مهشید بكایی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار كرد: ‌زنان نیمی از جمعیت جهان را تشكیل می‌دهند و با احتساب فعالیت‌های اقتصادی بیرون از خانه نزدیك به 55 درصد كل كار جهان را انجام می‌دهند. این رقم حتی بدون در نظر گرفتن خدمات مراقبتی است كه نه به رسمیت شناخته می‌شود و نه فردی برای آن منظور می‌گردد.

وی افزود: آمارهای رسمی رقم بسیار پایین‌تری را برای زنان فعال به لحاظ اقتصادی ذكر می‌كنند و اكثر اوقات سهم اقتصادی زنان در خانواده، كشاورزی، روند تولید غذا و تولید دیگر محصولات نادیده گرفته می‌شود.

وی بیان كرد: ‌به دنیا آوردن كودك، بزرگ كردن او و مراقبت از خانواده به ندرت به عنوان كارهایی كه ارزش اقتصادی دارند، به حساب آمده‌اند.

آمار زنان در بخش كشاورزی به عنوان نیروی مولد كار (بر طبق گزارش دفتر امور زنان نهاد ریاست جمهوری در سال 1376) حاكی از مشاركت 70 درصد آنان در زراعت برنج، 90 درصد در تولید سبزی و صیفی‌ها و 50 درصد در زراعت پنبه و دانه‌های روغنی در مناطق روستایی كشت این محصولات است.

وی با بیان این مطلب كه با پیشرفت‌های به عمل آمده، زنان بیشتر در تبال كارهایی كه انجام می‌دهند فرد دریافت می كنند، ابراز كرد:‌ تحقیق‌های به عمل آمده نشان می‌دهد كه نسبت زنان به مردان در جمعیت فعال به لحاظ اقتصادی در 20 سال گذشته تقریبا 2 برابر شده است. تحقیقات جهانی سال 1994 در مورد نقش زن در توسعه نشان می‌دهد سه عامل سلطه‌ی فرهنگ مردانه‌ی مدیریتی، استمرار تاثیرات منفی تبلیغات گذشته و عدم شناخت سهم بالقوه و بالفعل زنان در مدیریت اقتصادی سبب ضعف حضور زنان در سطح تصمیم گیری، خاصه در بخش خصوصی شده است.

بكایی اذعان كرد: یونیسف قصد دارد آگاهی و دانش زنان نسبت به مسائلی چون سلامت، مشاركت اجتماعی و فرصت‌های اقتصادی را با به كارگیری استراتژی‌های نوآورانه‌ای چون تقویت عزت نفس زنان در تصمیم‌گیری‌ها و مذاكره با دیگران و تشویق آنها به ایفای نقش هدایت كننده در خانواده و اجتماع بالا ببرد.

وی افزود: همه‌ی مردان و زنان این جهان در مهمترین دوران زندگی یعنی دوران جنینی خود از مادر تغذیه می‌كنند و پس از آن هم از شیر یا مهر مادر در دوران كودكی بهره می‌گیرند و نهایتا در دوران بعدی عواطف مادر غذای روح همه‌ی انسانهایی است كه در این جهان زندگی می‌كنند و علاوه بر این همیاری زنان در گردش اقتصاد خانواده در طول اعصار وجود داشته و در جوامع شهری و روستایی به طرق مختلف دیده می‌شود و حتی در بعضی مناطق بار اصلی كار در خانه، تربیت فرزندان و كار در مزرعه تنها به دوش زنان است. زنان در عرصه‌ی خدمات كشاورزی در اغلب كشورها و خصوصا در كشورهای درحال توسعه كارهای سنگین و خسته كننده را بر عهده دارند و هم زمان باید ارائه خدمات و مراقبت از اعضای خانواده را نیز به عهده داشته باشد.

این كارشناس مامایی با اشاره به این موضوع كه عوامل اجتماعی – فرهنگی متفاوتی بر شدت این نابرابری‌ها می‌افزاید، ادامه داد: با توجه به اینكه در طول 30 سال گذشته یك انقلاب آموزشی در اكثر كشورهای جهان برپا شده است در همه جا شمار دانش آموزان افزایش یافته، بودجه‌ی آموزش ابتدایی بالا رفته و اقدامات در سطح ملی و بین‌المللی برای ارتقای میزان با‌سوادی انجام شده است.

وی افزود: زنان نیز از این انقلاب آرام بهره مند شده و امروزه دختران و زنان بیشتری وارد مدرسه می‌شوند، با وجود این پیشرفت‌ها، سالیان غفلت سبب نرخ بالای بی سوادی در بین زنان به خصوص زنان روستایی در بسیاری از كشورهای در حال توسعه شده است. كار طاقت فرسا و بی سوادی خاصه‌ی اكثر زنان بالغ روستایی در بیشتر كشورهای در حال توسعه است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد بیان كرد: به موجب گزارش آموزش جهان در سال 1993 سازمان فرهنگی، علمی و آموزش ملل متحد (یونسكو)، در حدود 587 میلیون نفر زن در سراسر جهان بی سواد هستند.

بكایی خاطر نشان كرد: ‌تبعیضات جنسیتی حتی در زمینه‌ی تغذیه آنها نیز تاثیر گذاشته بدین صورت كه در برخی از جوامع زنان و دختران معمولا غذای كمتری نسبت به مردان و پسران دریافت می‌كنند و یا سهم غذای كمتری از غذای با كیفیت خانوار را به خود اختصاص داده‌اند. از مهمترین مشكلات تغذیه‌ای زنان و دختران در كشور ایران كم خونی، فقر آهن و اختلالات ناشی از كمبود ید است. باید گفت زنان جهان را تغذیه می‌كنند ولی خود اغلب از تغذیه‌ی كافی بهره‌مند نمی‌شوند.

وی ادامه داد: متاسفانه شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه به خصوص در مناطق كم جمعیت و توسعه نیافته باعث شده تا زنان نیز خود را هم تراز و هم سنگ با مردان نبینند و در این شراط دشواری‌های زیادی را به جان می‌خرند، ‌از امكانات موجود در خانواده استفاده نمی‌كنند و با توجه به شرایط موجود در زمره‌ی آسیب پذیرترین اقشار جامعه به حساب می‌آیند.

وی تاكید كرد:‌ ضروری است كه دختران جوان تحصیل كنند و اعتماد به نفس خویش را افزایش دهند، از امكانات شغلی مناسب استفاده نمایند. شركت معنادار زنان در تصمیم گیری های عمده فقط برای زنان مفید نیست بلكه جامعه از آن بهره می‌گیرند.

وی تصریح كرد:‌ توانمندی‌های زنان سطح فكری و فرهنگی جامعه را به طور فراینده‌ای بالا می‌برد و زنان به عنوان پرورش دهندگان نسل‌های آتی هرچه توانمندتر و آگاه‌تر باشند در عرصه‌ی دانش و فن‌آوری مفیدتر خواهند بود و نسل آتی از آن بیشتر بهره‌مند می‌شود و توسعه‌ی جوامع تنها با بودن در عرصه‌ی تفكر و خدمت معنی می‌یابد. با توجه به این مطالب باید دریافت كه در تمام صحنه‌های زندگی اجتماعی كه این قشر را در خود جای داده، در محیط كار و بیرون از منزل، چه مسائلی رو در روی آنها وجود دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یادآور شد: مساله‌ی اشتغال و مشاركت به همراه زیربنای قوی یكی از مسائل مهمی است كه در هر جامعه نشانه رشد توسعه آن كشور محسوب می شود. طبق سرشماری سال 1365 زنان نیمی از جمعی كشور را تشكیل داده و از سال 1970 نقش زنان در نیروی كار افزایش یافته است و تقریبا در همه‌ی جا زنان بیشتر در خارج از خانه كار می‌كنند. اكنون زنان در بیشتر موقعیت‌های اجتماعی حضور دارند و هر جا كه حضور ندارند عدم حضورشان به خاطر توانایی‌ها یا علاقه‌ی آنها نیست بلكه برای آن است كه به عمد كوشش شده است تا آنها را از صحنه بیرون رانند. زنان در هر جا كه حضور دارند نقش‌هایی را ایفا كرده‌اند كه با برداشت همگانی از آنها برای مثال به عنوان كدبانوها و مادران غیر فعال بسیار تفاوت دارند.

بكایی عنوان كرد‌:‌ علی رغم حضور مثبت و روز افزون زنان در جامعه متاسفانه جایگاه زنان در جامعه هنوز در امتداد همان وظایفی است كه جامعه مرد سالار به زنان تفویض كرده و امروزه تنها، عرصه‌ی آن گسترده تر شده است. در بسیاری از ادارات زنان به عنوان كارمندهای اداری و دفتری استخدام شده‌اند و كمتر در مسوولیت‌هایی بالا جای دارند یعنی به نوعی همان وظایفی كه زن در خانه و در قبال خانواده برای برقراری نظم، ارائه‌ی خدمات، مشاوره، برقراری روابط عاطفی و مواظبت از دیگران عهده‌دار است در محیط كار نیز بر دوش دارد.

وی افزود: هنوز حضور و سهم زنان در صدر هرم‌های قدرت و در رئوس كارهای مدیریتی،‌فنی، عمرانی و علمی بسیار ناچیز است و آنچه هم كه وجود دارد بیشتر نمایشی است تا واقعی زیرا در تمام تصمیم گیری‌های نهایی بسیاری از مواقع زنان باید تسلیم ساختار مرد سالار جامعه شوند.

وی در ادامه بیان كرد: حاشیه نشینی زنان در مكان‌ها و فضاهای علمی در دانشگاه‌ها، كنفرانس‌ها و جلسه‌های سخنرانی نیز شكل دیگری از ارزش‌ گذاری مقام و منزلت زنان در جامعه‌ی امروزی ایران است. در بسیاری از این اماكن بهترین و بیشترین جایگاه به مردان اختصاص می‌یابد و جایگاههای كناری وحاشیه‌ای و یا دور افتاده به زنان تعلق می‌گیرد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی یزد در پایان متذكر شد:‌ زنان برای خروج از خانه و محیط های بسته، باید حضور خود را در جامعه و عرصه‌های عمومی افزایش دهند و بودن خود را پر رنگ‌تر نمایند تا حضور زنانه در جامعه و كلیه عرصه‌های عمومی به صورت امری طبیعی در آید. اما حتی این حضور زمانی پر معنا خواهد بود كه منجر به آزادی عمل و نیز پیدایش نگرش های‌ جدید، پذیرش تفاوتها، بینش‌های رفتاری قابل انعطاف و نهایتا رعایت حقوق شهروندی آنها شود. زنان باید جرئت این را پیدا كنند كه از حاشیه نشینی بیرون آیند و جای خود را در مركزیت جامعه و در زندگی شهری و شهروندی به عنوان تصمیم گیرنده پیدا كنند.