آیین‌نامه قانون حفاظت از دریاها و رودخانه‌های قابل کشتیرانی در مقابل آلودگی به مواد نفتی به تصویب رسید.

سلامت نیوز: آیین‌نامه قانون حفاظت از دریاها و رودخانه‌های قابل کشتیرانی در مقابل آلودگی به مواد نفتی به تصویب رسید.

این خبری بود كه روز گذشته پایگاه اطلاع‌رسانی دولت آن را منتشر كرد؛ آیین‌نامه‌ای كه 28 اردیبهشت‌ماه امسال به تصویب هیأت وزیران رسیده و از هشتم خردادماه امسال با امضای معاون اول رئیس‌جمهور به دستگاه‌های ذیربط ابلاغ و لازم‌الاجرا شده است.

آیین‌نامه قانون حفاظت از دریاها و رودخانه‌های قابل كشتیرانی در مقابل آلودگی به مواد نفتی در حالی به تصویب می‌رسد كه برخی كارشناسان با اعلام اینكه آلودگی خلیج‌فارس 47برابر آلوده‌ترین آب‌های آزاد جهان است، این دریا را یكی از آلوده‌ترین دریاهای جهان عنوان می‌كنند؛ نظری كه نماینده راپمی (سازمان منطقه‌ای حفاظت از محیط‌زیست دریایی خلیج‌فارس و دریای عمان) در گفت‌وگو با همشهری آن را غیرعلمی دانست و گفت كسانی كه این آمارها را اعلام می‌كنند یا معنای آلودگی را نمی‌دانند یا از مفهوم 47برابر بی‌اطلاعند. مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌ویژه مسئولان محیط دریایی نیز همواره این آمار را مردود اعلام كرده و درعین حال تأكید می‌كنند كه خلیج‌فارس، این شاهراه آبی كه نقش حیاتی در اقتصاد كشور دارد با آلودگی‌های متعددی دست و پنجه نرم می‌كند.

منشأ آلودگی‌های خلیج‌فارس

عبدالرضا كرباسی، معاون پیشین محیط دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست خرداد‌ماه سال گذشته درجمع خبرنگاران، انگشت اتهام خود را به سوی وزارت نیرو و وزارت نفت نشانه رفت و به صراحت اعلام كرد كه این دو نهاد بیشترین سهم را در آلودگی خلیج‌فارس دارند. او گفت كه عمده نفتی كه وارد خلیج‌فارس می‌شود ناشی از نشت چاه‌هاست.

آنطور كه در آمارهای رسمی آمده است، سالانه یك میلیون و 200هزار بشكه نفت وارد خلیج‌فارس می‌شود و در نتیجه آلودگی‌های نفتی بیشترین سهم را در آلودگی این دریا دارد. این آماری است كه كرباسی نیز بر آن صحه می‌گذارد. تخریب سواحل، ساخت وساز و نیز استحصال زمین در محیط‌های دریایی (نظیر استحصال زمین در سواحل عسلویه و ایجاد جزیره مصنوعی نخل در امارات) پس از نفت، بزرگ‌ترین عامل آلودگی خلیج‌فارس است. به این موارد باید ورود و تخلیه فاضلاب‌های انسانی، پساب‌های صنعتی و زهاب‌های كشاورزی را هم افزود. با وجود این، هنوز اقدام كارسازی برای جلوگیری از ورود پساب‌ها، زهاب‌ها و فاضلاب‌های شهری و خانگی به خلیج‌فارس و سایر زیست‌بوم‌های آبی كشور صورت نگرفته است. این درحالی است كه وزارت نیرو مكلف به ساخت تصفیه‌خانه برای جوامع با بیش از 30هزار نفر جمعیت است اما به‌رغم این الزام، وزارت نیرو در سواحل جنوبی به‌ویژه در هرمزگان كه به‌دلیل مهاجرپذیری رشد جمعیت نزدیك به 7برابر بیشتر از سایر نقاط كشور است، به وظایف خود عمل نكرده‌ است.

نفت، ‌آفت كش‌ها، سموم كشاورزی و فاضلاب عمده‌ترین آلوده‌كننده‌های خزر

دریای خزر هم وضعیت بهتری ندارد. بنا به اعلام مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست، 75درصد آلودگی‌های خزر ناشی از فعالیت‌های نفتی، آفت‌كش‌ها، سموم كشاورزی، عناصر سنگین و فاضلاب‌های مربوط به روسیه است. سهم آذربایجان، تركمنستان و قزاقستان 13درصد و سهم ایران در این آلودگی‌ها 12درصد است كه بخش عمده آن ناشی از تخلیه فاضلاب‌های انسانی به این دریاست. آمارها حاكی از آن است كه سالانه 400میلیون مترمكعب فاضلاب در شمال كشور تولید می‌شود كه كمتر از 40درصد آن تصفیه می‌شود و 60درصد آن بدون تصفیه به خزر می‌ریزد.

كشور آذربایجان با آنكه سهم كمی در آلودگی خزر دارد، اما یكی از مشكل‌سازترین كشورهاست زیرا تجهیزات نفتی این كشور در استخراج نفت دردریا مربوط به 45سال پیش است و این مستعمل بودن سبب بروز آلودگی‌های عظیم نفتی در خزر می‌شود. از آنجایی كه جریان آب به سمت ایران است این آلودگی‌ها درنهایت به ساحل ایران می‌آید؛ به‌طوری‌كه تنها در سال91 بیش از 26تن گلوله نفتی از سواحل گیلان جمع‌آوری شده است.

رودخانه‌های كشور هم از نظر آلودگی وضعیت ناگواری دارند و با انواع آلودگی دست و پنجه نرم می‌كنند. اروندرود اكنون بیش از هر چیزی نیاز به لایروبی و جمع‌آوری و خروج كشتی‌ها و شناورهای غرق‌شده دارد كشتی‌ها و شناورهایی كه از زمان جنگ تا‌كنون در بستر این رودخانه جاخوش كرده‌اند.

اكنون انتظار می‌رود كه با اجرای آیین‌نامه قانون حفاظت از دریاها و رودخانه‌های قابل كشتیرانی در مقابل آلودگی به مواد نفتی، اقدامات جدی برای مقابله با این آلودگی‌ها در دستور كار نهادهای ذیربط قرار بگیرد.

براساس آیین‌نامه منتشر شده در پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، تاسیسات نفتی مكلفند كه « اطلاعات و گزارش‌های مربوط به عملیات تلمبه‌خانه و مخازن خود را هنگام شست‌وشوی مخازن نفت یا مخازن سوخت، تاسیسات جمع‌آوری، انتقال و تحویل بازمانده نفت و سوختگیری یا دریافت روغن روان‌كننده به‌صورت فله براساس عملیات مخزن به مخزن تكمیل و در دفتر ثبت نفت - تاسیسات نفتی (فضای تلمبه خانه و مخازن) ثبت و نگهداری كند. این دفاتر جزو اسناد قابل استناد كشتی‌ها و تاسیسات نفتی بوده و قابل ارائه در مراجع قضایی است و تاسیسات نفتی و نفتكش‌ها، كشتی‌ها و شناورهایی كه در آب‌های موضوع این قانون تردد یا توقف می‌كنند، مكلفند دفتر مذكور را براساس مفاد این آیین‌نامه نگهداری كنند.»

چاه‌های نفت متهم اصلی آلودگی خلیج فارس

سالانه به‌طور متوسط 33هزار كشتی و 17هزار نفتكش از تنگه هرمز وارد خلیج‌فارس می‌شوند و از آنجایی كه 30درصد نفتكش‌ها قدیمی هستند، علاوه بر نشت نفت به دریا از طریق تخلیه آب توازن كشتی‌ها، گونه‌های مهاجم را نیز وارد‌ دریا می‌كنند. درعین حال بنا به تأكید معاون پیشین محیط دریایی سازمان محیط زیست، عمده‌ترین آلودگی نفتی در خلیج فارس ناشی از نشت چاه‌هاست.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha