سلامت نیوز:مشکلات مردم برای تامین دارو با برداشته‌شدن تحریم‌ها از روی آن کاهش پیدا نکرده، ناهماهنگی در توزیع و سختی‌های جمع‌آوری مدارک زمانیکه با کیفیت پایین داروهای داخلی و گرانی داروهای خارجی همراه می‌شوند، بیماران و خانواده‌هایشان را در شرایط سختی قرارمی‌دهند.


 تحریم‌های بانکی، کمبود ارز برای تامین دارو و ناهماهنگی در تولید و عرضه آن روزگار سختی را برای بیمارانی که باید به صورت مرتب از داروهای خاص استفاده کنند، رقم زده‌است. خبر خوش برداشته‌شدن تحریم‌های دارو، دسترسی مردم را به آن‌ها آسان نکرد. افزایش تولید داخلی و بالا بردن قیمت داروهای خارجی برای حمایت از تولید ملی، برای بیماران و خانواده‌هایشان که تحت فشارهای مالی، روانی و جسمی هستند، گذر از این دوران سخت را دشوارتر ساخته‌است.

در همین رابطه سید حسن بابایی، مدیر جامعه حمایت از ام.اس ایران در گفتگو با نامه‌نیوز درباره تاثیر تحریم‌ها بر دارو می‌گوید: " از نظر قیمت و تأمین داروهای ایرانی هیچ کمبودی نیست ولی بنابه اجرای سیاست‌های کلی نظام یعنی حمایت از تولید داخلـی و با توجه به نوسان قیمت ارز و برنامه‌های پیرامونی روابط بین الملل و تجاری تهیه داروهای خارجی با قیمت بسیار گران و گاهاً با کمبود مواجه می‌شود ولی نطقه ضعف در ناهماهنگی بین سازمان دارو و غذا، داروخانه‌ها و سازمان‌های بیمه‌گر به لحاظ ارائه قیمت متفاوت داروهای بیماران ام.اس در داروخانه‌های مختلف و همچنین تفاوت قیمت فروش دارو در تهران وشهرستان‌ها است که این ناهماهنگی برای تأمین داروی بیماران مشکل ساز خواهدبود."

روایتی عینی از یک روز هم نشینی با بیماران در داروخانه ها
صف شلوغی جلوی در داروخانه را گرفته، بیماران یا نزدیکانشان برای شروع پروسه تحویل دارو با مدارکی که در فایل‌های منظم تهیه کرده‌اند، منتظر هستند. گرفتن دارو در داروخانه 13 آبان 3 مرحله دارد البته اگر مدارک کامل داشته‌باشی. اول در قسمت مراجعه مدارک را تحویل می‌دهی، در این مرحله تعدادی باید برای تکمیل یا به روز کردن مدارک خود به بیمه یا دیگر مراکز مشخص، مراجعه کنند و در صورتی که مدارک کامل باشند وارد لیست صندوق می‌شوی تا بعد از پرداخت، داروهای خود را از بخش تحویل دارو بگیری.

خانمی روی صندلی منتظر است تا بلندگو عدد فیشی که برای نوبت در دست دارد را صدا کند، تشخیص دکترها سرطان سینه است خسته از اینکه هر بار برای گرفتن دارو باید به بیمه و بعد داروخانه مراجعه کند و در هر کدام با تحویل مدارک از صفر بیماری خود و مرحله‌ای که در آن قرار دارد را اثبات کند. این کار برای او که مجبور است از شهرستان به تهران بیاید، جایی برای استراحت و استقرار ندارد و باید شبانه به خانه خود باز گردد، دشواری زیادی دارد. او می‌گوید:" کاش بهمون کارتی بدن که بیماری، مرحله ای در آن قرار داریم و داروهای مورد نیازمون مشخص باشه. هر دوره مجبورم از شهرستان برای شیمی درمانی بیام چند باز از این سر تا اون سر شهر رو می‌رم ولی اگر بخوام بدترین اتفاقی که در دوره بیماری رو بگم، برخورد دکترم در اولین شیمی درمانیم بود. هیچ وقت فراموش نمی‌کنم. بدون هیچ توضیحی منو روی تخت خوابوندن، از دکترم سوال کردم و خواستم برام این مرحله رو توضیح بده. می‌ترسیدم. ولی دکتر گفت: ای بابا خانم یه شیمی درمانی که این حرفا رو نداره! شاید اون روزی 50 نفر رو شیمی درمانی می‌کنه ولی برای من اولین بار و خیلی مهم بود"

مردی که با کلاهی که روی سرش سعی درمخفی کردن آثار شیمی درمانی دارد، در طول صحبت‌های خانم مرتب سر خود را به نشانه نارضایتی تکان می‌داد، تومور بدخیم مغزی او را به اینجا کشانده‌است. خانه او در کرج نزدیک هلال احمر است ولی هلال احمر کرج داروهای مورد نیازش را ندارد. می‌گوید:" داروخانه 29 فروردین تهران هم نداشته، ولی اینجا دارن. اگر به چند تا از داروخانه‌ها سر بزنم حتماً یکیشون دارن. هرچند داروی تگرتول 400 که برای اعصاب استفاده می‌کردم اول کمیاب و بعد نایاب شد" او درباره دوره‌ای که با کمبود دارو در کشور مواجه‌شده‌بودیم می‌گوید: " 5 یا 6 ماه پیش مشکل کم دارویی داشتیم که از ترکیه برایم آوردند. الان هم چون جانباز هستم هیچ مشکلی برای هزینه‌های دارو ندارم ولی برایم مشکل است که هر بار این راه را بروم"

نمی‌تواند شماره نوبت خود را بخواند چون عینکش در خانه جامانده، فیشی که در دست دارد رانشانم می‌دهد. 761 شماره نوبت اوست. 7 سال است که کلیه‌هایش از کار افتاده و در نوبت برای دریافت کلیه است. تا به حال هیچ مشکلی نداشته، داروی مورد نیازش 500 هزار تومان است و در فیش عدد پرداختی صفر را نشانم می‌دهد. دلیلش را می‌گوید: "چون بیمه تامین اجتماعی هستم و کارت دیالیز دارم. برای دیالیز هم بیمارستانی که در محدوده‌اش قرار داریم، دستگاه دیالیز را به در خانه ما می‌آورد"

درمان دوره‌ای بیماران قابلیت انعطاف بی‌نظمی‌ها را ندارد
داروخانه هلال احمر هم صف‌هایی برای دریافت دارو وصندوق دارد، بیمه‌ها هر کدام به طور جداگانه باجه‌ای دارند، در بعضی باز است و مردم در صف برای رسیدگی به امورشان منظم ایستاده‌اند ولی در بعضی از باجه‌های بیمه بسته است، تعدادی منتظر نشسته‌اند تا مسئولی در باجه را برای رسیدگی باز کند. به محض بازشدن در، صفی مقابل آن شکل می‌گیرد، افراد با اینکه نشسته‌اند نوبت خود را می‌دانند. حتی جوانی که متوجه این ترتیب نبود و به محض باز شدن در، سریع خود را اولین نفر در صف جای داد که با تذکر افراد مسن به اهمیت موضوع پی‌می‌برد.

مردی که در جمعی نشسته و از سختی دسترسی به دارو با اطرافیانش درددل می‌کند. همسرش سرطان سینه دارد او هر بار برای بدست آوردن داروها 2 یا 3 روز باید داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها را بگردد. مشکل او این بار چند برابر شده چون دکتر داروی اشتباهی در دفترچه نوشته‌است . او می‌گوید: " من چه کار می‌تونم بکنم وقتی دکتر داروی اشتباهی نوشته! داروخانه‌ها دارو را عوض نمی‌کنند، باید هلال احمر دارو را تایید کند که نمی‌کند. به من می‌گن اینجا این دارویی که در نسخه‌ات نوشتن را بگیر و به بیمارستانی که خانمت در آن بستری است ببر تا آن‌ها تحویل بگیرند و مجدد داروی درست را برایت بنویسند. کسی که بیمار سرطانی دارد باید به صورت دوره‌های 21 روزه و منظم دارو تهیه کند و اگر داروهای همسرم عقب بیفتد اثر نمی‌کند. دارو هست ولی این اداره بازی‌ها خیلی مشکل سازند."

خانمی در صندلی‌های جلو نشسته و کمتر از دیگران نگران به نظر می‌رسد، صف تحویل دارو را زیر نظر دارد و نوبت خود را از دور دنبال می‌کند. او 18 سال است با نارسایی کلیه مزمن دست و پنجه نرم می‌کند. می‌گوید: " دهه 70، 12 آمپول را 120 تا 140 هزار تومن می‌خریدم ولی الان برای 12 آمپول 500 تا تک تومنی می‌گیرند. قدیم شرایط خیلی سخت بود."

از پشت خانمی که پیوند کلیه شده وارد گفتگو می‌شود:"من ساندیمون مصرف می‌کنم، تامین اجتماعی گاهی داروی ساندیمون را بر عهده می‌گیرد و گاهی نه! من باید مرتب از این دارو مصرف کنم. همیشه پاهایم ورم داشت و چشمانم قرمز می‌شد. یک سال عیدی خود را جمع کردم و ساندیمون خارجی خریدم از اون موقع نه پاهایم ورم دارد و نه چشمانم قرمز می‌شوند" پاهایش را نشان می‌دهد که به نظر سالم می‌رسند.


مسئولان چه می گویند؟
اما حسن روحانی رییس جمهوری، در قول‌های خود به وضعیت سخت مردم در زمینه تامین دارو اشاره می‌کند و می‌گوید: "قبل از این دولت در سال 92 مردم مشکلات فراوانی در نظام دارو داشتند که بخش بزرگی از آنها حل‌وفصل شده است. در مورد دارو به مردم اعلام می‌کنیم که از سال 93 قیمت داروهای ساخت داخل افزایش نخواهد یافت. همچنین قیمت داروهای خارجی در سال 93، 10 درصد کاهش خواهد یافت و ملزومات پزشکی که از خارج وارد می‌شود نیز کاهش پیدا می‌کند. »

بنا به وعده رییس جمهور«مردمی که در بیمارستان بستری می‌شوند، سهمی که تا پایان پرداخت خواهند کرد، 10 درصد خواهد بود اما در گذشته شاهد بودیم هرکس به بیمارستان وارد می‌شد، از دمپایی تا ملافه و انواع داروها را باید خودش تهیه می‌کرد و همچنین مخارج سنگینی برای تشخیص بیماری نیز می‌پرداخت اما از 15 اردیبهشت این روند قدم به قدم تغییر خواهد کرد و هرکس از 15 اردیبهشت وارد بیمارستان شود، باید تمام نیازهایش از دارو تا تجهیزات در بیمارستان تأمین شود که این هزینه‌ها را یا بیمه یا دولت متقبل خواهد شد.»

تحریم‌ها فرصتی است برای تولید داخل
در همین راستا دکتر سید حسن هاشمی در مراسم اختتامیه هفدهمین نمایشگاه ایران‌ هلث با اشاره به برخی عقب‌ماندگی‌ها در بخش تولید تجهیزات پزشکی در کشور گفت: نباید این سال‌های ارزشمند را از دست داد. اگرچه مردم هنوز برای پرداخت هزینه‌های تهیه دارو تجهیزات و ملزومات پزشکی در رنج و زحمت هستند. علت آن نیز تحریم ظالمانه‌ای است که به جرم خودباوری بر ما تحمیل شده است اما این تحریم‌ها فرصتی است برای تولید داخل. کارهایی در زمینه طرح تحول سلامت شروع شده است اما هنوز با آنچه که شایسته مردم است فاصله زیادی داریم. کشور باید هزینه‌های قابل توجه و پایداری را پیش بینی کند تا مردم هنگام صعوبت ناشی از بیماری دچار رنج و گرفتاری نشوند.