سلامت نیوز: شاید برایتان پیش آمده باشد که موقع تمیز کردن خانه، دست، بازو یا پهلویتان به لبه‌های تیز چوب‌پرده، نردبان، درهای کابینت و... بگیرد و زخم شود.


 آیا راهی برای محو کردن جای زخم و بخیه‌ها وجود دارد؟

دکتر مریم یوسفی/متخصص پوست/عضو هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی پاسخ می دهد:

زخمی که بخیه نخورد گوشت اضافه می‌آورد

گاهی در اثر خراشیدگی پوست به یک سطح خشن یا سوختگی‌های ملایم یا آفتاب‌سوختگی، فقط لایه رویی پوست (اپیدرم) یا قسمت‌ میان‌پوست (درم) آسیب می‌بیند. به دنبال مراقبت، جای این نوع زخم‌ها خوب می‌شود و هیچ جوشگاهی به جا نمی‌ماند. فقط ممکن است پوست این ناحیه دچار تغییرات رنگدانه‌ای و پررنگ‌تر شود که درمان آن پرهیز از نور آفتاب و استفاده از ضدآفتاب و داروهای لایه‌بردار یا کمرنگ‌کننده پوست است.

اگر زخمی عمیق باشد، به‌طوری که درم و حتی چربی‌ها و عضلات را درگیر کند، قطعا با جوشگاه همراه است اما براساس وسعت زخم و نحوه ایجاد آن، جوشگاه متفاوت خواهدبود. اگر زخم و پارگی منظم باشد و بخیه بخورد جای کمی باقی خواهد ماند اما اگر بخیه نزنیم ممکن است به دلیل فاصله‌ای که بین لبه‌های زخم می‌افتد، اصطلاحا گوشت اضافه یا جوشگاه‌های ضخیم ظاهر شود.

در بسیاری موارد، افرادی که با جوشگاه روی صورت مراجعه می‌کنند، در کودکی مثلا پوستشان در اثر سرخوردن یا برخورد به لبه میز یا جسم تیز زخم شده بوده اما والدین سعی کرده‌اند با درمان‌های خانگی به بسته‌شدن زخم کمک کنند در حالی که اگر بخیه می‌خورد، جوشگاه و اثر آن بسیار کمتر ‌باقی می‌ماند. پس به‌عنوان یک قانون اگر با زخمی عمیق روبرو هستید که لبه‌هایش تیز است و با قرار گرفتن این لبه‌ها کنار هم شبیه پوست سالم می‌شود، باید آن را ضدعفونی کرد تا از آلودگی‌های احتمالی جلوگیری شود و بعد آن را بخیه زد.

البته اگر بافت له شده بود، باید ابتدا قسمت‌های خراب را برید و لبه‌های زخم را صاف کرد و بخیه‌ زد تا زخم تمیزی ایجاد شود. هرچه دقت بیشتری در این زمینه شود؛ یعنی بخیه‌ها نه خیلی سفت باشند که بافت دچار کمبود اکسیژن و خفگی شود نه خیلی شل که بین لبه‌ها فاصله بیفتد و از نخ و بخیه با اندازه مناسب و به روش پلاستیک استفاده شود، نتایج زیبایی بهتر خواهد بود.

جای بخیه را چگونه می‌شود محو کرد؟
دکتر بهروز باریک‌بین/متخصص پوست/عضو هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی پاسخ می دهد:

عسل، ترمیم زخم را تسریع می‌کند

استفاده از داروهای موضعی یا کرم‌های ترمیم‌کننده زخم مثل پماد زینک‌اکساید یا حتی عسل طبیعی می‌تواند به نرم شدن و تسریع بهبود زخم کمک کند. برای افرادی که مشکل عروقی دارند یا بیماران دیابتی که زخم‌هایشان دیر بهبود پیدا می‌کند، می‌توان از تزریق PRP هم استفاده کرد. علاوه بر این، نوع برشی که جراح می‌دهد، مراقبت‌ها، زمان کشیدن بخیه و اقدام‌هایی که روی جوشگاه انجام می‌شود در نتایج زیبایی اهمیت زیادی دارد.

زمان کشیدن بخیه‌ها در صورت و بدن متفاوت است. بخیه صورت را بعد از 5 روز و بخیه روی بدن را بعد از 10روز تا 2هفته می‌کشند. توصیه می‌شود برای گرفتن بهترین نتیجه، بعد از کشیدن بخیه‌ها، جوشگاه آن لیزر شود. کمی پیش از این، استفاده از لیزرهای خاص ضایعات عروقی توصیه می‌شد ولی ثابت شده که لیزرهای فراکشنال غیرزخم‌کننده می‌تواند نتایج بهتری در این مورد داشته باشد و جای بخیه‌ها را کمرنگ کند به گونه‌ای که پوست کاملا سالم به نظر برسد.

البته بعد از گذشت چند ماه از بسته شدن زخم هم می‌توان از لیزرهای مختلف براساس شرایط بیمار استفاده کرد. اگر از زخمی خوب مراقبت نشود و بخیه به دلایلی باز شود، بعد از چند ماه یا چند سال غیر از جوشگاه، در ناحیه فرورفتگی هم ایجاد می‌شود. در این حالت به کمک لیزردرمانی می‌توان جای زخم را بهتر کرد اما فرورفتگی باید با ماده پرکننده‌ای مثل چربی خود فرد پر شود.

چربی به‌دلیل سلول‌های بنیادی‌ای که دارد، به بهتر شدن جوشگاه هم کمک می‌کند. غیر از لیزر حتی می‌توانیم از درم ابریژن یا میکرودرم ابریژن نیز برای بهبود جوشگاه استفاده کنیم. دقت کنید وقتی به متخصص پوست مراجعه می‌کنید، در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید به او اطلاعات دهید چون مصرف برخی داروها مثل آکوتان ترمیم زخم را دچار مشکل می‌کند. کسانی که این دارو را مصرف می‌کنند باید عمل‌های جراحی زیبایی را تا 6 ماه بعد از اتمام دارو به تعویق بیندازند وگرنه نتایج درمانی و زیبایی مطلوب نمی‌گیرند.

منبع: هفته نامه سلامت