یکشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۲ - ۰۹:۴۴

اعتیاد،آسیب‌زا‌ترین معضل اجتماعی

سلامت نیوز :وزیر كشور باز هم در مقام دبیر كل ستاد مبارزه با موادمخدر هشدار داد و از عواقبی كه مصرف موادمخدر به‌ویژه موادمحرك و صنعتی دارد و تبعات آن در سطح اجتماعی اظهار نگرانی كرد. عبدالرضا رحمانی‌فضلی كه این روزها از هر فرصتی برای بیان نگرانی‌هایش در حوزه اعتیاد استفاده می‌كند، دیروز در دیدار با رئیس و اعضای هیات مدیره خانه خیرین ایران اعلام كرد: «رقم یك میلیون و 325 هزار نفر معتاد به اندازه كافی وحشتناك است و نیازی به اعلام دیگر رقم‌های اغراق‌آمیز نیست. متاسفانه 63 درصد این تعداد نیز متاهل هستند و 750 هزار نفر زن در كشور دارای همسر معتاد هستند كه دچار مشكلاتی همچون افسردگی، همسرآزاری، پرخاشگری و نارضایتی اجتماعی هستند.»

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ وزیر كشور می‌گوید كه حدود 46 درصد از زندانیان كشور مستقیما و 25 درصد از سایر زندانیان به صورت غیرمستقیم به دلیل ارتكاب جرایم مرتبط با موادمخدر در زندان‌ها محبوسند، همچنین علت 55 درصد طلاق‌ها، 65 درصد همسرآزاری‌ها، 30 درصد كودك‌آزاری‌ها، 25 درصد قتل‌ها، 20 درصد منكراتی منافی عفت، 10 درصد جرایم مالی و 23 درصد نزاع و خشونت‌ها به دلیل اعتیاد است كه همه این آمار و ارقام با مبارزه و كنترل موادمخدر در ارتباط است كه اگر این ارقام كاهش یابند مابقی جرایم به خودی خود كاهش خواهند یافت. مدیركل دفتر توسعه مشاركت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با موادمخدر درباره آسیب‌هایی كه با گسترش موضوع اعتیاد در جامعه افزایش می‌یابد به تهران امروز می‌گوید: یكی از موضوعاتی كه باید در حوزه موادمخدر به آن توجه ویژه‌ای كرد تاثیرپذیری حوزه‌های مختلف از موادمخدر است. ما تاثیرات حوزه اعتیاد را در گسترش سایر آسیب‌های اجتماعی از جمله سرقت، خشونت‌های خانگی، قتل و ارتكاب سایر جرایم به وضوح می‌بینیم و اهمیت این تاثیرپذیری است كه ما باید حوزه موادمخدر را جدی‌تر بگیریم.

جامعه از اعتیاد تاثیر می‌پذیرد

سیدحسن موسوی چلك با اشاره به گزارشی كه وزیر كشور اعلام كرده، می‌افزاید: آمارهایی كه وجود دارد موید همین موضوع است كه باید به موادمخدر عمیق‌‌تر‌ نگاه كنیم چرا كه غفلت از حوزه موادمخدر ما را در حوزه‌های دیگر هم گرفتار خواهد كرد. لذا یكی از نكاتی كه باید مد نظر قرار بگیرد این است كه ماهیت فرابخشی آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد این نكته را به ما یادآوری می‌كند كه مدیریت این بخش باید با همكاری و تعامل بین دستگاه‌های مرتبط در قوای مختلف و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی یا سازمان‌های غیردولتی باشد تا بشود مدیریت حوزه موادمخدر را بهتر از قبل انجام داد. این هم مستلزم این است كه هم مسئولیت‌پذیری و مشاركت‌جویی در جامعه در میان مردم و تشكل‌های غیردولتی و هم سازمان‌های مختلف تسری پیدا كند و عملیاتی شود و هم پرسش‌گری و مطالبه‌گری در این حوزه صورت گیرد.

وی با اشاره به اینكه همانطور كه نسبت به سبدكالا حساس هستیم و پیگیری می‌كنیم یا برای یارانه و سوخت دغدغه داریم، می‌افزاید: برای حوزه و حقوق اجتماعی هم باید این نوع دغدغه‌ و حساسیت‌ها را داشته باشیم. لذا از آنجایی‌كه موادمخدر و مسائل مرتبط با آن از ما جلوتر هستند تلاش‌مان را باید خیلی بیشتر كنیم تا عقب‌ماندگی‌ها را جبران كنیم و بعد به این نقطه برسیم كه ما جلوتر از موادمخدر و برنامه‌های آن باشیم.

به گفته مدیركل دفتر توسعه مشاركت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با موادمخدر بعضی از جرایم به‌طور غیرمستقیم به موادمخدر مربوط می‌شود. بعضی از معتادانی كه از لحاظ مالی مشكل دارند، دست به سرقت می‌زنند تا بتوانند پول مواد خود را به دست آورند. موسوی چلك در مورد آمار همسرآزاری‌ها، كودك‌آزاری‌ها، قتل‌ها و منكراتی منافی عفت می‌گوید: در هیچ كجای دنیا درباره آسیب‌ها آمار دقیقی وجود ندارد. اما گزارشی كه وزیر كشور اعلام كرد براساس براساس پژوهشی بود كه انجام شده. یكی از ویژگی‌های خانواده‌هایی كه موادمخدر در درون آن وجود دارد، وجود خشونت در قالب همسر‌آزاری، كودك‌آزاری و... خود را نشان می‌دهد. یكی از عارضه‌ها و پیامد‌های اعتیاد افزایش خشونت‌هاست كه جامعه ما هم از آن مستثنا نیست. برای كاهش این خشونت‌ها نشاط و شادی در جامعه، آموزش‌ها، اخلاق اجتماعی، آشنایی با حقوق متقابل، رعایت حقوق متقابل و... باید ارتقاء پیدا كند.

افزایش گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر

دیروز خبرگزاری ایسنا هم طی گفت‌وگویی با مدیركل دفتر مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی آموزش و پرورش به موضوع مهم افزایش رفتارهای پر خطر دانش‌آموزان پرداخت. موضوعی كه همچنان از سوی وزارت آموزش و پرورش ظاهرا جدی گرفته نمی‌شود.

دكتر نادر منصور كیایی درخصوص عدم ارائه آماری شفاف از سوی آموزش و پرورش درخصوص دانش‌آموزان معتاد می‌گوید: برای پاسخ به این سوال، باید ابتدا مشخص شود كه به چه كسی معتاد می‌گویند. یكی از مهم‌ترین متغیرها در تعریف اعتیاد فرد، وابستگی وی به مواد است. حال سوال این است كه آیا این وابستگی در افراد، مانند گذشته است؟ برای نمونه آیا نوع وابستگی به مواد سنتی با نوع وابستگی به مواد صنعتی یكسان است؟ همچنین آیا علائم بالینی و تشخیصی این وابستگی، یكسان است؟ مثلا، آیا علائم وابستگی به موادمخدر، با وابستگی به مواد محرك و وابستگی به داروهای اعتیادآور و مواد روانگردان یكسان است؟ و نكته سوم، نحوه غربالگری است. چگونه می‌توانیم افرادی را كه به هر شكلی، پرخطر هستند و نوعی از وابستگی را دارند، غربالگری كرده و تشخیص دهیم؟

ضمن اینكه این مقام وزارت بهداشت و درمان پنهان نمی‌كند كه «رفتارهای پرخطر» از قبیل خطر گرایش به دخانیات، سوءمصرف مواد و خشونت،‌ مهم‌ترین خطراتی است كه نوجوانان و دانش‌آموزان را تهدید می‌كند.

كیایی در این باره كه گزارش‌های اخیر حاكی از شیوع انواع مخدرهای جدید است می‌گوید: در مورد این گزارش‌ها، لازم است به چند نكته توجه كنیم. نكته اول اینكه موادمخدر برای فریبندگی و تنوع‌بخشی، هر روز با اشكال و اسامی جدیدی به بازار ارائه می‌شوند بنابراین، بسیاری از این اسامی و اشكال گوناگون از یك واقعیتی به نام ماده مخدر صنعتی نشات می‌گیرند.وی ادامه می‌دهد: نكته دوم، تغییر الگوی مصرف مواد و نكته سوم، سوءمصرف مواد است. به این معنا كه فرد این نگرش را دارد كه صرفا از یك داروی آرامبخش یا تقویت حافظه استفاده می‌كند، اما از پیامدها و خطرات روانگردان و اعتیادآور آن آگاه نیست بنابراین، در اطلاع‌رسانی هم باید به این نكات ظریف توجه كنیم. البته همه این موارد نشان می‌دهند كه باید به‌طور همه جانبه از كودكان و نوجوانان در برابر خطراتی كه آنها را تهدید می‌كند، مراقبت كنیم.

افزایش 20 تا 25 درصدی كودك‌ آزاری در ایران

در سال گذشته 50 دختر و 21 پسر كودك مورد آزار از سوی پدر، مادر، اقوام، نامادری و حتی اولیای مدرسه قرار گرفتند كه حدود 5/53 درصد از این موارد، آزار جسمی كودكان بوده است. دكتر مهین اسلامی، فوق تخصص روانپزشكی كودكان نیز در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید كه هم‌‌اكنون كودك آزاری در ایران از شیوع 20 الی 25 درصدی برخوردار است.

بسیاری از كودكان به دلیل استرس و ترسی كه دارند نمی‌توانند آزارهایی كه می‌بینند را برای كسی بازگو كنند و آزارها فقط جسمی نیست بلكه جسمی و فیزیكی بین بچه‌های پسر و خشونت‌های جنسی و عاطفی بیشتر بین دختران شایع‌تر است، اما نكته قابل توجه این است كه متاسفانه بسیاری از مواقع كودك آزاری‌های عاطفی و روحی در جامعه ما مورد توجه قرار نمی‌گیرند به همین دلیل در آمارها خیلی از این نوع خشونت یاد نمی‌شود، حتی خشونت‌های جنسی و فیزیكی هم در حد موارد شدید ثبت و در آمارها عنوان می‌شود.

آمار دقیقی از كودك‌آزاری وجود ندارد

دكتر مهدی تهرانی دوست، رئیس انجمن روانپزشكی كودك و نوجوان ایران نیز با بیان اینكه قانونی برای ثبت كودك آزاری در ایران وجود ندارد گفت: به دلیل نبود یك سیستم دقیق ثبت اطلاعات در بیمارستان‌ها، مراكز نگهداری كودكان و غیره تاكنون آماری رسمی از میزان كودك آزاری در كشور ثبت نشده و برخی برنامه‌هایی هم كه در زمینه حقوق كودك در جامعه تدوین شده است به دلیل ضعف قوانین، عدم بودجه، مشكلات فرهنگی، نبود كادر علمی قوی و برخی مشكلات دیگر تاكنون ناكارآمد باقی ماند است.

والدین معتاد كودكان خود را می‌فروشند

دكتر مجید ابهری با اشاره به اینكه اعتیاد نه تنها خود یكی از آسیب‌های اجتماعی است بلكه بستر مساعدی برای تولد و رشد ناهنجاری‌های دیگر می‌گردد، به تهران امروز می‌گوید: بیش از 60 درصد زندانیان در ارتباط با موادمخدر یا اعتیاد در زندان به سر می‌برند و تحمیل این هزینه به دستگاه قضایی و جامعه از طریق این آسیب است. پریشانی خانواده، فرار از خانه كودكان و دختران، روابط فرازناشویی و سرقت‌های منجر به خشونت ناشی از اعتیاد است. تغییر الگوی مصرف از موادمخدر سنتی به مواد روانگردان صنعتی باعث افزایش خشونت‌های اجتماعی از قبیل كودك‌آزاری، خشونت نسبت به زنان و قتل‌های ناشی از توهم است.

به گفته این جامعه‌شناس خروج میلیاردها تومان ارز از كشور و سرازیر شدن آن به جیب مافیای موادمخدر ناشی از افزایش این سونامی خانمان‌ برانداز است.

مهم‌تر از همه متلاشی شدن خانواده‌ها، گسترش طلاق عاطفی در خانواده‌هایی كه فردی معتاد در آن زندگی می‌كند باعث ظهور خانواده‌های متلاشی شده و بسیاری از همسران به خاطر مسائل خانوادگی یا فرزندان خود حاضر به طلاق نبوده و زندگی با فرد معتاد را به جدایی و پریشانی ترجیح می‌دهند.

دكتر ابهری با بیان اینكه انزوا و گوشه‌گیری از دست دادن استعداد اقتصادی و اجتماعی عوارض مستقیم رفتاری اعتیاد بوده و دله‌دزدی و سرقت‌های خرد به دلیل اعتیاد نوجوانان است، می‌افزاید: متاسفانه گسترش اعتیاد زنان به دلیل آلودگی شوهرانشان یكی از آسیب‌های قابل توجه در سال‌های اخیر است. بعضی از مردان برای ساكت كردن همسران خود یا پابند نمودن آنها به زندگی در یك حركت ناجوانمردانه اقدام به آلوده نمودن زنان می‌كنند. گسترش تولد نوزادان معتاد در قالب جوان‌ترین و كوچك‌ترین معتادان جهان ناشی از همین رفتار است. مصرف كردن انرژی و وقت نیروهای انتظامی و قضایی برای مبارزه با قاچاقچیان و معتادان باعث استهلاك این نیروها شده و تا امروز بیش از 3 هزار شهید نیروی انتظامی در مسیر مبارزه با اشرار و قاچاقچیان به وجود آمده است. دختران در خانواده‌های معتاد به ازدواج‌های اجباری تن داده و برای فرار از محیط آشفته خانه مجبور به فرار در قالب ازدواج می‌گردند.

وی می‌گوید: هیچ كدام از ناهنجاری‌های اجتماعی به اندازه اعتیاد عوارض منفی در جامعه ندارد. طبق گزارشی كه انجمن حمایت از حقوق كودكان در سال 91 ارائه نمود، 80 درصد كودك آزاری‌ها مربوط به پدر و مادران معتاد بود. فرزند فروشی و كرایه دادن فرزندان برای تكدی و بزهكاری‌های دیگر، حاصل والدین معتاد بوده و دایر كردن آشپزخانه‌های تولید در همین مسیر باعث افزایش تولید روانگردان‌ها و بالا رفتن آمار معتادان شده است.

اگر خورد و خوراك، بهداشت و درمان، نگهبانی و مراقبت و امور قضایی برای هر زندانی 250 هزار تومان در ماه باشد، هزینه ناشی از نگهداری معتادان میلیارد‌ها تومان خواهد شد. متاسفانه 80 درصد از معتادان بعد از ترك دوباره به سوی اعتیاد باز می‌گردند و در یك چرخه باطل افتاده و باعث نابودی خود و خانواده‌شان می‌گردند. بدون مراقبت‌های بعد از ترك و جامعه‌پذیر نمودن معتادان هر حركت برای ترك اعتیاد از سوی دولت یا بخش خصوصی بی‌نتیجه خواهد بود. معتاد به هر كجا كه پا گذارد آنجا را آلوده می‌كند. ورود موادمخدر به زندان‌ها و كمپ‌های ترك اعتیاد ناشی از همین فلسفه است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha