سلامت نیوز: رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی کشور ضمن تشریح اقدامات انجام شده طی شش ماه گذشته، از کمبود نیروی انسانی و اعتبار به عنوان دو مشکل جدی در اورژانس کشور یاد کرد و خواستار توجه ویژه دولت به بحث اورژانس پیش بیمارستانی شد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا ، دکتر امین صابری نیا در نشستی خبری که روز چهارشنبه در وزارت بهداشت برگزار شد، در تشریح عملکرد اورژانس کشور طی شش ماه گذشته گفت: مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی از چند فرآیند تبعیت می‌کند. اورژانس پیش بیمارستانی که بیشترین نگاه اجتماعی را نسبت به این مسئله داریم. در بخش اورژانس پیش بیمارستانی نسبت به شش ماه مشابه در سال 92، تعداد ماموریت‌هایمان 4.9 درصد افزایش یافته است. به طوری که تعداد ماموریت‌های اورژانس پیش بیمارستانی از یک میلیون و 186 هزار مورد سال 92 به یک میلیون و 245 هزار امسال رسیده است.
افزایش ماموریت‌های ترافیکی اورژانس 115 و کاهش 5 درصدی تلفات تصادفی
صابری‌نیا افزود: به دلیل پوشش مناسب اورژانس پیش بیمارستانی، ماموریت‌هایمان در مورد حوادث ترافیکی امسال نسبت به سال 92 حدود پنج درصد افزایش داشته است. از طرف دیگر مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی کاهش پنج درصدی داشته است. بی تردید این امر به دلیل پوشش بهتر اورژانس پیش بیمارستانی بوده است.
وی در توضیح اقدامات اورژانس هوایی از ابتدای طرح تحول نظام سلامت تا کنون گفت: در قالب طرح تحول نظام سلامت، راه‌اندازی هدفمند اورژانس هوایی را در نظر گرفتیم. بر همین اساس تلاش شد تا سطح پوشش را افزایش دهیم، اما متاسفانه نتوانستیم تعداد بالگردها را از 14 مورد ارتقا دهیم، تلاش است سال آینده در جهت افزایش صحیح و علمی اورژانس هوایی از طریق خرید خدمت یا خرید بالگرد حرکت کنیم. در این زمینه اقدامات کارشناسی لازم انجام شده است. همچنین امسال ارتقای تعداد نفر ماموریت در روز نسبت به سال گذشته از 1.58 به 4.13 افزایش یافته است. بی‌تردید این امر نشان دهنده ارتقای خدمات اورژانس هوایی است.
به گفته صابری‌نیا، از ابتدای طرح تحول نظام سلامت و راه اندازی آمبولانس هوایی تاکنون 21 زن باردار از مناطق کمتر توسعه یافته از طریق اورژانس هوایی به بیمارستان‌های دارای تخصص‌های لازم اعزام شده‌اند. از آنجا که سلامت مادران باردار به عنوان یکی از شاخص‌های بهداشتی در نظر گرفته می‌شود بی تردید این امر یکی از نقاط عطف در دولت جمهوری اسلامی است.
وی همچنین گفت:‌ 419 مورد بیمار تصادفی نیز از طریق آمبولانس‌های هوایی به مراکز درمانی منتقل شده‌اند. این در حالی است که در نبود اورژانس هوایی ممکن بود این بیماران جان خود را از دست بدهند. بیشتر این افراد نیز جوان بوده‌اند. همچنین 90 بیمار غیر تصادفی بین بیمارستان‌ها یا بین شهرستان‌ها از طریق آمبولانس هوایی منتقل شده‌اند. هشت بیمار بدحال نیز با خدمات احیا در اورژانس‌های هوایی به بیمارستان‌ها منتقل شده و خدمات لازم را دریافت کرده‌اند.
وی گفت: خوشبختانه حمایت خوبی در وزارت بهداشت،‌ دولت و مجلس از امدادهوایی صورت می‌گیرد. به طوری که تمام نمایندگان مجلس درخواست توسعه اورژانس هوایی را دارند.
پرسنل و پایگاه‌های اورژانس 115 رتبه بندی می‌شوند
رئیس اورژانس کشور از اقدامات انجام شده در جهت رتبه بندی پرسنل و همچنین رتبه بندی پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی خبر داد و گفت: بحث رتبه بندی تا دو ماه آینده در احکام پرسنل اورژانس پیش بیمارستانی لحاظ می‌شود. همچنین رتبه بندی پایگاه‌ها نیز تا آخر دی‌ ماه انجام و به مراکز اعلام می‌شود و ارتقای مراکز بر اساس رتبه بندی پیگیری می‌شود.
به گفته وی، این رتبه بندی شناسنامه خوبی برای پایگاه‌های اورژانس خواهد بود.
صابری‌نیا در ادامه ضمن ابراز نارضایتی از نبود قوانین حمایتی و آیین نامه انضباطی در اورژانس پیش بیمارستانی افزود: پرسنل باید آگاه باشند که چه رفتاری منجر به چه خطاهای انضباطی می‌شود. این چنین مباحثی تحت عنوان آیین نامه انضباطی درمانی در اورژانس پیش بیمارستانی در حال تدوین است که به زودی به سرانجام می‌رسد.
وی ادامه داد:‌همچنین رفتارهای اورژانس پیش بیمارستانی را لیست خواهیم کرد تا به این ترتیب با قوانین کشور مورد ارزیابی قرار گیرد. متاسفانه قوانین فعلی مربوط به تمام بیمارستان‌هاست و اورژانس‌های پیش بیمارستانی به صورت خاص لحاظ نشده‌اند. لازم است در این زمینه با دفتر حقوقی وزارت به نتیجه کلی برسیم.
برنامه‌های تحول برای اورژانس‌های بیمارستانی
رئیس اورژانس کشور در توضیح اقدامات انجام شده در جهت ساماندهی اورژانس‌های بیمارستانی در قالب طرح تحول نظام سلامت گفت: طرح تحول سلامت نقطه عطفی است جهت اطمینان یافتن مردم نسبت به دولت و ارائه خدمات سلامت. البته با افزایش اعتماد مردم به خدمات دولتی، مراجعات به بخش دولتی افزایش می‌یابد و در این صورت ممکن است مراجعات با پاسخ کمتری مواجه شود در این راستا ارتقای خدمات اورژانس بیمارستانی در بهسازی محیط قرار گرفت و در فاز دوم طرح تحول همانطور که بخش‌های بیمارستانی بهسازی می‌شوند، اورژانس‌ها نیز بهسازی خواهند شد. در این زمینه برنامه‌هایی در نظر گرفته شده است و تا هفته آینده نیز برنامه مدیریت بخش اورژانس با امضای معاونت درمان و وزیر بهداشت ابلاغ خواهد شد.
وی اقدامات انجام شده در راستای آموزش پزشکان و پرستاران بخش اورژانس را مورد اشاره قرار داد و گفت: امسال توانستیم 51 پزشک و 100 پرستار را در بخش‌های اورژانس بیمارستانی آموزش TOT دهیم. امیدواریم در سال آینده توسعه این امر را شاهد باشیم. همچنین کمیته تریاژ (اولویت بندی بیماران) در اورژانس‌های بیمارستانی طی شش ماه گذشته فعالیت خوبی داشته است. ابلاغیه تریاژ بیمارستان‌ها تا ماه آینده به تمام دانشگاه‌ها انجام خواهد شد.
وی در این باره افزود: برنامه‌ای نیز برای تدوین تیزر آموزشی در خصوص تریاژ بیماران در نظر داریم و به این ترتیب بتوانیم آموزش‌های لازم را در این زمینه داشته باشیم.
تدوین سند ملی اورژانس به زودی
رئیس اورژانس کشور از اقدامات انجام شده در جهت تدوین سند ملی اورژانس خبر داد و گفت: تدوین این سند از پیشرفت بیش از 70 درصدی برخوردار بوده است. سند ملی اورژانس پس از تایید معاونت درمان و وزیر بهداشت به دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود تا در اورژانس‌هایمان رفتاری مناسب روز را شاهد باشیم.
ارائه خدمات اورژانس 115 به 16 هزار زائر اربعین حسینی
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: مدیریت حوادث غیر مترقبه نیز از وظایف مرکز مدیریت حوادث است. به عنوان مثال می‌توان به زلزله ایلام و حادثه مسمومیت شیمیایی زاهدان اشاره کرد. همچنین حجم زیاد زائران اربعین حسینی نیز مثال دیگری است که اورژانس در تمام این زمینه‌ها اقدامات خوبی را جهت ارائه خدمات مورد نیاز به مردم انجام داد. حجم انبوه زائران کربلا ما را با یک نیاز بحرانی به خدمات بهداشتی درمانی به ویژه در مرزهای شلمچه، چزابه و مهران روبرو کرد. در مراسم اربعین علاوه بر خدمات دانشگاه علوم پزشکی ایلام و جندی شاپور اهواز و آبادان، از تمام کشور نیز گسیل خدمات داشتیم.
وی افزود: علاوه بر خدمات این چهار دانشگاه، چهار دستگاه آمبولانس و یک دستگاه اتوبوس آمبولانس در مرز چزابه، شش دستگاه آمبولانس و یک دستگاه اتوبوس آمبولانس در مرز شلمچه و 37 دستگاه آمبولانس و هفت دستگاه اتوبوس آمبولانس در مرز مهران مستقر کردیم. اورژانس هوایی خرم آباد، کرمانشاه و اهواز نیز در آماده باش صد در صد بودند.
وی افزود: در این راستا حدود 10 متخصص از نقاط مختلف کشور به بیمارستان مهران اعزام کردیم تا به صورت 24 ساعته در آماده باش باشند. در این مدت 16 هزار زائر از خدمات اورژانس پیش بیمارستانی استفاده کردند همچنین معاونت بهداشت وزارت بهداشت نیز تیم‌های بهداشتی را در مرزهای مهران، چزابه و شلمچه به صورت آماده باش شبانه روزی قرار دارد.
صابری‌نیا گفت: همچنین هماهنگی های لازم با ارگان‌های همکار از جمله هلال احمر، سازمان مدیریت بحران و سازمان پدافند غیرعامل انجام دادیم تمام این اقدامات منجر به آن شد که هیچ بیماری مهلکی از مرزهای عراق به ایران منتقل نشد و توانستیم تمام بیماریها را کنترل کنیم.
وی گفت: در مورد بیماریها بیشتر نگاهمان به بیماریهای عفونی بود. چرا که با توجه به حجم زائران و عدم وجود مراقبت‌های بهداشتی امکان ابتلا به بیماریهای عفونی وجود داشت.
تدوین برنامه کاهش آسیب حوادث چهارشنبه آخر سال
رئیس اورژانس کشور همچنین از اقدامات در دست انجام جهت تدوین برنامه کاهش آسیب ناشی از حوادث چهارشنبه آخر سال خبر داد و گفت: در این زمینه مکاتبات لازم را با دانشگاه‌های علوم پزشکی داشته‌ایم تا بتوانیم خدمات مناسب‌تری را در برخورد با حوادث چهارشنبه پایان سال داشته باشیم. همچنین برنامه مربوط به حوادث غرق شدگی با پیشرفت 100 درصد ادامه دارد. نظام مراقبت کشوری در حوادث نیز با پیشرفت 100 درصد در حال بازنگری و به روز رسانی است. جهت مباحث بهداشت و درمان در اورژانس پیش بیمارستانی نیز برنامه عملیاتی تدوین شده که امیدواریم ماه آینده ابلاغ شود.
کمبود نیرو معضل جدی اورژانس کشور و درخواست ویژه از دولت
رئیس اورژانس کشور در ادامه صحبت‌هایش گفت: متاسفانه هنوز دو موضوع مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی کشور را آزار می‌دهد؛ کمبود نیروی انسانی هنوز مشکل جدی ما است. پرسنل اورژانس پیش بیمارستانی و همچنین پرستاران در اورژانس بیمارستان‌ها با فشار مضاعف کاری روبرو هستند. به طوری که تنها جهت نگهداشت پایگاه‌های فعلی اورژانس 115، 7500 نیرو کمبود داریم.
در نظر داریم که درصدی از کمبود اورژانس تهران را از طریق جذب نیروهای شرکتی جبران کنیم اما این موضوع مسکن است، درمان ما مجوزی است که دولت باید به اورژانس پیش بیمارستانی به عنوان امری حاکمیتی جهت جذب نیرو دهد. دولت باید نسبت به اورژانس پیش بیمارستانی نگاه ویژه‌ای داشته باشد.
وی در این باره افزود: نمی‌توانیم به بخش اورژانس پیش بیمارستانی نگاه خصوصی داشته باشیم. نگاه به این موضوع باید حاکمیتی باشد چرا که افرادی در این بخش ارائه خدمت می‌کنند که وارد حریم خصوصی بیماران می‌شوند. نیاز است این افراد کاملا شناخته شده باشند. باید به سمت جذب نیروی انسانی پیش رویم. نگاه بخش خصوصی در این مسئله باید با تامل بیشتری صورت گیرد.
رئیس اورژانس کشور افزود: در حال حاضر با کمبود نگهداشت نیروی انسانی مواجه هستیم. نیروهای اورژانس پیش بیمارستانی با ظرفیت دو برابری خود خدمت رسانی می‌کنند. بر اساس برنامه پنجم توسعه باید 803 پایگاه اورژانس پیش بیمارستانی راه اندازی می‌کردیم اما به دلیل کمبود اعتبارات و همچنین کمبود نیروی انسانی این امر هنوز محقق نشده است.
وی در پاسخ به سوال ایسنا گفت: کمبود اعتبار معضل بسیار جدی در اورژانس پیش بیمارستانی است. به طوری که 25 درصد نسبت به نیاز واقعی‌مان کمبود اعتبار داریم. در حال حاضر بسیاری از پایگاه‌های اورژانس پیش بیمارستانی به صورت استیجاری و یا در کانکس ارائه خدمت می‌کنند. در شهر تهران هم که خرید زمین با قیمت‌های بسیار گران شدنی است. در این زمینه تغییر تفکر نیاز است. در بودجه 94 نیز به 100 درصد نیازهایمان نخواهیم رسید و باز هم مشکلات ادامه خواهد داشت.
خرید آمبولانس تسهیل شود
وی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر جهت بازسازی اورژانس کشور به 1500 دستگاه آمبولانس نیاز است، افزود: حدود شش ماه است که پول تهیه این آمبولانس‌ها را داریم اما نمی‌توانیم خریدی انجام دهیم. علت آنرا هم نمی‌دانیم. مسائل مختلف دست به دست هم داده‌اند از جمله مسئله تحریم خرید آمبولانس‌ها را سخت کرده است. از طرف دیگر مشکلات و بروکراسی‌های اداری هم به این موضوع دامن زده است. باید اجازه دهند شاسی‌هایی وارد کشور شوند که استانداردهای مورد نیاز وزارت بهداشت را داشته باشند. باید خرید آمبولانس تسهیل شود. درخواستمان آن است که به این موضوع نگاه حیاتی داشته باشند. اگر قرار باشد آمبولانس‌های مورد نیاز به روال عادی خرید ماشین آلات وارد کشور شوند، این موضوع سبب آسیب به مردم خواهد شد.
توصیه اورژانس درباره آلودگی هوا
وی در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره میزان مراجعات قلبی تنفسی به اورژانس‌ به دنبال تشدید آلودگی هوا در تهران گفت: طی این چند روز افزایش 10 درصدی خدمات اورژانس را داشته‌ایم اما نکته مهم آن است که بیشترین موارد مربوط به حوادث ترافیکی بوده است نه قلبی تنفسی، تعداد موارد تنفسی تنها یک تا دو درصد افزایش داشته است. بی تردید مردم می‌توانند در این زمینه موثر باشند همیشه نباید به این موضوع از دیده دولتی نگاه کرد باید در چنین شرایطی مردم ماشین‌ها را خاموش کرده و از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند. افراد مستعد بیماری‌های ریوی، آسم، DOPD، کهنسالان و کودکان نیز باید کمتر از منزل خارج شوند.
صابری‌نیا در این باره گفت:‌ در این زمینه اطلاع رسانی‌های لازم را انجام داده‌ایم اما در عین حال تعداد اعزام‌هایمان به دلیل آلودگی هوا به وضعیت بحرانی نرسیده است. در مجموع در بحث آلودگی هوا بیشتر به تغییر رفتار شهروندی معتقدیم.
وی همچنین در پاسخ به سوال ایسنا درباره سختی کار پرسنل اورژانس با وجود کمبود نیروی انسانی و فشار مضاعف کاری بر روی آنها گفت: تغییر قانون سخت است. در بحث لحاظ سختی کار برای اورژانس پیش بیمارستانی با مقداری تاخیر روبرو هستیم اما برنامه‌هایی در این زمینه در دست است و مکاتبات لازم هم در حال انجام است.