سلامت نیوز: مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست با بیان اینکه آخرین نرخ فرسایش خاک در ایران 7.16 تن در هکتار است گفت: ایران یکی از هفت کشور با نرخ بالای فرسایش خاک در جهان است.
حسن پسندیده در گفتگو با مهر افزود: خاک به عنوان منبع طبیعی تجدید ناپذیر، سرمایه ملی و بستر حیات، نقش اساسی در استقرار و رشد جوامع بشری و نیز سایر مخلوقات دارد و در واقع بخشی از زنجیره غذایی انسان و سایر حیوانات از خاک است درحالیکه مطالعات گوناگون نشان می دهد تشکیل هر سانتی متر خاک در شرایط مختلف آب و هوایی از ۱۰۰ تا ۱۰ هزار سال طول می کشد.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به مهمترین چالش های تاثیرگذار بر کمیت و کیفیت منابع خاک، اظهار داشت: با توجه به سرعت شتابان توسعه و شرایط بحرانی کشور از نظر افزایش آلودگی های آب و خاک، فرسایش بی رویه خاک و کاهش حاصلخیزی آن به روز کردن قوانین و مقررات کاملا ضروری است.
وی افزود: تدوین ضوابط، دستورالعمل ها و استانداردهای مورد نیاز پسابها، پسماندها، حفاظت خاک و مواد شیمیایی از مهمترین وظایف دفتر آب وخاک است.
شناسایی صدها نقطه آلوده در خاکهای کشور
به گفته پسندیده، براساس مطالعات اولیه انجام شده درطرح تهیه اطلس آلاینده های خاک در ۱۱ استان کشور بیش از صدها نقطه آلوده در خاکهای کشور وجود داشته که به آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین، آلاینده های نفتی، سموم و ... آلوده بوده و محیط زیست و سلامت مردم را به شدت تهدید می کند.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست تصریح کرد: این استان ها شامل آذر بایجان شرقی، گلستان، همدان، قزوین، زنجان، بوشهر،هرمزگان، کرمانشاه، اصفهان، خوزستان و خراسان رضوی است .
میزان بالای آلودگی نفتی در بوشهر و خوزستان
وی افزود: آلاینده هایی که در خاک این نقاط بررسی شدند شامل فلزات سنگین، آلودگی های نفتی، آلودگی های صنعتی و طبیعی است که به عنوان مثال نقاط بررسی شده در استان های خوزستان و بوشهر آلودگی نفتی بالا ، اصفهان آلودگی صنعتی و همدان و آذر بایجان شرقی فلزات سنگین بالایی نشان دادند.
۵۰ تا ۵ هزار دلار هزینه رفع آلودگی هر متر مکعب خاک
پسندیده اظهار داشت: هزینه رفع آلودگی هر متر مکعب خاک به روشهای مختلف، بین ۵۰ تا ۵ هزار دلار است (ارزان ترین قیمت مرتبط به تبدیل خاک آلوده به بتن است). از سوی دیگر، رفع آلودگی خاک فرآیندی بسیار درازمدت است (که این زمان از دست رفته و فواید اقتصادی خاک در این دوره هم می تواند به عنوان هزینه های مربوطه در نظر گرفته و به آن اضافه شود).
۷.۱۶ تن در هکتار نرخ فرسایش خاک در ایران
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست تصریح کرد: فرسایش خاک شامل انتقال خاک توسط عواملی نظیر آب و باد است که این عمل منجر به از دست رفتن خاک و آب و عناصر غذایی موجود در خاک می شود.
میزان فرسایش خاک در ایران بسیار بالاتر از میانگین جهانی
وی افزود: براساس برآوردهای انجام شده، فرسایش خاک کشور در سال ۱۳۵۵ معادل یک میلیارد تن بوده که ده سال بعد به ۵.۱ میلیارد تن و در سال ۱۳۷۵ به ۵.۲ میلیارد تن افزایش یافته است. در حال حاضر، میزان فرسایش خاک در ایران، حدود ۷.۱۶ تن در هکتار است که با شاخص جهانی پنج تا شش تن در هکتار، فاصله بسیار زیادی دارد.
۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال میانگین خسارات فرسایش سالانه خاک
پسندیده با بیان اینکه فرسایش خاک کشور در سال ۱۳۹۰ به ۶.۴ میلیارد تن رسید یادآور شد: خسارت ناشی از فرسایش و تخریب خاک به اشکال مختلف سالانه در حدود ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال برآورد شده است.
هزینه فرسایش خاک در ایران ۱۴ درصد درآمد ناخالص ملی
وی با بیان اینکه ایران یکی از هفت کشور آسیائی است که بیشترین میزان هدررفت خاک را دارد گفت: هزینه فرسایش در ایران معادل ۱۴ درصد درآمد ناخالص ملی است.
میانگین تولید زباله خانگی در کشور ۴۵ هزار تن در روز
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست تأکید کرد: میانگین سالانه تولید زباله خانگی ۴۵ هزار، زباله بیمارستانی ۴۰۰ و پسماند عفونی ۵۰۰ تن در روز محاسبه شده است. علاوه براین میانگین درصد اجزاء تشکیل دهنده زباله شهری به ترتیب فلزات ۳.۲ ، شیشه ۹.۱، کاغذ ۵.۷ ، پلاستیک ۹، پارچه ۳.۲ ، چوب ۲.۱ و میزان مواد فساد پذیر ۹.۷۲ درصد است.
دفن و بازیافت بهداشتی درصد کمی از زباله ها
پسندیده اظهار داشت: از این مقدار تنها درصد کمی به صورت بهداشتی دفن و یا بازیافت می شود بنابراین ورود شیرابه این زباله ها که حاوی انواع مواد خطرناک شیمیایی و بیولوژیک است، به منابع آب و خاک می تواند زیان های جبران ناپذیری را بر این منابع و نهایتا انسانها و محیط زیست وارد کند.
مواد شیمیایی خطرناک تهدید نوظهور محیط زیست و سلامت
وی افزود: در سالهای اخیر نیز مواد شیمیایی خطرناک و همچنین برخی مواد نو ظهور و ناشناخته ، شامل مواد شیمیایی صنعتی خطرناک ، سموم و کود های شیمیایی در بخش های مختلف صنعتی ، کشاورزی و خدماتی بکار گرفته شده و به عنوان یکی از نگرانی های سالیان اخیر در حوزه محیط زیست و بهداشت و سلامت جامعه مطرح است.
رهاسازی مواد خطرناک در زمین ها و محصولات کشاورزی
به گفته پسندیده، استفاده از این مواد به طور مستقیم و یا به عنوان ماده مصرفی در فرآیند ها و تولید کالاها و تجهیزات باعث انتشار و رها سازی این مواد خطرناک در باغات و زمین های کشاورزی و تجمع در محصولات غذایی شده یا با ورود در فرآیند های تولیدی باعث تولید پسماندها و فاضلاب های حاوی عناصر خطرناک می شود که امحاء و یا تصفیه آنها علاوه بر دانش فنی نیازمند صرف هزینه های بسیار زیادی است.
ممنوعیت تولید و مصرف ۲۲ آلاینده پایدارو ۴۷ ماده شیمیایی خطرناک
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست تصریح کرد: اقدامات انجام شده در چارچوب مقررات ملی و بین المللی کمک کرده تا بتوان برخی از این مواد را حذف و یا تولید و مصرف آنها را ممنوع کرد به عنوان مثال در سالهای اخیر تولید و مصرف ۲۲ آلاینده آلی پایدار (مواد شیمیایی خطرناک) ، بر اساس مفاد و ضمیمه های کنوانسیون استکهلم ممنوع و همچنین تجارت ۴۷ ماده شیمیایی خطرناک براساس مفاد و ضمیمه های کنوانسیون روتردام محدود و ممنوع شده است.
ممنوعیت واردات ، تولید و مصرف آزبست از سال ۹۱
وی افزود: همچنین واردات و تولید و مصرف یک نوع دیگر آزبست (آزبست کرایزوتایل و کالاهای دارای آن) که هنوز وارد ضمیمه ۳ کنوانسیون روتردام نشده است ، بر اساس مصوبه دولت از سال ۱۳۹۱ ممنوع شده است.
شناسایی ۲۵۵ واحد صنعتی به عنوان منبع انتشار جیوه
پسندیده یادآور شد: اما با وجود حذف و جایگزینی جیوه و ترکیبات آن در بعضی از بخشهای صنعتی، تعداد ۲۵۵ واحد صنعتی به عنوان منابع انتشارجیوه شناخته شده است که عمده ترین آنها مربوط به صنایع الکترونیک ، خودرو سازی ها، لامپ سازی ها و صنایع فلزی هستند. در این زمینه مفاد کنوانسیون مینا ماتا در خصوص جیوه نیز در دولت مصوب شده و در حال حاضربرای تصویب از طریق کمیسیونهای مختلف در مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری است.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان محیط زیست با بیان اینکه آخرین نرخ فرسایش خاک در ایران 7.16 تن در هکتار است گفت: ایران یکی از هفت کشور با نرخ بالای فرسایش خاک در جهان است.
نظر شما