سلامت نیوز: كودكان كار و خیابان را در همه مناطق شهر تهران و به تازگی در سایر کلانشهرها میتوان یافت. كافی است تا یك بار پشت چراغ قرمز توقف كنید، آن گاه با تعدادی از كودكانی مواجه میشوید كه سعی دارند شیشه ماشین شما را پاك كنند یا به شما گل و فال بفروشند.با وجود آنكه آمارهای غیر رسمی خبر از حدود 20 هزار تا دو میلیون كودك كار و خیابان در كشور میدهد، به گفته وزیر كار و رفاه اجتماعی تا به حال هیچ آمار دقیقی از تعداد این كودكان وجود ندارد. این در حالی است كه به گفته كارشناسان میزان آسیبپذیری این كودكان بسیار بالاست. بهطور مثال، میزان ابتلا به ایدز در كودكان كار و خیابان چهار برابر بیشتر از سایر كودكانی است كه تحت حمایت بهزیستی قرار دارند. بیتوجهی به وضعیت كودكان كار و خیابان تا آنجاست كه بهرغم تصویب آیین نامه سامان دهی كودكان كار و خیابان در سال 84، طی 8 سال اخیر، حتی شورای سامان دهی كودكان كار و خیابان كه نخستین گام در راستای مطالعه وضعیت این كودكان است، تشكیل نشده است.
بیتوجهی هشت ساله به كودكان كار
مدیركل دفتر آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی در تازهترین اظهارات خود با اشاره به اینكه 65 درصد كودكان خیابانی اتباع بیگانه هستند، گفت: در پژوهشی كه در استان تهران در دو مركز یاسر و بعثت انجام شد مشخص شد درصد بالایی از كودكان كار و خیابان را اتباع بیگانه تشكیل میدهند و این اتباع عمدتا افغانی و پاكستانی هستند. ولیالله نصر خاطرنشان كرد: كودكان كار اتباع بیگانه شناسنامه ندارند و به صورت غیرقانونی وارد كشور شدهاند به همین دلیل، با مشكل تحصیل مواجه هستند. او در ادامه اظهار داشت: با توجه به اینكه این كودكان شرایط خاصی دارند دفتر اتباع خارجه وزارت كشور باید به این قضیه ورود پیدا كند و بسیاری از این كودكان رد مرز شوند و افرادی كه كارت اقامت دارند نیز زمینه تحصیل قانونی شان فراهم شود. نصر در مورد ستاد ساماندهی كودكان خیابانی و مساله اتباع بیگانه افزود: در آیین نامه ساماندهی كودكان خیابانی مصوب سال 84 هیچ صحبتی از اتباع خارجی وزارت كشور نشده بود و این آیین نامه بعد از هشت سال با حضور علی ربیعی، وزیر کار، تعاون و رفاه تشكیل جلسه داد و دبیر خانه دایمی آن نیز تشكیل خواهد شد كه نخستین وظیفه آن اصلاح آیین نامه است كه با این كار دفتر امور اتباع خارجی نیز برای كمك به اتباع بیگانه گنجانده خواهد شد. مدیركل دفتر آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی در ادامه به تحصیل كودكان كار و خیابان و اسكان آنان اشاره كرد و گفت: براساس بررسی انجام شده 64 درصد این كودكان بیسواد و مابقی از سطح سواد اندكی برخوردار بودند. سازمان بهزیستی هم در سال گذشته توانسته است پنج هزار نفر از این كودكان را سامان دهد این در حالی است كه براساس بررسیهای انجام شده 10 تا 15 درصد كودكان خیابانی توسط باندها و گروههای سازماندهی شده كار میكنند. یك عضو شورای شهر نیز در رابطه با وجود اتباع بیگانه غیرقانونی و فعالیت آنان در سطح شهر خواستار حمایت سایر نهادها در كنار شهرداری شد و گفت: شهرداری نمیتواند به تنهایی كاری در خصوص ساماندهی اتباع بیگانه و مشكلاتی كه این افراد برای حاشیههای پایتخت ایجاد كردهاند انجام دهد. به گزارش مهر اسماعیل دوستی ادامه داد: دولت و وزارت كشور با همكاری مدیریت شهری باید به دنبال راهكارهای اساسی در رابطه با ساماندهی اتباع غیرمجاز بیگانه در تهران بكنند.
تهیه بسته سیاستی حمایت از كودك و خانواده
نماینده سازمانهای مردم نهاد دراتاق فكر شورای ساماندهی كودكان خیابان از تدوین بسته سیاستی حمایت از كودك و خانواده خبر داد و تاكید كرد كه باز نگری در ساختار آموزشی باید در اولویت برنامههای مقابله با كار كودك قرار بگیرد. محمد لطفی گفت: در اتاق فكر این شورا دو نماینده از سازمانهای مردم نهاد وجود دارد كه اكنون مشغول انجام دو پروژه در این اتاق فكر هستند. نخستین برنامه بازنگری در آیین نامه شورای ساماندهی است كه نام، ساختار و محتوای این آیین نامه را در بر میگیرد و متن نهایی به وزارتخانهها فرستاده میشود تا در دستور كار هیات وزیران قرار بگیرد. او ادامه داد: دومین طرح نیز بازنگری بسته سیاستی حمایت از كودك و خانواده است كه پس از تهیه و تصویب در كل كشور اجرایی خواهد شد. این فعال مدنی حقوق كودكان به تاثیر وضعیت اقتصادی كشور بر زندگی كودكان اشاره كرد و افزود: بیكاری و تورم فشار زیادی به خانوادهها وارد میكند و سبب محرومیت كودكان از تحصیل میشود، بنابراین تنها با حمایت از كودكان نمیتوان با كار كودك مقابله كرد. گسترش و تقویت بیمههای بیكاری و بیمههای كارگری و افزایش حداقل دستمزد متناسب با نرخ تورم میتواند نقش بسیاری در مقابله با كار كودك داشته باشد. به گزارش ایلنا لطفی در پایان تاكید كرد: حدود 5/3 میلیون كودك بازمانده از تحصیل در كشور وجود دارد كه این رقم جدای از كودكانی است كه وارد مدرسه میشوند و سپس تحصیل را رها میكنند بنابراین بازنگری در ساختار آموزشی باید در اولویت قرار بگیرد. ساختار آموزشی در خروج كودكان از چرخه تحصیل و ورود آنها به چرخه كار بسیار موثر است بنابراین، تا بیش از این دیر نشده باید در این زمینه اقدامی صورت بگیرد.
كودكان كار و مسیر عادی زندگی
مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق كودكان با تاكید بر این نكته كه بسیاری از كودكان كار، مهاجران غیرقانونی كشورهای همسایه هستند، میگوید: برخلاف تصور بسیاری از مردم، بسیاری از این كودكان محصول مهاجرتهای غیرقانونی اخیر نیستند و سالهاست كه در این كشور زندگی میكنند. این مساله بار مسئولیت اجتماعی ما را بیشتر میكند چرا كه، باید راهحلهای حداقلی برای این كودكان فراهم شود تا وارد شرایط سختتر نشوند. شیوا دولت آبادی در ادامه بیان میكند: در حال حاضر یكی از مشكلات بزرگ این بچهها مساله منع تحصیل است كه به خودی خود موجب میشود تا این كودكان وارد چرخه فقر مكرر شوند. از آن جا كه ایران عضو كنوانسیون بینالمللی حقوق كودك است، پذیرفته است تا امكانات حداقلی برای رشد كودكان را فراهم كند. این تعهد نامه الزام ایجاد شرایط آموزشی برای كودكان ایرانی و كودكان مهاجر اعم از قانونی یا غیرقانونی را برای اعضا تعیین كرده است تا سرنوشت آنها با بیسوادی آسیب پذیرتر نشود. این روانشناس در ادامه به بسته حمایتی حمایت از كودكان كار و خیابان اشاره میكند و معتقد است: در این بسته باید نیازهای اولیه یك خانواده مورد توجه قرار بگیرد. مسلماً كودكان یك خانواده فقیر در شرایط مناسب رشد نمیكنند. علاوه بر این، آموزش خانوادهها برای پذیرش مدرسه به عنوان نهادی آموزشی و كیفیت فرزند پروری از دیگر موارد ضروری است كه باید در بسته مورد نظر لحاظ شود. دولت آبادی در انتها اقدامات صورت گرفته در زمینه حمایت مالی از خانوادههای كودكان كار و خیابان را مورد انتقاد قرار میدهد و میگوید: متاسفانه، سیستم نظارتی درستی روی حمایتهای این چنینی وجود ندارد. یعنی نمیدانیم چه میزان از این مبالغ واقعاً صرف كودكان كار میشود. به همین دلیل، لازم است تا بهزیستی با توجه به نقش مدد كاران امكان نظارت بر نحوه اختصاص این مبالغ به كودكان را بیشتر مورد توجه و نظارت قرار دهد تا شرایط برای قرار گرفتن آنان در مسیر عادی زندگی فراهم شود.
منبع: روزنامه آرمان
نظر شما