سلامت نیوز : افزایش میانگین سنی جمعیت ایران، خطر جمعیتی جدید است که هرم سنی کشور را تهدید می‌کند و در چند سال گذشته مورد توجه مسئولان واقع شده است. آمارهای منتشرشده حاکی از حرکت سریع ایران به سمت پیری جمعیت است و این مساله باعث شده که دولت برنامه‌هایی را به‌عنوان سیاست‌های تشویقی فرزندآوری، برای جلوگیری از بالا رفتن میانگین سنی اجرا کند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ یکی از این اقدامات که می‌تواند به نوعی مشوقی برای فرزنددارشدن خانواده‌ها باشد، ارائه تسهیلات به مادران به‌ویژه مادران شاغل، چه در مشاغل دولتی و چه در مشاغل خصوصی است، چراکه مشکلاتی که این مادران به هنگام بارداری با آن رو‌به‌رو می‌شوند در زمره مهم‌ترین دلایلی است که زنان شاغل را از فرزنددارشدن منع می‌کند. محمود مشفق، عضو هیات علمی موسسه مطالعات جمعیتی آسیا و اقیانوسیه در اینباره می‌گوید: کشور ما هم‌اکنون وارد مرحله‌ نخست سالمندی یعنی جمعیت بین 7 تا 14 درصد سالمند شده است و پیش‌بینی می‌شود که تا 30 سال آینده وارد مرحله فوق سالمندی یعنی جمعیت بیش از 21 درصد سالمند شود.

به‌تازگی شهیندخت مولاوردی، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده ضمن آنکه معاونت امور زنان و خانواده را یک نهاد سیاستگذار و ناظر راهبردی خوانده، گفته است: این معاونت تمام تلاش خود را در راستای تحقق تعادل، اعتدال و توازن جنسیتی در تمام جنبه‌های زندگی زنان به کار خواهد بست. یکی از اقدامات مدنظر مسئولان که همزمان دو هدف تشویق باروری و حضور زنان در عرصه‌های مختلف را بر آورده می‌کند، ایجاد تسهیلاتی برای مادران شاغل است. در قانون اساسی کشور برای زایمان شش ماه مرخصی در نظر گرفته شده است. همچنین بعد از اتمام مرخصی زایمان برای مادران، این بانوان پس ازشروع به كارمجدد واتمام مرخصی استعلاجی (زایمان) درصورت ادامه شیردهی می‌توانند حداكثر تا بیست وچهار ماهگی كودك، روزانه یك ساعت ازمرخصی (پاس شیر) بدون كسرازمرخصی استحقاقی استفاده کنند.

مرخصی زایمان؛ طرحی برای اجرا نشدن

در همین راستا، دولت خرداد امسال لایحه‌ای را به مجلس فرستاد که براساس آن مرخصی زایمان زنان شاغل از شش به 9‌ماه افزایش پیداکند. این قانون پس از تصویب مجلس برای اجرا ابلاغ شد. اما، با گذشت هفت ماه هنوز در سراسر کشور اجرا نشده است. مشکل اصلی سر راه اجرای این قانون کمبود اعتبارات لازم است. گروهی از کارمندان دولت تا‌کنون توانسته‌اند از این قانون استفاده کنند. اما، گروه زیادی از زنان که تحت پوشش بیمه سازمان تامین‌اجتماعی هستند هنوز نتوانسته‌اند مرخصی زایمان 9 ماهه داشته باشند.

این درحالی است که مسئولان سازمان تامین‌اجتماعی دلیل عدم اجرا شدن این طرح را در بخش‌های متکی به بیمه سازمان تامین‌اجتماعی این می‌دانند که دولت باید بار مالی ناشی از اجرای این قانون را به‌حساب تامین‌اجتماعی واریز کند تا بیمه‌شدگان این سازمان بتوانند از این مرخصی استفاده کنند؛ در صورتی که هر گاه قانونی از سوی دولت و مجلس تصویب و برای اجرا ابلاغ می‌شود دستگاه‌های اجرایی مکلف به اجرای آن هستند. از دیگر سازمان‌هایی که این قانون را به‌طور کامل اجرا نکرده است وزارت آموزش و پرورش است. این قانون همچنین در ادارات خصوصی اجرا نمی‌شود. اجرانشدن این قانون باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی به‌ویژه برای مادران می‌شود. چراکه، بانوان شاغل توقع دارند که در اجرای این قانون برابری وجود داشته باشد.

دود عدم هماهنگی مجلس و دولت در چشم مادران شاغل

معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده که مشکل اجرایی مرخصی زایمان را پیگیری می‌کند اعلام کرده است که درحال مکاتبه با سازمان‌هایی است که این مصوبه را اجرا نمی‌کنند ولی تا کنون پاسخ مناسبی از آنان دریافت نکرده است. شهیندخت مولاوردی همچنین گفته است: سازمان تامین‌اجتماعی برای دادن مرخصی زایمان در سال‌جاری به 170میلیارد تومان بودجه نیاز دارد و قرار است این موضوع نیز پیگیری شود. دبیر ائتلاف اسلامی زنان درباره نقایص طرح مرخصی 9 ماهه مادران به آرمان می‌گوید: وقتی طرحی برای به تصویب رسیدن همه جانبه نمی‌شود این مشکلات را نیز دارد.

برای مثال همین طرح را مجلس تصویب می‌کند، شورای نگهبان رد و این موضوع همچنان ادامه دارد؛ کمااینکه هنوز هم بودجه لازم برای اجرای این طرح درحال پاس‌کاری بین نهاد‌های مختلف است و دلیلش هم از اینجا ناشی می‌شود که بین مجلس و دولت هماهنگی وجود ندارد. مجلس طرح‌هایی را تصویب می‌کند که در توان اجرایی دولت نیست. توران ولی‌مراد ادامه می‌دهد: از دیگر اشکالات این طرح این است که صرفا به زنان شاغل تعلق می‌گیرد. این درحالی است که در کشورهای اروپایی که این طرح را برای افزایش زاد و ولد پیاده کرده‌اند از خود درآمد زنان که به عنوان مالیات در دست دولت است به آنها پرداخت می‌شود ولی در ایران این پرداخت‌ها از پول نفت انجام می‌شود. پس بهتر است که مادران خانه‌دار هم به این طرح اضافه شوند.

او همچنین اضافه می‌کند: ما از دولت توقع بیشتری برای حمایت از زنان داریم. زنان به تسهیلات بیشتری در اجتماع نیاز دارند و هنوز دولت هیچ اقدام عملی مثبتی برای آنان انجام نداده است. هنوز سیاست‌های راهبردی دولت در جهت اصلاح نگرش‌ها و اصلاح قوانین مربوط به زنان مشخص نیست. این طرح هنوز نتوانسته است کمکی به بالابردن زاد و ولد در ایران بکند چراکه هنوز تضمینی برای امنیت شغلی زنان در ادارات و مشاغل خصوصی وجود ندارد و همچنین هنوز بودجه کافی به این طرح تعلق نگرفته است تا دولت بتواند سازمان‌های مختلف را در اجرای این طرح با خود همراه کند. گویی به نظر می‌رسد دولت باید نقش دیگر راهکار‌ها را در پایین آوردن میانگین سنی پررنگ کند.