سلامت نیوز: تردیدی نیست که بیمه عضو جدایی ناپذیر نظام سلامت به شمار میآید و هر اندازه غنی و فعال عمل کند، میتواند از هزینههای درمان بکاهد.
بیمارستان فوق تخصصی نورافشار به عنوان بزرگترین بیمارستان بازتوانی کشور از 50 سال گذشته به وقف جمعیت هلال احمر درآمد تا بتواند مأمنی برای کودکان معلول مبتلا به فلج اطفال باشد. هر چند بازسازی و نوسازی بیمارستان باعث تعطیلی 13 ساله این مرکز شد، اما امروز در سایه جمعیت هلال احمر ایران، با حمایت مشارکتهای مردمی، دولت و مجلس به عنوان بزرگترین مرکز بازتوانی کشور و خاورمیانه به ارائه خدمات ویژه به معلولان و بیماران مبتلا به اختلالات حرکتی درسنین مختلف تبدیل شده است. گفتوگوی ایران با رئیس بیمارستان نورافشار پیرامون وضع و شیوه ارائه خدمات از سوی این بیمارستان و نیز مشکلات موجود در بخش بازتوانی و توانبخشی در حوزه سلامت را در ادامه میخوانید.
بیمارستان نورافشار به عنوان یکی از بیمارستانهای موقوفه کشور با هدف ارائه خدمات درمانی و توانبخشی به کودکان مبتلا به فلج اطفال ساخته شد، در حال حاضر این مرکز به عنوان مرکز فوقتخصصی چه خدمات درمانیای ارائه میدهد؟بیمارستان نورافشار در 50 سال گذشته با هدفی خیرخواهانه به منظور ارائه خدمات بازتوانی و توانبخشی به کودکان مبتلا به فلج اطفال توسط مرحوم نورافشار وقف شد و به مرکزی برای نگهداری این کودکان تبدیل شد اما با گذشت زمان و پیشرفت علوم و تکنولوژی در زمینه مقابله با بیماریهای واگیردار و در نهایت با کنترل و ریشه کنی بیماری فلج اطفال فعالیت و نوع کاربری این بیمارستان نیز شکل دیگری به خود گرفت. هر چند هنوز به افرادی که از گذشته به دلیل ابتلا به فلج اطفال دچار معلولیت شدهاند همچنان خدمت ارائه میشود.اگرچه این مرکز درمانی با هدف پیشگیری و درمان اختلالات حرکتی و به منظور بازتوانی راهاندازی شد و فعالیت خود را برای ارائه خدمت به کودکان معلول آغاز کرد، اما امروز به مرکزی برای بازگرداندن قدرت و توان حرکتی قهرمانان المپیک تبدیل شده است.
در توضیح بیشتر باید بگویم قهرمانان المپیک که از اوج توان حرکتی برخوردار هستند و به دلایل مختلف از اوج حرکتی بازایستاده یا دچار برخی اختلالات حرکتی میشوند در این مرکز بازتوانی میشوند. بهطور خلاصه میتوان گفت عمده فعالیت این بیمارستان بازگرداندن توان حرکتی و جسمی هر فردی است که به هر دلیلی دچار اختلال حرکتی شده است، تا جایی که فرد بتواند دوباره به توان قبلی و زندگی عادی خود بازگردد.آبدرمانی روشی پیشرفته در فرآیند بازتوانی بیماریهای مختلف مانند کمر درد، آسیبهای عضلانی - اسکلتی و آرتروز است که در بخش آبدرمانی این بیمارستان خدمات هیدروماساژ، ماساژ با آب بدون خیس شدن، تردمیل داخل آب و ورزش و حرکت درمانی در استخر به متقاضیان دریافت این خدمات ارائه میشود.از آنجایی که علت معلولیت امروز در جوامع تغییر کرده است، براساس مطالعات صورت گرفته میتوان ادعا کرد، امروزه شایعترین نوع معلولیت در سنین زیر 45 سال کمر درد است. این عامل به عنوان شایعترین عامل بیحرکتی و مانعی در فعالیت روزانه فرد به شمار میآید. بنابراین با تغییر نوع معلولیتها، دریافتکنندگان خدمت نیز در این مرکز تغییر کردهاند بهطوری که امروز جمعیتی از قشر کودک و بزرگسال از این بیمارستان خدمت دریافت میکنند.
حمایت و نگهداری از جانبازان یکی دیگر از اهداف تجهیز این بیمارستان بوده، آیا در حال حاضر با تغییرات صورت گرفته هنوز جانبازان توسط این مرکز حمایت میشوند؟حمایت از جانبازان دراین مرکز در قالب خدمات بازتوانی و توانبخشی همچنان ادامه دارد، علاوه بر آن با تفاهمنامهای که با بنیاد شهید به امضا رسیده، درمانهای آموزشی چند روزه با هدف ارزیابی توانبخشی جانبازان نیز در حال برگزاری است که این خدمات شامل ورزش درمانی و کار درمانی به جانبازان ارائه میشود.
هزینه ساخت بیمارستان نورافشار به عنوان نخستین بیمارستان توانبخشی در کشور توسط چه ارگانی تأمین شد و برای اداره این بیمارستان از چه منابع درآمدی استفاده میشود؟ساخت و ساز و تجهیز این بیمارستان توسط جمعیت هلال احمر ایران که شامل ردیف مشارکتهای مردمی و بودجههای اختصاصی است، به اتمام رسید. براساس برآورد صورت گرفته ساخت این بیمارستان حدود 100 میلیارد تومان هزینه به دنبال داشته است، که این مبلغ ظرف 12 سالی که ساخت بیمارستان به طول انجامید، هزینه شده است. این بیمارستان 100 تختخوابی که 63 تخت آن برای بستری و باقی آن تختها به موضوع اورژانس و مراقبتهای ویژه اختصاص یافته است، به صورت خودگردان اداره میشود. هرچند در این مسیر از کمکها و حمایتهای هلال احمر نیز بهره میبرد.
خدمات این بیمارستان تحت حمایت بیمه ارائه میشود یا برای عموم به یک شکل است؟بیمارستان وقف است، اما مانند بسیاری از مراکز درمانی موقوفه به دلیل اینکه درآمد جانبی ندارد مجبور است به صورت خودگردان اداره شود. بنابراین حیطه فعالیت ما با مفهوم پرداخت به 3 گروه تقسیم میشود. گروه نخست، افرادی هستند که مشمول نیت خاص واقف هستند و به صورت رایگان و با حداکثر تخفیف درمان میشوند.گروه دیگر مربوط میشود به مشمولان بیمه که این بیمارستان طرف قرارداد با همه بیمههای تکمیلی است و افرادی که از پوشش بیمهای برخوردار هستند، عمده هزینههای درمان را بیمهها پرداخت میکنند. گروه سوم نیز افرادی هستند که تحت پوشش هیچ بیمهای نیستند و مشکل مالی هم ندارند که این گروه هزینههای درمانی را بهطورکامل پرداخت میکنند، که هزینههای بیمارستان بیشتر از طریق این گروه تأمین میشود.
اگر بیمهها غنی شوند و بیماران تحت حمایت قرار بگیرند چه تأثیری بر کاهش بار هزینههای سلامت خواهد داشت؟تردیدی نیست که بیمه عضو جدایی ناپذیر نظام سلامت به شمار میآید و هر اندازه غنی و فعال عمل کند، میتواند از هزینههای درمان بکاهد. به عنوان مثال بیمار مبتلا به اماس برای بازگشتن به زندگی و توانمند شدن نیازمند درمانهای بازتوانی و توانبخشی طولانی مدت است. اگر هزینه هر بار فیزیوتراپی بیمار مبتلا بهام اس را 20 تا 30 هزار تومان در نظر بگیریم، با احتساب استفاده چند ساله این بیمار از خدمات بازتوانی بیشک هزینههای جبران ناپذیری را بر دوش فرد و خانواده وی تحمیل خواهد کرد. بنابراین اینجاست که نقش بیمه بیش از پیش مهم جلوه میکند.
مشکلات حوزه توانبخشی و بازتوانی را چگونه ارزیابی میکنید؟این مرکز مدت زیادی نیست که فعالیت دارد، اما با این حال در پی اقدامهایی که از سوی مسئولان در چند ماه اخیر در حوزه سلامت به اجرا درآمد، بسیاری از مشکلات در این بخش که دامنگیر بسیاری از مراکز درمانی کشور بود، مرتفع شد. علی رغم بهبود وضع دارویی کشور وضع بسیاری از بیماران قطع نخاعی یا مبتلا به اختلالات حرکتی اصلاً مناسب نیست. هرچند زحمات زیادی در این زمینه کشیده شده است، اما به لحاظ کمی و کیفی فاصله زیادی با ارائه خدمات مناسب و درخور این افراد وجود دارد. به عنوان مثال مرکزی که موضوع توانبخشی بیماران مبتلا بهام اس را پیگیری کند در کشور وجود ندارد.اگر بخواهم گذرا از مشکلات موجود در حوزه توانبخشی بگویم؛ تعطیلی بخش توانبخشی و بازتوانی بسیاری از مراکز درمانی و بیمارستانهای کشور به دلیل کمبود منابع مالی مهمترین معضل موجود در این بخش به شمار میآید. در حال حاضر به دلیل هزینههایی که توانبخشی به دنبال دارد، بیمارستان ترجیح میدهد به بخش جراحی که منبع مالی خوبی به شمار میآید توجه کند تا اینکه به فکر راهاندازی بخش توانبخشی باشد.
مشکل عمده حوزه سلامت از نگاه شما چیست؟سرانهای که در موضوع سلامت هزینه میشود بسیار پایین است. زمانی که اعتبارات موجود کمتر از هزینهکرد باشد موجب اختلال در اداره مرکز درمانی میشود. بهطوری که بسیاری از مراکز درمانی برای جبران هزینههای خود مجبور میشوند بسیاری از بخشهای درمانی خود را تعطیل کنند که از جمله این تعطیلیها گریبان بخش توانبخشی و بازتوانی را میگیرد. گفتار درمانی، کار درمانی، فیزیوتراپی و... خدماتی هستند که علی رغم هزینهبر بودن درآمدزا نیستند، بنابراین در بسیاری از مراکز درمانی مغفول میماند که برای ارائه خدمت مناسب پوشش بیمهای مناسب نیاز است. با مدیریت میتوان تا حدودی کیفیت خدمات را بالا آورد از سویی باید برای جبران هزینهها انتخابی عمل کرد.
شما از کمر درد به عنوان شایع ترین علت معلولیت در عصر حاضر نام بردید، آیا آماری از مبتلایان به کمردرد در کشور وجود دارد؟مطالعهای در این باره در تهران انجام شده است. براساس این مطالعه یک سوم مردم تهران به نوعی دچار کمر درد هستند. این در حالی است که طبق آمار 90 درصد افرادی که به کمر درد مبتلا هستند در 6 هفته به بهبودی کامل دست مییابند. نیمی از 10 درصد باقی مانده نیز درمان میشوند و در این میان فقط 5 درصد مبتلایان به کمردرد، این بیماری را به شکل مزمن تجربه میکنند. نتیجه مهمی که از این مطالعات به دست آمد، تأثیر آموزش در پیشگیری و درمان سریع بیماری کمردرد است. بررسیها اثبات کرده است آموزش و کتابهای آموزشی در زمینه کمردرد در کاهش ابتلا به کمردرد و تسریع در بهبود آن قبل از مزمن شدن بسیار مؤثر است.همانطور که اشاره شد کمر درد امروزه به عنوان شایعترین دلیل ناتوانی و معلولیت در سنین زیر 45 سال مطرح است. این در حالی است که دیده شده، عامل اصلی کمردردهای طولانی مدت و مزمن مشکلات پاتولوژی و جسمی مرتبط با کمر نیست، بلکه به شیوه زندگی فرد، شغل و نوع نگرش فرد بستگی دارد. در ارتباط با کمر درد برخی مشکلات وجود دارد که به دلیل نبود آموزش کافی و مناسب صدمات جبران ناپذیری به جا میگذارد. به عنوان مثال به فردی که دچار کمر درد است میگویند دارو مصرف نکند به این دلیل که دارو اثر خود را از دست خواهد داد، این در حالی است که بهترین داروی کمر درد قبل از مزمن شدن استفاده از قرص استامینوفن هر 6 ساعت یک بار است. این کار میتواند درد کمر را به سرعت بهبود بخشیده و فرد را در مدت زمان کوتاه به فعالیت روزانه بازگرداند. در غیر این صورت فرد به یک دور باطل دچار خواهد شد که رهایی از آن به صرف زمان و هزینه فراوان نیازمند خواهد بود.
درباره راهاندازی مرکز تحقیقات مهندسی رباتیک حرکت توضیح دهید؟یکی از اقدامهای مهمی که در این بیمارستان به اجرا درآمد راهاندازی این مرکز تحقیقاتی است. تلاش شده با همکاری و هماهنگیای که این بیمارستان با دانشگاه علوم پزشکی تهران، مرکز رباتیک دانشگاه امیر کبیر، دپارتمان بیومکانیک دانشگاه شریف و پژوهشکده علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تهران دارد، مرکز تحقیقاتی مهندسی اعصاب و رباتیک حرکت راهاندازی شود. تلاش ما این است که دو بال درمان یعنی آموزش و پژوهش را جدی بگیریم. هدف این مرکز کمک گرفتن از همه دانشمندان و محققان این عرصه به منظور ساخت دستگاههای جدید و بهبود دستگاههای قدیمی و رسیدن به تکنولوژی روز دنیا است تا در سایه آن اختلالات حرکتی به شیوههای نوین بهبود یابد.
نظر شما