سلامت نیوز: با مصوبه هیات وزیران یارانه پرداختی سازمان بهزیستی كشور به سالمندان مستقر در مراكز غیردولتی روزانه، شبانه یا برخوردار از خدمات حمایتی و مراقبتی در منزل حذف شد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، این مصوبه در آخرین روزهای شهریورماه به امضای اسحاق جهانگیری: معاون اول رییس جمهوری رسیده و پس از آن، به سازمان بهزیستی ابلاغ شده كه عبارت سالمندی از ردیف های یك و دو و سه تعلق یارانه ها به جمعیت هدف سازمان حذف شود زیرا مستند به نظر كارشناس دفتر حقوقی ریاست جمهوری، واژه «سالمند» به صراحت در قوانین مربوط به معلولان و جمعیت هدف بهزیستی قید نشده و بنابراین، سالمندانی كه هم اكنون مشمول یارانه سازمان بهزیستی برای خدمات مراقبت در منزل یا خدمات نگهداری و توانبخشی در مراكز روزانه و شبانه هستند باید از این فهرست حذف شوند.
    در حال حاضر و از مجموع شش میلیون و 200 هزار سالمند در كشور، حدود 50 هزار سالمند، به دلیل شرایط خاص جسمانی و روانی خود در مراكز نگهداری شبانه روزی، مراكز توانبخشی روزانه یا خانواده نگهداری شده و خدمات یارانه یی دریافت می كنند. بنا بر آیین نامه سال 93، یارانه پرداختی به مراكز غیر دولتی نگهداری سالمندان معلول و مجهول الهویه كه حدود 20 هزار نفر را تحت پوشش دارد 400 هزار تومان بوده كه به گفته رامین رضایی: مدیر كل دفتر توانبخشی و مراقبت سازمان بهزیستی كشور، در كنار قیمت تمام شده 760 هزار تومانی خدمات در این مراكز، سهم خانواده هم 360 هزار تومان تعیین شده كه تلاشی بوده برای در نظر گرفتن احوال اقتصادی خانواده های مراجعه كننده به این مراكز كه عمدتا در وضعیت نامناسب اقتصادی به سر می برند.
    اما در صورت ابقای مصوبه دولت، پرداخت یارانه برای این سالمندان معلول دارای خانواده حذف خواهد شد و كل قیمت تمام شده باید از سوی خانواده سالمندان پرداخت شود. همچنین در حالی كه بنا بر آیین نامه های مصوب، سازمان بهزیستی موظف است 60 درصد قیمت تمام شده یارانه پرداختی به مراكز را به خانواده هایی كه سالمند خود را در منزل مراقبت می كنند پرداخت كند، با حذف قطعی یارانه سالمندان، این رقم هم به خانواده های دارای سالمند معلول و ناتوان تعلق نخواهد گرفت.
    به گفته رضایی، قبل و بعد از ابلاغ این مصوبه، كارشناسان معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی كشور درصدد جمع آوری مستندات برای اقناع هیات دولت و لغو مصوبه برآمده اند كه البته زبان گویای سازمان بهزیستی در هیات دولت، علی ربیعی: وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی است كه باید مستندات گردآوری شده را در جمع هیات وزیران مطرح و ارایه كرده و از حقانیت خانواده هایی دفاع كند كه سال گذشته و پس از تصدی مقام وزارت و در بازدید از یك خانه سالمندان در تهران، از نزدیك با زنان و مردان كهنسالی مواجه شد كه كهولت، مشكلات جسمی و روحی آنها را مضاعف كرده بود و بسیاری شان در گفت وگو با وزیر تعاون، معترف بودند كه ماه ها و سال هاست كه از فرزندان و خانواده خود بی خبرند و هیچ كس سراغی از آنها نگرفته است.
    با وجود بی اطلاعی مسولان وزارت رفاه از پیگیری برای لغو این مصوبه، رضایی در عین آنكه به تغییر نظر هیات دولت به نفع سالمندان معلول و مجهول الهویه خوشبین است می گوید كه یارانه پرداختی به مراكز نگهداری سالمندان و خانواده هایی كه از سالمند خود نگهداری می كنند قطع نخواهد شد، در توضیح كفایت مستندات سازمان بهزیستی برای اقناع هیات وزیران و تصحیح اشتباهی كه منجر به تدوین این مصوبه شده، می گوید: «اگرچه در قوانین مصوب مجلس عنوان سالمند نیامده اما طبق قانون، سازمان بهزیستی متولی ارایه خدمت به سالمند معلول است. همچنین در آیین نامه اجرایی قانون جامع حمایت از معلولان – مصوب 1383 – و اصلاحیه این قانون هم كه در راه تصویب در مجلس به سر می برد، سالمندان به صراحت مورد اشاره قرار گرفته اند علاوه بر آنكه قانون برنامه پنجم توسعه در تاكید خود برای الزام دولت به توانمند سازی سالانه 10 درصد از جمعیت هدف سازمان های حمایتی، سالمندان و معلولان ذهنی را استثنا قرار داده كه بنابر همین تاكید، باید بپذیریم كه سالمندان ناتوان، باید مشمول دریافت یارانه سازمان بهزیستی كشور باشند. ما به تمام سالمندان یارانه نمی دهیم. از مجموع سالمندانی كه در مراكز شبانه یا روزانه یا حتی در خانواده ها نگهداری می شوند، فقط 50 هزار نفر تحت پوشش ما قرار دارند كه آنها هم دچار ناتوانی و معلولیت یا مجهول الهویه هستند و اصلاخانواده یی ندارند كه قادر به پرداخت هزینه نگهداری آنها باشد. بیش از 50 درصد سالمندان در مراكز نگهداری شبانه غیردولتی با حكم قضایی به سازمان بهزیستی تحویل داده شده اند و سازمان بهزیستی موظف به تامین هزینه نگهداری آنهاست. 80 درصد از 20 هزار سالمند ساكن در مراكز نگهداری شبانه هم در آن حد از ناتوانی و معلولیت هستند كه امكان نگهداری آنها در خانه و در جمع خانواده وجود ندارد.»
    10 سال از پرداخت یارانه به مراكز نگهداری سالمندان می گذرد. این جمله را حسین نحوی نژاد: دبیر سابق شورای ملی سالمندان می گوید و ابراز تاسف می كند كه كارشناس مسوول بررسی مستندات قانونی برای مطابقت جمعیت هدف دریافت كننده یارانه، حتی به قوانین صریح و الزام آور برای پرداخت یارانه سازمان بهزیستی به سالمندان معلول هم مراجعه نكرده و هیچ نشست كارشناسی هم در كمیسیون های دولت درباره تعلق یارانه به سالمندان معلول و مجهول الهویه برگزار نشده است.
    وی همچنین در بخشی از اعتراض خود نسبت به این مصوبه، ابراز تعجب می كند كه چطور مصوبه یی كه به ضرر اقشار نیازمند جامعه بوده با چنین سرعتی تصویب شده و امضای معاون اول ریاست جمهوری را دریافت كرده است.
    نحوی نژاد توضیح می دهد: «افراد سالمندی كه به مراكز نگهداری منتقل می شوند، معمولامعلول هستند و به همین دلیل، قانون جامع حمایت از معلولان، سالمندان را از معلولان جدا ندیده است.»
    در حالی كه به گفته نحوی نژاد، مراكز غیردولتی نگهداری سالمندان هنوز از این مصوبه بی خبرند، احتمال اخراج و رها كردن 20 هزار سالمند ساكن در این مراكز به دلیل قطع یارانه و ناتوانی خانواده ها از پرداخت هزینه 760 هزار تومانی مراكز غیر دولتی نگهداری سالمندان، درصورت اصرار هیات دولت بر اجرای این مصوبه غیر كارشناسانه و بروز یك بحران امنیتی وجود دارد. به خصوص كه به زعم دبیر سابق شورای ملی سالمندان، بیش از 90 درصد مراكز غیر دولتی نگهداری سالمندان قادر به دریافت همین قیمت تمام شده و مصوب دولت هم نیستند زیرا با خانواده هایی مواجهند كه كمترین توانی برای پرداخت هزینه های اقوام سالمند معلول خود ندارند. توجیه نحوی نژاد این است كه در صورت اصرار هیات وزیران برای اجرای این مصوبه و بی اثر بودن تلاش سازمان بهزیستی برای تغییر نظر هیات دولت، علاوه بر تنزل كیفیت ارایه خدمات و افت حقوق كارمندان و كارگران این مراكز و از دست رفتن رغبت سرمایه گذاران برای ورود به عرصه فعالیت های غیر دولتی حمایتی به دلیل كاهش سودآوری این فعالیت ها، سالمند آزاری و خشونت خانگی علیه سالمندان در پی ناتوانی خانواده ها در انتقال سالمندان به مراكز نگهداری افزایش خواهد یافت كه می تواند در اشكالی همچون ضرب و شتم، تحقیر، بی توجهی و قطع مراقبت و رسیدگی به سالمند جلوه گر شود.