سلامت نیوز: خودمراقبتی شامل اعمالی است که مردم انجام میدهند تا تندرست بمانند و با جسم و ذهنی سالم، نیازهای اجتماعی و روانی خود را برآورده سازند، از بیماریها یا حوادث پیشگیری کنند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد و یا ترخیص از بیمارستان حفاظت کنند.
دکتر لیلی کوچکزاده، متخصص کودکان و فوقتخصص خون و سرطانکودکان در روزنامه ایران نوشت: امروزه شیوه زندگی سالم عامل مهمی در تأمین، حفظ و ارتقای سلامتی محسوب میشود. برای اینکه از یک شیوه زندگی سالم برخوردار باشیم باید مهارت خودمراقبتی را یاد بگیریم.
خودمراقبتی شامل اعمالی است که مردم انجام میدهند تا تندرست بمانند و با جسم و ذهنی سالم، نیازهای اجتماعی و روانی خود را برآورده سازند، از بیماریها یا حوادث پیشگیری کنند و نیز از سلامت خود بعد از بیماری حاد و یا ترخیص از بیمارستان حفاظت کنند.
از سویی دیگر باید توجه کرد که همه افراد توانایی انجام «اقدامات هدفمند و آگاهانه با استفاده از توانمندیهای شخصی در مراقبت از خود» را دارا نیستند مانند کودکان یا برخی از معلولین ذهنی و جسمی و کهنسالان. به همین جهت فرد دیگری مراقبتهای آنان را در حد «خودمراقبتی» به عهده میگیرد که همان مراقب خانوادگی است و معمولاً این فرد یکی از نزدیکترین افراد خانواده و در مورد کودکان همان مادر است و از اینروست که نقش زنان و مادران در ایفای وظایف خود مراقبتی یا مراقبت از دیگر اعضای خانواده اهمیت ویژهای پیدا میکند و آنان را به عنوان پیشگامان خود مراقبتی مطرح میسازد.خودمراقبتی شامل جنبههای مختلفی است که عبارتند از توجه به وزن،تغذیه سالم،فعالیت بدنی،پرهیز از دخانیات،کنترل استرس،توجه به سلامت قلب و عروق و آشنایی با سرطانهای شایع و عوامل خطر و راههای پیشگیری از آنها و مواردی از این دست. لذا ما باید به سمتی برویم که مردم با اصلاح سبک زندگی خود بتوانند خودشان از سلامتشان مراقبت کنند و اگر هم با بیماری مواجه شدند بتوانند با اقدامهای بموقع از شدت بیماری بکاهند و از تشدید عوارض بیماری کم کنند. بطور مثال در سرطانهای شایع دوران کودکی که درمانهای طولانی مدت، دردناک و تهاجمی دارند میتوان با پیشگیری از عوارض جانبی، تأثیرات مهم آن را بر کیفیت زندگی آنها شاهد بود لذا توجه به خود مراقبتی در اینجا اهمیت پیدا میکند.
هنگامی که خانوادهها مطلع و آگاه باشند میتوانند با نگرانی کمتر، به سلامت کودک خود فکر کنند وکودکان نیز وقتی آرامش خانواده خود را میبینند میتوانند شادمانهتر فرآیند درمان را طی کرده و آرزوهای آنها از بودن یا نبودن، به چگونه زیستن در آینده تغییر کند.نظامهای سلامت نیز به این سمت میروند که با رویکردی ارتقایی در سلامت، مردم به دانش و مهارتی دست پیدا کنند که بتوانند سبک زندگی سالمی را تجربه کنند و در اثر هم افزایی بر سایر رفتارهایی که در کنار آن قرار میگیرد، سلامت جامعه را نیز حفظ کرده و ارتقا دهند.
بطور مثال آگاهی یافتن مردم درخصوص ضرورت واهمیت آزمایشات سالانه شامل تست چربی خون، ابتلا به انواع عفونتها، وضعیت کبد و کیسه صفرا، کلیه و مجاری ادراری برای شناسایی برخی از اختلالات وعلائم هشداردهنده بخصوص در افراد با ریسک بالا میتواند با مداخلات درمانی بموقع از بروز بیماریهای مزمن پیشگیری کند. زمانی که عوامل سرطانزا به مردم اطلاع داده شود، خود یک قدم برای پیشگیری خواهد بود.
درهمین راستا یکی از ابزارهای مهم در ترویج فرهنگ خودمراقبتی و توانمندسازی مردم،استفاده راهبردی از رسانههای خلاق و نوآوراست که با برقراری ارتباط هدفمند، اثربخش و خلاقانه با اقشار مختلف مردم میتوانند هنر مراقب خود بودن را به مردم آموزش دهند و با تزریق امید و نشاط در جامعه، بر انگیزه مخاطبان برای این مهم بیفزایند و ضامن سلامت و امنیت فردای کشور باشند.
نظر شما