سلامت نیوز :شاید گزیدگی‌های جانوران در زندگی روزمره مشكل زیادی ایجاد نكند و قابل اهمیت نباشد، اما در طول سفر می‌تواند به بحرانی جدی تبدیل شود. علت آن نیز همراه نداشتن ابزارهای درمانی چون انواع كرم‌ها و قرص‌ها، آشنایی نداشتن با مراكز بهداشتی و درمانی مقصد سفر، ناآشنایی با اقلیم منطقه و از همه مهم‌تر كم‌بودن اوقات فراغت است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان هیچ كس دوست ندارد زمان محدودی را كه برای سفر در نظر گرفته، به دلیل گزیدگی و مشكلات پیرامونی‌اش از دست بدهد. پس بهتر است در طول سفر به مناطق مختلف مراقب انواع گزیدگی‌ها باشید. توجه داشته باشید كه در موارد گزیدگی‌ها حتما پس از انجام اقداماتی كه بیان می‌شود به سرعت فرد را به اولین مركز درمانی انتقال دهید.
عقرب گزیدگی
با گرم شدن هوا موارد عقرب گزیدگی افزایش می‌یابد. عقرب‌های خشك‌زی در مناطق خشك كوهستانی و صحرایی در زیر سنگ‌ها، كلوخ‌ها یا حفره‌های كوچك زندگی می‌كنند. سم تعدادی از عقرب‌ها از نظر پزشكی خطرناك است و باعث علائم و عوارض متنوعی در فرد آسیب‌دیده می‌شود كه گاهی موجب مرگ افراد، بویژه كودكان كمتر از شش سال می‌شود. با توجه به اینكه در بعضی موارد تاخیر در تشخیص و درمان مناسب ممكن است باعث بروز عوارض خطرناكی در فرد شود، در ابتدا مهم است كه تشخیص عقرب‌گزیدگی درست باشد.
به طور عمده عقرب‌ها روزها مخفی می‌شوند و شب‌ها به فعالیت می‌پردازند. گاهی عقرب‌ها به طور اتفاقی وارد لباس‌ها و یا كفش‌ها شده و فرد را می‌گزند. لذا توصیه می‌شود كه قبل از خواب، رختخواب‌ها و ملزوماتش را بررسی كنید.
زنبور گزیدگی
گزیدگی زنبورهای زرد، سرخ و عسل معمولا دردناك است، ولی خطرناك نیست. خطرناك‌ترین و عمده‌ترین عامل آلرژی، نیش زنبورهای وحشی است. علائم گزش زنبور بستگی به میزان سم، حساسیت بدن به زهر و تا حدی محل گزیدگی دارد و می‌تواند به صورت یك واكنش عادی و معمولی، مسمومیت، حساسیت‌های عمومی وسیع و حتی در موارد نادر به شكل واكنش‌های شدید روانی باشد. در بیشتر موارد، نیش زدن زنبور باعث ورم و درد در محل، به‌دلیل یك واكنش سمی غیرحساسیتی به زهر زنبور می‌شود.
واكنش‌های حساسیتی به نیش زنبور ممكن است خفیف و با درد و قرمزی موضعی پوست همراه باشد. در عین حال ممكن است واكنشی عمومی‌تر به همراه ورم، كهیر و قرمزی باشد. واكنش آلرژی نسبت به سم زنبور در طول ده دقیقه پس از گزیده شدن به وجود می‌آید. واكنش‌های شدید حساسیتی تهدیدكننده حیات در افراد دارای آلرژی شدید، در افراد مسن، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی و در موارد گزش‌های متعدد ممكن است رخ دهد. در موارد واكنش‌های خفیف به سم زنبور فقط مصرف قرص‌های آنتی هیستامین كافی است، در حالی كه در موارد واكنش‌های شدیدتر یا شوك حساسیتی (آنافیلاكسی) ممكن است برای احیای بیمار به تزریق آدرنالین، آنتی هیستامین، كورتون و تزریق سرم توسط پزشك نیاز باشد. همه افرادی كه به نیش زنبور آلرژی دارند، باید دستبندهای هشدار پزشكی (كه وجود حساسیت روی آن ثبت شده است) و نیز یك سرنگ خودكار تزریق آدرنالین همراه داشته باشند. اقدامات اولیه در گزش‌های معمولی زنبور عبارتند از: محل زنبور گزیدگی را با آب و صابون بشویید. در مورد نیش زنبور عسل، برداشتن سریع نیش از روی زخم، برای جلوگیری از ورود بیشتر سم به زخم ضروری است. روی محل زنبورگزیدگی، كمپرس سرد یا كیسه محتوی یخ قرار دهید و به طور پی در پی هر 15 دقیقه یكبار كیسه یخ را از روی پوست‌بردارید. از قراردادن مستقیم یخ روی پوست خودداری نمایید و از گرم كردن محل گزش بپرهیزید. اگر فرد زنبورگزیده مشكل تنفسی داشت و یا ورم شدید و سریع در محل گزش بروز كرد، باید به پزشك مراجعه نمایید.
مار گزیدگی
مارگزیدگی به عنوان یكی از فوریت‌های پزشكی محسوب می‌شود. اقدامات فوری كه در مار گزیدگی باید انجام دهید عبارتند از: بیمار را آرام كنید و از حركات بیش از حد او جلوگیری كنید ومحل گزیدگی را تمیز نمایید. عضو گزیده شده توسط مار را باید بی حركت و هم سطح یا كمی پایین‌تر از سطح قلب نگه داشت. بستن یك نوار محكم و پهن به اندازه 3 تا 4 انگشت بالاتر از محل گزیدگی مار بویژه اگر محل گزیدگی در دست‌ها یا پاها باشد. بستن نوار نباید آنقدر سفت باشد كه جریان خون اندام را مختل كند. اگر ورم باعث سفت شدن نوار شد، آن را باز كنید و از محلی بالاتر ببندید. هر 10 تا 15 دقیقه یكبار، به مدت یك دقیقه نوار را باز كرده و دوباره ببندید. این كار باید تا زمان آماده شدن پادزهر ادامه یابد.
در مارگزیدگی باید از سرد كردن عضو با آب سرد یا یخ خودداری كرد، چون باعث كاهش جریان خون و از بین رفتن بافت می‌شود. هرچه سریع‌تر فرد مارگزیده را به بیمارستان منتقل كنید و زمان را با تلاش برای كشتن و یا گرفتن مار از دست ندهید. اگر طی 5 تا 7 سال اخیر فرد مارگزیده، واكسن كزاز تزریق نكرده است، به پزشك اطلاع دهید. جهت خنثی نمودن سم مارها از پادزهر یا ضد سم استفاده می‌شود. پادزهر باید در موارد واكنش‌های شدید مانند شوك، اختلالات انعقاد خون، نارسایی تنفسی و جهت جلوگیری از مرگ مورد استفاده قرار بگیرد. پادزهر زمانی بیشترین اثر را دارد كه طی 12 ساعت اول پس از مارگزیدگی تزریق شود.
سم حشره دراكولا
حشره دراكولا نه نیش می‌زند و نه گاز می‌گیرد، بلكه تركیبات سمی ترشح می‌كند كه باعث ایجاد زخم‌های پوستی و چشمی می‌شود. سم حشره دراكولا باعث ایجاد صدمات بافتی، زخم و تاول می‌شود. علائم به صورت قرمز شدن موضعی، جوش‌های كوچك همراه با خارش و در انتها پوسته پوسته شدن پوست می‌باشد. له شدن حشره دراكولا روی پوست یا خاراندن پوست سبب انتشار سم و تشدید زخم‌های روی پوست خواهد شد.
درمان قطعی برای سم حشره دراكولا وجود ندارد و عارضه بعد از مدتی خودبخود خوب می‌شود. برای كاهش عارضه پوستی سم حشره دراكولا، می‌توان در ساعات ابتدایی، با آب و صابون معمولی محل عارضه را شستشو داد. استفاده از الكل سفید روی موضع آلوده به سم حشره دراكولا می‌تواند در كاهش علائم موثر باشد.
گزیدگی آبزیان
شنا كردن در فصل بهار و حتی اواخر اسفند، ممكن است خطر گزیدگی آبزیان را افزایش دهد، چرا كه جفتگیری و تخم‌ریزی بسیاری از آبزیان در این هنگام صورت می‌گیرد. اختاپوس، توتیای دریایی، مرجان، ستاره دریایی، شقایق دریایی، ماهیان سمی و بسیاری گونه‌های دیگر هستند كه می‌توانند برای گردشگران مشكلات بسیاری فراهم آورند. اما یكی از شایع‌ترین گزیدگی‌ها كه در خلیج‌فارس و جزایر آن گزارش می‌شود، گزیدگی فرد به واسطه عروس دریایی است. اگر با بدن برهنه وارد آب شده باشید، به‌راحتی از سوی این جانور گزیده می‌شوید.
در ظرف چند دقیقه، در محل گزش عروس دریایی، تورم، سرخی، التهاب و سوزش بسیار شدید احساس می‌شود كه بتدریج به سردرد، درد عضلانی، تهوع، استفراغ، تشنج، تب و مشكلات قلبی ریوی و بلعی منتهی خواهد شد. اگر در منطقه زیست عروس دریایی غواصی یا شنا می‌كنید، حتما یك شیشه سركه سفید در كیف كمك‌های اولیه خود داشته باشید تا هنگام گزیدگی محل مورد صدمه را با سركه بشویید. توجه داشته باشید كه هرگز محل صدمه دیده را با آب شیرین شست‌وشو ندهید، چرا كه سبب پخش سم به داخل بافت پوستی بدن می‌شود.
نظر شما