سلامت نیوز:برای کاهش مرگ‌ومیر دام و طیور، آنتی‌بیوتیک فراوان به آنها تزریق می‌شود اما این کـار در دراز‌مدت باعث مقاومت آنتی بیوتیکی در انسان و انواع بیماری‌ها می‌شود.
چندی پیش دكتر ناصر علیدادی، رئیس بیمارستان آموزشی و پژوهشی دامپزشكی دانشگاه تهران هشدار داد: آنتی‌بیوتیك‌ها، داروهای ضد‌انگلی یا داروهای قارچی از جمله داروهایی است كه علاوه بر گاو، گوسفند، بز، طیور و آبزیان برای زنبورهای عسل نیز تجویز می‌شود.

این مواد می‌تواند وارد عسل تولیدی آنها شده و سلامت مصرف‌كنندگان آن را تهدید كند. وجود باقیمانده‌های آنتی‌بیوتیك در فرآورده‌های دامی و مصرف آن توسط انسان از طریق زنجیره غذایی باعث بروز واكنش‌های آلرژیك، تب، اسهال، گرفتگی ماهیچه‌های شكمی، اثرات مخرب بر متابولیسم مواد در دستگاه گوارش و... می‌شود.

مهم‌ترین علت مقاومت به آنـتـی‌بـیـوتـیـك‌ها، استـفـاده از آنتی بیوتیك‌های مشابه و در طولانی‌مدت در غذای دام و طیور است. انتقال مقاومت آنتی‌بیوتیكی به انسان از طریق زنجیره غذایی صورت می‌گیرد كه طی آن ژن‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیك از دام به انسان منتقل می‌شود. ایجاد مقاومت باكتری‌ها نسبت به آنتی‌بیوتیك‌ها در سطح ژن ممكن است باعث جهش خودبه‌خودی DNA، تغییر شكل ژنوم باكتری و انتقال ژن مقاوم به آنتی‌بیوتیك در بدن انسان شود. كشتار دامی كه آنتی‌بیوتیك‌ به آن تزریق شده باشد قبل از 72ساعت می‌تواند در محصول نهایی كه از دام دریافت می‌شود مانند گوشت و شیر آثاری از آنتی‌بیوتیك را باقی بگذارد.

دكتر حسین جعفری دامپزشك در مورد تأثیر این آنتی‌بیوتیك‌ها در بدن به همشهری گفت: در بدترین شكل ممكن تجمع آنتی‌بیوتیك‌ها در بافت حیوانی و مصرف آن توسط انسان می‌تواند منجر به انواع سرطان شود. در مقادیر كم آن می‌تواند منجر به مشكلات دستگاه گوارشی و انواع حساسیت‌ها شود. در همه دام‌ها این مشكل می‌تواند وجود داشته باشد و متأسفانه در ایران این مشكل به‌صورت فراگیر به‌خصوص در طیور رعایت نمی‌شود. به‌عبارت دیگر در بسیاری موارد تا لحظه كشتار به حیوانات آنتی‌بیوتیك تزریق می‌شود.

علاوه بر اینكه رعایت زمان تزریق آنتی‌بیوتیك بسیار اهمیت دارد، مصرف بی‌رویه آن نیز ایجاد مشكلات بسیار می‌كند. دكتر حسین جعفری دامپزشك علت این پدیده را ارزان بودن آنتی‌بیوتیك‌ها عنوان كرد و گفت: این كار بیشتر توسط دامداران و نه دامپزشكان صورت می‌گیرد.

برخی دامداران برای اینكه احتمال مرگ‌ومیر دام‌های خود را تا لحظات آخر پیش از كشتار پایین بیاورند اقدام به تزریق بی‌رویه و خود‌سرانه آنتی‌بیوتیك می‌كنند. همچنین این كار سود مالی دامدار را تضمین می‌كند. می‌تواند در رژیم‌های غذایی دام‌ها تأثیر كاذب بگذارد.

تشخیص دامی كه در دقایق پیش از كشتار حجم زیادی آنتی‌بیوتیك برایش تزریق شده است برای پزشكان و كارشناسان دامپزشكی دشوار است چه برسد به خریداران و مصرف‌كنندگان نهایی آن. دكتر جعفری، دامپزشك در این‌باره گفت: نظارت‌های روتینی كه سازمان دامپزشكی برای دام‌ها انجام می‌دهد برای تشخیص وجود آنتی‌بیوتیك‌ها نیست.

ناظر دامپزشك در كشتارگاه‌ها علاوه بر كنترل فرآیند كشتار، بر وجود بیماری‌هایی نظارت می‌كند كه در ظاهر قابل رویت نیستند. بیماری‌ها در دام‌ها قبل از كشتار براساس تظاهرات بالینی دام و بعد از كشتار با بررسی اندام‌ها درونی آن شناسایی می‌شوند. البته سازمان دامپزشكی هر چند‌ماه یك‌بار به‌صورت تصادفی این كار را انجام می‌دهد. به‌طور مثال گزارش سازمان میادین و تره‌بار شهرداری بود كه وجود عناصر سنگین در طیور را اثبات می‌كرد. به جز مواردی كه فرایند فریز كردن دام و یا طیور را انجام می‌دهد برای دام‌های تازه امكان نگهداری جهت به‌نتیجه رسیدن آزمایش‌ها وجود ندارد.

دكتر هدایت حسینی با اشاره به اینكه طرح پایش باقیمانده دارو در دام‌ها چند سالی است كه توسط سازمان دامپزشكی در 20استان كشور انجام می‌شود و گزارش مستمر آن به وزارت بهداشت ارائه می‌شود، گفت: اصلی‌ترین تأثیر باقیمانده داروها، مقاومت دارویی است. وقتی آنتی‌بیوتیك‌ها با دوز پایین و از طریق شیر و گوشت وارد بدن می‌شود، به‌تدریج باعث مقاومت دارویی در برابر باكتری‌ها می‌شود. این باكتری‌ها به‌صورت معمول در بدن انسان باعث بیماری می‌شوند اما از آنجایی كه كم‌كم مقاوم شده‌اند نیاز به آنتی‌بیوتیك قوی‌تر با دوز بیشتر ایجاد می‌شود.