مسوولان وزارت بهداشت پس از 20سال، ملاک ارزش‌گذاری تعرفه‌های درمانی در کشور را تغییر دادند. اقدامی که زیرساختی برای فاز سوم تحول در نظام سلامت کشور است و براساس آن بخش زیادی از خدمات درمانی، دارای تعرفه‌های مشخص و قانونی می‌شوند، ارزش برخی خدمات درمانی واقعی می‌شود و می‌تواند عرصه را برای برخی پزشکان زیرمیزی‌بگیر تنگ‌تر کند.

نظام سلامت با «کتاب کالیفرنیا» خداحافظی کرد

سلامت نیوز: مسوولان وزارت بهداشت پس از 20سال، ملاک ارزش‌گذاری تعرفه‌های درمانی در کشور را تغییر دادند. اقدامی که زیرساختی برای فاز سوم تحول در نظام سلامت کشور است و براساس آن بخش زیادی از خدمات درمانی، دارای تعرفه‌های مشخص و قانونی می‌شوند، ارزش برخی خدمات درمانی واقعی می‌شود و می‌تواند عرصه را برای برخی پزشکان زیرمیزی‌بگیر تنگ‌تر کند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شرق،اقدام وزارت بهداشت در تغییر ملاک ارزش‌گذاری تعرفه‌های درمانی در کشور درواقع، چشم‌پوشی از «کتاب کالیفرنیا» است. «کتاب کالیفرنیا» یک مدل معتبر جهانی است که حدود 40سال قبل در شهر «کالیفرنیا» اجرا شد و از 20سال قبل در ایران ملاک ارزش‌گذاری قیمت خدمات درمانی شد. اما با پیشرفت‌های پزشکی و ورود فناوری‌های جدید در این عرصه، خدمات درمانی‌ای به مردم ارایه شد که به‌دلیل قدیمی‌بودن «کتاب کالیفرنیا»، ارزش خدمات جدید در آن کتاب مشخص نشده بود.

این مساله باعث می‌شد، حدود هزارو700 خدمت درمانی از سوی پزشکان به‌دلیل مشخص‌نبودن ارزش واقعی آنان در کتاب مرجع، با دریافت‌های سلیقه‌ای انجام شود. همچنین مشخص‌نبودن تعرفه‌های این خدمات جدید (مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی، شنوایی‌سنجی و...) وضعیت درآمدی پزشکان در این رشته را نامشخص می‌کرد و همین مساله باعث می‌شد دانشجویان، اقبالی برای ورود به این رشته‌ها نشان ندهند. بر همین اساس وزارت بهداشت در سال‌های1384 و 1388 تلاش‌هایی برای جایگزین‌کردن «کتاب کالیفرنیا» با کتاب مرجع دیگری انجام داد. یکی از این تلاش‌ها در سال1384 بود که مسوولان وقت سعی داشتند کتب تعرفه‌گذاری در کشور آمریکا در سال 2003 را جایگزین «کتاب کالیفرنیا» کنند، اما سازمان‌های بیمه‌گر با وزارت بهداشت همکاری نکردند و این جایگزینی را زمینه‌ساز تحمیل هزینه‌های زیادی به سازمان‌های بیمه‌گر دانستند و این طرح شکست خورد. پس از آن در سال 1388 نیز مطالعاتی در این رابطه صورت گرفت که بازهم به‌دلیل عدم‌همکاری سازمان‌های بیمه‌گر به شکست محکوم شد. حالا این اقدام وزارت بهداشت دولت یازدهم را می‌توان یکی از مهم‌ترین جراحی‌های نظام بهداشت و درمان کشور پس از 20سال و دوحرکت شکست‌خورده دانست. اقدامی که به‌گفته محمد حاجی آقاجانی، معاون درمان وزیر بهداشت می‌تواند خدمت جدید پزشکی فاقد تعرفه را تعیین تکلیف کند و ۳۰۰خدمت پزشکی نیز بیمه می‌شود.
«کتاب کالیفرنیا» چه بود؟
تعیین ارزش منطقی خدمات سلامت یکی از اجزا و فعالیت‌های کلیدی و گسترده تخصیص صحیح منابع و خرید خدمت در نظام مراقبت سلامت است. نظام تعرفه‌گذاری یکی از روش‌هایی است که با کمک آن ارزش خدمات ارایه شده، مشخص می‌شود. در ایران الگوی اعمال معیار تعرفه براساس نظام تعرفه‌ای کشور آمریکا است و نزدیک به 20سال است که ارزش‌های نسبی موجود در نظام تعرفه‌گذاری ایران، ملاک عمل کارکنان بخش سلامت و پرداخت در کشور است. اولین ویرایش «کتاب کالیفرنیا» به‌عنوان مرجع ارزش‌گذاری خدمات درمانی در بسیاری از کشور‌های جهان در سال1362 با همکاری «شرکت مطالعات ارزش‌های نسبی خدمات» منتشر شد. بعدها، انجمن پزشکی آمریکا «AMA» فهرست جامعی از عنوان خدمات را منتشر کرد که به‌عنوان یکی از معتبرترین شیوه‌های نامگذاری و کدگذاری خدمات سلامت در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر همین اساس 20سال است، که مبنای محاسبه تعرفه خدمات بالینی درواقع کپی‌برداری از اولین ویرایش ارزش‌های نسبی است که در آمریکا و ایالت کالیفرنیای این کشور، استفاده شده است.
کپی‌برداری دوباره از نظام تعرفه‌گذاری آمریکا
اما حالا این سوال پیش می‌آید که دولت یازدهم خود اقدام به تدوین کتاب جدید ارزش‌گذاری تعرفه‌های درمانی کرده است یا باز دست به ترجمه یا کپی‌برداری از یک کتاب آمریکایی دیگر زده است؟ سوالی که معاون درمانی وزارت بهداشت به‌طور غیرمستقیم پاسخ آن را داده است. محمد حاجی‌آقاجانی در حاشیه اجلاس روسا و معاونان درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور عنوان کرده است: «در راستای اصلاح تعرفه خدمات پزشکی، در دولت یازدهم دو کتاب جدید ترجمه شده ارزش‌گذاری خدمات پزشکی به انجمن‌های تخصصی معرفی شدند.» اشاره معاون وزیر بهداشت نشان از آن دارد که درواقع نظام تعرفه‌گذاری آمریکا که پیش از آن تحت عنوان «کتاب کالیفرنیا» بود، حالا بر اساس کتاب آمریکایی جدید‌تری به‌روز‌رسانی شده است.
چالش‌های کتاب تعرفه‌گذاری« کالیفرنیا»
نحوه ترجمه و تدوین «کتاب کالیفرنیا» به‌منظور تبیین تعرفه در کشور منجر به شرایطی شده که با گذشت زمان و اعمال ضریب سالانه بر این تعرفه‌ها، اختلاف پرداخت قابل‌توجهی بین گروه‌های مختلف پزشکی ایجاد شده است. همچنین به‌کارگیری این کتاب که سال‌ها از تدوین آن می‌گذرد به‌واسطه تغییراتی که به مرور زمان در نحوه ارایه خدمات با ورود فناوری‌ها و روش‌های جدید تشخیص و درمان ایجاد شده است منجر به برهم‌خوردن رابطه صحیح میان ارزش خدمات شده است. بنابراین در عرصه عمل و در کشورمان بسیاری از خدمات بالینی به‌صورت کاذب بدون اینکه سیاستگذاران به‌طور هدفمند چنین راهبردهایی را برنامه‌ریزی کرده باشند سرکوب یا ترویج یافته‌اند. به‌عنوان مثال یکی از دلایل محدودماندن دیالیز صفاقی (یکی از شیوه‌های درمان جایگزینی کلیه‌) برای سال‌های طولانی در کشور، نبود شاخص مناسب تعرفه‌ای برای آن بوده است یا گسترش فراوان فناوری‌های مربوط به جراحی چشم یا مداخلات تهاجمی قلبی با عدم وجود تعرفه‌های مناسب برای این خدمات ارتباط داشته است. همچنین بسیاری از گروه‌های ارایه‌کننده خدمات مانند: گفتاردرمانی، کاردرمانی، شنوایی‌سنجی، بینایی‌سنجی، تغذیه و مامایی از جمله برخی از گروه‌های ارایه‌کننده خدمت هستند که در نظام تعرفه‌گذاری فاقد هرگونه چارچوب تعرفه‌ای است. چرا که برای خدمات مرتبط با این گروه‌ها در زمان تدوین کتاب تعرفه‌گذاری، ارزش نسبی تعیین نشده بود. از سوی دیگر برخی از خدمات گروه‌های ارایه‌کننده که بخش عمده‌ای از خدمات آنان دارای تعرفه است فاقد تعرفه تعیین‌شده در نظام سلامت است. بخش بسیارعمده‌ای از این خدمات، خدمات نوینی هستند که در طول سال‌های اخیر وارد کشور شده‌اند. تعداد این خدمات بیش از 1500 خدمت برآورد می‌شود.
مزایای تغییر کتاب تعرفه‌گذاری خدمات درمانی
شاید مهم‌ترین مزیت کتاب جدید تعرفه‌گذاری را می‌توان ایجاد زیرساختی جدید برای کاهش هزینه‌های درمانی مردم دانست چراکه به دلیل قدیمی‌بودن «کتاب‌کالیفرنیا» پس از 20سال، تعرفه بیش از هزارو700 خدمت جدید درمانی مشخص می‌شود و راه را برای دریافت‌های سلیقه‌ای می‌بندد. از طرف دیگر می‌تواند بیش از 300 خدمت جدید پزشکی از میان این هزارو700 خدمت، نیز در فهرست بیمه‌ای قرار گیرد. در همین رابطه محمد آقاجانی، معاون درمانی وزیر بهداشت می‌گوید: تا قبل از این، پرداخت‌های مردم به‌خصوص در بخش‌های پاراکلینیک در خیلی از موارد بسیار زیاد بود به‌گونه‌ای که گاهی ارایه دفترچه بیمه در میزان پرداخت‌های مردم تفاوتی ایجاد نمی‌کرد. با اجرای این کتاب پرداخت‌های مردم در این بخش‌ها شکل معقول‌تری به خود می‌گیرد ضمن اینکه در مورد هزارو700 خدمت جدید پزشکی که فاقد تعرفه بودند، تعیین‌تکلیف می‌شود. ضمن اینکه 300خدمت پزشکی نیز تحت پوشش بیمه قرار خواهد گرفت. او می‌افزاید: توجه خاص به ویزیت و مشاوره بستری برای تقویت طب بالینی، جلوگیری از دوشغله‌بودن پزشکان در مراکز دولتی و خصوصی و تمام‌وقت‌شدن آنها و توجه ویژه به مناطق محروم از دستاوردهای دیگر اجرای این کتاب است. ضمنا کارکنان غیرپزشک بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نیز از منافع این کتاب بهره‌مند خواهند شد. همچنین وزیر بهداشت و درمان در این‌باره می‌گوید: در سال‌های اخیر ارزش ارایه برخی از خدمات آنقدر ناچیز بود که کسی در بخش دولتی آن را ارایه نمی‌کرد و مردم مجبور بودند با مراجعه به بخش خصوصی با چندده‌برابر قیمت، آن خدمت را دریافت کنند. این کتاب کمک می‌کند که این خدمات در بخش دولتی نیز ارایه شود. در عین‌حال در انتخاب رشته کسانی که می‌خواهند وارد رشته‌های تخصصی شوند، بسیار تاثیرگذار است، چراکه رشته‌های موردعلاقه منحصر به چهار، پنج رشته شده بود، زیرا این رشته‌ها درآمد مناسبی داشتند و همه به‌سمت این رشته‌ها سوق پیدا کرده بودند و کمبود جدی در دیگر رشته‌ها به وجود آمده بود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha