سلامت نیوز : ایران به عنوان یکی از کشورهای بلاخیز دنیا، دردهای جانکاهی را در حوادث مختلف به جان خریده است؛ زلزله رودبار یا زلزله بم یادآور اتفاقاتی است که هنوز زخمهای آن التیام نیافته است اما در همین زمانها میتوان شاهد اتفاقاتی بود که اوج انسانیت و از خودگذشتگی را به نمایش میگذارد. امدادگر و امدادرسانی دو واژهای است که هیچ گاه از این اتفاقهای به ظاهر ناگوار جدا نبوده و حس زندگی را در انتهای ناامیدی مرگ به نمایش گذاشته است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ؛ کسی که رخت امدادگری برتن دارد، آموزشهایی دیده است تا بتواند به سه عنصر اصلی سرعت، دقت و روحیه اعتماد به نفس که لازمه یک امداد گر است برسد. آنچه در این مقوله حائز اهمیت است این است که کشور ما با توجه به وضعیتی که دارد در زمینه امدادرسانی در چه سطحی قرار گرفته و چه برنامهای برای بهبود شرایط امدادرسانی با هدف گذر از بحران دارد. در گفتوگویی که با دکتر پیر حسین کولیوند رئیس سازمان امداد و نجات ترتیب داده شد، علاوه بر بیان ضعفها و کمبودهای موجود به برخی راهکارها و اقدامات مؤثر برای بهبود شرایط امدادرسانی در کشور اشاره شد، که در زیر میخوانید.
درباره جایگاه سازمان امداد و نجات و خدماتی که این سازمان در زمان وقوع حوادث ارائه میدهد، توضیح دهید؟ این سازمان در حال حاضر در چه جایگاهی قرار دارد؟
سازمان امداد و نجات یعنی عصاره جمعیت هلال احمر ایران، سازمانی که میتوان گفت در زمان حادثه پیشقراول خدمترسانی به مردم است. خدمتی که همه اعضایش آن را لطف الهی میدانند و در پاسخ به اینکه چه جایگاهی دارد همین بس که بگویم جایگاهی بالاتر از خدمت به خلق خدا وجود ندارد و امدادگران سازمان امداد و نجات به این مرتبه و جایگاه دست یافتهاند.به هر ترتیب این سازمان افتخار دارد در زمان وقوع حوادث طبیعی و غیر طبیعی که بعضاً به دست بشر ممکن است اتفاق بیفتد آستین بالا زده و پیشقدم خدمت به مردم شود. خدمتی که مزد و سود آن در گرو معاملهای است که با خدا میشود.
زلزله بستک نخستین تجربه امدادرسانی شما در سمت ریاست سازمان امداد و نجات بود، این حادثه تا چه حد شما را با نیازهای این سازمان در زمینه امدادرسانی آشنا کرد؟
سازمان امداد و نجات در زمان وقوع حادثه بستک بیدرنگ گروه ارزیاب اولیه شهر را اعزام کرد تا میزان نیازهای فوری و امدادی را برآورد کنند. استانهای همجوار به سرعت آماده باش شدند و براساس اعلام گروه ارزیاب ۱۴ تیم به منطقه اعزام شد. سپس سه دستگاه زنده یاب، سه قلاده سگ تجسس و سه خودرو نجات، ۱۰ دستگاه آمبولانس، ۱۰ دستگاه موتورسیکلت، یک دستگاه خودرو ارتباطی و دو بالگرد، از استان کرمان و چابهار، به منطقه بندرعباس ارسال شد و عملیات نجات طی یک ساعت به پایان رسید و مراحل بعدی امدادرسانی نیز در کوتاهترین زمان به انجام رسید.
اما آنچه که این سازمان در زمینه امدادرسانی به آن نیاز دارد ارائه برنامههایی است که بتواند به مرحله جستوجو و نجات و در مرحله بعد به امدادرسانی، کمک کند. در این مرحله آنچه ضرورت دارد زنده نگه داشتن، اسکان اضطراری و تأمین وسایل مورد نیاز انسانهایی است که در حادثه آسیب دیدهاند. بهطوری که این خدمات باید به صورت اورژانسی ارائه شود. براین اساس موضوع تحول در سازمان امداد و نجات در رأس اقدامات این سازمان قرار گرفته است.
دیدگاه این سازمان ایجاد تحول در نحوه برخورد و ارائه خدمات به مددجویانی است که باید در زمانهای خاص به افراد ارائه کند. این تحول گرچه در همه بخشهای جمعیت هلال احمر کشور قرار است محقق شود اما در این سازمان باید بهطور ویژه اتفاق بیفتد. هر چند که در سایه برنامه استراتژیک و بنیادی که جمعیت هلال احمر به صورت مدون ارائه کرده و تا هفته آینده به صورت آکادمیک برای بررسی و تصویب نهایی در جمعیت مطرح میشود، 25 درصد فعالیتها، تجهیزات و منابع و اعتبارات مورد نیاز جمعیت هلال احمر افزایش یافته است.
از طرفی آنچه سازمان به عنوان یک ضرورت به آن نیاز دارد تأمین تجهیزات و امکاناتی است که به موضوع امدادرسانی کمک خواهد کرد. در این راستا اعتباراتی نیز باید در نظر گرفته شود. از آنجایی که جمعیت هلال احمر بزرگترین جمعیت عام المنفعه به شمار میآید و به تنهایی درآمدی ندارد بنابراین نیاز است همه ارگانها در این زمینه کمک رسان سازمان باشند، تا بتوانیم به استانداردهای جهانی دست یابیم هر چند در حال حاضر هم خیلی عقب نیستیم و مراکز امدادی ما در سطح بالایی قرار دارند.
یکی دیگر از نیازهایی که باید سازمان بزودی به آن دست یابد آموزش امدادرسانی به همه خانوادههای ایرانی با هدف دستیابی به امدادرسانی فوری در زمان حوادث است، بهطوری که در نظر داریم در هر خانواده یک امدادگر تربیت کرده و آموزش دهیم. گرچه هدف اصلی ما این است به جایی برسیم که همه افراد در سراسر کشور امدادگر باشند. بنابراین برنامهریزی شده است که از اصل آموزش و اطلاع رسانیها کمک بگیریم و با انتقال تجارب و دانش، علم امدادگری را به همه اقشار جامعه بیاموزیم. در این صورت است که در زمان وقوع حادثه، دیگری میتواند به امداد حادثه دیده آمده و در سریعترین زمان ممکن امدادرسانی کند.
حضور یک امدادگر آموزش دیده در هر خانواده تا چه حد میتواند کمک رسان ظرفیتهای امدادی در کشور باشد؟
وجود یک امدادگر آموزش دیده در هر خانواده به این معنی است که در لحظه وقوع حادثه نیروی امدادی پای کار است اما اینکه با چه مدلهایی میتوان به این سطح آموزشی دست یافت نیاز به یک برنامهریزی بنیادی خواهیم داشت.به هرترتیب این آموزشها باید به گونهای ارائه شود که با فرهنگ و منش ایرانی همخوانی داشته باشد. چیزی که به ما کمک میکند این است که مردم ایران امدادرسانی و ارائه خدمات خداپسندانه را دوست دارند، بهطوری که در لحظه وقوع حوادث ناگوار ما شاهد بزرگترین حرکتهای خود جوش مردمی هستیم. بنابراین اگر مردم این آموزشها را دیده باشند در زمینه امدادرسانی بسیار ماهرانه عمل خواهند کرد. براین اساس میتوان این طور نتیجه گرفت که آموزش یک امدادگر در هر خانه ساختارها را برای سازمانی مانند امداد و نجات که وظیفه امدادرسانی را برعهده دارد، تغییر خواهد داد به این معنا که آموزش یک امدادگر به منزله آموزش همه خانوادهها و سریعترین حضور امدادگر در محل حادثه است.
چقدر به استانداردهای جهانی نزدیک هستیم؟
استانداردها میگویند در هر 40 کیلومتر باید یک پایگاه امدادی مستقر شود و ما نسبت به این استانداردها فاصله زیادی داریم. در این راستا سازمان برای کسب یک تجربه در طرح مهر رضوان که به مناسبت رحلت پیامبر اکرم(ص) و شهادت امام رضا(ع) توانست در مسیر زائران چنین امکاناتی را همگام با استانداردهای جهانی فراهم کند، بهطوری که 11 هزار کیلومتر مسافت عبور زائران تحت پوشش امدادی استاندارد قرار گرفت. از سویی سه پایگاه امداد هوایی تخصیص داده شد یا در راهبندان استان فارس محور شیراز - مروه در یک شب امدادگران موفق شدند، جمعیتی بالغ بر 2 هزار نفر را نجات و اسکان دهند. ناگفته نماند نیاز به امکانات و تجهیزات برای رسیدن به استانداردهای جهانی امری است انکارناپذیر که مستلزم اختصاص اعتبارات ویژه به این بخش است.
بیشترین ضعف امداد و نجات در مرحله جستوجو و نجات چیست؟
با اینکه سرعت جستوجو و نجات در کشور ما بیشتر از استاندارد جهانی است و ارگانهای مختلف از جمله بسیج امداد و نجات، بسیج جامعه پزشکی، جمعیت هلال احمر و سازمان مدیریت بحران در این مرحله همگی بپا میخیزند، اما ضعف موجود نحوه انتقال مجروحان از محل حادثه به نخستین مرکز درمانی است که نیاز است در این مرحله به مقوله آموزش و پژوهش و همچنین تأمین تجهیزات بیشتر بپردازیم.
وضعیت سازمان امداد و نجات در حال حاضر به لحاظ تأمین امکانات و تجهیزات مورد نیاز در چه سطحی قرار دارد؟ در این راستا درمورد برنامههای آتی خود توضیح دهید.
در حال حاضر 509 پایگاه امدادی در سراسر کشور مستقر است که شامل پایگاههای جادهای و بین شهری، امداد کوهستانی در محل تردد مردم، پایگاه امدادی ساحلی – دریایی که در نوار شمالی و جنوبی و سدهای مهم کشور مستقر هستند در سراسر کشور به ارائه خدمت مشغولند. پیشبینی شده است هرساله 10 درصد به آمار پایگاههای امدادی اضافه شود که مستلزم تأمین منابع است. در حال حاضر 17 پایگاه امداد هوایی نیز وجود دارد که کل کشور را تحت پوشش امدادی قرار داده است. پیشبینی شده که تا پایان سال 4 فروند بالگرد امداد و نجات به این بالگردها اضافه شود و تعداد پایگاههای هوایی به 21 پایگاه برسد. درمورد اورژانس و خودروی نجات هم تاکنون 280 دستگاه خودرو نجات در سطح کشور فعال هستند و طبق برنامهای که داریم حدود 43 دستگاه دیگر هم اضافه خواهد شد.
این خودروها در مواقعی که حادثه رخ میدهد چه حوادث جادهای و چه حوادث کوهستانی امدادرسانی میکنند.در زمینه امدادرسانی با توجه به اینکه چند ارگان دیگر از جمله شهرداریها و سازمان مدیریت بحران وزارت کشور همسو با سازمان امداد و نجات فعالیت میکنند سعی شده است طبق برنامهای فعالیتها در یک راستا به اجرا درآمده و از موازی کاریها جلوگیری شود بنابراین در سایه این هماهنگی از منابع و امکانات موجود میتوان کمال استفاده را برد. یکی دیگر از برنامههایی که سازمان جزو اولویتهای خود قرار داده است، تقویت روحیه ایثار و شهادت در بین امدادگران است. در شرایط بحران درحوادث جادهای و حوادث طبیعی امدادگران واقعاً ایثارگری میکنند. براین اساس تقویت این روحیه باعث میشود خدمات بهتری ارائه شود و اهداف عالیه نظام سرلوحه کار قرار بگیرد.
نظر شما