سلامت نیوز:گاهی مسائل مهم و حیاتی نیز در كشور ما چنان عادی میشوند كه دیگر حساسیت كسی را برنمی انگیزند. درست مثل «زلزله». بحثی كه سالهاست درمورد وقوع آن هشدار دادهاند و اینكه تهران طبق یك رویه تاریخی، به همین زودیها دستخوش زلزلهیی ویرانكننده خواهد شد. با این وجود هنوز هم این خطر بالقوه جدی گرفته نشده است. خطری كه هر از چند گاهی سوژه رسانهها و شبكههای اجتماعی میشود و بعد از چند روز دوباره به فراموشی سپرده میشود. درست مانند موضوع نامه محرمانه ستاد مدیریت بحران به شهرداری كه درآن نسبت به بروز زلزلهیی عنقریب هشدار داده بود .
به گزارش سلامت نیوز،روزنامه اعتماد در ادامه نوشت: با این حال و برای چندمینبار بحث زلزله پایتخت را درگفتوگو با كامبد امینی حسینی، مدیر گروه مطالعات شهری و منطقهیی پژوهشكده زلزلهشناسی (كه سابقه مدیریت این مجموعه را نیز دركارنامه كاری خود دارد) به بحث نشستهایم؛ بحثی كه گرچه دكتر امینی شاید به دلیل حساسیت موضوع چندان رغبتی به توضیح صریح و واضح درمورد آنها نداشت، ولی با این وجود شامل نكاتی است كه درنوع خود قابل تامل است.
چند وقتی است كه دوباره بحث زلزله تهران به یكی از موضوعات نگرانكننده شهری بدل شده است، موضوعی كه با پخش تصویر نامهیی از سوی سازمان مدیریت بحران به شهرداری تهران كه درآن نسبت به وقوع زلزلهیی شدید درآیندهیی نزدیك هشدار داده شده بود به اوج خود رسید. بالاخره واقعیت چیست؟ به زبان ساده درتهران، زلزله خواهد آمد یا خیر؟
در اینكه تهران شهر زلزلهخیزی است شكی نیست. چقدر در مورد این موضوع باید صحبت كنیم تا اهمیت آن را درك كنیم؟ هر ازچند گاهی بحث زلزله مطرح میشود و دوباره بعد از مدتی به فراموشی سپرده میشود. اینكه نشد مواجهه با زلزله. در هر حال مساله و دغدغه اصلی ما این نیست، بلكه مشكل ما تفكر مردم و مسوولان در مورد زلزله است. تا وقتی كه این تفكر تصحیح نشود و اهمیت و خطر زلزله را با پوست و گوشت خود لمس نكنیم، نمیتوانیم برای رویارویی با آن آماده شویم.
شنیده میشود كه یكی از گسلهای تهران فعال شده است. شما این مساله را تایید میكنید؟
در حال حاضر زلزلههای تهران از سه منبع رصد میشوند، سازمان ژئوفیزیك، پژوهشكده زلزلهشناسی كشور و سازمان مدیریت بحران. گویا در مورد شایعه اخیر، دستگاههای سازمان مدیریت بحران زلزلههایی را ثبت كرده بود كه آن را به شهرداری گزارش داده است. اما من شخصا از صحت آن بیاطلاعم.
مگر خود شما هم زلزلهها را ثبت نمیكنید؟
چرا. ولی دستگاههای آنها دقیقتر است. دستگاههای ما تنها زلزلههای بالای ٥/٢ تا ٣ ریشتر را ثبت میكنند. در مورد واقعه یاد شده دستگاههای ما هیچ زلزلهیی را ثبت نكردهاند.
فكر نمیكنید اگر فعالیت گسلها زیاد شود و آن را به مردم اطلاع دهید بتوان از وقوع یك فاجعه ملی جلوگیری كرد؟
ببینید، فعالیت یك گسل چیز عجیب و خارج از عرفی نیست و لزوما به معنای وقوع زلزلهیی بزرگ نیست. البته مواردی هم دیده شده كه قبل از وقوع یك زلزله بزرگ پیش لرزههایی ثبت شدهاند. اما در مواردی – مانند زلزله منجیل - زلزله به شكل ناگهانی و بدون پیشلرزه رخ داده است. ولی درهر صورت، ما درصورت مشاهده فعالیت گسلها بلافاصله موضوع را به مسوولان گزارش میدهیم. حالا تصمیم با آنهاست كه مانند زلزله «سیلاخور» كه به مردم هشدار داده شد و مردم از شهر خارج شدند و از فاجعهیی بزرگ جلوگیری به عمل آمد، آن را اطلاعرسانی كنند یا از پخش آن جلوگیری كنند.
درطول سال ٩٣ تاكنون چند مورد زلزله مهم و قابل گزارش را رصد كردهاید؟
تا جایی كه من میدانم، موردی نداشتهایم ولی برای پاسخ قطعی و دقیقتر باید سوال كنم.
اینطور كه من از سخنان شما استنباط كردم، تهران به هیچوجه آمادگی رویارویی با زلزله را ندارد؛ درست است ؟
دقیقا. با توجه به اینكه ساختمانهای ما درمقابل زلزله مقاوم نیستند و درعین حال جمعیت ساكن یا شاغل در آنها نیز بسیار زیاد است و با توجه به نابسامانی شبكههای زیرساختی طبیعی است كه باید منتظر تخریبهای بخش اعظمی از ساختمانها و كشته شدن شهروندان باشیم. درحال حاضر بیمارستانهای ما مملو از بیمار است، وای به حال زمانی كه زلزلهیی رخ دهد. ضمن اینكه ساختمان خود اكثر این بیمارستانها نیز سست است. یا خیابانهای ما. یكی از مهمترین مسائل درزمان وقوع زلزله، باز بودن شریانهای ارتباطی است. آیا واقعا خیابانهای ما درصورت بروز زلزله باز خواهند ماند و نیروهای امدادی میتوانند خود را به نقاط مختلف شهر برسانند؟ تمام این موارد ما را به یك نكته رهنمون میسازد كه اگر امروز شروع به كار كنیم – گرچه شاید دیر باشد – ولی باز هم بهتر از فردایی است كه شاید جبران آن ممكن نباشد.
در شرایطی كه به اذعان اكثر كارشناسان، تهران نه ساختمانهای مقاومی دربرابر زلزله دارد و نه امكانات و تجهیزات لازم را برای رویارویی با این حادثه طبیعی دارد، اصلا صحبت كردن از «توان مقابله و مواجهه» با چنین پدیدهیی درست است؟
حرف من هم همین است. وقتی موقع ساختن ساختمانها، به مهندس ناظر تاكید میكنیم كه كاری كند تا ساختمان ما ارزانتر تمام شود چطور انتظار داریم بتوانیم از رویارویی با زلزله صحبت كنیم. واقعیت این است كه ما نهتنها باید دربحث سختافزاری و تجهیزات، خود را بسیار بیشتر از امروز مجهز كنیم كه باید فكری اساسی هم برای بخش نرمافزاری این فرآیند مانند آموزش و بالابردن اطلاعات شهروندان بكنیم.
چند سالی از احداث پایگاههای مدیریت بحران درمناطق و نواحی تهران میگذرد. با این وجود برخی از كارشناسان معتقدند كه در زمان وقوع زلزله، این پایگاهها به هیچ عنوان نمیتوانند كاری ازپیش ببرند .
اگر حتی «فرض» كنیم كه این پایگاهها مراكزی مفید و موثر باشند، در زمان زلزله كاری از دستشان برنمیآید. این مراكز اگر واقعا میخواهند مفید باشند باید قبل از وقوع زلزله فعال باشند و با تلاش برای ایجاد یكدستی و مدیریت واحد، فكری برای بحرانهای هنگام وقوع زلزله بكنند وگرنه حتی اگرتعداد این پایگاهها به هزار مركز هم برسد دردی از مردم زلزله زده را حل نخواهد كرد.
طرح مدیریت جامع، ماجرای این طرح چیست؟
این طرح شامل یكسری چارچوبها و المانهایی در مورد پیشگیری از زلزله، واكنش اضطراری و بازسازی پس از وقوع زلزله بود كه حدود ١٠ سال قبل از سوی این پژوهشكده، به وزارت كشور ارسال شد ولی تاكنون خبری از به جریان افتادن آن نیست.
نظر شما