سلامت نیوز: اکنون و بعد از قریب به 10 سال، متولیان ستاد مبارزه با مواد مخدر از اراده وزارت بهداشت مبنی بر ادغام درمان اعتیاد در شبکه‌های بهداشت خبر می‌دهند و این طرح را مغایر با اهداف پیش‌بینی شده در برنامه مدون خود می‌دانند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سپید، مسئله اعتیاد برای اولین‌بار در سال 1365در برنامه کشوری بهداشت روان مورد توجه قرار گرفت و اساتید تدوین‌کننده برنامه کشوری بهداشت‌روان، به این نکته اذعان کردند که اعتیاد به تریاک و هروئین یکی از مسائل اساسی در ایران به شمار می‌رود. تلاش‌ها در جهت تدوین یک برنامه مدون به‌منظور رسیدگی به این موضوع از همان زمان آغاز شد. سال 1383، 21 نفر از پزشکان و کار‌شناسان اداره پیشگیری و درمان سوء‌مصرف مواد مخدر، آخرین پیش‌نویس طرح ادغام، پیشگیری و درمان سوء‌مصرف مواد در نظام مراقبت‌های بهداشتی اولیه را شامل تعریف اصطلاحات، اهداف، استراتژی‌ها، مراحل اجرا، تشکیلات و نظام سازمانی، پایش ارزشیابی و شاخص‌ها به نگارش درآورده و به تصویب رساندند. اکنون و بعد از قریب به 10 سال، متولیان ستاد مبارزه با مواد مخدر از اراده وزارت بهداشت مبنی بر ادغام درمان اعتیاد در شبکه‌های بهداشت خبر می‌دهند و این طرح را مغایر با اهداف پیش‌بینی شده در برنامه مدون خود می‌دانند.
با این طرح مخالفیم و اجازه تحقق آن را نمی دهیم
قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه این پیشنهاد به صورت رسمی بیان نشده و با این موضوع مخالف هستیم، گفت: «حدود 5600 تا 5700پزشک در حوزه اعتیاد فعالیت می‌کنند و رفتن آنها به طرح پزشک‌خانواده نوعی خسران است.»
علیرضا جزینی با اشاره به اینکه معتقدیم وزارت بهداشت این کار را انجام نخواهد داد، عنوان کرد: «یکی از وظایف وزارت بهداشت رسیدگی به اولین آسیب اجتماعی یعنی اعتیاد است، اگر قرار باشد سیستم درمانگر را مختل کنند، ادامه روند پذیرش و درمان هم مختل خواهد شد؛ اکنون رئیس کمیته درمان، معاون درمان وزیر بهداشت است و این ادغام را انجام نخواهد داد.» وی ضمن انتقاد از اینکه قرار نیست وزارت بهداشت کاستی‌های پزشک خانواده را بر سر حوزه مبارزه با موادمخدر پیاده کند، تصریح کرد: «اکنون5600پزشک و در مجموع با احتساب مددکاران و پرستاران 30 هزار نفر با ستاد مبارزه با موادمخدر در حال همکاری هستند که این یک پتانسیل خوب برای ستاد مبارزه با موادمخدر است.» وی تاکید کرد: «وقتی ما معتقدیم که موادمخدر اولین آسیب جامعه محسوب می‌شود، با کاهش و لطمه به فرایند درمان اعتیاد نباید نسبت به این موضوع بی‌توجهی کنیم.» جزینی با بیان اینکه ستاد مبارزه با موادمخدر یک نهاد بالادستی برای وزارت بهداشت محسوب می‌شود، گفت: «ما مخالفت خود را با این موضوع اعلام کردیم و اجازه تحقق آن را نمی‌دهیم.»
با این طرح میزان جرائم در پزشک خانواده افزایش می یابد
رئیس کارگروه کاهش تقاضا در کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام، با طرح این سوال که آیا وزارت بهداشت ساختار اجرایی‌کردن این طرح را دارد یا خیر، گفت: «بحث درمان در حوزه اعتیاد فقط این نیست که بیمار از پزشک دارو بگیرد و برود، بلکه این مهم یک پکیچ کلی دارد که شامل سیستم درمان دارویی به همراه روانشناسی و مددکاری است.» سعید صفاتیان با بیان اینکه درمان دارویی تنها20 درصد کار است و 80درصد آن به حوزه روانشناسی مربوط می‌شود، تصریح کرد: «سوال این است که اگر بخواهیم این مراکز را تعطیل و این 6000 پزشک را به خانه‌های بهداشت بفرستیم، آیا در آنجا روانشناس و مددکار به تعداد کافی و ساختار فیزیکی مناسب برای انجام گروه‌درمانی یا خانواده‌درمانی وجود دارد؟ مسلما چنین چیزی وجود ندارد.» وی ادامه داد: «نکته بعدی این است که هم‌اکنون فردی که به مطب درمان اعتیاد رفت‌و‌آمد می‌کند، فقط معتاد و تکلیف او مشخص است. اما در طرح پزشک‌خانواده ممکن است یک خانم باردار یا یک کودک 10 ساله نیز در کنار این فرد معتاد مراجعه کند. متاسفانه در حوزه معتادان جرائم زیادی اتفاق می‌افتد و مسلما این مسائل را همه‌ساله در سیستم خانه‌های بهداشتی خواهیم داشت. چراکه در آنجا محیط برای ارتکاب جرم بازتراست.»
صفاتیان در ادامه با یادآوری اینکه طرح ادغام، پیشگیری و درمان سوء‌مصرف مواد در نظام مراقبت‌های بهداشتی اولیه مصوبه ستاد مبارزه با موادمخدر در سال83بود، خاطرنشان کرد: «آن‌زمان بنده مدیرکل درمان ستاد بودم و مخالفت‌های زیادی با طرح مبنی بر اینکه در بخش خصوصی نباید این اتفاق رخ دهد، صورت گرفت. ما اعمال فشار کردیم و مصوبه کمیته درمان را در حضور رئیس‌جمهور وقت گرفتیم. بنابراین دستگاه‌ها به تنهایی نمی‌توانند این مصوبه را نقض کنند. چراکه نقض دوباره این مصوبه به لحاظ حقوقی باید در ستاد ریاست جمهوری اتفاق بیفتد.» وی در ادامه به جایگاه مناسب و اعتماد بیماران به مراکز ترک‌اعتیاد اشاره و تصریح کرد: «نباید اعتماد بیماران به بخش خصوصی را از بین ببریم. خیلی از بیماران برای درمان به بخش دولتی مراجعه نمی‌کنند و احتمالا این اتفاق با اجرای این طرح نیز می‌افتد. این مراکز در طول سال 500 هزار نفر را تحت‌پوشش دارند که میزان موادی که از قاچاقچیان ممکن بود بخرند، رقمی بالغ بر دو هزار میلیارد تومان به سیستم مبارزه با قاچاق موادمخدر ضربه وارد می‌شد.»
رئیس کارگروه کاهش تقاضا در کمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه خیلی از موضوعات در ارتباط با یکدیگر است، اظهار داشت: «مشکل بیماران مراجعه‌کننده تنها اعتیاد نیست، بلکه این بیماران درگیر مشکلات طلاق و سایر معضلات اجتماعی نیز هستند. این اتفاق منجر به ریزش بیماران از مراکز درمانی می‌شود. در‌نتیجه این قبیل تصمیمات باید مبنای کار‌شناسی داشته و از تمام دستگاه‌های مربوط نظرخواهی شود.»
از بیان جزئیات طرح معذوریم
اما مدیرکل دفتر سلامت‌روان و اعتیاد وزارت بهداشت ضمن انتقاد از اظهارات مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: «متاسفانه در این خصوص همه به استثنای خود ما، به خود اجازه ارائه اطلاعات می‌دهند. در صورتیکه اصل ماجرا چیز دیگری است و اصلا قرار نیست درمان اعتیاد در شبکه‌های بهداشت ادغام شود.» احمد حاجبی با تاکید بر اینکه در این خصوص هنوز هیچ تصمیمی گرفته نشده است، تصریح کرد: «اینها شایعاتی است که از این‌سو و آن‌سو ساخته می‌شود. وزارت بهداشت هنوز نظر قطعی خود را اعلام نکرده و مراکز ترک‌اعتیاد مانند قبل به ارائه خدمات خود مشغول هستند.» وی با اظهار‌تاسف نسبت به منبع این شایعات اظهار داشت: «وزارت‌بهداشت در حال نگارش یک طرح ساماندهی است که فعلا در مرحله کار‌شناسی است و هنوز به مرحله نهایی خود نرسیده که بخواهیم در مورد آن صحبت کنیم. هر زمان این مسئله به قطعیت برسد از سوی ما اعلام خواهد شد.»
حاجبی با اشاره به اینکه بر همگان روشن است این مراکز علی‌رغم همه منفعت‌هایی که برای جامعه دارند، با مشکلاتی نیز در فرایند کاری خود مواجه‌اند، خاطرنشان کرد: «در حال مشخص کردن ابزارهایی به‌منظور ساماندهی برای ارتقای کیفیت ارائه خدمات هستیم، اما فعلا از بیان جزئیات طرح معذوریم.» وی در خصوص زمان‌بندی انجام مطالعات کار‌شناسی در خصوص این طرح گفت: «ممکن است انجام این طرح مدت زیادی طول بکشد، چراکه درحقیقت نمی‌توانیم بی‌گدار به آب بزنیم و نمی‌خواهیم تصمیمی بگیریم که منجر به تخریب سیستم شود.» حاجبی خاطرنشان کرد: «اما دوستان ستاد مبارزه با موادمخدر نگران این موضوع هستند که از ناحیه ما اقدامی صورت گیرد که منجر به تخریب آن شود، درصورتیکه قصد ما این نیست و در حال فکر کردن هستیم که ساماندهی را به بهترین وجه ممکن انجام دهیم.»
نظر شما