اگر كمی دقت كنید، متوجه خواهید شد چند سالی است كه به سالمندان، آنطور كه شایسته است، مخصوصا در مكان های عمومی احترام گذاشته نمی شود. برخی از افراد نه تنها سالمندان را نادیده می گیرند، بلكه به راحتی به خود اجازه می دهند آن ها را مورد بی احترامی و تمسخر قرار دهند، غافل از اینكه این رفتار در روند اخلاقی اجتماع تاثیرگذار است و هنگامی كه خود سالمند شوند با رفتارهای بدتری مواجه خواهند شد.

سلامت نیوز:اگر كمی دقت كنید، متوجه خواهید شد چند سالی است كه به سالمندان، آنطور كه شایسته است، مخصوصا در مكان های عمومی احترام گذاشته نمی شود. برخی از افراد نه تنها سالمندان را نادیده می گیرند، بلكه به راحتی به خود اجازه می دهند آن ها را مورد بی احترامی و تمسخر قرار دهند، غافل از اینكه این رفتار در روند اخلاقی اجتماع تاثیرگذار است و هنگامی كه خود سالمند شوند با رفتارهای بدتری مواجه خواهند شد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از شفقنا زندگی احترام به همنوع، از مواردی است كه نه تنها در دین اسلام بارها به آن اشاره شده است، بلكه نیاكان و اجداد ما همواره بر اهمیت احترام به دیگران تاكید می كردند و آن را یكی از اصول مهم اخلاقی عنوان كردند. در بین همنوعان قشر خاصی هستند كه احترام به آن ها اهمیت ویژه تری دارد. قشری كه با دستان لرزانشان پایه‌های زندگی ما را بنا نهادند و با موهای سپیدشان رنگ خوشبختی با بخت ما پاشیدند. اما متاسفانه برخی از ما نه تنها دستان لرزان آن ها را در دست خود نمی گیریم، بلكه با رفتار ناشایستی كه از خود نشان می دهیم باعث می شویم رنگ غم به چشمانشان كه زیر عینك های ته استكانی پنهان شده است، بنشیند.

اگر كمی دقت كنید، متوجه خواهید شد چند سالی است كه به سالمندان، آنطور كه شایسته است، مخصوصا در مكان های عمومی احترام گذاشته نمی شود. برخی از افراد نه تنها سالمندان را نادیده می گیرند، بلكه به راحتی به خود اجازه می دهند آن ها را مورد بی احترامی و تمسخر قرار دهند، غافل از اینكه این رفتار در روند اخلاقی اجتماع تاثیرگذار است و هنگامی كه خود سالمند شوند با رفتارهای بدتری مواجه خواهند شد.

در ادامه با امان‌الله قرائی مقدم، آسیب شناس اجتماعی و همچنین دکتر بیاتی، مشاور خانواده در مورد تبعات عدم احترام به سالمندان در جامعه اشاره شده است:

سلسله مراتب سنی و احترام به بزرگتر در جامعه رعایت نمی شود

این آسیب شناس با بیان اینكه بی احترامی به سالمندان هنوز به مرحله حاد نرسیده است، گفت: به طور كلی در زمینه تربیت كودكان، نوجوانان و حتی جوانان با مشكل مواجه هستیم. افراد جامعه، مسائلی مانند احترام به بزرگتر را باید از طریق خانواده، كتاب های درسی در زمان كودكی و نوجوانی، رسانه ها، مطبوعات و رفتار عموم مردم در سطح جامعه یاد بگیرند. هنگامی كه نوجوانی وارد یك مكان عمومی مانند بانك می شود و مشاهده می كند كارمند بانك، آنطور كه شایسته است به یك سالمند احترام نمی گذارد، این رفتار ناخودآگاه در خاطره نوجوان می ماند و از آن الگو برداری می كند.

قرائی مقدم افزود: نسل گذشته به نسل جدید احترام گذاشتن را یاد نداده است. هنگامی كه سلسله مراتب سنی و احترام به بزرگتر در نهادهایی مانند خانواده و مدرسه رعایت نمی شود نباید توقع داشته باشیم در سطح جامعه رعایت شود.برای مثال برپا دادن معلم برای این است كه دانش آموزان یاد بگیرند باید به احترام بزرگتر از جا برخیزند، اما معلم ها كم تر به این موضوع توجه می كنند و سخت گیری هایی كه در زمان گذشته برای این امر انجام میشد در این سال ها انجام نمی شود. چگونه می توان از كودك و نوجوانی كه یاد نگرفته است به معلم خود احترام بگذارد توقع داشت به سالمندی كه برای مثال در اتوبوس می بیند و هیچ شناختی با شخص ندارد احترام بگذارد؟

وی با تاكید بر اینكه احترام به پیشكسوتان در فرهنگ ما ریشه دو هزار ساله دارد، اظهار كرد: ما ریشه‌های فرهنگی خود را تخریب كردیم. در گذشته برای بزرگتر حق تقدم قائل بودند، تا حدی كه تا دختر بزرگترخانواده ازدواج نكرده بود، دختر كوچك تر حق ازدواج كردن نداشت. در زمان گذشته فرزندان خانواده به پای پدر خود بلند می شدند اما فرزندان نسل امروز به راحتی در حضور خانواده خود كارهایی انجام می دهند كه عرف جامعه آن را نمی پذیرد.

این آسیب شناس با بیان اینكه این امر در بین همه خانواده ها شیوع پیدا نكرده است، گفت: البته خانواده های فهمیده و با ایمانی هستند كه هنوز به این اصول پایبند بوده و آن را به فرزندان خود آموزش می دهند اما سطح این آموزش ها مانند گذشته نیست.

جامعه دچار بیماری فرهنگی شده است

قرائی مقدم به اصطلاح " بیماری فرهنگی " اشاره كرد و گفت: فرهنگ ما بیمار شده است و این بیماری ریشه در نهاد خانواده، مدرسه، دانشگاه و... دارد و تبعات آن در سطح جامعه و در مواردی مانند عدم احترام به سالمندان مشخص می شود.فرهنگ ما یك فرهنگ دو لایه است، در لایه ظاهری آن همه امور آنطور كه باید باشد به نظر می رسد و همه مردم بایدهای اخلاقی و جامعه را رعایت می كنند، اما در لایه باطنی بسیاری از مردم حتی كوچك ترین مسائل اخلاقی را هم رعایت نمی كنند. این فرهنگ بیمار، بهبود نخواهد یافت مگر اینكه دوباره اقتدار بزرگتر در نهاد خانواده، مدرسه، دانشگاه و... بازگردد.

قرائی مقدم به این سوال كه احترام به بزرگتر در جوامع دیگر در چه سطحی است، پاسخ داد: در جوامع دیگر مانند ژاپن و كره جنوبی به سالمندان آنطور كه شایسته است احترام گذاشته می شود. كشورهای دیگر در عین اینكه از تمدن غرب عقب نماندند فرهنگ خود را حفظ كرده اند ما هم باید تلاش كنیم در عین اینكه فرهنگ خود را حفظ می كنیم و به اصول اخلاقی كه ریشه در تمدن ما دارد پایبند هستیم، از تمدن غرب عقب نمانیم. نه اینكه از فرهنگ آن ها كه با فرهنگ ما همخوانی ندارد تقلید كنیم.

نقش انكار ناپذیر دولت در ارزش گذاری به سالمندان

وی به اهمیت دولت در فرهنگ سازی تاكید كرد و افزود: هیات دولت می تواند دستور صادر كند كه سالمندان باید دارای جایگاه ویژه در وسایل حمل و نقل عمومی و ادارات باشند، همین امر به فرهنگ سازی در سطح جامعه كمك می كند و مردم یاد می گیرند سالمندان باید احترام ویژه ای برخوردار باشند. همینطور وزیر آموزش و پرورش می تواند بر اهمیت احترام به بزرگترها در كتب آموزشی تاكید كند.

این آسیب شناس با انتفاد از اینكه تابوهای جامعه شكسته شده است، اظهار كرد: هنگامی كه در جامعه سلسله مراتب رعایت نشود اقتدار جامعه بهم خواهد خورد و نتیجه آن بالا رفتن آسیب های اجتماعی و جرم و جنایت در سطح جامعه خواهد بود.

شباهت دوران سالمندی با دوران كودكی

در ادامه دکتر بیاتی، مشاور خانواده با بیان اینكه دوران سالمندی رابطه نزدیكی با دوران كودكی دارد، گفت: همانطور كه كودكان از نظر روان شناسی اجتماعی نیازهای خاصی دارند،سالمندان هم نیازهای خاص و ویژه ایی مانند نیاز دارند كه باید به آنها توجه شود.

بیاتی افزود: از طرف دیگر سالمندان به رفتارهای دیگران مخصوصا فرزندانشان حساس می‌شوند و اگر احترامی كه توقع دارند به آن ها گذاشته شود را از جانب فرزندان خود مشاهده نكنند دچار سرخوردگی و افسردگی می شوند در صورتی كه اگر به نیاز آن ها توجه شود، سالمندان با آرامش روحی و روانی به زندگی خود ادامه می دهند اما اگر در معرض تحقیر قرار بگیرند و احساس كنند به نیاز آن ها توجه نمی شود دچار مشكلات مختلفی مانند ناامیدی، پرخاشگری، احساس شكست از اینكه نتوانستند با فرزندان خود رابطه مناسب برقرار كنند.

وی با تاكید بر اینكه رابطه سالمندان با اطرافیان دارای دو وجه است، توضیح داد: رابطه سالمندان با دیگران، مخصوصا فرزندانشان دارای دو وجه است. وجه اول ارتباطی است كه سالمندان در طول زندگی با فرزندان و خانواده خود برقرار كرده اند. چنانچه این رفتار مطلوب باشد، فرزندان در دوران سالمندی والدین خود، به آن ها احترام لازم را می گذارند و سالمند كم تر دچار آسیب می شوند. اما وجه دیگر قضیه این است كه با اینكه رفتار سالمند در طول زندگی با فرزندانش مناسب بوده، اما باز هم فرزندان قدر دان والدین خود نبوده و به آن ها بی احترامی می كنند.

این مشاور خانواده با تاكید بر اینكه بی احترامی به سالمندان و توجه نكردن به نیازهای ویژه آنها باعث سرخوردگی سالمندان می شود، اظهار كرد: سرخوردگی سالمندان دارای تبعات روحی مانند افسردگی، نا امیدی و... و عوارض جسمی مانند سكته های زود هنگام، بیماری های قلبی، بالا رفتن دیابت و قند خون كه ماحصل استرس و اظطراب موجود در جو جامعه، خانه و خانواده است.

بدترین دوران زندگی در كشور ما، سالمندی است

بیاتی در ادامه به رعایت نشدن حقوق سالمندان در سطح جامعه اشاره كرد و گفت: بدترین دوران زندگی در كشور ما، دوران سالمندی است. در همه نقاط دنیا امكانات ویژه ای برای سالمندان در نظر گرفته شده و سالمندان بعد از بازنشستگی به آرامش روانی رسیده و به تفریحات خود می پردازند اما سالمندان بعد از دوران بازنشستگی با مشكل كار و درآمد رو به رو می شوند و به كارهایی مانند فروشندگی، راننده تاكسی و... روی می آورند.

بیاتی افزود: این امر نه تنها به سالمندان آسیب می رساند، بلكه دچار نا امیدی، نابسامانی و عدم امنیت روانی جوانان هم می شود. وقتی جوانان مشاهده می كنند سالمندان بعد از سال ها كار در یك نهاد دولتی بازنسشته شده و معیشت آن ها با مشكل رو به رو است انگیزه و امید خود را از دست می دهند.

برای موفقیت كشور باید افراد یاد بگیرند به یكدیگر احترام بگذارند

وی با تاكید بر اینكه برای موفقیت كشور باید افراد یاد بگیرند به یكدیگر احترام بگذارند، اظهار كرد: احترام به سالمندان اهمیت ویژه ای دارد، زیرا این افراد می توانند تجربیات خود را جهت رشد و بالندگی جامعه در اختیار دیگران بگذارند.

این مشاور خانواده به آمارهای موجود درمور سالمندان اشاره كرد و توضیح داد: با توجه به آمار، میزان افسردگی سالمندان در كشور ما بالا است، سالمندان در ایران گوشه خانه نشسته و منتظر مرگ هستند، در صورتی كه در كشورهای دیگر جامعه سالمند جامعه با نشاط و امیدواری است.

بیاتی با تاكید بر اهمیت اقدامات سازمان های متولی اظهار كرد: من توصیه می كنم سازمان های متولی به جای برگزاری نمایشگاه ها و همایش هایی كه هیچ اهمیتی ندارند، برای ارزشگذاری و احترام سالمندان در جامعه تلاش كنند.

تبعات مشكلات موجود در حوزه سالمندان دامن همه جامعه را می گیرد

بیاتی با تاكید براینكه تبعات مشكلات موجود در حوزه سالمندان دامن همه خانواده و در نتیجه جامعه را می گیرد، گفت: برای جلویگیر و رفع این مشكلات باید افراد جامعه یاد بگیرند به یكدیگر احترام بگذارند. اگر دولت و نهادهای متولی اقدامات خاصی را برای سالمندان در نظر بگیرد، برای مثال تخفیف های خاصی برای آن ها در نظر بگیرد یا در مكان های عمومی و وسایل حمل و نقل عمومی جایگاه خاصی برای آن ها قائل شود، افراد دیگر جامعه هم ارزشگذاری به سالمندان را یاد خواهند گرفت.


برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha