سلامت نیوز: حتما شما هم تا بهحال از خود پرسیدهاید چرا پوست بیشتر کرهایها اینقدر شفاف و بدون لک و خوب است؟ حقیقت این است که در سرزمین صبحهای آرام، داشتن پوست خوب میراثی است كه از مادر به فرزند میرسد و آنها مهمترین دلیل، یعنی ژنتیک خوب، را دارند. دلیل بعدی داشتن رژیم غذایی خاص و سبک زندگی سالم است...
از نظر كرهایها، داشتن پوستی نرم، صاف و شفاف بدون هیچ نقصی مهمترین قدم برای رسیدن به موفقیت است و برای این منظور چه مرد و چه زن از شیوههای سنتی و قدیمی بهره میبرند. آنها حتی در مراقبت از پوست هم به اصولی پایبند هستند. مثلا با تكنیك لایهلایه پوست را از صدمههای محیطی دور میکنند. براساس آن مواد موردنیاز لایهبهلایه روی هم قرار میگیرند و هدف از انجام آن، كسب بهترین نتیجه و فایده از هر مادهای است كه روی پوست میآید. كرهایها در لایه نخست از یك لوسیون مرطوب و نرمكننده استفاده میكنند. روی این كرم سرم روشنكننده پوست، بعد كرم ضدآفتاب و در نهایت كرمهای آرایشی استفاده میكنند. شاید پیروی از عادت کرهایها در مراقبت از پوستشان بتواند به شما نیز در داشتن پوستی زیبا كمك كند. اکثر زنان کرهای ماسکهای خانگی تهیه و برای روشن یا نرم شدن پوستشان در طول روز از آنها استفاده میکنند.
ماسک شیر
كرهایها از شیر برای پاككردن صورت استفاده میكنند و معتقدند شیر به نرم و لطیفشدن پوست كمك میكند. برای این منظور مقداری شیر كمچرب یا پرچرب را در كاسهای بریزید و به كمك پنبه روی صورت بمالید. 15 تا 20 دقیقه صبر كنید تا شیر روی صورت خشك شود بعد آن را آب بكشید و از یك كرم مرطوبكننده استفاده كنید.
ماسکچای سبز
چای سبز قدرت پاككنندگی عمقی پوست را دارد و باعث نرم و لطیف شدن آن میشود و بهبوددهنده بیماریهای پوستی است. میزان بالای نوعی آنتیاكسیدان به نام EGCG در چای از پوست در برابر رادیكالهای آزاد محافظت و به نوسازی سلولهای پوستی كمك میكند. این آنتیاكسیدان همچنین عملكردی ضدالتهابی دارد و از افتادگی پوست پیشگیری میكند. انواع چای حاوی ویتامینهای A، B، C، E، P، تانین، فلاونول و فلور هستند. چای سبز در مقایسه با سایر چایها، ویتامین C و چای سیاه ویتامین E بیشتری دارد و میتوان از آنها به عنوان ماسكهای روزانه استفاده كرد. برای تهیه ماسک چای، آن را دم كنید و اجازه بدهید در یخچال خنك شود. بعد صورتتان را با آن بشویید و از یك حوله گرم روی صورت استفاده كنید. سپس صورتتان را مجددا با چای سبز خنكشده آب بكشید. همچنین میتوانید 2قاشق غذاخوری خاك سفید را با چای سبز دمشده و 2 قطره اسانس درخت چای مخلوط كنید و آن را روی صورت بمالید. بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. برای تهیه ماسك از چای سیاه نیز مقداری چای سیاه را با شكر قهوهای در ظرفی بجوشانید و اجازه بدهید تا درجه 40-37 خنك شود. به این مخلوط آرد اضافه كنید و آن را روی صورت بزنید و بعد از 15 دقیقه آب بكشید.
ماسکبرنج
برنج حاوی ویتامین E، اسیدهای چرب اصلی و نشاسته است که به نرمی پوست کمک میکند. همچنین برنج به افزایش رطوبت پوست و تحریك و نوسازی سلولی پوستی و استحكام پوست كمك میكند. ماسک برنج در کره طرفدار دارد. برای تهیه ماسك برنج ابتدا آن را آبكش كنید. آب به دست آمده سفید و حاوی نشاسته است و از آن میتوان به عنوان لوسیون استفاده كرد. از آرد برنج هم میتوانید ماسك نرمكننده درست کنید. این ماسك بهخصوص برای پوستهای حساس مناسب است. برای این منظور ابتدا مقداری روغن كنجد روی بدن بمالید بعد یك قاشق غذاخوری آرد برنج را با شیر مخلوط كنید و لایهای ضخیم روی پوست قرار دهید. بعد از 15 دقیقه آن را بشویید. این ماسك آرامبخش، نرمكننده و روشنكننده پوست است.
ماسکآب گازدار
كرهایها از آب گازدار برای روشن كردن پوستشان استفاده میكنند. آب گازدار غنی از ریزمغذیهایی مثل كلسیم، منیزیم و بیكربنات است و به پاك شدن آلودگیها از روی پوست و افزایش جریان خون كمك میکند. مراقب باشید که از آب گازدار برای شستشوی روزانه پوست استفاده نکنید زیرا به شدت محرك است.
ماسك تخممرغ و عسل
برای تهیه این ماسک سفیده تخممرغ را با یك قاشق غذاخوری عسل مخلوط كنید و قبل از خواب روی صورت بمالید. اجازه بدهید ماسك روی صورتتان خشك شود. بعد آن را با آب ولرم بشویید. سفیده تخممرغ محرك سلولهای پوستی و افزایشدهنده جریان خون است و تاثیرات آن در تسریع بهبود زخمهای پوستی و سوختگی به اثبات رسیده است.
ماسك عسل
یك قاشق غذاخوری عسل را با شیرخشك و سفیده تخممرغ مخلوط كنید و به كمك یك دستمال روی صورت قرار دهید. بعد از 20 دقیقه میتوانید آن را بشویید. این ماسك مخصوصا برای افرادی كه پوست خشكی دارند مناسب است و انجام آن هر 2 هفته یكبار توصیه میشود.
حرف اول
تاثیر آلودگی هوا بر پوست
دکتر زهره تهرانچی/متخصص پوست و عضو هیاتعلمی دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی
شاید شنیده باشید که آلودگی نقش قابلتوجهی در بروز مشکلات پوستی دارد و برحسب اینکه آلودگی حاد است یا مزمن، یعنی به صورت موقت بر بدن تاثیرگذار است یا دائمی، میتواند عوارضی به جا بگذارد که از این قبیل میتوان به انواع سرطانهای دستگاه تنفسی و قلب و عروق و البته پوست اشاره کرد. در هوای آلوده، ترکیبهایی نظیر اکسید نیتروژن، کربن، سولفور و... وجود دارد که در مواجهه با پوست باعث بروز راشهای پوستی، التهاب، خارش، اگزما و کهیر میشود. حالا این پرسش مطرح است که چرا مردم کشورهای جنوب شرق آسیا با وجود اینکه در معرض آلودگی هوا هستند، پوستهای شفاف و سالمی دارند؟ دلیل این موضوع گذشته از ژنتیک این مردم، تغذیه سالم و مراقبت از پوستشان است. در نگاهی به عادتهای خوب مردم این منطقه، متوجه میشوید نهتنها تلاش میکنند از میزان آلودگی محیطزیست تا جای ممکن بکاهند بلکه سعی دارند به کمک ورزش و تغذیه صحیح و گنجاندن انواع مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان مثل سبزیها و میوههای تازه قرمز و نارنجی، ماهی آبپز و بخارپز و روغن زیتون و... پوستشان را سالم نگهدارند. ما هم اگر میخواهیم پوستمان سالم و شفاف باشد، باید دست به دست هم دهیم تا از بروز بسیاری از آلودگیها پیشگیری کنیم. مثلا جلوگیری از آتشسوزی در جنگلها یا آلودگی ناشی از سوزاندن زبالهها یا مازاد محصولات کشاورزی یا حتی آلودگی ناشی از سیگار و کارخانهها و اتومبیلها ساده و قابلانجام است. چقدر خوب است اگر در جنگل آتشی روشن کردهایم، بعد از اتمام تفریح آن را خاموش کنیم، تا جای ممکن از وسایل نقلیه عمومی یا حتی دوچرخه استفاده کنیم و دخانیات را برای حفظ سلامت خود و خانوادهمان ترک کنیم.
باید از مسئولان نیز بخواهیم با برنامهریزی صحیح از احداث کارخانهها در محیطهای مسکونی اجتناب کنند زیرا آلودهشدن آب چاهها، مخصوصا به آرسنیک، میتواند باعث بروز سرطانهای پوستی به دنبال مصرف این نوع آبها شود. اما اگر ناچار در فضایی آلوده سر میکنیم، باید سعی کنیم کمتر از خانه خارج شویم و اگر مجبوریم، حتما از ماسک استفاده کنیم و به محض رسیدن به خانه پوستمان را کاملا بشوییم و پاک کنیم.
آنچه از پوست والدین به ارث میبریم
دکتر محمدعلی نیلفروشزاده/متخصص پوست، رییس مرکز تحقیقات پوست و سلولهای بنیادی
امروزه نه فقط خانمها، که آقایان هم بیشتر از قبل به فکر زیبایی چهره و جوان ماندن هستند. این روزها مراجعه به متخصصان پوست فقط برای پیشگیری و درمان بیماریها نیست، بلکه زنان و مردان به دنبال راههای به تعویق انداختن پیری و پیشگیری از چروکها یا درمان آنها هم هستند. با اینکه داشتن خصوصیت ذاتی و برخورداری از ژنتیک خوب عامل مهمی در به تعویق افتادن پیری است و نمیتوان برای آن کاری کرد، همه میدانند با برخی اقدامهای کلی که در ادامه میگویم، میتوان از چروک خوردن زودرس پوست جلوگیری کرد. نکتهای که اغلب نمیدانند، تفاوتهای مراقبتی در نژادهای مختلف پوست است؛ یک فرد روسی با کرهای یا ترکمن از این نظر هم تفاوت دارند. پوست برخی نژادها مانند روسها مقاومت بهتری در برابر عوامل محیطی همچون آفتاب دارد و دیرتر دچار چروک میشود و پوست برخی نژادها زود دچار فرایند تخریب میشود و حتی قبل 30 سالگی چروکها بروز میکنند. پس حتی نوع پوست را هم به ارث میبریم و اغلب این نژادها که با پیری و چروک زودرس مواجهاند، پوست خشکی دارند.
کسی که پوست خشک دارد، باید بداند شکنندگی این نوع پوست، او را مستعد چین و چروک کرده و اگر به پوست خود رطوبت لازم را نرساند، مقاومت پوستش در برابر عوامل محیطی کم و به نفع ایجاد چروک خواهدبود. فرقی نمیکند این فرد مرد باشد یا زن، اگر نسبت بهویژگی ذاتیاش بیاهمیت شود و رفتار مشابه کسی که ژنتیک خوبی دارد یا پوستش خشک نیست، داشته باشد، باید بداند زودتر از او دچار چروک خواهدشد.
همه افراد با هر نوع پوست باید بعد از 30 سالگی با استفاده مرتب از مرطوبکنندههای مناسب، پرهیز از آفتاب، تغذیه سالم، پرهیز از سیگار و تنشهای بیمورد، کمک کنند روند چروک شدن پوست به تعویق بیفتد.
تفاوت پوست زنان و مردان
مردان و زنان از جهات مختلفی با هم متفاوت بوده و هستند. حتی این مساله در مورد پوستشان هم صادق است. در نگاه اول شاید تنها تفاوت، وجود موهای زائد بیشتر و ضخیمتر بودن پوست مردان باشد اما در واقع پوست زنان و مردان هم از نظر ظاهری، هم ساختاری و هم روند پیر شدن با هم تفاوت دارد و مسلما به مراقبتهای متفاوتی نیازمند است. در اینجا به برخی از این تفاوتها اشاره میکنیم تا آقایان بدانند چرا میگوییم از کرم مرطوبکننده همسرتان نباید استفاده کنید و به دنبال استفاده از محصولات بهداشتی مخصوص آقایان باشید.
اولین تفاوت از همان زمان بلوغ خود را نشان میدهد. با آغاز ترشح هورمونهای جنسی، شاهد ظاهر شدن بیشتر موهای زائد روی پوست پسران در مقایسه با دختران و ترشح بیشتر سبوم یا چربی هستیم. بهدلیل ترشح این هورمون که به تستوسترون هم معروف است، میزان شیوع آكنه و جوشهای سرسیاه در پسران بیشتر و درمان آن نیز سختتر است. گرچه لایههای پوستی در زنان و مردان یكسان است اما كاركرد و تركیبهای شیمیایی آن تفاوت دارد. پوست مردان 25درصد ضخیمتر و مقاومتر از پوست زنان است و رطوبت بیشتری دارد اما بهدلیل آسیبهای محیطی این رطوبت به راحتی از دست میرود. پوست مردان همچنین اسیدیتر است و این موضوع باعث میشود كمتر دچار عفونت و آلودگی با باكتریها شوند.
در زنان اولین نشانههای پیری پوست از جمله چینوچروك حدود 25 سالگی ظاهر میشود، در حالی كه این اتفاق در مردان از 30 سالگی به بعد میافتد. البته درست است كه نشانههای پیری پوست در مردان دیرتر رخ میدهد اما معمولا عمیقتر است و بیشتر به چشم میآید. بدون در نظر گرفتن سن، باید گفت میزان تجمع كلاژن در پوست مردان در مقایسه با زنان بیشتر است و از آنجا كه این مساله ارتباط مستقیمی با پیری پوست دارد، توجیهی برای زودتر شكسته شدن و پیر بهنظر رسیدن پوست زنان است. زنان معمولا 15 سال بزرگتر از مردان همسن و سالشان به نظر میرسند اما از آنجا که مردان در مقایسه با زنان اهمیت كمتری به مراقبت از پوستشان بهخصوص در برابر آفتاب میدهند و بیشتر عادتهای نادرستی مثل سیگار کشیدن دارند، جوانتر بودن پوستشان در مقایسه با خانمها را از دست میدهند. در واقع اشعههای آفتاب برای پوست مضر هستند و مردانی كه از ضدآفتاب و پوشش فیزیكی مناسب بهره نمیبرند، بهتدریج دچار پیری پوست ناشی از آن میشوند.
حرف آخر
تاثیر تغذیه بر پوست
خدیجه رحمانی/کارشناس ارشد تغذیه/عضو انستیتو تحقیقات تغذیه کشور
بسیاری از افراد معتقدند ژنتیک حرف اول را در زیبایی پوست میزند اما امروزه اثر متقابل ژنتیك بر تغذیه و تغذیه بر ژنتیك نیز مطرح است و تحقیقات این موضوع را به اثبات رسانده. یعنی به نظر میرسد حتی اگر فردی از نظر ژنتیكی پوست مناسبی نداشته باشد، با تغذیه میتواند اوضاع آن را بهبود دهد.
پوست هم مانند سایر اعضای بدن برای سالم و شاداب بودن به موادمغذی نیاز دارد. از آنجا كه سلولهای پوستی عمر كوتاهی دارند و مرتب از بین میروند و سلولهای جدید جایگزین آنها میشود، لازم است تمام موادمغذی همیشه در دسترس باشد.
تغذیه متعادل و متناسب در درجه اول برای داشتن پوست سالم و شاداب ضروری است اما مصرف برخی مواد نقش پررنگتری در سلامت پوست دارد كه از آن جمله میتوان به اسیدهای چرب ضروری که در روغن زیتون و روغن كانولا موجود است، آنتیاكسیدانها، بهخصوص ویتامین C و E و موادمعدنی مثل روی و سلنیوم اشاره كرد.
بهترین منبع این ریزمغذیها، میوه و سبزیهای تازه، گوشت، حبوبات و مغزهاست. غیر از این موادغذایی، روش پخت نیز در سلامت پوست تاثیرگذار است زیرا براساس روش پخت است كه به برخی ریزمغذیها دسترسی پیدا میكنیم.
سرخكردن موادغذایی در روغن جامد و اشباع و پخت طولانی غذا برای به اصطلاح جاافتادن آن و مصرف موادغذایی سرشار از اسیدهای چرب ترانس و اشباع مثل فستفودها فقط باعث میشود ریزمغذیها از بین بروند و ارزش تغذیهای غذا پایین بیاید یا رادیکالهای آزاد در بدن تجمع پیدا کنند که بر سلامت پوست اثر منفی دارند.
مصرف زیاد میوه و سبزیها و روش پخت آرام موادغذایی كه كرهایها از آن تبعیت میکنند، شاید از جمله دلایل اصلی زیبایی و سلامت پوست آنهاست.
منبع:هفته نامه سلامت
نظر شما