سلامت نیوز : گزارش كميته ويژه بررسي حادثه آتش‌سوزي خيابان جمهوري ديروز در حالي در صحن علني شوراي شهر تهران با حضور خانواده قربانيان حادثه قرائت شد كه به استناد اعضاي شورا نه تنها آتش‌نشاني با تجهيزات به محل حادثه خيابان جمهوري رسيد بلكه در حادثه آتش‌سوزي خيابان جمهوري هيچ تخلفي صورت نگرفته است. معصومه آباد، عضو كميته سلامت و مديريت بحران شوراي شهر تهران با قرائت گزارش 100 ساعت كار كارشناسان در صحن علني شورا تاكيد كرد: «فارغ از اينكه در مجموعه دستگاه نظارتي سازمان ايمني و آتش‌نشاني بودم، در تيغ دولبه اينكه احساس كردم دو عزيز مرحومه درواقع دو خواهر من هستند نيز قرار گرفتم. از اين رو نسبت به تمامي شواهد و قرائن و براساس 100 ساعت كار كارشناسي گزارشي در چهار محور ارائه خواهم كرد.»
صفر تا صد حادثه آتش‌سوزي خيابان جمهوري به روايت كارشناسان
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ طبق گزارشي كه معصومه آباد در صحن علني شوراي شهر تهران ارائه كرد؛ طبق مطالعات انجام شده حريق در طبقه فوقاني كه براي بافت پارچه استفاده مي‌شده صورت گرفته و شكسته شدن شيشه بين پلكان و پنجره باعث سرايت آتش شده است. توسعه حريق در پلكان در شرايطي به وجود مي‌آيد كه امكان فرار كارگران به هيچ‌وجه ميسر نمي‌شود. همسايگان تصور حريق در پشت بام مي‌كنند. در اولين تماس، فردي به ستاد فرماندهي اعلام مي‌كند در قسمت پشت بام آتش‌سوزي صورت گرفته است و بعد از گذشت 19 ثانيه تماس‌هاي بعدي صورت مي‌گيرد. مجموعا شش تماس صورت مي‌گيرد و تماس چهارم و پنجم نشان مي‌دهد كه آتش‌سوزي از داخل ساختمان بوده است. اين در حالي است كه تماس دوم بيش از يك دقيقه بعد از تماس اولي انجام مي‌شود. بعد از اولين تماس يك دستگاه خودرو منبع دار اطفا حريق و يك دستگاه خودرو پشتيبان اعزام مي‌شود كه در زمان سه دقيقه و دو ثانيه به محل حادثه مي‌رسند. اقداماتي كه ايستگاه 46 در محل حادثه انجام مي‌دهد، عمليات شناسايي و ارزيابي مخاطره و عبور لوله از خودرو مخزن‌دار دو هزار ليتري است.
با سرايت آتش به داخل كارگاه در قسمت جنوب غربي، آتش به سرعت توسعه يافته و به سمت محل استقرار كاركنان حركت مي‌كند اما به دليل جدا بودن آتش از محل استقرار با يك ديوار، آتش به صورت مستقيم سرايت نمي‌كند بلكه سرايت دود موجبات رعب و وحشت كاركنان را فراهم مي‌كند. ضمن اينكه خانم فروتن با گرفتن كابل آنتن تلويزيون قصد فرود آمدن به سمت زمين را داشته است كه به دليل ضعف كابل سقوط مي‌كند اما هيچ تصوير يا شواهدي در اين زمينه نبود جز مصاحبه با يكي از افرادي كه داخل ساختمان بود. عضو كميته سلامت و محيط‌زيست شوراي اسلامي شهر تهران همچنين يادآور شد: «تيم دوم طي چهار دقيقه و پنجاه ثانيه با دو دستگاه خودرو منبع‌دار اطفاي حريق وارد محل حادثه مي‌شود. تيم سوم نيز به همراه دو خودرو منبع‌دار، يك خودرو سبك، خودرو سنگين، يك نردبان 32 متري از ايستگاه يك به محل حادثه اعزام مي‌شوند كه در 4 دقيقه و سي و پنج ثانيه به محل حادثه مي‌رسد. در ساعت11:39 دقيقه نردبان ايستگاه يك به همراه گروه‌هاي امداد و نجات به محل رسيده اما بعد از باز شدن جك‌هاي تعادل، اپراتور مشاهده مي‌كند نردبان باز نشده است. در اين زمان هيچ كدام از افراد محبوس شده در ساختمان خود را از پنجره آويزان نكرده بودند.
براساس مستندات تصويري موجود در زمان بروز نقص فني هيچ خانمي از پنجره آويزان نبوده است. در همين زمان تقاضاي ورود نردبان جديد را مي‌كنند و در همين فاصله خانم حق نظري از پنجره خارج و خود را به ديواره آويزان مي‌كند. بعد از 5 دقيقه و 11 ثانيه نردبان دوم به محل حادثه مي‌رسد و تدابير عملياتي براي خروج محبوسان را انجام مي‌دهد.» عضو كميته سلامت و محيط‌زيست شوراي اسلامي شهر تهران تاكيد كرد: «نيروهاي آتش‌نشاني در بيرون از ساختمان براي حفظ جان ايشان در برابر حرارت آتش پنجره‌هاي مجاور اقدام به پاشيدن اسپري و آب از سمت ديگر ساختمان مي‌كنند. بر اساس تصاوير مشخص است كه رفتار انسان‌ها نسبت به كانون حادثه متفاوت است، يك نفر بلافاصله تصميم مي‌گيرد براي نجات جانش، خودش را دور كند و يك نفر خودش را به ديواره بيرون آويزان مي‌كند، يك نفر در پنجره است و دو نفر نيز در داخل ساختمان قرار دارند. نردبان دوم پس از جابه‌جايي آمبولانس و نردبان قبلي اقدام به ايجاد تعادل مي‌كند كه اين فرايند 20 ثانيه طول مي‌كشد. در فاصله رسيدن نردبان ايستگاه 18 چهار دقيقه فرصت داشتند تا جانمايي خودروها را مشخص كنند تا خودرو نردبان ايستگاه 18 زمان بيشتري را از دست ندهد. اين وقت طلايي و مهمي به شمار مي‌رود و اين 20 ثانيه حائز اهميت است. مدت آويزان ماندن خانم حق نظري حداقل دو دقيقه و 28 ثانيه است. سقوط به دليل تخريب قرنيز نصب شده در زير پاي اين فرد صورت گرفته و مرحومه حق نظري تعادل خود را از دست مي‌دهد.»
حضور به موقع ماموران آتش‌نشاني به محل حادثه
نكته ديگري كه در گزارش كميته ويژه حادثه خيابان جمهوري از سوي كارشناسان مورد بررسي قرار گرفت، حضور به موقع و استاندارد ماموران آتش‌نشاني در زمان حادثه بود. مسئله‌اي كه معصومه آباد نيز در جلسه ديروز شوراي شهر تهران به آن اشاره كرد و در عين حال يادآور شد: «حضور به موقع مطابق استاندارد، نجات 15 نفر ديگري كه در ساختمان گرفتار بودند، اطفاي كامل حريق و نجات پنج نفر از محبوسان در حريق ظرف 95 ثانيه از نكات قابل‌توجه اين عمليات امداد و نجات است. در اين ميان انباشت كالاهاي سريع الاشتعال در راه پله، ترس و وحشت دو تن از محبوسان زن، عدم عملكرد نردبان اول در حادثه، وجود آمبولانس درمحل استقرار نردبان دوم و عدم وجود شبكه آب آتش‌نشاني در طبقات ساختمان و نيز عدم وجود سيستم تهويه دود و حريق در ساختمان از چالش‌ها به‌شمار مي‌رود.» عضو كميته سلامت و مديريت بحران شوراي شهر تهران ادامه داد: «حادثه در منظر عموم مردم و با شاهدان عيني بسيار زيادي صورت مي‌گيرد و سوالات و ابهامات زيادي براي مردم ايجاد شده است كه سازمان آتش‌نشاني بايد نسبت به پاسخگويي به اين سوالات اقدام كند.
چالش پيش روي سازمان آتش‌نشاني بروز نقص فني در نردبان 32متري است. اين رايانه يك رايانه كاملا صنعتي و حساس است كه شرايط نه گانه‌اي براي آن تعريف شده است كه در اين شرايط ممكن است دچار نقص فني شود.» آباد درباره خريد، نگهداري و تعمير خودروهاي نجات نيز براساس اين گزارش توضيح داد: «خريد خودرو 32 متري آلماني اسنادي دارد. به نحوي كه مناقصه بين‌المللي برگزار مي‌شود؛ قراردادي بين آتش‌نشاني به عنوان خريدار با فروشنده منعقد مي‌شود كه طبق همين قرارداد پنج نفر آموزش مي‌بينند و در ادامه نيز توافق مي‌شود تا 11نفر از نيروهاي آتش‌نشاني در آلمان آموزش ببينند. در پيوست شماره دو اين قرارداد كه در تاريخ 24 فوريه 2007 بسته مي‌شود، تعهداتي مبني بر ارائه خدمات راهبري، گارانتي و خدمات پس از فروش منعقد مي‌شود كه متاسفانه برخي از اين تعهدات از سوي نماينده فروشنده انجام نمي‌شود.
از جمله مي‌توان به ايجاد انبار و موجود بودن كليه قطعات يدكي در تهران قبل از تحويل و جايگزيني تجهيزات و استفاده از قطعات يدكي با قيمت عادلانه اشاره كرد. بخشي از تعميرات و امور مربوطه به سرويس و نگهداري خودروها توسط عوامل سازمان و با همكاري فروشنده صورت مي‌گرفته و همه اين اقدامات مورد تاييد فروشنده بوده است. شركت فروشنده تجهيزات نردبان اوايل مردادماه 92 در مكاتبه‌اي با عوامل خدمات شهري و مديرعامل آتش‌نشاني به صورت يك‌جانبه و غيرقانوني قرارداد خود را ملغي و از اجراي تعهدات خود شانه خالي كرده است. در قرارداد اوليه مشخص شده مرجع رسيدگي به اختلاف ديوان‌اي سي سي فرانسه تعيين شده و همين امر موجب متضرر شدن آتش‌نشاني شده است. همچنين سازمان در مكاتبه مستقيمي عدم رضايت خود را در اين زمينه اعلام كرده است. جاي سوال است كه چه دستگاهي مسئوليت تامين ايمني و سلامت كارگاه و كارگران را در چنين محيط‌هايي برعهده دارد؟ طبق قانون اين امر بر عهده كارفرما و وزارت كار است.»
سياسي كاري اصل حادثه را به حاشيه برد
در ادامه جلسه عباس جديدي، عضو شوراي شهر تهران با عرض تسليت به مناسبت فوت دو تن از شهروندان در حادثه آتش‌سوزي خيابان جمهوري گفت: «متاسفانه اين موضوع درگير مسائل سياسي شده است در حالي كه بحث بر سر جان انسان است كه اشرف مخلوقات است. فكر مي‌كنم استفاده از جان انسان‌ها به عنوان ابزاري براي بيان افكار سياسي درست و انساني نيست.» جديدي با بيان اينكه در چنين حوادثي تعيين مقصر يا متخلف جنبه حقوقي و قضايي دارد، تاكيد كرد: «براي مشخص شدن مقصر بايد ابعاد فني و تخصصي موضوع بررسي شود و نياز به دستور مقام قضايي و ارجاع به هيات كارشناسان است. بنابراين اين موضوع نبايد دست آويزي براي متهم كردن فرد يا سازماني شود.»
آتش‌نشاني با تجهيزات به محل حادثه خيابان جمهوري رسيد
اقبال شاكري، عضو ديگر شوراي شهر تهران نيز بيان كرد: « بررسي اعضاي شوراي شهر نشان داده كه آتش‌نشاني با تجهيزات و امكانات خود به محل حادثه رسيده و يكي از افرادي كه فوت كرده قبل از رسيدن آتش‌نشاني سقوط كرده است. آتش‌سوزي خيابان جمهوري حادثه دلخراشي بوده است، براي شهروندان تهراني و خانواده‌هاي كساني كه جان خود در اين واقعه از دست داده‌اند، همه متاثريم و بخصوص ديدن اين صحنه توسط افرادي كه در محل حادثه حضور داشتند، بسيار ناگوارتر بوده و التيام اين افراد كار آساني نيست.» شاكري ادامه داد: «تيم آتش‌نشاني در طول سال‌هاي گذشته زحمات زيادي كشيده‌اند به‌طوري كه تعمير و نگهداري تجهيزات آتش‌نشاني همواره انجام مي‌گرفته و طبق صحبت‌هاي ايشان وسايل و تجهيزات امدادي در زمان تعويض شيفت‌ها كنترل مي‌شدند. از سوي ديگر گفته مي‌شود اين وسايل قبلا چك شده بودند، پس بايد بعد از بررسي‌ها نتيجه را به شوراي شهر ارائه دهند. اين حادثه ناشي از قصور انساني و سازماني نيست و يك حادثه بوده است.
در قضاوت‌ها بايد از هياهو و فضاسازي‌هاي سياسي پرهيز كرد
رضا تقيپور، سخنگوي شوراي شهر تهران نيز بعد از قرائت گزارش كميته بررسي حادثه خيابان جمهوري بيان كرد: «به خاطر يك حادثه كه البته حادثه بسيار با اهميتي نيز به شمار مي‌رود، نبايد كل عملكرد عزيزان آتش‌نشان در يك مقطع تاريخي را زير سوال ببريم. براساس بررسي‌هاي كاملي كه انجام شده است گزارش مربوط به اين حادثه در ابعاد مختلف مديريتي، نيروي انساني، مهارت و آموزش و همچنين مسائل فني امروز در صحن شوراي شهر ارائه مي‌شود.» تقيپور تاكيد كرد: «به خاطر يك حادثه كه البته حادثه بسيار با اهميتي نيز به شمار مي‌رود، نبايد كل عملكرد عزيزان آتش‌نشان در يك مقطع تاريخي را زير سوال ببريم چرا كه اين اولين حادثه نبوده است و بي‌شك نمي‌توان گفت آخرين خواهد بود. بايد قدري دقت كنيم تا روحيه ماموران خدوم آتش‌نشاني حفظ شود و بتوانند مسئوليت خود را انجام دهند؛ همچنين در اين زمينه بايد از هياهو و فضاسازي‌هاي سياسي نيز پرهيز كرد.»
