سلامت نیوز: یک روانشناس گفت: مبتلایان به اختلالات اضطرابی مدام در حال دلشوره هستند و از وقوع اتفاقی ناخوشایند می‌ترسند؛ این رفتارها در نهایت فرد را خانه‌نشین می‌کند و اکثر مراجعان به اورژانس‌های روانشناسی نیز بر اثر اختلالات اضطرابی هستند.

امیرمحمد شهسوارانی در گفت‌وگو با فارس، اضطراب را ساز‌ه‌ای عنوان کرد که احساس نگرانی، دلشوره و تقریباً نوعی ترس از رخدادی نامعلوم نسبت به آینده است که فراگیر بوده و تمام وجود فرد را در بر می‌گیرد.

وی افزود: گاهی ترس، استرس و اضطراب مترادف یکدیگر قرار می‌گیرند؛ ترس حس دلشوره و نگرانی راجع به موضوعی است که مشخص است. استرس شامل هر گونه فشار است که از محیط بیرون به فرد وارد می‌شود و لازم است تغییراتی در درونش ایجاد شود تا دوباره به سازگاری دست یابد اما اضطراب حالت تشویش، نگرانی و دودلی است ضمن اینکه منبع اضطراب معلوم نیست.

* آیا اضطراب طبیعی است؟

این متخصص حوزه بهداشت روان با اشاره به قرار گرفتن این سازه در یک طیف گفت: تمام مسائلی که در روانشناسی به آن می‌پردازیم در یک طیف قرار می‌گیرد که می‌تواند طبیعی باشد یا در فاز هشدار یا بحران قرار گیرد. احساس دلشوره و نگرانی موجب می‌شود تا مکانیسم پیش‌بینی در فرد ایجاد شود؛ این سازوکار احتمالات مختلفی را برای رخدادهای پیش نیامده در نظر می‌گیرد.

وی افزود: وقتی فرد در زندگی روزمره نتواند تمام کارها را طبق برنامه انجام دهد دچار اضطراب می‌شود و اگر این اضطراب از حد بهینه بگذرد می‌تواند فرد را در معرض اختلالات اضطرابی قرار دهد.

*گاهی پیش‌بینی فرد از حد طبیعی خارج می‌شود

این روانشناس گفت: دفع خطر عقلی به لحاظ مسائل شرعی نیز واجب است و این نشان می‌دهد که چنانچه از منظر عقلی احساس کنیم که خطری در حال وقوع است باید آن را دفع کنیم اما ممکن است گاهی پیش‌بینی فرد از حد طبیعی خارج شود و دچار دلشوره شده که این موضوع می‌تواند هوشیاری او را تحت تأثیر قرار دهد و در نهایت موجب ناتوانی و اختلال در عملکرد شغلی و اجتماعی فرد شود.

* مبتلایان به اختلالات اضطرابی نسبت به صدا تحریک‌پذیرند

این متخصص حوزه بهداشت روان با اشاره به ویژگی‌های افرادی که دچار اضطراب هستند یا به اختلالات اضطرابی مبتلا می‌شوند، اظهار داشت: مبتلایان به اختلالات اضطرابی نسبت به کوچکترین صدا تحریک‌پذیر بوده کف دست، پا و زیر بغل آنها عرق می‌کند؛ این افراد از نگاه‌های عادی مردم می‌ترسند و همیشه گوش به زنگ وقوع اتفاقی بد هستند.

وی افزود: همچنین مبتلایان به اختلالات اضطرابی دچار دلشوره می‌شوند و سیستم اعصاب سمپاتیک آنها مانند زمانی که فرد دچار استرس می‌شود واکنش نشان می‌دهد، با این تفاوت که در استرس عامل استرس‌زا وجود دارد اما اضطراب بدون عامل است.

شهسوارانی ادامه داد: مبتلایان به اختلالات اضطرابی در محیط کاری خود مدام در حال دلشوره و تشویش هستند مثلاً وقتی رئیس آنها را فرا می‌خواند از وقوع اتفاقی ناخوشایند می‌ترسند و وقایع آتی را منفی قلمداد می‌کنند، این رفتارها در نهایت فرد را خانه‌نشین می‌کند و اکثر مراجعان به اورژانس‌های روانشناسی نیز بر اثر اختلالات اضطرابی هستند.

* دل پیچه و دل‌دردهای شدید برآیند اضطراب است

این متخصص حوزه بهداشت روان تصریح کرد: علت اصلی استرس مزمن در سطح جامعه است و استرس به مرور زمان تبدیل به اضطراب می‌شود. همچنین مبتلایان به اختلالات اضطرابی دچار دل‌پیچیده و دل‌دردهای زیادی می‌شوند زیرا اینها واکنش‌های فیزیولوژیک به اضطراب است.

وی با بیان عواملی که منجر به افزایش استرس و اضطراب می‌شوند، گفت: ترافیک، آلودگی هوا، استرس‌ها و فرسودگی شغلی منجر به تشدید استرس فرد و در نتیجه افزایش اختلالات اضطرابی در او و جامعه می‌شود به عنوان مثال آلودگی هوا می‌تواند موجب کاهش میزان اکسیژن هوا بر اثر مواد آلاینده شود که در این حالت فرد هوایی را که استنشاق می‌کند ناسالم بوده و سیستم اعصاب او را تحریک‌پذیر می‌کند؛ از سوی دیگر ترافیک مزید بر علت است و زمانی را که او برای رفتن به سر کار و برگشتن به خانه صرف می‌کند زمان هدر رفته تلقی کرده و دچار تنش می‌شود، علاوه بر اینها زمانی را که در محیط کاری خود سپری می‌کند با تنش‌هایی از سوی همکاران و فعالیت حرفه‌ای او همراه است که در نهایت موجب فرسودگی او می‌شود.

* آموزش مهارت‌های ارتباطی در کاهش استرس شغلی مؤثر است

شهسوارانی خاطرنشان کرد: آموزش مهارت‌های ارتباطی با همکاران و بیان احساسات خود می‌تواند نقش مؤثری در کاهش تنش‌های شغلی داشته باشد و همچنین مهارت مقابله با استرس به فرد یاد می‌دهد که چگونه استرس یا اضطراب خود را مدیریت کند از سوی دیگر مسئولان پژوهش و توسعه نیز باید ساختارهای سازمانی را به گونه‌ای بچینند که در عین حال که تنش شغلی را می‌کاهند فشارهای روانی افرادی را که دچار اضطراب و تنش شده‌اند را نیز کاهش دهند.