصص بودهاند اما هنوز سطوح بالا مردان در این زمینه تصمیم میگیرند و تصمیماتشان را به سرانجام نمیرسانند،مانند:طرحی كه برای پوشش بیمه زنان سرپرست خانوار بهوجود آمد.»
حضور جدی دانشگاه در بخش سیاستگذاری
«تا وقتی نخبگان،دانشگاهیان و مراجع علمی در بحثهای زنان و مشكلات اجتماعی ورود نكنند،معضلات به صورت دقیق حل نخواهد شد.»
توران ولی مراد،معتقد است: «وقتی موضوعی به عنوان زنان سرپرست خانوار متولی ندارد،در نتیجه كسی نیست تا برایش برنامهریزی كند و از آسیبهایش پیشگیری شود.نباید فراموش شود،چند عامل مهم كه موجب بهوجود آمدن زنان سرپرست خانوار شده است، عبارتند از:بالا رفتن سن ازدواج،بالا رفتن طلاق در 5 سال اول زندگی است،زنان سالمند كه به حال خود رها شدهاند.باید بدانیم موضوع زنان سرپرست خانوار،حوزهای بیسرپرست است.»
زنان سرپرست خانوار بیسرپرست مانده اند
زنان سرپرست خانوار،ناتوان نیستند،بلكه بسیار توانمند هستند.اما باید این توانمندی را در این زنان تقویت كرد.مهمترین كار در زمینه زنان سرپرست خانوار،حل معضلات اجتماعی و فرهنگی است.باید نهادی متولی پرداختن به مشكلات این زنان وجود داشته باشد.این زنان فرزندانی دارند كه با معضلات اجتماعی رو بهرو هستند.از سویی دیگر،خود زنان فشارهای مضاعفی دارد كه یك تنه باید آنها را حل كند.در نتیجه یك برنامهریزی از سوی یك نهاد متولی نیاز است تا بتواند سازمان بهزیستی،تامیناجتماعی و نهادهای متولی را مجبور به انجام وظایفشان در قبال این زنان كند.
30 درصد زنان سرپرست خانوار از كار افتاده اند
رئیس سازمان آمار ایران میگوید: «8 درصد زنان سرپرست خانوار معلول، 7 درصد دارای بیماری جسمی، 14.5 درصد دارای بیماری روانی و 30 درصد از آنها از كار افتاده هستند. ضمن آنكه 46 درصد زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی شامل كمیته امداد، بهزیستی، بنیاد شهید، شهرداری و... هستند.» زنان سرپرست خانوار،مردانه تلاش میكنند تا بتوانند روی پاهایشان بایستند،اما این وظیفه بر عهده دولتمردان است كه این زنان را حمایت كند تا بیكاری به معضلات اجتماعی این زنان افزوده نشود.
نظر شما