سلامت نیوز : خشونت الزاما خشونت جسمی، كتك زدن، زخمی‌كردن یا دعواهای لفظی نیست. این روزها خشونت‌های پنهان كلامی با تكه كلام و زخم زبان‌ها در جامعه ما نمود پیدا كرده و رواج چشمگیری داشته است. خشونت‌های جسمی و فیزیكی كه منجر به زخمی شدن یك فرد می‌شود در اكثر مواقع التیام پیدا می‌كند اما خشونت‌های كلامی عمق احساسات یك فرد را زخم می‌كند و در هیچ شرایطی بهبود پیدا نمی‌كند، گاهی كینه‌ای بزرگ را در دل می‌پروراند و هیچ وقت از ذهن پاك نمی‌شود. خشونت‌های كلامی قربانیان زیادی می‌گیرد و هرگز صدای فریاد قربانیان به گوش نمی‌رسد مگر آنكه به بزهكاری‌های اجتماعی منجر شود.
خشونت، خشونت می‌آفریند
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ دكتر امان‌الله قرایی‌مقدم با اشاره به اینكه خشونت در درون جامعه فرو رفته است، به تهران امروز می‌گوید: در جامعه از مسئولان گرفته تا افراد معمولی در بیانشان خشونت وجود دارد. خشونت در درون جامعه زاده می‌شود. خشونت كلامی یكی از 4 نوع خشونتی (خشونت جسمی، جنسی، اقتصادی و كلامی) است كه می‌تواند در یك جامعه ساری و همه‌گیر شود. بلند و تند صحبت كردن، توهین، گفتار بد، برچسب زدن، به روش غیراخلاقی چیزی را تحت‌تاثیر قرار دادن و... خشونت كلامی است.
او با بیان اینكه این روزها خشونت را در كجای جامعه مان نمی‌بینید؟ می‌افزاید: نمایندگان مجلس را ببینید كه وقتی در صحن علنی مجلس حرف می‌زنند انگار دعوا دارند، راننده با مسافر، كارمند با مراجعه كننده به ادارات، سریال‌های تلویزیونی، فیلم‌های سینمایی، اخبار و... همه به نوعی اشاعه دهنده خشونت است. از كلام خشونت خشونت آفریده می‌شود.
به گفته این جامعه‌شناس یكی از علل خشونت به‌ویژه كلامی نبود شادی و نشاط در جامعه است و باعث می‌شود كه جامعه به درون خود فرو رفته و پرخاشگری كند. وقتی موسیقی‌های آرام‌كننده و خنده وجود ندارد، همه صورت‌ها اخم دارد، ناخودآگاه خشونت زاییده می‌شود. توجه كرده‌اید كه لباس متنوع و رنگی بین نوجوانان و جوانان وجود ندارد. اكثر لباس‌ها مشكی و یكجور است. در جامعه‌ای كه از آن اندوه، یاس و ناامیدی می‌بارد خشونت‌های كلامی و رفتاری به سرعت پیشرفت می‌كند. در حال حاضر در ماه ربیع‌الاول به سر می‌بریم و باید شادی، موسیقی، خنده و... در سراسر كشور پخش شود اما شما شادی در جامعه می‌بینید؟ البته منظور من از موسیقی، سبك‌های رپ، آفریقایی، پانك و... نیست زیرا این نوع موسیقی‌ها خود خشونت‌‌آورند.
متاسفانه جوانان در ماشین‌های خود این موسیقی‌ها را تا آخر زیاد می‌كنند كه نه تنها آنها را آرام نمی‌كند بلكه باعث خشن شدن آنها می‌شود. از جامعه خشن و بددهن ناخودآگاه خشونت و بدهنی تولید می‌شود. در جامعه‌ای كه نشاط نیست هیچ چیزی خوب نیست. جامعه‌شاد همه چیز اعم از بهره‌برداری اقتصادی، سیاسی، فرهنگی خوب می‌شود و آرامش روحی و روانی به وجود می‌آید و كلام‌ها شیرین و گفته‌ها لطیف می‌شود. اگر شادی در خشونت‌ها تاثیر نداشت، چرا دنیا این همه خرج می‌كند كه كارناوال شادی راه بیندازد؟ شادی با اسلام هم مناسب است. ائمه در احادیث‌شان سفارش‌های بسیاری درمورد شادی كرده‌اند.
دكتر قرایی‌مقدم در ادامه با اشاره به آسیب‌های جدی كه خشونت‌های كلامی در خانواده به وجود می‌آورد می‌گوید: برخوردهای نادرست و خشونت‌‌آمیز والدین با یكدیگر و حتی با فرزندانشان باعث از هم گسیختگی خانواده می‌گردد. خشونت‌های كلامی در خانواده یكی از عوامل مهم رفتار نابهنجار طلاق عاطفی، فرار دختران و پسران از خانه و... به حساب می‌آید.
او با اشاره به اظهارات مقام معظم رهبری درباره سبك زندگی در بجنورد می‌گوید: سبك زندگی كه ایشان در نظر دارند، ابعاد متنوع، متعدد و گوناگونی دارد و یك وجهی نیست. از خرید لوازم و پوشش لباس و گسترش روابط معنوی درون خانه، آرایش، پوشش، پیروی از مد، جلوگیری از تجمل‌گرایی، خوردن و آشامیدن، نحوه بیان، تغییر طرز تفكر و ایرانی زندگی كردن تا حاكم شدن معنویات را دربرمی‌گیرد.اصولا در جامعه سرمایه‌داری كه مادیات حاكم است و پول و همه چیز به پول ختم می‌شود معنویات كمرنگ می‌شود. ما به جامعه سرمایه‌داری پیش می‌رویم و به این جمع پیوسته‌ایم. ایران در طول تاریخ غیرسرمایه‌داری نبوده است. اصل 44 هم می‌خواهد كارخانه‌ها را به مردم بدهد.
ایران چه زمانی مثل كره‌شمالی و كوبا بوده است. در ایران هر چه بخواهیم می‌خریم یا می‌فروشیم. در سبك و شیوه زندگی كه مقام معظم رهبری در نظر‌دارند، باید از تجمل‌گرایی، غرب‌زدگی، الگوبرداری دختران از هنرپیشه‌های غربی و پسرها خواننده‌های غربی دست برداشت و به‌جای آن محبت‌ها و معنویات را در درون خود تقویت كرد. وقتی زن و مردی از صبح تا شب برای تجملات می‌دوند، فرصت شنیدن و گفتن ندارند. وقتی از كسی سوالی بپرسی، با بی‌اعتنایی از كنار آن می‌گذرد یا ناخودآگاه به كسی بخوری حتما دعوایی به پا خواهد شد یا موتورسیكلت از پیاده می‌آید اعتراض می‌كنی فحش می‌دهد و... صحه‌ای بر مشكلات جامعه است. خرده حرف‌های جامعه ما بددهنی است. خشونت ارثی نیست. در حال حاضر سبك زندگی ما سبك زندگی پرخاشگرانه است.
كودكان خشونت كلامی را سریع فرا می‌گیرند
كودكان به‌ویژه پسران پدر خود را قهرمان بی‌بدیل دنیا و مادران خود را مهربان‌ترین و بهترین الگوی خود می‌دانند. خشونت‌های كلامی كه در خانواده و جامعه پیش می‌آید، اولین كسانی كه آن را فرا می‌گیرند كودكان خودما هستند.
سپیده شبان با اشاره به اینكه خشونت‌های كلامی نوعی از پیام دادن به یكدیگر است، به تهران امروز می‌گوید: یكی از مهم‌ترین روش‌هایی كه بشر برای ارتباط استفاده می‌كند كلام است و بسیار اهمیت دارد كه چطور پیام‌های خود را به آدم‌های اطراف منتقل می‌كند. مقوله‌ای كه باید بیشتر در جامعه به‌ویژه خانواده به آن اهمیت داد سبك انتقال این پیام است. بیشترین مشكلاتی كه ما در روابط زوجین داریم یا مادر و پدر با كودك (والد - كودك) بیشتر به خاطر پیام‌هایی است كه اشتباه رد و بدل شده و خشونت و پرخاشگری حین مبادله پیام است. می‌دانیم كه یكی از روش‌ها یادگیری، یادگیری مشاهده‌ای است پس هر سیستمی كه پیاده كنیم اولین كسانی كه از ما الگو می‌گیرند كودكان‌مان هستند.
اگر در نظر بگیریم كه خشونت كلامی در جامعه ما با این جمعیت رواج پیدا كرده می‌توانیم به این نتیجه برسیم كه برای این مسئله الگوهای زیادی در جامعه و خانواده برای بچه‌هایمان داریم. اگر به این مسئله بی‌اهمیت بمانیم باعث می‌شود كه نسل‌های بعدی آن را یك روش عادی و معمولی در ارتباطات خود بدانند. چیزی كه باید در جامعه فرهنگسازی شود این است كه خیلی از مواقع دچار عصبانیت و احساس‌های منفی می‌شویم چگونه آن را مهار كنیم زیرا عصبانیت به خودی خود یك مشكل غیرمعمول نیست. جامعه هم مشكلات و مسائلی كه برای مردم به وجود می‌آورد كه به این پرخاشگری‌ها دامن می‌زند. ما باید به بچه‌هایمان آموزش بدیم كه حق داریم عصبانیت شویم زیرا ممكن است برای هر كسی پیش بیاید اما باید راه‌های بروز عصبانیت را به آنها یاد بدهیم. اینكه عصبانی هستیم و احساس خوبی نداریم و چطور می‌توانیم آن را از اوج به پایین كشیده و برآن غلبه كنیم. آموزش هوش هیجانی است.
به گفته این روانشناس خانواده و كودك برای كم‌كردن این حالت‌ها باید از خود شروع كنیم. هر چقدر هم آموزش‌های آنچنانی و عالی به كودكان بدهیم نمی‌توانیم تاثیر الگوهای دیداری در جامعه به‌ویژه خانواده را نادیده بگیریم. در اولین قدم باید بررسی كنیم كه پدر و مادر در جمع خانواده چگونه با هم ارتباط كلامی برقرار می‌كنند. خیلی از مواقع روش‌های ارتباط پدر و مادرها درست نیست و آن را از الگوهایی در ذهن پرورانده‌اند كه در كودكی دیده‌اند. در خیلی از موارد با اصلاح رفتار والدین این معضلات حل خواهد شد. آنها باید بدانند كه چطور از كلام و زبان بدن استفاده كنند. والدین نمی‌دانند پیام‌هایی غیرمستقیم به كودكان خود می‌دهند چه زیرساخت‌هایی دارد و چه تفكراتی را در آنها ایجاد می‌كند یا از بین می‌برد.
باید از این سیستم‌ها آگاه شده تا بتوانند پیام‌هایشان را تفكیك و رفتارشان را كنترل كنند. او با بیان اینكه علل مختلفی در رواج خشونت‌ها به‌ویژه خشونت كلامی در خانواده‌ها وجود دارد كه مختص ایران هم نیست، می‌افزاید: با سرعتی و پیشرفت كه تكنولوژی در جهان داشته بخش‌هایی از مسئولیت، سختی و فشارها بر انسان به‌ویژه والدین بیشتر می‌شود. اگر یك نگاه سرسری هم به خانواده‌ها بیندازید می‌بینید امروزه مسئولیتی كه والدین در برابر یك بچه دارند در گذشته پدر و مادرها به خاطر داشتن 7-6 بچه احساس نمی‌كردند. همراه با پیشرفت تكنولوژی هیچ فرهنگسازی صورت نگرفته به همین دلیل بار اضافه‌تری روی دوش خانواده‌هاست كه به استرس‌هایمان منجر می‌شود. اكثرا برای كنترل استرس خود از روش‌های سنتی و گذشته استفاده می‌كنند یا به‌دنبال انتخاب ساده‌ترین راه هستند. علت زیاد شدن پرخاشگری‌ها در كلام و رفتار بیشتر به خاطر بار مسئولیت‌های جدید است كه همه‌جانبه روی دوش مردم است.
سپیده شبان با اشاره به اینكه امروزه در تمام مسائل فرزندان به‌ویژه آموزشی جوی به وجود آمده كه قبلا چنین فضایی وجود نداشت، می‌گوید: رقابت‌ها بیشتر شده، باری كه والدین به دوش می‌كشند برای تحصیل بچه‌هایشان. از طرف دیگر مسائل اجتماعی و اقتصادی را نباید از یاد برد. گاهی اوقات والدین می‌گویند چرا بچه‌های امروز اینطور هستند چرا اینقدر دردسرساز هستند باید قبول كرد كه جامعه همه‌جانبه تغییر كرده است. نمی‌توان از بچه‌های امروز همان انتظار را داشته باشیم كه از بچه‌های گذشته داشتیم.
این روانشناس با دادن پیشنهاداتی برای كاهش خشونت‌های كلامی می‌گوید: باید در این فشار و مسئولیت‌های چندبرابر، نگران خیلی از مسائل باشیم مثل آینده فرزندمان، آینده اقتصادی خودمان، پس انداز و... نیاز است كه روش‌هایی را یاد بگیرند تا جایی كه كمترین فشار به آنها بیاید این مسائل را مدیریت كنند، راه‌های كاهش اضطراب، مبارزه با استرس والدین و بچه‌ها افسردگی و اضطراب دارند. بیماری همه‌گیر شده قرص می‌خوریم تا خود را تقویت كنیم. در این شرایط باید از نظر روحی خود را تقویت كنیم. آموزش‌های والدین بسیار كمك می‌كند كه بچه‌ها هم از آن بهره‌مند می‌شوند.
نظر شما