یکشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۰:۲۸
کد خبر: 136266

سرطان دهانه رحم به عنوان چهارمین سرطان شایع در بین زنان شناخته می شود که در سال حدود نیم میلیون نفر را در دنیا درگیر این بیماری می كند.

سلامت نیوز: سرطان دهانه رحم به عنوان چهارمین سرطان شایع در بین زنان شناخته می شود که در سال حدود نیم میلیون نفر را در دنیا درگیر این بیماری می كند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر، سرطان دهانه رحم‌ سالانه بیش از 250 هزار زن را به كام مرگ فرو می برد و به دلیل بی توجهی و نبود آگاهی كافی از چگونگی پیشگیری و كنترل آن توانسته سالانه 500 هزار نفر را در دنیا گرفتار كند. سرطان دهانه رحم به عنوان چهارمین سرطان شایع زنان در دنیا، موضوع گفتگو با دكتر علی شجاعی متخصص پاتولوژی بالینی است.

در ابتدا درباره سرطان دهانه رحم قدری توضیح دهید

بیماری سرطان دهانه رحم به عنوان چهارمین سرطان شایع در بین خانم ها به شمار می آید. بعد از سرطان پستان، ریه، روده بزرگ ، سرطان دهانه رحم چهارمین سرطان در دنیا و ایران شناخته شده است. و به عنوان دومین علت مرگ به علت سرطان در بین بانوان شناخته شده است.

اهمیت این سرطان این است كه دیر تشخیص داده می شود به این دلیل كه علائم بروز این سرطان دیر و در مراحل پیشرفته بیماری خود را نشان می دهد، به این معنی كه فرد مبتلا قبل از اطلاع از ابتلا به سرطان دو مرحله ضایعات و مرحله پیش سرطانی را پشت سر گذاشته است و تا بروز علائم از وجود این بیماری خبر نداشته است.

علائم بروز این نوع سرطان

علائم بروز این نوع سرطان، عموما درد در هنگام نزدیكی و یا خونریزی غیر طبیعی خارج از عادت ماهانه است. متاسفانه این علائم در درجات بالای سرطان بروز می كند و در مراحل پیش سرطانی و یا در مرحله ضایعات این بیماری علائم بارزی ندارد.

آیا آماری از شیوع این نوع سرطان در كشور وجود دارد؟

سرطان دهانه رحم علی رغم اینكه چهارمین سرطان شایع در بین زنان به شمار می آید. در سال حدود نیم میلیون نفر را در دنیا درگیر می كند. به عنوان مثال در سال 2012 ، از میان مبتلایان به سرطان دهانه رحم 266 هزار نفر به دلیل این بیماری جان خود را در دنیا از دست دادند. البته آمار دقیقی از ابتلای زنان به این بیماری در كشور ما وجود ندارد.

اما رتبه بندی این سرطان ها براساس آمار جهانی طبقه بندی شده است كه ایران هم از این آمار مستثنی نیست. بنابراین در ایران  آمار دقیقی از  سرطان دهانه رحم  وجود ندارد. البته در زمینه برخی بیماری ها مانند سرطان پستان به دلایل مختلف از جمله وجود انجمن های مختلف، فعالیت بسیار است اما متاسفانه برای سرطان دهانه رحم به دلیل اینكه هنوز زنگ هشدار آن در كشور به صدا در نیامده است و فكر می كنیم هنوز موضوع جدی نیست آنطور كه باید مورد توجه قرار نگرفته است. در حالی كه ناقوس این بیماری هم به صدا درآمده است. یكی از دلایل بی توجهی به این بیماری تشخیص دیر هنگام آن است اما سرطانی مانند پستان همه دستگاه ها  و متولیان سلامت نسبت به آن واكنش نشان داده اند و به نوعی قدمی برای پیگیری و درمان آن بر می دارند.

سرطان دهانه رحم متاسفانه در سنینی بروز می كند كه، فرد مبتلا برای جامعه مفید است به این معنی كه بیشتر در سنین 30 تا 60 سال یعنی سن جوانی بروز می كند. بر این اساس حذف فرد در این سن از جامعه بسیار نا مطلوب است. این موضوع به اهمیت انجام غربالگری و كنترل بیماری می افزاید.

چرا این بیماری معمولا بسیار بد و کشنده محسوب می شود؟

این نوع از سرطان دیر تشخیص داده می شود و به خاطر تهاجمی كه به اعضای دیگر بدن دارد مانند مثانه و روده بزرگ و متاستاز به غددلنفاوی و ریه است كه باعث مرگ شخص مبتلا می شود بسیار قابل اهمیت است.

نزدیك به 100 درصد موارد سرطان دهانه رحم به دلیل وجود یكی از 60 نوع ویروس HPV بروز می كند. از این 100 ژنوتایپ 30 نوع در منطقه دستگاه تناسلی خانم و یا آقا وجود دارد كه از این تعداد 18 ژنوتایپ با خطر بالا هستند كه ممكن است به سرطان تبدیل شوند و شایع ترین آن نوع 16 و 18 است كه می توان گفت عامل اصلی بروز سرطان هستند. بقیه انواع با خطر کمتر هستند و یا خطر ناشناخته ای دارند.

این ویروس می تواند علاوه بر دهانه رحم در ناحیه مقعد تا 70 درصد و حتی ناحیه دهان و حنجره را هم  درگیر كند و عاملی برای بروز سرطان در این نواحی باشد.

چه توصیه هایی به عنوان پاتولوژیست به خانم ها دارید؟

یكی از توصیه هایی كه می شود انجام غربالگری در غالب تست پاپ اسمیر و یا تست HPV است كه می تواند به سرعت این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهد. برای توضیح بیشتر همه بانوان از نخستین ارتباط جنسی بعد از ازدواج از هر سنی، این آزمایش را انجام دهند  و به شرط منفی بودن هر سه سال یكبار این آزمایش و غربالگری را تكرار كنند.

البته به دلیل وجود منفی های كاذب در تست پاپ اسمیر ویروس اچ پی وی به عنوان اصلی ترین عامل بروز سرطان دهانه رحم شناسایی شد و از آن به بعد در دنیا برای تشخیص این نوع سرطان آزمایش ها به سمت تست اچ پی وی حركت كرد و در كشور ما نیز تست اچ پی وی كه تا 95 درصد می تواند این نوع سرطان را تشخیص دهد، تا حدودی جایگزین تست پاپ اسمیر شد.

این نوع غربالگری می تواند تا 95 درصد ضایعات پیش سرطانی را كشف كند. البته در برخی كشورها هر دو آزمایش در برنامه غربالگری انجام می شود و صد در صد این بیماری تشخیص داده می شود.

البته واكسنی نیز به این منظور در دنیا تولید می شود كه باید در سه نوبت تزریق شود. این واكسن می تواند دو تایپ 16 و 18 كه عامل 70 درصدبروز سرطان دهانه رحم است را كنترل كند. این واكسن كه با نام گارداسیل در داروخانه ها قابل عرضه است می تواند در دو نوبت تزریق هم مفید باشد. به عنوان مثال در كشور عربستان دختران از 9 سالگی با تزریق این واكسن در برابر سرطان دهانه رحم ایمن می شوند. اما این حركت هنوز در كشور ما آغاز نشده است.

آقایان هم ممکن هست به ویروس اچ پی وی آلوده شوند؟

در آقایان هم ممكن است این ویروس وجود داشته باشد همان مواردپرخطر كه در خانم ها وجود دارد می تواند در آقایان نیز بروز كند، اما ابتلای آقایان به این ویروس در مقایسه با بانوان از ضریب كمتری برخودار است. بر این اساس به علت احتمال پایین ابتلای آقایان به این ویروس، اصولا آقایان در برنامه های غربالگری حضور ندارند.

در توضیح چگونگی بروز این ویروس در آقایان باید بگویم، در آقایان ممکن است به جز ظهور زگیل تناسلی تظاهر دیگری نداشته باشد. البته این تظاهر در آقایان كاملا قابل كنترل است و به وسیله فریز كردن، زگیل به وجود آمده كه از ویروس نشات گرفته است، كاملا از بدن فرد برداشته می شود. این ویروس در خانم ها بسیار مستعد عمل می كند و پیشرفته می شود تا جایی كه به سرطان تبدیل می شود.

آیا سبك زندگی دراین بیماری تاثیر دارد؟

سبك زندگی همانگونه كه در بروز بیماری های دیگر تاثیر دارد، در بروز این نوع سرطان نیز موثر است. به عنوان مثال براساس تحقیقات صورت گرفته مصرف سیگار خطر  ابتلا به سرطان دهانه رحم  را دو برابر می كند.  یعنی اگر خانمی احتمال وجود سرطان های این بیماری را در خود داشته باشد با مصرف سیگار ابتلا به سرطان در این فرد دو برابر می شود. از طرفی مصرف نكردن میوه و سبزیجات كه حاوی آنتی اكسیدان ها هستند نیز می تواند عاملی برای تشدید این بیماری به حساب بیاید.

اما عامل اصلی ابتلای ویروس اچ پی وی و در نهایت تغییر در ژنتیك سلولی ناحیه متاثر، داشتن شركای جنسی متعدد است. افرادی كه تعدد شركای جنسی دارند و ارتباط جنسی را از سنین نوجوانی شروع كرده اند و یا با فردی كه تعدد شركای جنسی دارد، ارتباط دارند افرادی هستند كه غالبا در معرض ابتلا به این ویروس و در نهایت سرطان دهانه رحم  قرار دارند. این موارد علت اصلی و شایع بروز سرطان دهانه رحم به شمار می آید.

این ویروس مانند ویروس ایدز و سایر ویروس ها مانند سوزاك جز ‌بیماری های مقاربتی محسوب می شود و تنها بیماری مقاربتی است كه باعث بروز سرطان می شود. در عین حال ویروس اچ پی وی ممكن است مبتلایان زیادی داشته باشد و همه به نوعی با این ویروس درگیر شوند اما مهم مقدار ویروسی است كه وارد بدن فرد می شود. بنابراین مداومت در ارتباط جنسی با فرد حامل ویروس است كه باعث به هم خوردن مقاومت بدن می شود و ژنوم سلولی فرد را تغییر داده و آنقدر پیشرفت می كند كه تبدیل به بیماری  آنهم در نوع سرطان می شود.

مصرف زیاد قرص های ضد بارداری كه بعضا باعث افزایش ارتباط جنسی بی مهابا می شود می تواند به عنوان یكی از عوامل بروز این نوع سرطان  باشد. البته اینها عوامل فرعی است كه به سبك زندگی بر می گردد.

فرد مبتلا چگونه تحت درمان قرار می گیرد؟

كسی كه سرطان دهانه رحم می گیرد در صورت تشخیص سریع باید منطقه درگیرتخلیه و پاك سازی شود. اما اگر بیماری در فرد در مراحل نسبتا پیشرفته باشد رادیو تراپی تجویز می شود كه در این صورت می توان تا حدودی جلوی پیشرفت  بیماری را گرفت.

در صورت پیشرفت بیماری امیدی برای درمان نخواهد داشت؟

این بیماری درمان دارد اما علاج واقعی نیست. همانطور كه گفته شد اگر در مرحله پیش سرطانی تشخیص داده شود  درمان كامل وعلاج واقعی وجود دارد اما زمانی كه تبدیل به سرطان شود فقط درمان جراحی و رادیوتراپی وشیمی درمانی میشوند.

این ویروس چگونه به وجود می آید؟

در طبیعت انواعی از ویروس ها وجود دارد از سرماخردگی گرفته تا ویروس ابولا كه این روزها تعداد زیادی از انسانها را در كره خاكی درگیر كرده است. ویروس اچ پی وی هم كه جز‌و یروس های دو رشته ای به شمار می آید معمولا زندگی داخل سلولی دارند. اما علت اصلی انتقال و واگیر دار بودن آن ارتباط جنسی است.

به دلیل وجود خط قرمز ها پرداختن به این مسایل با محدودیت مواجه است. این ویروس به هشدار نزدیك است اما به دلیل اینكه در مورد این ویروس احساس خطر وجود ندارد تا كنون حركت جامعی صورت نگرفته است.

هر شخصی ممكن است در طول زندگی یك تایپ از این ویروس را بگیرد، تایپ پُر خطر كه با گذر زمان به سرطان تبدیل می شودو انواع کم خطركه در شكل  زگیل  بر بدن فرد ظاهر می شود و می تواند بعد از مدتی از بین بروند.

استفاده از وسایل مشترك، استخر های نه چندان تمیز راه های انتقال این ویروس در نوع کم خطر یعنی همان زگیل ها است. البته گفته می شود افرادی كه انواعی از این زگیل ها را دارند افراد پُر خطر محسوب می شوند كه ارتباط جنسی با این افراد توصیه نمی شود چون ممكن است حامل نوعی از انواع ،پرخطر نیز باشند.

فاصله زمانی ابتلا به این سرطان چقدر است؟

از زمان بروز ضایعات پیش سرطانی تا خود سرطان 5 تا 10 سال زمان نیاز است و این یكی از نكات مثبت این بیماری برای تشخیص است. اما این سرطان كم كم و بدون اینكه فرد مبتلا كوچكترین اطلاعی از آن داشته باشند در بدن فرد تا سطح سرطان پیشرفت می كند.

نظرتان در مورد شیوع این بیماری چیست؟

متاسفانه شرایط خوبی در زمینه شیوع این بیماری وجود ندارد. حدود 30 درصد افرادی که جهت انجام تست مراجعه می کنند تست مثبت نسبت به این بیمای نشان داده اند. البته نتایج این تست ها اعم از پرخطر و کم خطر بوده است.

كلام آخر

لازم است مردم كاملا با این بیماری آشنا شوند و از چگونگی پیشگیری و تشخیص سرطان سرویكس اطلاع دقیق پیدا كنند. اگر آگاهی مردم در این زمینه بیشتر باشد یا فرد به هیچ عنوان به این نوع سرطان مبتلا نمی شود و یا در صورت ابتلا می تواند در مراحل اولیه بیماری خود راتحت كنترل در بیاورد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha