سلامت نیوز:معاون اسبق بهداشتی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: «حقوق پزشک خانواده باید بیست درصد از تخصصها بیشتر و معادل فوق تخصصها باشد. اما متأسفانه جرات بیان این موضوع را نداریم، درحالیکه تأثیر این پزشک عمومی، بیشتر از متخصص است. این انسان مؤثر را باید به شکل درست آموزش داد، حقوق کافی به او پرداخت کرد و کار خوب هم از او خواست.»
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سپید،محسن طاهرمیرزایی موسسه ملی تحقیقات سلامت جمهوری اسلامی ایران با مشارکت دبیرخانه شورای سیاستگذاری وزارت بهداشت، شانزدهمین نشست تخصصی با موضوع ارائه نتایج ارزشیابی اجرای سیاست پزشک خانواده در روستاها و شهرهای زیر20هزار نفر را برگزار کرد. اگرچه این جلسه با غیبت مهدی کلانتری، قائممقام معاونت بهداشت و آرش رشیدیان معاون بهداشتی دانشگاه علومپزشکی تهران برگزار شد، اما نمایندگان استانها با حضور فعال خود، به بحث و بررسی در خصوص مشکلات اجرای طرح پزشک خانواده پرداختند.
در ابتدا فرشاد فرزاد فر رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای غیر واگیر پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران به ارائه گزارش عملکرد طرح پزشک خانواده پرداخت. دبیر شورای سیاستگذاری سلامت وزارت بهداشت در گفتگو با خبرنگار مایکی از وظایف موسسه ملی تحقیقات سلامت را ایجاد زمینه گفتمان سیاستی در خصوص سیاستهای سلامت کشور دانست و گفت: «از این طریق میتوان از نظرات طیف وسیع مطلعین و نیز دانش ضمنی آنها بهرهمند شد.»
وی ماحصل برگزاری این نشست را ارزشیابی برنامه پزشک خانواده روستایی اعلام و خاطرنشان کرد: «نتایج این طرح در معرض دید مسئولان حاضر گذاشته شد تا کم و کیف آن مشخص شود.»
دلاوری بابیان اینکه طرح پزشک خانواده روستایی در برخی شاخصها توانسته مؤثر واقع شود، تصریح کرد: «این طرح شاخصهای دسترسی را بهبود بخشیده، اما در برخی مسائل ازجمله شاخصهای کیفیت مراقبت از بیماران، هنوز نیازمند اقدامات اساسی است. همچنین در بحث آموزش پزشکی باید تغییرات عمدهای اتفاق افتد.»
وی با تاکید بر اینکه یکی از سیاستهای وزارت بهداشت تغییر نظام آموزش پزشکی بر اساس نظام سلامت همگانی است، تصریح کرد: «نظراتی که در این جلسه عنوان شد، بسیار کاربردی بود، اما لازم است توضیحی در خصوص بحث کارایی بدهم. در بحث کارایی درونی توانستیم به دلیل اینکه بعضی شاخصها را در سالهای قبل از برنامه پزشک خانواده نداشتیم از روشهای مختلفی استفاده کنیم. البته نمیتوانیم به شکل دقیق ادعا کنیم که این عامل افزایش پیدا کرده، اما میتوانیم بگوییم که حداقل کاهش پیدا نکرده است. در واقع تنوع در طول سالهای مختلف بوده است.»
وی بابیان اینکه در ارائه گزارش عملکرد در خصوص بار بیماریها، باید سرطان را هم مدنظر قرار میدادیم، اظهار داشت: «انگار در زمان مربوط به انجام انتخابات ریاست جمهوری در ایران، میزان بروز سرطان کاهش مییابد.»
وی علت این کاهش را تغییر مدیریت عنوان کرد و اظهار داشت: «در ایران اتفاقی که در افیشنسی میافتد، ارتباطی بهاضافه کردن نیرو یا مجموعهای از نیروها ندارد. کارایی احتیاج به یک سیستم مدیریتی منسجم دارد که این مهم تحت تأثیر تغییراتی است که در ساختار اتفاق میافتد.»
دلاوری با اذعان به اینکه در مقطعی از زمان از برنامه پزشک خانواده مأیوس شدیم، گفت: «علت یاس این بود که انتظار داشتیم که این طرح، مشکلات دیگر ما را نیز حل کند.»
وی با طرح این سؤال که آیا پولی که دولت به بدنه نظام سلامت تزریق کرد مشکلی را حل کرد یا خیر؟ تصریح کرد: «بهطورقطع میتوان گفت که اعتبارات، مشکلات زیادی را تاکنون حل کرده است.» دلاوری یکی از اهداف طرح پزشک خانواده را پیشگیری از بیماریهای غیر واگیر عنوان و تصریح کرد: «دلیل قرار نگرفتن بهداشت روان در مدل پزشک خانواده، نداشتن اطلاعات و دادههای کافی در این زمینه بود. چراکه بضاعت اطلاعات ما تعیین میکرد چه چیزی را آنالیز کنیم.»
وی بابیان اینکه مسئولان اجرای طرح پزشک خانواده به حمایتهای دیگران دلگرم هستند، افزود: «انتظار میرفت از حوزه معاونت بهداشتی نیز افرادی که درگیر این طرح هستند، در این جلسه حضور مییافتند. امیدواریم بتوانیم این اطلاعات را به سیاستگذاران منتقل کنیم.»
دلاوری با تأکید بر اینکه برنامه پزشک خانواده قطعاً باید ادامه پیدا کند، گفت: «در پیشبرد برنامه پزشک خانواده یکی از موارد بسیار پر اهمیت، بحث آموزش پزشکی است. متاسفانه امروز وقتی پزشکان ما به روستاها میروند، هیچگونه آشنایی با دیابت ندارند.» وی ادامه داد: «وقتی پزشک اعزامی ما راه اندازهگیری فشارخون را بلد نیست، فرقی نمیکند در قالب پزشک خانواده درجایی مشغول به کار شود یا با اسم دیگر. این پزشکان به دلیل فقدان آموزش درست، گاهی حتی جسارت درمان را ندارند.» دلاوری با انتقاد از اینکه نگاه در آموزش پزشکی، همواره متمرکز به بستری بوده، خاطرنشان کرد: «این اتفاق در حالی افتاده که تأکیدات زیادی روی آموزش سرپایی شده است. امروز وقتی فارغالتحصیلان دانشگاه وارد شبکه میشوند، برای اولین بار باتجربه کار عملی روبرو میشوند. ازآنجاکه این پزشکان مهارت کافی ندارند، از درمان میترسند. به همین دلیل قرار است آموزش بهورزی، مجدد احیاشده تا بتواند رسالت خود را پیادهسازی کند.»
در ادامه استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: «نباید فکر کنیم که با ایجاد تخصص پزشک خانواده، مشکلات حل میشود. ما تخصص پزشک اجتماعی را درست کردیم و فکر میکردیم پزشک اجتماعی قرار است غوغا کند. اما این هم یکی از رشتهها بود که افرادی نیز در آن فارغالتحصیل شدند.»
حسین ملک افضلی بابیان اینکه با ایجاد یک تخصص دیگر، قرار نیست اتفاق خاصی بیفتد، تصریح کرد: «اگر بخواهیم اتفاق مهمی بیفتد باید دو کار انجام دهیم. اول اینکه یاد بگیریم پزشک عمومی، همان پزشک خانواده است. یعنی طوری تربیتشده که نقش پزشک خانواده را داشته باشد و این مسئله بستگی به نوع آموزش دارد.»
معاون اسبق بهداشتی وزارت بهداشت در توضیح دومین کار لازم خاطرنشان کرد: «باید در نظام ارائه خدمات، ارزشهایی برای این انسان که فارغالتحصیل میشود قائل شویم تا هوس امتحان تخصصی و فوق تخصصی نکند. حقوق پزشک خانواده باید بیست درصد از تخصصها بیشتر و معادل فوق تخصصها باشد. اما متأسفانه جرات بیان این موضوع را نداریم، درحالیکه تأثیر این پزشک عمومی، بیشتر از متخصص است. این انسان مؤثر را باید به شکل درست آموزش داد، حقوق کافی به او پرداخت کرد و کار خوب هم از او خواست.»
این استاد تمام دانشکده بهداشت دانشگاه تهران تصریح کرد: «تحقیقات نشان داده که هر نوع آموزش به پزشک خانواده دهیم، بعد از ورود این فرد بهنظام سلامت، خود را مطابق سیستم شکل میدهد. در ضمن ما نمیدانیم که اگر پزشک خانواده نبود این مراقبتهای اولیه بهداشتی با همین سرعتی که الان در حال پیش رفتن است بود یا خیر؟ وی مسئله از بین بردن مراکز بهداشت استان را یک فاجعه خواند و خاطرنشان کرد:« حسن آموزشهای بهورزی این است که دانشگاهی نیست و از مقررات دانشگاه پیروی نمیکند. مطمئن باشید اگر آموزشهای بهورزی را دانشگاهی کنیم، همان بلایی به سرش میآید که الان به سر فارغالتحصیلان دانشگاهی ما آمده است. یکزمانی شعار ما این بود که آموزش بهورزی قلب تپنده شبکه است. باید مراقب این قلب تپنده باشیم.»
نظر شما