و در روز پرستار، رئیس‌جمهور نیز نظر مثبت خود را از آن اعلام كرد، به مجلس ارائه شد، اما از آنجاكه به ابتدایی‌ترین سؤالی كه درمورد آن هست پاسخ درستی داده نشده است، لایحه همچنان بلاتكلیف است.
سؤال ابتدایی این است: افزایش هزینه‌های بیمارستان‌ها پس از اجرای این طرح را چه كسی می‌پردازد؟
پس از وعده رئیس‌جمهوری برای كاهش ساعت كاری پرستاران، لایحه كاهش ساعت كاری آنان در هیأت دولت تصویب و برای تصویب نهایی تقدیم مجلس شد. درصورت تصویب این لایحه كه با عنوان «تعدیل ساعت كاری پرسنل بهداشتی- درمانی» به مجلس رفته است، ساعت كاری این پرسنل با توجه به سختی كار و سنوات كاری به‌صورت پلكانی كاهش می‌یابد.
در این لایحه به‌طور مشخص به میزان كاهش ساعت كاری پرستاران و رقم دقیق ساعت كاری اشاره نشده است و قرار است درصورت تصویب این لایحه تصمیم گیری در مورد جزئیات اجرایی آن در اختیار دولت باشد.
این درحالی است كه پیشنهاد سازمان نظام پرستاری این بود كه ساعت كاری پرستاران در لایحه قید شود و حداقل 10 ساعت از ساعات كاری پرستاران در هفته، كم شود.
اما صرف‌نظر از این كه كارشناسان تا چه حد با این كاهش موافقند و آن را برای حل مشكلات نظام سلامت مفید می‌دانند، اجرای طرح ارتقای ساعت كاری پرستاران و كاهش 44 ساعت فعالیت پرستاران در طول هفته به 36 ساعت، افزایش بار مالی دولت را در پی دارد؛ آن هم بخشی از دولت كه همین حالا هم با گرفتاری‌های مالی لاینحلی روبه‌روست؛ یعنی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی.
اوضاع بخش خصوصی بدتر است
اعظم گیوری، مدیركل دفتر امور پرستاری وزارت بهداشت به همشهری می‌گوید: دراین لایحه، ساعت كار پرستاران بر مبنای هر 5سال خدمت كاهش می‌یابد و پس از 20 سال به 30 ساعت در هفته می‌رسد.
به گفته وی، در حال حاضر شاهد اختلال‌هایی در اجرای قانون 44ساعت كار هستیم و با اجرایی شدن لایحه تقلیل كار پرستاران، دانشگاه‌ها ملزم به اجرای آن شده و نمی‌توانند بیش از 44 ساعت كار را بر عهده پرستاران قرار دهند.
گیوری از سوی دیگر به مشكلات بیشتر پرستاران بخش خصوصی نسبت به شاغلان بخش دولتی در این زمینه اشاره و اضافه می‌كند: در حالی كه پرستاران بخش دولتی از نوبت اضافه كاری دو برابر و افزایش سختی كار 35 درصد برخوردار هستند، پرستاران بخش خصوصی از مشكلاتی چون ساعت كار زیاد، حقوق كم و سختی كار رنج می‌برند.
وی معضلات موجود در مورد پرستاران بخش خصوصی را به‌علت نقصان در قوانین وزارت كار می‌داند و می‌گوید: مسئولان وزارت بهداشت در تلاش برای حل مشكلات پرستاران خصوصی هستند؛ اما از آن‌جایی كه پرستاران بخش خصوصی تحت پوشش قوانین كار قرار دارند، راه‌حل اصلی برای حل مشكلات آنها اصلاح قانون كار به نظر می‌رسد.
از 36تا 44ساعت
درحال حاضرچند نوع ساعت كاری برای پرستاران در بیمارستان‌های دانشگاهی مختلف كشور حاكم است؛ عده‌ای موظف به 36 ساعت كار در هفته، عده‌ای 40 ساعت و عده‌ای دیگر 44 ساعت كار در هفته باید انجام دهند.
تنها گروهی كه ساعت كاریشان بیش از 44 ساعت است اعضای هیأت علمی هستند كه 54 ساعت در هفته برای آنها مصوب شده است، در حالی‌كه گاهی عملا حضور اعضای هیأت علمی در مراكز درمانی دولتی به 10 ساعت در هفته هم نمی‌رسد و بقیه وقت آنها در بخش خصوصی می‌گذرد.
گیوری با بیان این كه پرستار بیشترین وقت خود را بر بالین بیمار صرف می‌كند، اضافه می‌كند: متأسفانه پرستاران تنها در حیطه درمان دیده شده‌اند، در حالی كه پرستاران در هر سه حیطه پیشگیری، درمان و بازتوانی می‌توانند حضور فعال داشته باشند.
مدیر كل دفتر امور پرستاری وزارت بهداشت با بیان این كه تا كنون در وضعیت پرستاران تفاوتی نسبت به گذشته ایجاد نشده است، خاطرنشان می‌كند: باید استانداردهای مراقبت‌های پرستاری را تدوین كنیم تا بر مبنای این استانداردها بتوانیم ارزیابی درستی از وضعیت و كیفیت ارائه خدمات پرستاری داشته باشیم.
وی با اشاره به بی‌توجهی به آموزش مداوم پرستاران در كشور تاكید می‌كند: متأسفانه پرستاران ما با دانش روز جلو نرفتند و نیازمند آموزش مداوم هستند.
وی سخت و زیان‌آور شمردن شغل پرستاری در احكام كارشناسی و تبعیض در كارانه‌ها را از دیگر مشكلات این حرفه می‌داند كه دفتر پرستاری وزارت بهداشت در حال پیگیری این مسئله است.
گیوری با اشاره به این كه در حال حاضر تعداد متقاضیان مرد در رشته پرستاری در كشور كاهش یافته است، خاطرنشان می‌كند: متأسفانه این كاهش تقاضا سبب شده است كه با كمبود نیروی پرستار مرد در كشور در بخش‌های بیمارستانی مواجه شویم.
ساعت كاری پرستاران سلیقه‌ای است
در همین حال غضنفر میرزا بیگی، رئیس‌كل سازمان نظام پرستاری با بیان این‌كه در زمان حاضر میانگین ساعت كاری پرستاران در دنیا 34ساعت و بین 33 تا 35 ساعت است در حالی كه در كشور ما پرستاران موظفند 44 ساعت در هفته كار كنند، می‌گوید: این مسئله در كنار اضافه كاری‌های اجباری موجب كاهش بازدهی كاری پرستاران و فرسودگی زودهنگام آنان می‌شود.
به گفته وی، پیشنهاد سازمان نظام پرستاری این بوده است كه به‌طور مشخص ساعت كاری موظفی پرستاران در قانون 34 ساعت تعیین شود و این قانون برای تمام پرستاران شاغل در بخش دولتی، خصوصی، تامین اجتماعی و خیریه عملیاتی شود.
وی می‌گوید: در مورد پرستاران بخش خصوصی اعمال این قانون نیازمند همكاری وزارت كار و امور اجتماعی است و البته قانون كار در مورد پرستاران بخش خصوصی در مواردی از جمله طبقه‌بندی مشاغل و سخت و زیان آور بودن این حرفه هم هنوز اجرایی نشده كه امیدواریم هر چه زودتر با اجرایی شدن این موارد تفاوتی كه اكنون بین حقوق پرستاران بخش دولتی و غیردولتی وجود دارد از بین برود.
میرزابیگی با انتقاد از اضافه كاری‌های اجباری پرستاران ادامه می‌دهد: این مشكلات باعث شده است كه اكثر پرستاران كشور همواره خسته و خواب آلود باشند و خیلی زود پیر و فرسوده و بیمار شوند.
اختلال خواب یكی از مشكلات شایع بین پرستاران است، با این حال در بسیاری از بیمارستان‌ها شاهدیم كه به‌علت كمبود پرستار، 30 تا 40 بیمار به یك پرستار تحویل می‌شود و پرستار خسته باید به تنهایی از همه بیماران در یك شیفت كاری مراقبت كند.
وی در مقایسه شغل پرستاری در ایران با دیگر كشورها می‌گوید: در بسیاری از كشورهای دنیا از جمله استرالیا پرستاران نه تنها به اضافه كاری اجباری مجبور نمی‌شوند، بلكه حتی یك ساعت اضافه كاری بیشتر را هم ندارند.
با این اوصاف باید دید لایحه دولت در مجلس هشتم تصویب می‌شود و آیا پس از تصویب، اساسا دولت قادر به اجرای آن خواهد بود.
نظر شما