حجتالاسلاموالمسلمین «محمدرضا سالاریفر» عضو هیئت علمی و گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایكنا)، با اعلام این مطلب گفت: مباحث جنسی از جمله مسائلی است كه در همه جوامع بشری تابو بوده و به راحتی قابل طرح در محافل عمومی نیست.
وی با اشاره به اینكه بر اساس آموزههای دینی مسائل جنسی باید با توجه به شرایط جامعه تبیین شود، افزود: البته این مطلب به این معنی نیست كه افراد خانواده نسبت به اخلاق جنسی بیتوجه باشند و با نام حیا و عفت از طرح این مسائل در كانون خانواده خودداری كنند.
سالاریفر با انتقاد از غفلت نهادهای مرجع همچون خانواده و مراكز آموزشی از طرح مسائل جنسی و آموزش صحیح ارضای آن، تصریح كرد: این غفلت كه در جامعه ما نیز مرسوم شده زمینه مناسبی برای افزایش آسیبهای اجتماعی فراهم كرده است و همه افراد اعم از والدین و مربیان تاكنون نتوانستهاند محدوده حیای اجتماعی و فردی در تبیین مسائل جنسی را تبیین و تشریح كنند.
غفلت از طرح مسائل جنسی
این غفلت كه در جامعه ما نیز مرسوم شده ـ زمینه مناسبی برای افزایش آسیبهای اجتماعی فراهم كرده است و همه افراد اعم از والدین و مربیان تاكنون نتوانستهاند محدوده حیای اجتماعی و فردی در تبیین مسائل جنسی را تبیین و تشریح كنند
این روانشناس در ادامه با استناد به مبانی دینی اظهار كرد: در آموزههای اسلامی طرح مباحث جنسی در محیطهای عمومی و اجتماعی منع شده است اما در حال حاضر شاهدیم كه این مورد به روابط خانوادگی نیز سرایت كرده و محمل مناسبی برای بروز اختلاف میان زوجین شده است.
تعدیل حیای اجتماعی درباره طرح مسائل جنسی از دیگر مباحث طرح شده در این گفتوگو بود كه این پژوهشگر در تشریح آن گفت: محققان اسلامی و اساتید حوزه روانشناسی باید در ابتدای امر به تبیین ضرورت سلامت جنسی به خانوادهها بپردازند و با آموزش همهجانبه كه توسط خانواده و دستگاههای آموزشی صورت میگیرد بحث سلامت جنسی و توجه به این نیاز را از دیدگاه اسلام مورد بحث و بررسی قرار دهند.
وی افزود: پس از این مرحله كه امری اجتماعی است و با فرهنگسازی و برنامهریزی درازمدت محقق میشود به طرح این مسائل در كانون خانواده و بین زوجین بپردازیم كه این مسأله نیز با برپایی كارگاههای آموزشی و مشاورهای قبل از ازدواج قابل دستیابی است.
نحوه تلاش محققان در افزایش اطلاعات خانواده نسبت به سلامت جنسی و ضرورت آن در تحكیم خانواده پرسش دیگر خبرنگار ایكنا از این استاد دانشگاه بود كه وی در پاسخ به آن تصریح كرد: بخشی از آداب اجتماعی ـ كه مانع طرح صریح مسائل جنسی میشود ـ صحیح و بخشی دیگری از آن مخاطرهآمیز است از همینرو اندیشمندان حوزه اجتماعی باید با تولید برنامههای مختلف رسانهای و عمومی با این عرف غلط كه مسائل جنسی در خانواده نیز قابلیت طرح ندارد، مقابله كنند زیرا توجه به همبن نكته میتواند گام مؤثری در راستای كاهش آسیبهای اجتماعی كه روزافزون است، داشته باشد.
به اعتقاد سالاریفر ایجاد زمینه مناسب برای آموزش مسائل جنسی امری ضروری است كه باید مورد توجه كارشناسان ذیصلاح در این حوزه قرار گیرد كه مبارزه با قبح طرح مسائل تربیتی كه منجر به سلامت جنسی خانواده میشود، نخستین اقدام در این عرصه است كه به عقیده من همه موانع اجتماعی و فرهنگی پیش رو نیز باید با شجاعت حذف شود.
در این بخش از گفتوگو خبرنگار ایكنا با اشاره به تأكید این استاد دانشگاه بر افزایش آسیبهای اجتماعی به بیتوجهی به سلامت جنسی در خانواده پرداخت و از این روانشناس خواست به تشریح آسیبهای احتمالی كه دامنگیر خانواده و جامعه میشود بپردازد كه وی تصریح كرد: نیاز جنسی از جمله اساسیترین نیازهای بشر است كه طبق دستورات اسلامی باید از طریق ازدواج ارضا شود و نقش بسزایی نیز در تحكیم یا تضعیف روابط عاطفی زن و شوهر دارد.
سالاریفر در ادامه اظهار كرد: بیتوجهی یكی از زوجین اعم از زن و مرد نسبت به ارضای صحیح نیاز جنسی زمینه مناسبی برای بروز طلاق عاطفی است چراكه در این مرحله زن و مرد ویژگی مشتركی با یكدیگر ندارند و موضوعات كوچك را به اختلافات بزرگ تبدیل میكنند كه افزایش طلاق قانونی، نزاع خانوادگی و نتایج نامطلوب آن در تربیت فرزندان از جمله مسائلی است كه نمیتوان آن را كتمان كرد.
شیوه طرح مفاهیم جنسی
طرح مفاهیم جنسی باید معطوف به شناخت ویژگیهای زن و مرد، تفاوتهای روانی، عاطفی و جنسی آنان در ارضا نیاز جنسی باشد زیرا موانع موجود در سنت و عرف شرایطی را فراهم كرده است كه آموزش این مسائل در خانوادهها امری غیرممكن است كه زمینهساز مشكلات بعدی در حین زندگی مشترك نیز میشود
به گفته این عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ناكامی جنسی، سرخوردگی، نبود توانمندی در برقراری ارتباط مؤثر و تعامل با دیگران را از دیگر آسیبهای فردی ناشی از بیتوجهی به سلامت جنسی دانست كه نتایج نامطلوب آن به جامعه نیز تسری پیدا میكند.
بهترین مقطع برای طرح مسائل جنسی و آموزش آن پرسش دیگر خبرنگار ایكنا از این روانشناس بود كه وی در پاسخ افزود: نیاز جنسی موضوعی نیست كه یكدفعه و بدون مقدمه بروز كند بلكه از ابتدای دوران كودكی با نوعی كنجكاوی همراه است لذا آموزش جنسی باید با برنامهریزی مدون باید در مقطع دبستان و دوره راهنمایی با توجه به حساسیت این مطالب و ظرفیت كودكان و نوجوانان آموزش داده شود.
به اعتقاد این روانشناس، طرح مفاهیم جنسی باید معطوف به شناخت ویژگیهای زن و مرد، تفاوتهای روانی، عاطفی و جنسی آنان در ارضا نیاز جنسی باشد زیرا موانع موجود در سنت و عرف شرایطی را فراهم كرده است كه آموزش این مسائل در خانوادهها امری غیرممكن است كه زمینهساز مشكلات بعدی در حین زندگی مشترك نیز میشود.
سالاریفر با تأكید بر مشاورههای قبل از ازدواج برای زوجین گفت: مشاورههای قبل از ازدواج نباید فقط به طرح كلیات نیاز جنسی بپردازد بلكه به عقیده من جوانان در این مرحله باید با رفتار جنسی و نقش آن در سلامت جنسی خانواده آشنا شوند زیرا فقدان بهداشت جنسی از دیگر مشكلات فراروی خانوادههاست به نحوی كه بسیاری از جوانان بهویژه دختران كه در شرف ازدواج هستند با اصول صحیح رفتار جنسی آشنا نیستند.
وی در پاسخ به انتقاد خبرنگار ایكنا مبنی بر بیتوجهی روحانیون به طرح این مسائل با اعلام موافقت خود از وجود برخی كمكاریهای موجود در این زمینه اظهار كرد: البته افزایش وسایل ارتباط جمعی و اطلاعاتی كه از این ابزار عاید خانواده میشود از دلایل اصلی بیتوجهی روحانیون به تبیین اهمیت سلامت جنسی در خانواده است.
این پژوهشگر حوزه و دانشگاه تصریح كرد: به نظر میرسد در این زمینه نیازمند نهضتی در بعد مشاوره و برقراری ارتباط بیشتر مردم با روحانیون هستیم كه تأمین این تعامل نیز نیازمند آموزش روحانیون در ابعاد مشاورهای و روانشناسی است تا با تقویت مهارتهای ارتباطی خویش به اتخاذ شیوهها و قالبهای جدید برای پاسخ به این نیاز مردم اهتمام داشته باشند.
سالاریفر با اشاره به اینكه تبیین سلامت جنسی و ضرورت آن در تحكیم خانواده تاكنون مورد توجه حوزه علمیه قم بوده است و اقداماتی درباره فرهنگسازی آن انجام شده است بر تسریع این آموزشها توسط روحانیون تأكید كرد.
فرهنگسازی در رابطه با طرح مسائل جنسی كه مورد تأكید این پژوهشگر بود پرسش پایانی ایكنا از وی بود كه در پاسخ گفت: تأمین سلامت جسمی و روانی افراد و ایجاد زمینه آن از جمله وظایف اصلی دولت است كه در دستیابی به سلامت جنسی باید از سوی آحاد مردم آغاز شود و با حمایت دولت به سامان برسد؛ به این معنی كه دولت با سرمایهگذاری اقتصادی و حمایت مدیریتی به امر فرهنگسازی طرح مسائل جنسی در محیطهای آموزشی بپردازد.
نظر شما