سلامت نیوز: یک فلوشیپ پریناتولوژی با بیان اینکه بی‌خطر بودن استفاده از روش‌های تصویربرداری هنگام بارداری همواره برای بیماران نگران کننده است، گفت: استفاده از اشعه در بارداری ممکن است منجر به جهش کروموزومی شود.

دکتر پریچهر پورانصاری در گفت وگو با ایسنا با اشاره به اینکه ایمنی تصاویر تشخیصی طی بارداری از نظر جنین نیمی از نگرانی‌هاست، گفت: هر چند اولتراسونوگرافی بی خطر در نظر گرفته می‌شود و در واقع از مهم‌ترین تصویربرداری‌های دوران بارداری است ولی حساسیت آن بسته به تکنیک اپراتور، همکاری بیمار و آناتومی بیمار دارد. 

وی با بیان اینکه با افزایش چربی شکم و گاز روده‌ها حساسیت تصویربرداری‌ کاهش می‌یابد، گفت: برای جلوگیری از تماس با اشعه یونیزان MRI به CT ترجیح داده می‌شود اما استفاده از گادولنیوم باید طی MRI سه ماهه اول اجتناب شود.

پورانصاری با تاکید بر اینکه رادیاسیون می‌تواند باعث محدودیت رشد جنین شود، گفت: استفاده از این روش موجب جهش کروموزومی و ناهنجاری‌های عصبی مثل عقب ماندگی ذهنی می‌شود و در ضمن خطر لوسمی را در بچه‌ها افزایش می‌دهد.

این فلوشیپ پریناتولوژی مهم‌ترین فاکتور خطر را دوز اشعه رادیاسیون دانست و گفت: سن جنین در معرض اشعه نیز مهم است. تماس با اشعه طی هفته اول بعد از بارداری اغلب موجب مرگ سلول می‌شود اما طی اورگانوژنز (هفته‌های اول تا سوم جنینی) بالاترین خطر، بدفرمی‌های اندام جنینی است.

وی یادآور شد: بیمار قبل از رادیوگرافی تشخیصی باید تحت مشاوره قرار گیرد. در صورت در معرض اشعه بودن بیش از 15 راد (طی سه ماهه اول و دوم) یا بیشتر از 5 راد طی 3 ماهه اول باید ختم انتخابی بارداری را موردنظر قرار داد. میزان مواجهه را می‌توان به وسیله استفاده از پوشش سربی، حرکت مارپیچی، مطالعات rapid sequence به حداقل کاهش داد.

آندوسکوپی طی بارداری

پورانصاری با بیان اینکه یکی از موارد کاربرد آندوسکوپی نوع درمانی آن تحت عنوان ERCP است، گفت: سنگ کلدوک اغلب به علت پتانسیل ایجاد عوارض مخاطره آمیز مثل کلانژیت صعودی و یا پانکراتیت سنگ صفرا نیاز به درمان فوری دارد که در بیماران غیرباردار به نحو مطلوبی ERCP درمان می‌شود.

این فلوشیپ پریناتولوژی تصریح کرد: آندوسکوپی نوع درمانی (ERCP) روش جایگزینی مناسب برای اجتناب از جراحی‌های پیچیده، صفراوی طی کله‌سیستکتومی است.

وی افزود: با توجه به اینکه در کنار خطرات ERCP درمانی طی بارداری، مخاطراتی نیز برای جنین ناشی از القاء زایمان زودرس، تراتوژنی داروها، آریتمی قلبی، هیپرتانسیون سیستمیک و هیپوتونی گذرا وجود دارد، بنابراین انجام این روش محدود به اندیکاسیون‌های قوی برای اجتناب از جراحی‌های پیچیده صفراوی طی بارداری است و به علت به حداقل رساندن خطر تراتوژنی ناشی از اشعه بهتر است تا سه ماهه دوم انجام آن را به تعویق انداخت. 

پورانصاری با اشاره به اینکه مورد بعدی استفاده از آندوسکوپی در اسکلروتراپی آندوسکوپیک با باندینگ (Banding) است، گفت: در بیماران دچار هیپرتانسیون پورت (شبکه وریدی کبد) به علت افزایش حجم پلاسما طی بارداری خطر خونریزی از واریس‌ها افزایش می‌یابد، بنابراین اسکلروتراپی آندوسکوپیک و باندینگ درمان‌های جذابی برای خونریزی از واریس‌ها طی بارداری هستند زیرا آلترناتیوهای دیگری مثل شانت پورت و سیستمیک داخل کبدی از طریق ژوگولر (گردنی) نیاز به رادیاسیون دارد و از طرفی روش‌های جراحی با موربیدیته و مورتالیته (مرگ و میر) پره ناتال بالایی همراه هستند.