دكتر پیام آزاده عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران و متخصص رادیوتراپی و انكولوژی، در گفت‌وگو با ایسنا، بروز سرطان در ایران را متفاوت از دیگر كشورها دانست و گفت: علت این امر هرم جمعیتی كشور است. اغلب جمعیت كشور را جوانان تشكیل می‌دهند كه به تدریج به سن پیری نزدیك می‌شوند. سرطان بیماری سنین پیری است كه متاسفانه در ایران برخی از سرطان‌ها از جمله سرطان پستان و سرطان‌های دستگاه گوارش نسبت به دیگر كشورها، ‌در سنین پایین‌تر بروز می‌كند.

با كاهش فاكتورهای خطر می‌توان از بروز سرطان معده جلوگیری كرد

وی سرطان معده را از شایع‌ترین سرطان‌های ایران عنوان كرد و گفت: سرطان‌های دستگاه گوارش برخلاف بسیاری از سرطان‌های دیگر، تا حد زیادی به فاكتورهای خطر وابسته هستند؛ بنابراین می‌توان با كاهش فاكتورهای خطر از بروز آنها جلوگیری و نسبت به غربالگری آنها اقدام كرد.

رژیم غذایی نادرست، از ریسك فاكتورهای بروز سرطان

دكتر آزاده كنترل و كاهش فاكتورهای خطر بروز سرطان را از جمله اهداف انجمن سرطان ایران عنوان كرد و گفت: در مورد شیوع سرطان‌های دستگاه گوارش در ایران كه قابل مقایسه با دیگر كشورها نیست باید گفت كه به نظر می‌رسد سبك زندگی و رژیم غذایی ایرانی‌ها از جمله استفاده از فست فودها و غذاهای نیتراته در بروز این سرطان‌ها بسیار موثر است. این در حالی است كه در اروپا از این مواد غذایی بیشتر استفاده می‌شود اما میزان شیوع سرطان‌های دستگاه گوارش در آنها كمتر است. به این ترتیب ممكن است پكیج‌های مواد غذایی كنسروی، نوشابه‌ها و دیگر عوامل خطر سرطان، غیراستانداردتر از دیگر كشورها باشد.

استفاده نامناسب از یخچال، علتی شناخته شده در بروز سرطان معده

چاقی و عدم تحرك از عوامل خطر سرطان

وی در این باره ادامه داد: استفاده نامناسب از یخچال در نگهداری مواد غذایی، یك علت شناخته شده در بروز سرطان معده است. همچنین بروز چاقی در ایران و عدم تحرك جوانان از دیگر عوامل خطر بروز سرطان است.

امروزه درمان سرطان حتی از درمان دیابت و فشارخون هم راحت‌تر است

دكتر آزاده با تاكید بر اینكه بسیاری از سرطان‌ها در حال حاضر قابل درمان هستند، ‌گفت: امروزه سرطان به عنوان یك بیماری وحشتناك در نظر گرفته نمی‌شود و درمان آن از بسیاری بیماری‌های دیگر مانند دیابت و فشار خون راحت‌تر است. در صورتی كه با غربالگری و كنترل، سرطان‌ها به موقع تشخیص داده شوند، اغلب آنها قابل درمان هستند.

50 تا 70 درصد سرطان‌ها در صورت تشخیص در مراحل اولیه قابل درمان هستند

عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران ادامه داد: بیش از 90 درصد سرطان‌های روده بزرگ در صورت تشخیص در مراحل اولیه، ‌درمان می‌شوند. همچنین 50 تا 70 درصد سرطان‌ها با تشخیص به موقع بیش از 90 درصد قابل درمان هستند. تقریبا اغلب سرطان‌هایی كه در مراحل پیشرفته قرار داشته و به جاهای دیگر انتشار یافته‌اند قابل كنترل هستند.

درمان سرطان نیازمند اقدامی تیمی است

وی با تاكید بر اینكه درمان سرطان نیازمند اقدامی تیمی است؛ افزود: در طبابت سنتی، تصمیم‌گیری درمان برعهده یك طبیب بود؛ این در حالی است كه در طبابت مدرن امروزی، شاخه‌های مختلف پزشكی خرد شده و افراد مختلف به تخصص‌های ریزتر می‌پردازند. بنابراین درمان بیماری‌هایی مانند سرطان نیازمند كاری تیمی شامل انكولوژی، هماتولوژی، رادیولوژی، رادیوانكولوژی و غیره است كه در ایران كمتر به آن پرداخته می‌شود. ایران در تولید علم در مورد سرطان چندان پیشرو نیست. این در حالی است كه اقدامات انجام شده در ایران در زمینه تجهیزات و درمان سرطان هم رده اروپاست.

پس از بهبودی سرطان، بیمار حداقل پنج سال باید تحت نظر باشد

این متخصص رادیوتراپی و انكولوژی گفت: پس از بهبودی بر اساس استانداردهای جهانی بیمار باید حداقل به مدت پنج سال تحت نظر باشد. فردی كه به سرطان دچار می‌شود، پس از بهبودی، شانس ابتلا به سرطان دوم در وی بیشتر است و از آنجا كه این بیماران برای سرطان اول تحت نظر هستند، سرطان دوم به موقع شناسایی و درمان می‌شود. در مجموع علایم و عواقب سرطان دوم كمتر و درمان آن به نسبت سرطان اول راحت‌تر است.

وی با بیان این كه جراحی و رادیوتراپی دو اصل مهم در درمان سرطان است كه مستقیما تومور سرطانی را از بین می‌برند، افزود: شیمی درمانی یا درمان‌های سیستمیك از دیگر درمان‌های لازم برای سرطان است. پیگیری عوارض احتمالی و بالقوه درمان سرطان هم از جمله موارد لازم برای بیمار سرطانی است. جراحی و رادیوتراپی بسته به مكان مورد نظر، ممكن است عوارضی را ایجاد كنند. شیمی درمانی و درمان‌های سیستمیك از آنجا كه در كل بدن پخش می‌شوند ممكن است عوارضی را در نقاط مختلف بدن ایجاد كنند.

وی با اشاره به عوارض درمان‌های سیستمیك سرطان، گفت: درمان‌های سیستمیك عوارض كوتاه مدت و بلند مدت را سبب می‌شوند كه تهوع، استفراغ، ‌عوارض گوارشی، ‌خونی، ریزش موها و غیره از جمله عوارض كوتاه مدت آن هستند. خوشبختانه با مدرن شدن درمان‌های سیستمیك از دهه 70 به بعد، عوارض بلندمدت آن نیز كاهش یافته است. اما حدود ده درصد موارد، عوارضی مانند مشكلات قلبی را سبب می‌شوند.

درمان سرطان عارضه غیرقابل جبرانی ندارد

دكتر آزاده در این باره ادامه داد: در پیگیری بیمارانی كه از نظر عود بیماری بررسی می‌شوند به عوارض بالقوه درمان هم توجه می‌شود. تقریبا درمان سرطان عارضه غیرقابل جبرانی ندارد. در مجموع عوارض درمان‌های سرطان از درمان بسیاری از بیماری‌های دیگر كمتر است.

عدم حمایت كامل بیمه‌ها از درمان‌های سرطان

عضو هیات مدیره انجمن سرطان ایران با اشاره به هزینه‌های سنگین درمان سرطان و با بیان این كه تنها اشكال درمان سرطان در ایران مساله اقتصاد درمان است؛ گفت: بیماری سرطان، یكی از بیماری‌های كهنه است كه در هر كتاب قدیمی درباره آن مطالبی نوشته شده، اما علم سرطان علمی مدرن است كه سیری پرشتاب و پرهزینه دارد. درمان‌های جدید و مدرن بالطبع هزینه‌های بیشتری را به دنبال دارند. متاسفانه بیمه‌ها پوشش كاملی از درمان‌های سرطان ندارند؛ این در حالی است كه در اغلب كشورها بیمه‌ها تا حدی استاندارد كلیه عوامل تشخیص و درمان سرطان را پوشش می‌دهند.