سلامت نیوز: رییس سازمان مدیریت بحران کشور دیروز اعلام کرد کشور ما از 18 سال پیش وارد خشکسالی شده‌است. رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران هشدار داده که بر اثر خشکسالی، بیماری‌های واگیردار دوباره به کشور برمی‌گردند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه حمایت، خبری بسیار تکان‌دهنده که نشان می‌دهد فاجعه تا عمق زیادی پیش رفته! از طرفی رییس کمیته آب کمیسیون کشاورزی اتاق اصفهان نیز اعلام کرد بخش عمده‌ای از آثار تاریخی اصفهان به‌دلیل کم‌آبی ترک برداشته‌اند. این یعنی خشکسالی نه تنها بلای جای انسان‌هاست بلکه تهدیدی جدی برای تاریخ کشور هم به شمار می‌رود تا آنجا که با آغاز سال تحصیلی جدید، معاون اول رییس‌جمهوری از دانش‌آموزان خواست راه‌حلی بیاندیشند تا در حفظ و جمع‌آوری آب موثر باشد!
طبق گفته‌های رییس سازمان مدیریت بحران کشور خشکسالی و بحران آب اتفاقی نیست که دیروز یا طی یک سال گذشته رخ داده باشد. 18 سال است تا گردن در خشکسالی فرو رفته‌ایم و جز با نشانه‌هایی مختصر، اطلاع دقیقی از آن نداشتیم. چه کسی باید کاری کند که این اتفاق از سرمان به سلامت عبور کند؟ بحران بی آبی تنها مختص ایران نیست. اما به گفته مسئولان مربوطه، ایران حتی در دوران‌های بارانی، خشکسال بوده.
مهندس اسماعیل نجار رییس سازمان مدیریت بحران کشور درباره تدابیر سازمان مدیریت بحران در بحث خشکسالی و مقابله با پیامدهای آن گفته: بحث تغییر اقلیم یک موضوع اساسی در دنیاست و به هر دلیلی که رخ داده باشد نتیجه آن برای کشور ما خشکسالی بوده است، اما باید به این موضوع توجه کنیم که الان حدود 17 تا 18 سال است که کشور ما وارد مرحله خشکسالی شده و نباید چنین پدیده‌ای ما را اینچنین غافلگیر کند. او تغییر در فصول بارش، تبدیل فصل بارش برف به بارش باران، وقوع باران‌های سیل‌آسا و... را از جمله تغییراتی دانست که از نشانه‌های خشکسالی هستند و افزود: در گذشته بارش نم‌نم باران، سفره‌های زیرزمینی را پر می‌کرد اما امروزه این بارش‌ها کمک چندانی به بالا آمدن سطح آب‌های زیرزمینی نمی‌کند و خساراتی نیز به دنبال دارد.
نجار گفته امروزه جز برف سنگین شمال کشور بارش دیگری نداشتیم: کوه‌های ما خالی از برف شده و همین موضوع ذخایر آبی ما را به مخاطره انداخته است، اما همانطور که گفتم این موارد از پیش‌تر نیز قابل پیش‌بینی بود و ما باید برای چنین روزی برنامه‌ریزی می‌کردیم.
بر اساس اطاعات سازمان هواشناسی نیز میانگین ارتفاع بارش کشور در سال زراعی اخیر نسبت به میانگین چندساله، 7/3 درصد کاهش داشته است و به دلیل کاهش میزان بارندگی در تهران و مناطق اطراف آن، این کلانشهر در شرایط حاد قرار گرفته است.
رو شدن مشکل‌ها
رییس سازمان مدیریت بحران کشور با تاکید بر اینکه بحران آب در دنیا یک مساله جدی است، گفته: در کشور ما نیز این مساله به وجود آمده است و ما باید بپذیریم که تغییر اقلیم یک واقعیت است و باید آن را مدیریت کنیم. وقتی برنامه پنج ساله برای توسعه در کشور داریم، جای تعجب است که پدیده‌ای با سابقه 17، 18 ساله را یک بحران تلقی کنیم چراکه بحران تعاریف خودش را دارد و از نظر ما پدیده خشکسالی باید مدیریت شود. نجار با اشاره به قرار داشتن امکانات مقابله با خشکسالی در اختیار وزارت نیرو و وزارت کشاورزی گفته: این وزارتخانه‌ها باید در این خصوص برنامه داشته باشند و از سوی دیگر نیز باید هر اندازه از اعتبارات کشور که لازم است برای تامین آب به خصوص آب شرب در اختیار این سازمان‌ها قرار گیرد.
به گفته نجار کار باید با برنامه و حساب و کتاب باشد اما متاسفانه می‌بینید در کشاورزی ما یکسری موارد رعایت نمی‌شود در حالی که می‌بایست میزان بهره‌وری محصولات کشاورزی نسبت به واحد سطح را افزایش دهیم: امروزه متاسفانه در برخی مناطق، چندین هکتار زمین وجود دارد و صدها متر مکعب آب برایش صرف می‌شود اما بازدهی مناسبی ندارد و در حقیقت می‌توان گفت اینها از مواردی است که اگر مدیریت شود تا حد زیادی در بهبود بحران آب موثر خواهد بود.
خطر جدی برای سلامتی انسان‌ها
رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران با هشدار نسبت به خطر بازگشت بیماری‌های واگیر بر اثر خشکسالی گفت: در زمینه آب دچار بحران هستیم. حتی در سال‌های پر از بارندگی، کشوری خشک بوده‌ایم بنابراین کمبود آب واقعی است و برای سلامتی مردم نیاز است آب سالم تامین کنیم و اگر منابع آب محدود شود به مشکل می‌خوریم باید بتوانیم برای 20 سال آینده برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشیم چرا که اگر نتوانیم آب سالم به مردم بدهیم تمام اقدامات انجام شده در زمینه بیماری‌های غیرواگیر بی‌نتیجه خواهد ماند. او مسئله اصلی نظام سلامت را بیماری‌های غیرواگیر عنوان کرد و گفت: توسعه نامتوازن بدون برنامه‌ریزی دقیق علمی در حوزه جمعیت اتفاق افتاده به طوری که در 20 سال گذشته جمعیت‌های 4 میلیونی برخی شهرها به 12 میلیون نفر رسیده و علت این توسعه جمعیتی عدم سرمایه‌گذاری کافی در مناطق کوچکتر بوده است. جمعیت بیشتر باعث می‌شود آبرسان پاک صورت نگیرد و بیماری‌های گذشته دوباره به چرخه زندگی مردم برگردند.
تهدیدی برای آثار باستانی
رییس کمیته آب کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق بازرگانی اصفهان، مهدی بصیری درباره وضعیت خشکسالی زاینده‌رود و کمبود آب در حوزه آب این رودخانه گفته: خشکی زاینده‌رود خشکسالی نیست و نباید این پدیده را خشکسالی نامید. خشکسالی به معنای این بوده که باران نیامده و یا کمبود ریزش جوی داشته باشیم اما زمانی که بارندگی شده و باز هم رودخانه خشک است، دلیل آن به توسعه نامتوزانی برمی‌گردد که بیش از ظرفیت زاینده‌رود در حوزه آب اتفاق افتاده است. در بخش کشاورزی توسعه در بالادست داده شده همچنین توسعه صنعتی، توسعه شهرها و انتقال آب به یزد را در این چند سال اخیر داشتیم که مجموعه اینها سبب خشکی زاینده‌رود شده است. او با بیان اینکه زمانی که آب‌های زیر زمینی افت پیدا کند زمین نشست کرده و پدیده فرونشست زمین اتفاق می‌افتد، تاکید کرده که: در این زمان زیر پی‌های آثار تاریخی سست شده و امکان نشست این آثار نیز وجود دارد، همانطور که اکنون نیز نشانه‌هایی از ترک خوردگی روی آثار تاریخی شهر را شاهد هستیم.
هرچه که هست، مجموعه این هشدارها نشان از تدبیری اساسی از طرف مسئولان را می‌طلبد. تدبیری که با هم‌اندیشی و تعامل، صبر و حوصله حاصل خواهد شد.
نظر شما