سلامت نیوز:معمولا احتمال گرایش به سمت سوءمصرف مواد مخدر می‌تواند برای همه افراد جامعه وجود داشته باشد، اما متاسفانه این احتمال، برای فرزندانی که یک یا هر دو والد آنها از مشکل اعتیاد رنج می‌برند، بسیار بیشتر از سایر افراد جامعه خواهد بود...

به گزارش سلامت نیوز،دکتر محمدعلی حریرچیان،درمانگر اعتیاد در هفته نام زندگی مثبت نوشت: بدترین حالت و شرایط برای قرار گرفتن یک فرزند، در معرض ابتلا به اعتیاد، این است که هم پدر و هم مادر او سوءمصرف مواد داشته باشند و مخدرها را هم در خانه و جلوی چشم آنها مصرف کنند. در این صورت، فرزندان به‌طور مستقیم در جریان نحوه مصرف قرار می‌گیرند و حس کنجکاوی زیادی برای تجربه این کار غلط در وجودشان شعله‌ور می‌شود.

در جوامع سنتی مانند جامعه ایران، معمولا مسئولیت مسائل اقتصادی و بار هزینه‌های مالی خانواده بر دوش پدر است. اگر پدر خانواده با معضل اعتیاد دست به گریبان باشد، هم شرایط مالی و اقتصادی خانواده با بحران مواجه می‌شود و هم بنیان خانه از هم می‌پاشد. یعنی فرزندانی که اعتیاد پدر خود را به‌روشنی نظاره می‌کنند، دیگر ارزش و احترام چندانی برای حرف‌های پدر قائل نمی‌شوند و همین مساله می‌تواند به‌مرور زمان، تضعیف بنیان خانواده را در پی داشته باشد. این از هم پاشیدگی و وجود بحران در خانواده‌هایی که هم پدر و هم مادر، درگیر اعتیاد هستند، بیشتر و شدیدتر به چشم می‌خورد.



بچه‌های مادران درگیر اعتیاد
بیشتر در معرض معتاد شدن هستند

تاکنون، تحقیقات زیادی روی جنین و فرزندان مادرانی که سوءمصرف مواد مخدر دارند، انجام شده است و تحقیقات نشان داده‌اند اعتیاد مادر باردار،‌ علاوه بر تاثیرات منفی زیادی که می تواند روی جنین بگذارد باعث افزایش احتمال بروزاختلال رفتاری و شناختی در فرزندان و مختل شدن روند طبیعی رشد شناختی و رفتاری آنها در آینده خواهد شد. نکته دیگر درباره نحوه تعلیم و تربیت فرزندان مادرانی است که از مشکل اعتیاد رنج می‌برند. اعتمادبه‌نفس خانم‌هایی که درگیر اعتیاد می‌شوند، به شدت پایین می‌آید، تمایل به انزوا، تنهایی و طلاق پیدا می‌کنند، از اضطراب بیشتری رنج می‌برند و نمی‌توانند در شرایطی که دچار استرس می‌‌شوند، با مهارت‌های تطابقی خود، استرس‌هایشان را رفع کنند. به این ترتیب، چنین مادرانی حامی‌های قابل‌اعتماد و الگوهای قابل‌اتکایی برای فرزندان خود نخواهند بود و نمی‌توانند مهارت‌های اجتماعی، ارتباطی و زندگی را به‌درستی به فرزندان خود آموزش بدهند. پدر و مادرانی که سوءمصرف مواد مخدر دارند، نظارت چندانی هم بر معاشرت فرزندان خود نمی‌کنند از طرفی هم بچه‌ها، به حرف، نصیحت یا حتی قوانینی که آنها برای خانه در نظر گرفته‌اند اهمیتی نمی‌دهند. از این رو بازهم شانس گرایش به گروه‌های پرخطر و اعتیاد به مواد مختلف در این بچه‌ها، بالاتر می‌رود.



افزایش ریسک ابتلا به اعتیاد

در همسر و فرزندان افراد معتاد

معمولا تمام افرادی که مشکل سوءمصرف مواد مخدر دارند، با مشکلات و عوارض اجتماعی و ارتباطی زیادی در جامعه مواجه می‌شوند که تمام این عوارض در خانه، بسیار شدیدتر و پررنگ‌تر هستند. پدر و مادری که در محیط خانه اقدام به مصرف مواد مخدر می‌کنند، قبح این کار نادرست را جلوی فرزندانشان می‌ریزند و به‌نوعی، به عمل ناشایست خود در برابر بچه‌ها، رسمیت می‌بخشند. با این حساب، احتمال گرایش فرزندان این والدین به اعتیاد، بسیار افزایش می‌یابد و حتی احتمال پذیرفتن مصرف انواع مخدرها و محرک‌هایی که از سوی جامعه دوستان و اطرافیان به آنها پیشنهاد می‌شود هم بالاتر می‌رود. ما بارها در مراکز درمانی، با پدرانی مواجه بوده‌ایم که ابتدا خودشان برای ترک اقدام کرده بودند و سپس 1 یا 2 فرزند و حتی همسرشان را هم برای ترک آورده بودند. این مساله می‌تواند نشان‌دهنده افزایش خطر ابتلا به اعتیاد در همسر و فرزندان افراد معتاد باشد. از طرف دیگر، افرادی که موادمخدر مصرف می‌کنند، تحت‌تاثیر آثار آن قرار می‌گیرند و توان روانی یا حوصله کافی ندارند. به‌همین دلیل والدین گرفتار در دام اعتیاد، نمی‌توانند توجه کافی نسبت به اعمال، رفتار، دوستان و روابط اجتماعی فرزندان خود داشته باشند و به‌نوعی، آنها را رها می‌کنند. در چنین شرایطی، علاوه بر اینکه روابط خانوادگی به هم می‌ریزد، آینده فرزندان هم به خطر می‌افتد چون پدر و مادر، دیگر الگوهای رفتاری و عملی مناسبی برای این فرزند نخواهند بود و او ناخودآگاه، به جامعه بیرون و جمع دوستان گاهی نامتعارف و نابهنجار گرایش پیدا خواهد کرد. به‌طور حتم، فرزندی که از نظر عاطفی و روانی در خانه و خانواده خودش تامین نشود، پدر و مادر حامی و دلسوزی نداشته باشد، والدین برای تامین نیازهای خودشان به مصرف مخدرها، روی بیاورند و تنهایی را به بودن در کنار فرزندشان ترجیح بدهند و به حالتی از بی‌تفاوتی برسند، به‌طور حتم بیشتر به سمت اعتیاد به انواع مخدرها و محرک‌ها کشیده می‌شود.

این خانواده سیاه است

شاید باور نکنید، اما واقعیت دارد؛ این عکس‌ها را که نشریه فتوویستورا چندی پیش منتشر کرده، گزارشی تلخ و تکان‌دهنده از یک خانواده معتاد ایرانی است که همه اعضای آن از کودک خردسال تا مادربزرگ، به تریاک معتاد هستند و کشیدن تریاک برای آنها تفریحی همچون نوشیدن چای است!