نکات رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه

به گزارش سلامت نیوز به نقل از هلث لاین، اگر اخیراً بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) تشخیص داده شده است ، به احتمال زیاد به شما گفته شده است که باید عادات غذایی خود را بهبود ببخشید. حتی ممکن است پزشک شما را برای ایجاد یک برنامه غذایی شخصی به یک متخصص تغذیه معرفی کرده باشد.

یک رژیم غذایی سالم COPD را درمان نمی کند، اما می تواند به بدن شما کمک کند تا با عفونت ها، از جمله عفونت های قفسه سینه که ممکن است منجر به بستری شدن در بیمارستان شود، مبارزه کند. تغذیه سالم نیز می تواند احساس بهتری به شما بدهد.

حفظ تغذیه خوب در کنار مقابله با این وضعیت نباید خسته کننده یا دشوار باشد. فقط این نکات رژیم غذایی سالم را دنبال کنید.

رژیم غذایی با چربی بیشتر و کربوهیدرات کمتر ممکن است بهترین باشد

رژیم کم کربوهیدرات باعث تولید کمتر دی اکسید کربن می شود. این ممکن است به افراد مبتلا به COPD کمک کند تا سلامت خود را بهتر مدیریت کنند.

طبق مطالعه‌ای در مجله Lung در سال 2015 ، افراد سالمی که از رژیم کتوژنیک پیروی می‌کنند، در مقایسه با افرادی که از رژیم مدیترانه‌ای پیروی می‌کنند، خروجی دی‌اکسید کربن و فشار دی‌اکسید کربن (PETCO2) کمتری داشتند .

علاوه بر این،تحقیق از سال 2003 بهبود را در افراد مبتلا به COPD نشان می دهد که به جای رژیم غذایی پر کربوهیدرات از مکمل های پرچرب و کم کربوهیدرات استفاده کردند.

حتی با کاهش کربوهیدرات، یک رژیم غذایی سالم شامل انواع غذاها می شود. سعی کنید اینها را در برنامه غذایی روزانه خود بگنجانید.

غذاهای غنی از پروتئین

غذاهای با پروتئین بالا و با کیفیت بالا، مانند گوشت ، مرغ و تخم‌مرغ و ماهی ( به‌ویژه ماهی‌های روغنی مانند سالمون، ماهی خال مخالی و ساردین) بخورید .

کربوهیدرات های پیچیده

اگر کربوهیدرات را در رژیم غذایی خود قرار می دهید، کربوهیدرات های پیچیده را انتخاب کنید. این غذاها سرشار از فیبر هستند که به بهبود عملکرد سیستم گوارشی و مدیریت قند خون کمک می کند.

غذاهایی که باید در رژیم غذایی خود بگنجانید عبارتند از:

• نخود فرنگی
• سبوس
• سیب زمینی با پوست
• عدس
• کوینو
• لوبیا
• جو دوسر
• جو

میوه ها و سبزیجات تازه حاوی ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر ضروری هستند. این مواد مغذی به حفظ سلامت بدن شما کمک می کنند. سبزیجات غیر نشاسته ای (همه به جز نخود، سیب زمینی و ذرت) کربوهیدرات کمی دارند، بنابراین می توان آنها را در تمام رژیم های غذایی گنجاند.

غذاهای غنی از پتاسیم

پتاسیم برای عملکرد ریه حیاتی است، بنابراین کمبود پتاسیم می تواند باعث مشکلات تنفسی شود. سعی کنید از غذاهای حاوی پتاسیم بالا استفاده کنید، مانند:

• آووکادوها
• سبزی با برگ تیره
• گوجه فرنگیها
• مارچوبه
• چغندر
• سیب زمینی ها
• موز
• پرتقال ها

غذاهای غنی از پتاسیم می توانند به ویژه در صورتی مفید باشند که متخصص تغذیه یا پزشک برای شما یک داروی ادرار آور تجویز کرده باشد.

چربی های سالم

هنگام انتخاب رژیم غذایی با چربی بیشتر، به جای انتخاب غذاهای سرخ شده، میان وعده ها و وعده های غذایی حاوی چربی هایی مانند آووکادو، آجیل، دانه ها ، روغن نارگیل، زیتون و روغن زیتون ، ماهی های چرب و پنیر را انتخاب کنید.

از چه چیزی باید اجتناب کرد

برخی غذاها می توانند مشکلاتی مانند گاز معده و نفخ ایجاد کنند یا ممکن است ارزش غذایی کمی داشته باشند. غذاهایی که باید از آنها اجتناب کرد یا آنها را به حداقل رساند عبارتند از:

نمک

سدیم یا نمک زیاد در رژیم غذایی باعث احتباس آب می شود که ممکن است بر توانایی تنفس شما تأثیر بگذارد. نمکدان را از روی میز بردارید و به آشپزی خود نمک اضافه نکنید. به جای آن از گیاهان و ادویه های بدون نمک برای طعم دادن به غذا استفاده کنید.

در مورد جایگزین های نمک کم سدیم با متخصص تغذیه یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید. آنها ممکن است حاوی موادی باشند که بر سلامت شما تأثیر منفی بگذارد.

علیرغم آنچه که بسیاری از مردم معتقدند، بیشتر سدیم دریافتی از نمکدان حاصل نمی شود، بلکه بیشتر از آنچه در غذا وجود دارد، حاصل می شود.

حتما برچسب غذاهایی که می خرید را بررسی کنید. میان وعده های شما نباید بیش از 300 میلی گرم سدیم در هر وعده داشته باشند. وعده های غذایی کامل نباید بیش از 600 میلی گرم باشد.

برخی میوه ها

سیب، میوه های هسته دار مانند زردآلو و هلو و خربزه ممکن است باعث نفخ و گاز معده شوند. به دلیل کربوهیدرات های قابل تخمیر موجود در آنها، ممکن است منجر به مشکلات تنفسی در افراد مبتلا به COPD شود.

در عوض می توانید بر روی میوه های کم تخمیر یا کم FODMAP مانند انواع توت ها ، آناناس و انگور تمرکز کنید. با این حال، اگر این غذاها برای شما مشکلی ایجاد نمی کنند و هدف کربوهیدرات شما اجازه می دهد تا میوه بخورید، می توانید آنها را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

مقداری سبزیجات و حبوبات

فهرست طولانی‌ای از سبزیجات و حبوبات وجود دارد که باعث نفخ و گاز معده می‌شوند. مهم این است که بدن شما چگونه کار می کند.

ممکن است بخواهید بر میزان مصرف غذاهای زیر نظارت کنید. با این حال، اگر مشکلی برای شما ایجاد نکند، می‌توانید از آنها لذت ببرید:

• لوبیا
• کلم بروکسل
• کلم
• گل کلم
• ذرت
• تره فرنگی
• مقداری عدس
• پیازها
• نخود فرنگی

محصولات لبنی

برخی افراد متوجه می شوند که محصولات لبنی مانند شیر و پنیر باعث غلیظ شدن خلط می شود. با این حال، اگر به نظر نمی رسد لبنیات خلط شما را بدتر کند، می توانید به خوردن آنها ادامه دهید.

شکلات

شکلات حاوی کافئین است که ممکن است با داروهای شما تداخل داشته باشد. با پزشک خود مشورت کنید تا دریابید که آیا باید از مصرف خودداری کنید یا آن را محدود کنید.

غذاهای سرخ شده

غذاهای سرخ شده یا چرب می توانند باعث ایجاد گاز و سوء هاضمه شوند. غذاهای پرادویه نیز ممکن است باعث ناراحتی شوند و بر تنفس شما تأثیر بگذارند. در صورت امکان از این غذاها خودداری کنید.

فراموش نکنید که مراقب آنچه می نوشید باشید

افراد مبتلا به COPD باید سعی کنند در طول روز مایعات زیادی بنوشند. حدود شش تا هشت لیوان 8 اونس نوشیدنی های بدون کافئین در روز توصیه می شود. هیدراتاسیون کافی مخاط را رقیق نگه می دارد و سرفه را آسان تر می کند .

کافئین را به طور کامل محدود یا از آن اجتناب کنید، زیرا ممکن است با داروی شما تداخل داشته باشد. نوشیدنی های کافئین دار شامل قهوه، چای، نوشابه و نوشیدنی های انرژی زا مانند ردبول است.

از پزشک خود در مورد الکل بپرسید . ممکن است به شما توصیه شود که از نوشیدنی های الکلی خودداری کنید یا آن ها را محدود کنید، زیرا می توانند با داروها تداخل داشته باشند. الکل همچنین ممکن است سرعت تنفس شما را کاهش دهد و سرفه کردن مخاط را دشوارتر کند.

به همین ترتیب، اگر مشکلات قلبی و همچنین COPD را تشخیص داده اید، با پزشک خود صحبت کنید . گاهی اوقات لازم است افرادی که مشکلات قلبی دارند مصرف مایعات خود را محدود کنند.

مراقب وزن خود باشید

بدن افراد مبتلا به برونشیت مزمن تمایل به چاقی دارد، در حالی که افراد مبتلا به آمفیزم تمایل به کمبود وزن دارند. این امر ارزیابی رژیم غذایی و تغذیه را به بخش مهمی از درمان COPD تبدیل می کند.

اگر اضافه وزن دارید

وقتی اضافه وزن دارید، قلب و ریه‌های شما باید سخت‌تر کار کنند و تنفس را سخت‌تر می‌کنند. اضافه وزن بدن نیز ممکن است تقاضا برای اکسیژن را افزایش دهد.

پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند به شما در مورد چگونگی دستیابی به وزن سالم‌تر با پیروی از یک برنامه غذایی سفارشی و یک برنامه ورزشی قابل دستیابی به شما توصیه کند .

اگر کمبود وزن دارید

برخی از علائم COPD، مانند بی اشتهایی، افسردگی ، یا به طور کلی احساس ناخوشی، می تواند باعث کاهش وزن شود. اگر کمبود وزن دارید، ممکن است احساس ضعف و خستگی کنید یا بیشتر مستعد ابتلا به عفونت باشید.

COPD به شما نیاز دارد که هنگام تنفس انرژی بیشتری مصرف کنید. با توجه به کلینیک کلیولند ، یک فرد مبتلا به COPD ممکن است در هنگام تنفس ۱۰ برابر بیشتر از یک فرد بدون COPD کالری بسوزاند.

اگر کمبود وزن دارید، باید میان وعده های سالم و پرکالری را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مواردی که باید به لیست خواربار خود اضافه کنید عبارتند از:

• شیر
• تخم مرغ
• جو ، کینوا و لوبیا
• پنیر
• آووکادو
• آجیل و کره آجیل
• روغن ها
• گرانولا

برای زمان غذا آماده باشید

COPD می تواند یک شرایط چالش برانگیز برای زندگی باشد، بنابراین مهم است که آماده سازی غذا را به فرآیندی ساده و بدون استرس تبدیل کنیم. زمان غذا خوردن را آسان‌تر کنید، اگر کم وزن هستید اشتهای خود را تحریک کنید و با پیروی از دستورالعمل‌های کلی به برنامه غذایی سالم پایبند باشیدو

وعده های غذایی کوچک بخورید

سعی کنید پنج تا شش وعده غذایی کوچک در روز به جای سه وعده غذایی بزرگ بخورید. خوردن وعده های غذایی کوچکتر ممکن است به شما کمک کند از پر شدن بیش از حد معده جلوگیری کنید و به ریه های خود فضای کافی برای انبساط بدهد و تنفس راحت تر شود.

وعده غذایی اصلی خود را زود بخورید

سعی کنید وعده غذایی اصلی خود را در اوایل روز بخورید. این باعث افزایش سطح انرژی شما برای کل روز می شود.

غذاهای سریع و آسان را انتخاب کنید

غذاهایی را انتخاب کنید که سریع و آسان آماده شوند. این به شما کمک می کند تا از هدر رفتن انرژی جلوگیری کنید. هنگام تهیه غذا بنشینید تا برای غذا خوردن خیلی خسته نباشید و از خانواده و دوستان بخواهید در صورت لزوم در تهیه غذا به شما کمک کنند.

همچنین ممکن است واجد شرایط دریافت خدمات تحویل غذا در منزل باشید.

بدن خود را ریلکس کنید

هنگام غذا خوردن به راحتی روی یک صندلی با پشتی بلند بنشینید تا فشار زیادی به ریه های خود وارد نکنید.

به اندازه کافی برای باقی مانده غذا درست کنید

وقتی غذا درست می‌کنید، قسمت بزرگ‌تری تهیه کنید تا بتوانید مقداری از آن را در یخچال قرار دهید یا برای بعد منجمد کنید و زمانی که احساس می‌کنید برای پختن خیلی خسته هستید، غذاهای مغذی در دسترس داشته باشید.

مهم است که هنگام ابتلا به COPD مراقب سلامت کلی خود باشید و تغذیه بخش بزرگی از آن است. برنامه ریزی وعده های غذایی و میان وعده های سالم با تاکید بر مصرف بیشتر چربی می تواند به شما در مدیریت علائم و به حداقل رساندن عوارض کمک کند.

زندگی سالم روشی است که به تمام افراد توصیه می‌شود و هنگامی‌که شخصی به بیماری خاصی مبتلا می‌شود، تغییر سبک زندگی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

به گزارش سلامت نیوز،دکتر پیام فرح‌بخش در ماهنامه دنیای تغذیه نوشت: مثلا در بیماری‌های انسدادی مزمن ریه تغذیه به عنوان بخشی از درمان شخص بوده و بایستی مورد توجه واقع گردد. بسیاری از بیماران با شنیدن این مطلب که نوع تغذیه بر عملکرد تنفس موثر است متعجب می‌گردند.

در این موارد توضیح می‌دهیم که بدن انسان از غذا به عنوان سوخت استفاده می‌کند تا بتواند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد و فرایند تبدیل مواد غذایی به سوخت در بدن متابولیسم و یا سوخت و ساز نامیده می‌شود. مواد اولیه مورد نیاز برای سوخت و ساز اکسیژن و مواد غذایی است و محصول نهایی انرژی و دی اکسید کربن است. دی اکسید کربن محصول دفعی است که در تنفس بازدمی‌شخص خارج می‌شود ولی انرژی عملکردهای مختلفی در بدن دارد.

چیدمان صحیح مواد غذایی دررژیم فرد مبتلا به بیماری‌های ریوی کمک می‌کند که تنفس بهتری داشته باشد. مسائلی که در رژیم بیمار ریوی باید لحاظ شود عبارتند از : اول- بیمار چه غذاهایی را دوست دارد. دوم- بیمار چه مواد غذایی را نمی‌خورد. سوم- برنامه روزانه زندگی و فعالیت فیزیکی بیمار به چه صورت است. چهارم- آیا علاوه بر مشکلات ریوی بیماری دیگری نیز دارد؟

در رژیم غذایی ما سه درشت مغذی اصلی وجود داردکه شامل کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها می‌باشد. هر یک از این مواد مقادیر متفاوت اکسیژن برای سوختن نیاز دارند و طبیعتاً دی اکسید کربن متفاوتی نیز تولید می‌کنند. کربوهیدرات‌ها بیشترین دی اکسید کربن را در مقابل اکسیژن مصرفی تولید می‌کند و برعکس چربی‌ها کمترین دی اکسید کربن را در مقابل اکسیژن مصرفی تولید می‌نمایند.

بنابراین برای بیشتر افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی دریافت رژیم‌های با کربوهیدرات کمتر و چربی بیشتر تنفس راحت‌تری فراهم می‌آورد. افرادی که مبتلا به بیماری‌های مزمن انسدادی ریه هستند تا 10 برابر افراد سالم جهت تنفس انرژی مصرف می‌کنند که ممکن است با یک رژیم متعادل و بدون ورزش وزن کم کنند.

نیازهای غذائی بیماران تنفسی

افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی به علت دریافت کورتون‌ها که به صورت موقت و یا دائم مصرف می‌کنند، نیاز بیشتری به دریافت مکمل‌های کلسیم و ویتامین D دارند. مکمل‌های کلسیم که به شکل کربنات کلسیم و سیترات کلسیم هستند، منابع خوبی برای این بیماران هستند. دریافت نمک اضافی به علت داشتن سدیم برای این بیماران توصیه نمی‌شود زیرا سدیم موجب ادم و افزایش فشارخون در بیماران ریوی شده که تنفس را مشکل‌تر خواهد نمود.دریافت منیزیم موجب شل شدن عضلات صاف تنفسی شده و اثرات ضد التهابی دارد. منیزیم در اسفناج، برنج قهوه‌ای، حبوبات، آب پرتقال و سیب‌زمینی به وفور یافت می‌شود.

دریافت مایعات به رقیق شدن ترشحات تنفسی کمک می‌کند و بنابراین بایستی این بیماران به دریافت حدود 8 لیوان مایعات در شبانه روز تشویق شوند. یکی از سوالاتی که بیماران مبتلا به آسم می‌پرسند این است که آیا مصرف شیر باعث افزایش ترشحات دستگاه تنفسی و در نتیجه بدتر شدن وضعیت فرد می‌شود ؟ باید در پاسخ گفت که شیر هیچگونه اثر منفی بر بیمار مبتلا به آسم ندارد و در صورتی‌که بیمار خود را از مصرف شیر محروم کند، دچار کمبود کلسیم و عواقب آن خواهد شد.

وعده‌های غذایی بیماران ریوی

دریافت وعده‌های متعدد و کوچک به جای 3 وعده بزرگ را به این بیماران توصیه می‌کنیم زیرا زمانی‌که معده بیمار بیش از حد پر باشد به دیافراگم فشار وارد می‌کند و تنفس را برای این بیماران مشکل‌تر خواهد ساخت بنابراین بیماران ریوی بهتر است 6 وعده کوچک دریافت کنند، علاوه بر این مواد غذایی نفاخ مانند خانواده کلم، حبوبات و نوشابه‌های گازدار بایستی در بیماران ریوی محدود گردد.

نکته مهم دیگر برای این بیماران این است که باید غذا را به آهستگی بجوند و از بلعیدن غذا خودداری کنند زیرا هنگامی‌که غذا بلعیده شود مقدار هوا وارد معده فرد می‌شود که موجب احساس تجمع گاز معده در شخص می‌گردد.

بیماران ریوی به هنگام شب از دستورات غذایی کم‌کالری استفاده کنند

بیماران ریوی باید قبل از غذا خوردن کمی‌استراحت کنند تا توان لازم برای دریافت کامل وعده غذایی را داشته باشند و دچار خستگی ناشی از خوردن نشوند.

اگر بیمار در شب احساس ضعف عمومی‌و خستگی است و نمی‌تواند دستورات برنامه غذایی را به شکل کامل اجرا نماید، باید بیشتر کالری دریافتی به روز منتقل گردد و برای شب از دستورات غذایی آسان و کم کالری بهره گرفت و با توجه به اینکه بایستی نسبت چربی به کربوهیدرات افزایش یابد بهتر است جهت افزودن چربی به غذاها از روغن‌های غیر اشباع با یک و یا چند پیوند دوگانه بهره بگیریم.

یکی از راههای خوب افزودن چربی غذا استفاده از ماهی چرب حاوی امگا-3 مانند ماهی سالمون و ساردین است. متخصصان تغذیه مصرف 2 تا 3 بار در هفته از این ماهی را به بیماران ریوی توصیه می‌کنند.

آلرژی غذایی در بیماران ریوی

بیماران ریوی بایستی علائم آلرژی پس از صرف غذا را به منظور شناسایی مواد غذایی حساسیت‌زا مانند شیر، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی و آجیل بشناسند. متخصص تغذیه باید در نظر داشته باشد که ممکن است بیمار به هیچ‌کدام از این مواد حساسیت نداشته باشد. حتماً پس از ایجاد حساسیت، غذای مورد نظر باید حذف شود وگرنه ممکن است بدون این‌که حساسیتی وجود داشته باشد، بیمار از لذت بردن آن غذا محروم شود. ابتدا به مقدار بسیار کم خورده شود و با توجه به علائم پس از خوردن در موردش قضاوت شود.

حتماً غذاهای جدید تدریجی و تک تک در برنامه‌ غذایی قرار داده شود تا در صورت بروز حساسیت مشخص شود دقیقاً مربوط به چه ماده‌ای است.

بیماران ریوی نباید دچار اضافه وزن شوند

بیماران ریوی باید مرتب خود را وزن کنند زیرا در صورت بروز اضافه وزن و یا چاقی شکمی، وضعیت تنفسی بدتر خواهد شد. در صورتی‌که بیمار ریوی دچار اضافه وزن است می‌توان برای کاهش کربوهیدرات دریافتی از شیرین کننده‌های مصنوعی برای تهیه شربت، مربا و کیک کمک گرفت. از سوی دیگر چون انرژی زیادی هنگام تنفس مصرف می‌کنند، ممکن است دچار کاهش وزن ناخواسته شوند و در این‌صورت دچار ضعف و افت توان عمومی‌خواهند شد.

مواد غذایی مفید برای بیماران ریوی

استفاده از برخی ادویه جات مانند فلفل و ادویه کاری به سلامتی دستگاه تنفس کمک می‌کند. از سوی دیگر استفاده از سیر و زنجبیل هم که ارتقا دهنده سیستم ایمنی است، در این بیماران مفید است.

مصرف نوشیدنی‌های کافیین در بیماران ریوی بایستی مورد استفاده قرار گیرد زیرا از خانواده متیل گزانتین‌ها هستند و نقش گشاد کنندگی مجاری تنفسی دارند.اخیرا مشخص شده است که مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین A موجب ترمیم بهتر ریه‌ها می‌شود بنابراین مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین و یا پیش‌سازهای آن از قبیل هویج، زردآلو، طالبی، گوجه‌فرنگی و هندوانه توصیه می‌شود.

مصرف آنتی اکسیدان‌ها مانند ویتامین C و ویتامین E باید افزایش پیدا کند، زیرا مانع آسیب سلول‌های ریه می‌شوند. ویتامین C در ساخت کلاژن و الاستین که در ساخت و ترمیم بافت ریه مهم هستند، نقش ایفا می‌کند بنابراین منابع خوب این ویتامین از قبیل مرکبات، فلفل، گوجه فرنگی، کیوی، توت فرنگی به بیماران ریوی توصیه می‌شود.