سلامت نیوز : گذشت آن روزهایی كه حتی قبولاندن وجود یك دانش‌آموز معتاد در مدارس برای مسئولان به كار طاقت فرسایی تبدیل شده بود. روزهایی كه حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش دولت دهم روبه‌روی خبرنگاران می‌ایستاد و می‌گفت: «اگر آمار معتادان دانش‌آموز را بدانیم باز هم آن را اعلام نمی‌كنیم.» او كارش شده بود ندیدن همه آسیب‌هایی كه زیر پوست مدارس و دانش‌آموزان جولان می‌دادند و نشان دادن غیرواقعی اوضاع سلامت اجتماعی در حوزه تحت مدیریتی‌اش.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ او یك روز خبر انتشار آمار 30هزار نفری معتادان دانش‌آموز را تكذیب می‌كرد و روز دیگر از اجازه ندادن به مسئولان ستاد مبارزه با مواد مخدر برای پژوهش درباره وضعیت اعتیاد در بین دانش‌آموزان خبر می‌داد. این روزها اما ورق برگشته است. تلاش‌های كارشناسان و آسیب‌شناسان كار را به جایی رسانده كه حتی مسئولان دولتی هم از گفتن واقعیت‌هایی كه در مدارس جاری است ابایی ندارند. برای همین در روزهای انتهایی سال 92 همه درباره هشدار به اعتیاد جوان‌ها و نوجوانان صحبت می‌كنند. اطلاع‌رسانی در این رده شروع شده و حتی گفته می‌شود كه قرار است در مدارس هم در مورد آن صحبت كنند.
به گزارش تهران‌امروز، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر كشور و دبیركل ستاد مبارزه با موادمخدر چندی پیش از كاهش سن اعتیاد خبر داد و به‌طور تلویحی از گسترش اعتیاد در مدارس اظهار نگرانی كرد. او به عنوان دبیر كل ستاد مبارزه با مواد مخدر به صورت رسمی اعلام كرد كه آمار داشتن آموزان معتاد در مدارس زیر نیم درصد است. بعد از آن هم بابك دین‌پرست معاون كاهش تقاضا و توسعه مشاركت‌های مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر اعلام كرد كه درهای مدارس به روی پژوهشگران این ستاد باز شده تا معلوم شود پشت این درها چه می‌گذرد. اتفاقی كه كارشناسان و متخصصان آسیب‌های اجتماعی از آن به عنوان خبر خوش سال در حوزه آسیب‌های اجتماعی یاد می‌كنند و می‌گویند این مهم نیست كه چه آماری از موضوع اعتیاد دانش‌آموزان به‌دست می‌‌آید بلكه مهم این است كه با شفاف‌سازی دولت می‌توان اعتیاد را در بین دانش‌آموزان، افراد كم سن و سال و آینده‌سازان مملكت آسیب‌شناسی و پیشگیری كرد.
راه‌اندازی كمپ‌های معتادان زیر 18سال
اعتیاد در سنین پایین آنقدر نگران‌كننده شده كه محسن روشن‌پژوه، سرپرست معاونت پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی اعلام كرده است كه در سال آینده اولین كمپ درمان معتادان زیر 18 سال به‌صورت پایلوت راه‌اندازی خواهد شد و بعد از ارزیابی در شهرهای دیگر نیز راه‌اندازی خواهد شد. همچنین سازمان بهزیستی به‌منظور پیشگیری از اعتیاد افراد زیر 18سال برنامه‌هایی چون مهارت‌های زندگی و مقابله‌ای را در دستور كار قرار داده است. به گفته روشن‌پژوه، معتادان زیر 12سال در برخی از خانواده‌ها وجود دارد. او در ادامه تاكید می‌كند: «ولی هنوز پروفایل جمعیت سنی اعتیاد ارائه نشده است به همین دلیل آمار و اطلاعاتی درباره هرم سنی اعتیاد نداریم اما با آمار و اطلاعاتی که مردم از طریق خط میلی اعتیاد در اختیار ما قرار می‌دهند این گروه سنی معتادان زیر 12 سال نیز وجود دارند اما تعداد آنها مشخص نیست.»
معتادان زیر 18 یا 12 سال بیشتر در خانواده‌هایی كه بدسرپرست هستند و دارای پدر و مادری معتاد هستند به این آسیب مبتلا می‌شوند. حتی گفته می‌شود در نقاط شرقی ایران بعضی از پدر و مادرها در غذای كودك خود موادمخدر به ویژه تریاك را حل كرده و به او می‌دهند. این طریقه مصرف در افرادی كه از كودكان كار و متكدیان سوءاستفاده می‌كنند نیز رایج است.
آمار اعتیاد 20 درصد واقعیت است
دكتر رسول خضری كه چندی پیش گفته بود 4.5 میلیون ایرانی معتاد هستند و باید برای درمان آنها و توجه به موضوع پیشگیری فكری كرد، در مورد تعداد معتادان كمتر از 18 سال به تهران امروز می‌گوید: ما همیشه یك رسم غلطی در كشورمان داشتیم آن این است كه در مورد HIV و اعتیاد سعی می‌كنیم واقعیت‌ها را كتمان كنیم. به جای آنكه ببینیم و آسیب‌شناسی كنیم و راهكارهای راهبردی و علمی برایشان بریزیم، انكار می‌كنیم. اگر روشنگری می‌شد شاید تا این حد اعتیاد در كشور وجود نداشت. همه‌اش از كتمان است. آماری كه ما درخصوص اعتیاد داریم 20 درصد واقعیت است. این معضل آفرین است. به قول معروف سوء تغذیه و سوء اطلاعات هر دو، یكی است. روشنگری و اطلاع‌رسانی واقعا بهتر است چون می‌دانیم دردمان چیست تا به خودمان بیاییم و همه دست به دست هم بدهیم. اعتیاد چیزی نیست كه یك وزارتخانه یا سازمان بتواند آن را جمع كند. این در حالی است كه اعتیاد به الكل هم وجود دارد. وقتی آمار ما در مورد كل معتادان 20درصد واقعیت است انتظار داریم آماری كه در مورد اعتیاد معتادان زیر 18 سال كه خیلی مخفی است را داشته باشیم؟ ضمن آنكه این كودكان به سن قانونی نرسیده و با خانواده زندگی می‌كنند و نمی‌توانند درد خود را اعلام كنند.
از اعتیاد زیر 18 سال خبر نداشتیم؟
این نماینده مجلس با گله‌مندی از مسئولان امر می‌افزاید: این طرح باید خیلی وقت پیش عملی می‌شد چون خیلی خوب است. حداقل روشنگری و آسیب‌شناسی می‌كند. وقتی كه ما موضوع تازه‌ای را شروع می‌كنیم همه كشور را زیر پوشش نمی‌بریم به صورت پایلوت دو، سه منطقه را بررسی كرده و براساس آن برنامه‌ریزی می‌شود. شاید یكی از دلایل تاخیر در تاسیس پایلوت ترك اعتیاد معتادان زیر 18 این است كه تاكنون فكر نمی‌كردند اعتیاد تا این سن كاهش پیدا كرده است. ما می‌دانستیم اعتیاد تا 20-21 سالگی وجود دارد به ویژه در روانگردان‌های صنعتی مانند اكس و شیشه و... ولی این امر در دنیا تكان‌دهنده است.او در ادامه با بیان اینكه اكثر این كودكان كودك كار هستند یا بدسرپرست و بی‌پرستند، ادامه می‌دهد: ما كودك بدسرپرست داریم كه بدبخت‌تر از بی‌سرپرست است كه اگر این پدر و مادر معتاد یا خلافكار را نداشت وضعیت بهتری داشت. این كودكان در واقع معلول خانواده‌های سست بنیان هستند. خانواده اگر درست باشد نه تنها كودكان زیر 18 سال بلكه تا بالای 50 سال به اعتیاد گرایش پیدا نمی‌كنند. 70-80 درصد هر انسانی زیر 7 سال كامل می‌شود. این كودكان باید پایش مستمر شوند و حمایت آنها نباید مقطعی باشد.
دكتر رسول خضری با اشاره به اینكه یكی از معاونت‌های رئیس‌جمهور باید به اعتیاد اختصاص یابد، تاكید می‌كند: رئیس ستاد مبارزه با موادمخدر رئیس‌جمهور است و دبیر آن وزیر كشور. آیا این دو اینقدر وقت دارند كه به این حوزه رسیدگی كامل كنند؟ حداقل دبیر باید یكی از معاونت‌ها و مخصوص مبارزه با موادمخدر باشد. فرد چند شغله نمی‌تواند رئیس ستاد مبارزه با موادمخدر یا دبیر آن باشد چون همین آش و همین كاسه است. روز به روز وضعیت بدتر می‌شود و نتیجه مثبت و امیدوار كننده‌ای نخواهیم دید. آمار در این مورد بالا رفته است.
آمارها را واقعی كنیم
بحث در رابطه با موضوع حساسی مانند اعتیاد در مدارس همیشه پر چالش و سخت بوده است. برای همین است تا خبری در این رابطه منتشر می‌شود اظهارنظرهای متفاوتی بیان می‌شود. دیروز حسن پورین‌محمد عضو شورای اتاق فکر مبارزه با مواد مخدر به خبرگزاری ایسنا گفت كه اعتیاد، پاشنه آشیل کشور است؛ چرا که در برخی موارد فکر می‌کنیم مشکلی در این زمینه نداریم، ولی بعد متوجه می‌شویم که اطرافیان ما آلوده این مقوله شده‌اند. او می‌گوید: همکاری خانواده‌ها در زمینه پیشگیری از اعتیاد بسیار کم است و مشکل درمانگر و مشاور در این رابطه تن ندادن خانواده‌ها به آموزش در این زمینه است. این كارشناس حوزه اعتیاد در ادامه با بیان اینکه شرکت خانواده‌ها بالاخص پدران و برادران در این حوزه کم است، تصریح می‌كند: متاسفانه خانواده‌ها در معرض اطلاعات جدید قرار نمی‌گیرند و همین امر موجب می‌شود که اعتیاد پاشنه آشیل کشور باشد، چراکه ما فکر می‌کنیم در این زمینه مشکلی نداریم اما بعدها متوجه می‌شویم که اطرافیان ما نیز آلوده این مسئله شده‌اند.
این مسئول با بیان اینکه آمار دقیقی در مورد دانش‌آموزان مصرف کننده سیگار و یا معتاد وجود ندارد، اظهار می‌كند: گفتن اینکه آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد، امر ناشایستی است؛ این امر نشان می‌دهد ما در این زمینه کار نکرده و شناسایی نداشته‌ایم اما به هر عنوان آمارهایی که در آموزش و پرورش ارائه می‌شود غیر واقعی است و تحقیق خوبی در این زمینه صورت نگرفته است. برای همین اگر الان چشم‌اندازی از یك تلاش برای گشودن درهای آموزش و پرورش برای یك تحقیق جامع در این رابطه داریم ما از این موضوع استقبال می‌كنیم و امیدواریم اقدامات خوبی در این رابطه انجام شود.
نظر شما