سلامت نیوز: طرح تحول سلامت اگرچه رضایت بخش زیادی از بدنه نظام بهداشت و درمان از جمله پرستاران، کارکنان بیمارستان‌ها و رده‌های تخصصی پزشکی را جلب کرده است اما در این میان پزشکان عمومی، کسانی هستند که رضایت چندانی از اجرای این طرح ندارند. تحت‌الشعاع قرار گرفتن طرح پزشک خانواده و نظام سطح ‌بندی و ارجاع با اجرای طرح تحول نظام سلامت و تمرکز بر رده‌های تخصصی پزشکی در این طرح از انتقادهای پزشکان عمومی درباره این طرح است.

دکتر شهریار خاقانی، مدیر‌کل نظارت سازمان نظام پزشکی در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران می‌گوید: <یکی از بدیهی‌ترین اهداف طرح پزشک خانواده، کاهش هزینه‌های سلامت است. امری که تنها در سایه ارزش دادن به مفهوم پیشگیری وغربالگری امکان پذیر می‌شود.>
او با اشاره به اینکه راه رسیدن به مفهوم پیشگیری وغربالگری در سایه استقرار نظام سطح ‌بندی و ارجاع مریض از سوی پزشک عمومی به سطح دوم درمان یعنی پزشکان متخصص محقق می‌شود، توضیح می‌دهد که تنها با تحقق این امر، هزینه‌های درمانی در کشور ما کاهش می‌یابد.

مدیرکل نظارت سازمان نظام‌پزشکی در ادامه با انتقاد از روشن نبودن جایگاه پزشکان عمومی در طرح تحول نظام سلامت، یادآور می‌شود: <هرچند تاکنون بسته‌های حمایتی مختلفی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام شده است اما تاکنون تنها محورهای دوم و سوم طرح تحول نظام سلامت یعنی متخصصان توانسته‌اند از مزایای این طرح بهره‌مند شوند و جایی برای پزشک عمومی در نظر گرفته نشده است.>

اما دکتر فرزاد فرقان یکی دیگر از اعضای شورای عالی نظام پزشکی کشور با بیان اینکه سیاست‌های اخیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تنها به تخصص‌گرایی دامن زده است، می‌گوید:<به نظر می‌رسد تلقی مسئولان از رضایتمندی مردم از خدمات سلامت فقط دسترسی آسان به خدمات تخصصی است. این شیوه موجب غفلت از طب پایه وبی توجهی به پیشگیری وبهداشت شده است.

به نظر می‌رسد دراجرای طرح تحول نظام سلامت نقش فعلی دکتر عمومی در شهرهای کوچک با جمعیت 20تا 50 هزار نفر در حد یک کارشناس بهداشت و در شهرهای کوچک حاشیه تهران با 10 تا 12 میلیون جمعیت نیز به یک بهورز تنزل داده شده است.>

دکتر فرقان توضیح می‌دهد که درحال حاضر مدل‌های مختلف پزشک خانواده در سراسر کشور به اجرا در آمده است اما متأسفانه در هیچ یک از برنامه‌های اجرا شده، جایگاه واقعی پزشک خانواده در نظر گرفته نشده است. این عضو شورای عالی نظام‌پزشکی کشوردر بخش دیگری از گفته‌هایش خاطرنشان می‌کند: <در اجرای برنامه تحول نظام سلامت در مورد سطح ‌بندی خدمات نظام ارجاع به اسناد سلامت بالادستی توجه نشده است و بند پنج ابلاغیه رهبر معظم انقلاب که بر عبارت ساماندهی تقاضا و ممانعت از تقاضای القایی و اجازه تجویز صرفاً براساس نظام سطح ‌بندی و راهنمایی‌های بالینی اشاره شده به کلی نادیده گرفته شده است. >

اما وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در واکنش به شایعاتی که در ارتباط با حذف پزشک خانواده شنیده می‌شود، تأکید می‌کند: <هنوز با پزشک خانواده ایده آل، فاصله زیادی داریم. >

دکتر سید حسن هاشمی در گفت‌و‌گو با مهر در خصوص تعیین تکلیف برنامه پزشک خانواده و اینکه گفته می‌شود طرح تحول نظام سلامت جایگزین آن شده است، می‌گوید: اینها همه خیال‌پردازی است و شایعه هم الی ماشاء‌الله در جامعه زیاد است.

وی با بیان اینکه قصه پزشک خانواده با صبر و تحمل حل می‌شود، می‌افزاید: <فکر نمی‌کنم هیچ دولتی به اندازه این دولت در مورد پزشک خانواده اهتمام داشته است و اگر به استان‌ها سر بزنید، خواهید دید که تقریباً کمبود پزشک خانواده نداریم. چیزی نزدیک به ۱۵۰۰ پزشک خانواده در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و شهرهای زیر ۵۰هزار نفر تکمیل شده‌اند.>

هاشمی با اشاره به سفر اخیرش به سیستان و بلوچستان و بازدید از مراکز بهداشتی و درمانی مناطق مختلف این استان، می‌گوید: زابل حتی یک پزشک خانواده هم نداشت.

وی با تأکید بر اینکه این پزشک خانواده مد نظر ما نیست، تصریح کرد: <هنوز با آن پزشک خانواده ایده‌آل خیلی فاصله داریم و دلیلش هم این است که زیرساخت‌ها ایجاد نشده و درصدد هستیم آنها را تأمین کنیم. نخست، مسأله آموزش که خیلی مهم است و از آن مهم تر، نظام ارجاع است که ابتدایی‌ترین خدمت، خدمات آی تی و فناوری اطلاعات است که برای آن هم هیچ بستری فراهم نشده و در حال برنامه‌ریزی و برنامه نویسی هستیم.

قبل از اینکه مجلس به من رأی اعتماد بدهد، به نمایندگان مردم گفتم که پزشک خانواده را اگر با همین اعتبارها و جدیتی که وجود دارد، بخواهیم در سراسر کشور ایجاد کنیم، بین ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد و الان که یک سال و اندی از دوران خدمت ما گذشته است، بیشتر به آن حرف اولیه باور دارم. ضمن اینکه کارهای خوبی در معاونت بهداشت بویژه در دو استان فارس و مازندران، شاهد بودیم.>

از سوی دیگر علی اکبر سیاری معاون بهداشتی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌گوید: <امسال 2200 میلیارد تومان در قالب بیمه سلامت روستاییان در راستای اجرای پزشک خانواده روستایی برای 23میلیون روستایی و 2027 میلیارد تومان برای اجرای پزشک خانواده شهری در شهرهای زیر 50 هزار نفر و گسترش خدمات بهداشتی در حاشیه شهرها مصوب شده است.>