سلامت نیوز : دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران با اشاره به ویژگی‌های افراد دو‌ رو، این افراد را دارای اعتماد به نفس پایین دانست که برای ایمن سازی شخصیت خود به دروغ، بدگویی و غیبت پناه می‌آورند.

مهرداد کاظم‌زاده عطوفی در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: در روانشناسی چیزی به عنوان شخصیت دو رو نداریم. عموم مردم معتقدند که افراد دو رو، کسانی هستند که در موقعیت‌های مختلف رفتارهای متفاوتی نشان می‌دهند مثلاً در حضور فرد واکنشی نشان می‌دهند و در عدم حضور او آن رفتار را نشان نمی‌دهد.

وی افزود: متأسفانه این رفتار در برخی افراد جامعه شایع است که عدم ثبات شخصیتی آنها را می‌رساند. عدم ثبات یعنی این افراد به لحاظ رفتاری و ارتباطی دارای الگوی مشخصی نیستند و ذهن و رفتار آنها متفاوت و بعضاً متضاد است.

وی ادامه داد: این افراد به مرور زمان غیرقابل اعتماد می‌شوند.

وی گفت: افراد دو رو به خاطر اعتماد به نفس بسیار آسیب‌پذیرند و به دلیل اینکه در الگوی شخصیتشان آسیب‌های جدی وجود دارد به صورت ناخودآگاه برای جبران نقاط ضعف، الگوی رفتاری متفاوت و متضاد را انتخاب می‌کنند تا نوعی ایمن‌سازی برای شخصیتشان باشد.

وی تصریح کرد: شاخصه این افراد فقدان جرئت‌مندی است، جرئت‌مندی مهارتی است که افراد باید داشته باشند که ارتباط تنگاتنگی با مسئله اعتماد به نفس دارد.

وی افزود: فرد باید بتواند افکار، احساسات، باورها و نگرش‌های خود را به صورت نسبتاً صریح و قاطع بیان و از دیدگاه خود دفاع کند.

دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران اظهار داشت: عدم صداقت جرئت‌مندی نیست و افراد دروغگو جرئت‌مند نیستند.

نکته دیگر درباره الگوهای جرئت‌مندی به بحث احترام مربوط می‌شود. باید گفت هر رفتار غیرمحترمانه‌ای جرئت‌مندانه نیست و طبیعتاً افراد دروغگو رفتارهای غیرمحترمانه دارند. البته این رفتارهای غیرمحترمانه در حضور افراد نیست بلکه پشت‌سر آنها و هنگامی است که آنها حضور ندارند.

وی افزود: این افراد به حقوق خود واقف نیستند. حقوقی که بر اساس آن فرد می‌تواند نظر مخالف خود را بیان کند.نکته جالب این است که این افراد به حقوق خود و دیگران توجه نمی‌کنند.

وی ادامه داد: سؤالی که اینجا پیش می‌آید این است که چرا از افراد دو رو رفتار پرخاشگرانه دیده می‌شود. پاسخ این است که این افراد رفتار کاملاً پرخاشگرانه دارند و این تفسیر ما از پرخاشگری است که موجب می‌شود رفتار آنها را پرخاشگرانه ندانیم.

دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران گفت: متأسفانه الگوی رفتار پرخاشگرانه‌ شایعی در جامعه وجود دارد به نام غیبت کردن.

وی افزود: غیبت کردن پرخاشگری منفعلانه است که به وفور انجام می‌شود. این رفتار وقتی اتفاق می‌افتد که ذهنیت فرد نسبت به کسی خوب نباشد و پشت‌سر او مطالبی را مطرح کند. هر چند بیشتر اوقات این اظهارنظرها غلط و تهمت محسوب می‌شود حتی در صورت درست بودن حکم غیبت را دارد.

کاظم‌زاده عطوفی اظهار داشت: با نگاهی به افراد دو رو متوجه می‌شویم که آنها اهل غیبت کردن هستند. این افراد هیچ وقت نمی‌توانند میزان ارتباطشان را با افراد جامعه مشخص کنند. آنها بر اساس منافعشان به افراد نزدیک می‌شوند و در مقاطع زمانی دیگر آنها را کنار می‌گذارند که این عدم ثبات را در آنها نشان می‌دهد.

وی تصریح کرد: عوارض روانشناختی که رفتار توأم با دورویی برای این افراد دارد این است که آنها هیچ وقت احساس رضایتمندی نمی‌کنند.

وی ادامه داد: این افراد همچنین در ارتباطاتشان به مرور طرد و درگیر انزوای اجتماعی می‌شوند به گونه‌ای که شاید در ظاهر با افراد دیگر ارتباط داشته باشند اما این ارتباطات عمیق و قابل استناد نیست.

این روانشناس افزود: اضطراب پیامد دیگر افرادی است که به رفتارهای توأم با دورویی مبادرت می‌ورزند. این افراد در پس ذهن خودشان تجربه‌هایی دارند که اضطراب نتیجه آن است.

کاظم‌زاده عطوفی گفت: اینها عوارض اولیه افراد دو رو است عوارض ثانویه این رفتارها کاهش شدید اعتماد به نفس در درازمدت و قرار گرفتن در معرض آسیب‌های روانی اجتماعی است.

وی تصریح کرد: در سبب‌شناسی رفتارها توأم با دورویی باید گفت این رفتارها ارتباطی با مسئله ژنتیک ندارند و عمدتاً ناشی از پایین بودن اعتماد به نفس است. نباید در این ارتباط به ظاهر افراد نگاه کرد. ممکن است آنها در ظاهر خود را قبول داشته باشند اما در ناخودآگاه بسیار آسیب‌پذیر بوده و اعتماد به نفس پایینی داشته باشند. مانند مبتلایان به خودشیفتگی که در ظاهر خود را قبول دارند اما در واقع در ناخودآگاه‌شان این طور نیست.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه مسائل محیطی در رشد شخصیت افراد مؤثر است. اگر در نظام خانواده رفتارهای منفعلانه آموزش داده شود زمینه را فراهم می‌کند تا فرزندان در موقعیت‌های متفاوت رفتارهای متضاد نشان دهند. همچنین اگر دروغ گفتن رفتار رایج خانواده‌ای باشد فرزندان آن خانواده به این رفتار مبادرت می‌ورزند. بنابراین والدین نقش مهمی در رفتارها و شکل گیری شخصیت فرزندشان دارند.