سلامت نیوز: آمارهای غیررسمی می‌گوید دست‌کم 7/0 درصد از جمعیت بالای 14 سال کشور، روزانه حشیش مصرف می‌کنند. (اینجا، فرض بر این است که افراد زیر 14 سال، دچار اعتیاد نیستند).

به گزارش سلامت نیوز، احمد هاشمی، آسیب‌شناس اجتماعی در روزنامه فرهیختگان نوشت: شیشه و کراک و هروئین، بالای مجلس نشسته‌اند و تریاک این وسط دارد چرت می‌زند؛ اما حشیش، دم در، این‌پا و آن‌پا می‌کند. رویش نمی‌شود به مجلس بزرگان وارد شود. قیافه حشیش با بقیه فرق دارد. لباس‌هایش مارک‌دار است، ادکلن مد روز به خودش زده و حرف‌هایش کمی از سطح فهم بقیه بالاتر است. اگر یک نوجوان 17ساله باشد، احتمالا یک هدفون در گوشش است و اگر مهندس تحصیلکرده اروپارفته باشد، کت‌وشلوار مشکی پوشیده و رنگ جلیقه‌اش زیر کت، توی ذوق می‌زند. شناختنش در خیابان، کار ساده‌ای نیست. به گمانم همین خانمی بود که از جلویم رد شد و دم دکه روزنامه‌فروشی، از مردی که کلاه سرش بود، چیزی گرفت.

این تصویر که در یک میهمانی، چند نفر در حیاط ایستاده‌اند و «سیگاری» را دست‌به‌دست می‌کنند، برای خیلی از ما آشناست. حدود یک‌چهارم معتادان، اولین‌‌بار در حالت سرخوشی به مصرف مواد دست زده‌اند. به نظر می‌رسد درصد این افراد در بین معتادان به حشیش بیشتر باشد. با این‌حال بسیاری از  کسانی که برای اولین‌بار به مواد مخدر لب می‌زنند، این تجربه را تکرار نمی‌کنند. تمام کسانی هم که تکرار می‌کنند، دچار مشکل نمی‌شوند؛ اما بعد از مدتی، تکرار مصرف، منجر به مشکل با اجتماع (خانواده، قانون و کار) می‌شود. از اینجا به بعد روانشناسان، لفظ سوء‌مصرف را به‌کار می‌برند.

مصرف حشیش، ریسک ابتلا به بیماری‌های روانی را افزایش می‌دهد. همچنین باعث ایجاد خستگی مفرط، بی‌انگیزگی، نداشتن تمرکز، مشکلات یادگیری، آسم، برونشیت، سرطان و مشکلات باروری می‌شود. فاصله شروع مصرف حشیش تا زمان ایجاد مشکلات خانوادگی و کاری در مقایسه با موادی همچون هروئین بیشتر است. همچنین عوارض آن (به‌ویژه ناهنجاری‌های روانی) در کوتاه‌مدت ممکن است نمایان نشود. این دو خصیصه اخیر، باعث شده افراد ترس کمتری از شروع و ادامه مصرف این ماده مخدر داشته باشند. کسانی که به مصرف این ماده اعتیاد دارند، کمتر از بقیه معتادان از بیان مشکل‌شان خجالت می‌کشند. حتی بعضی پای خواص درمانی و تجربه‌های فرامادی را وسط می‌کشند.

آمارهای غیررسمی می‌گوید دست‌کم 7/0 درصد از جمعیت بالای 14 سال کشور، روزانه حشیش مصرف می‌کنند. (اینجا، فرض بر این است که افراد زیر 14 سال، دچار اعتیاد نیستند). حشیش جزء مواد مخدر به‌اصطلاح دروازه‌ای است؛ یعنی کمتر کسی هست که به این ماده اعتیاد داشته باشد و تا آخر عمر، فقط حشیش مصرف کند. حشیش به این دلیل ماده خطرناکی است که بیشتر مصرف‌کنندگانش، فکر می‌کنند خطرناک نیست.

درباره سبب‌شناسی اعتیاد بسیار سخن گفته شده است. از لحاظ زیستی مهم‌ترین عامل، وراثت است. درواقع اعتیاد یک اختلال خانوادگی است. خطر اعتیاد برای کسی که پدرش معتاد باشد، پنج برابر دیگران است. مساله بعدی، تکانش‌گری یا بی‌صبری است. کسی که تکانشی است، تا تکانه‌ای مانند غذا خوردن به صدا درآید، باید غذا بخورد. در سال‌های اخیر، بیشتر خانواده‌ها، فرزندان‌شان را تکانشی بار می‌آورند؛ یعنی اجازه نمی‌دهند کودک کمی تحمل کند. می‌خواهند کودک کمبود نداشته باشد. این باعث می‌شود فرد در آینده نتواند به تعویق انداختن تکانه‌هایش را یاد بگیرد. مشکل دیگر که بر ذهن کودک تاثیر می‌گذارد، رقابت نظام هنجاری خانواده با الگوهای رسمی است. وقتی تکلیف فرد مشخص نباشد که آنچه در مدرسه تبلیغ می‌شود درست است یا آنچه در رفتار پدر و مادر می‌بیند، کاری را انجام می‌دهد که لذت بیشتری دارد.

به‌علت گسترش وسایل ارتباط‌جمعی در سال‌های اخیر، نگاه نوجوان امروز به پدیده‌های اطراف با یک دهه پیش تفاوت زیادی دارد و دانش‌آموز دبیرستانی، چه دختر و چه پسر، به‌راحتی زیر بار کنترل‌های سنتی خانواده نمی‌رود. این خود یکی از عواملی است که ریسک مبتلاشدن به اعتیاد را بیشتر می‌کند. حشیش، بعد از سیگار، دم‌دستی‌ترین ماده مخدری است که بیشتر از همه، نوجوانان و جوانان در معرض اعتیاد به آن هستند.

برای پیشگیری از اعتیاد، باید به یک نکته مهم توجه کرد: این‌طور نیست که کسی چشم باز کند و ببیند معتاد شده است. اعتیاد یک فرآیند است. فرآیندی که نهادهای اجتماع، از خانواده گرفته تا نظام آموزشی و نهادهای دیگر تاثیرگذار بر فرهنگ، می‌توانند جلوی آن را بگیرند. در این میان، هر نهادی که سهل‌انگاری کند، مسئولیت نهادهای دیگر سنگین‌تر می‌شود. بیایید از خانواده شروع کنیم. چند درصد از کسانی که تازه صاحب فرزند شده‌اند، می‌دانند نوع تربیت فرزند از همین دوران خردسالی می‌تواند در معتاد شدن فرد در آینده تاثیرگذار باشد؟