سلامت نیوز:اعتیاد کودکان خیابانی، معضل امروز نیست، بلکه از گذشته والدینی که معتاد بودند، فرزندان خود را واسطه خرید و فروش مواد مخدر قرار داده و زمینه‌های اعتیاد آنان را نیز به تدریج فراهم می‌کردند. در جامعه امروزی علاوه بر والدین معتاد، افراد دیگری هم هستند که کودکان خیابانی را بهترین واسطه خرید و فروش مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها قرار داده و در حال سرمایه‌گذاری روی اعتیاد آنان هستند.

ساعت 5 عصر است و هوا رو به سرما می رود.دخترک دستانش را بالای دود اسفند قرار می‌دهد تا کمی گرم شود.چند دقیقه بعد چراغ راهنمایی دوباره قرمز می شود و بالای سر ماشین ها می رود؛ اسفند می چرخاند تا پول در بیاورد و کمک خرج مادرش باشد که یک چهارراه بالاتر، جوراب می فروشد. کودکان کار، با مشکلات بی شماری دست و پنجه نرم می کنند و علی رغم وعده مسئولان هنوز هم در سطح شهر به وفور دیده می شوند.

گزارش‌های سازمان بهزیستی کشور، بیانگر آن است که حدود هفت درصد کودکان سازماندهی شده توسط این سازمان، سابقه مصرف مواد مخدر صنعتی و روانگردان ها را دارند. اعتیاد کودکان خیابانی، معضل امروز نیست، بلکه از گذشته والدینی که معتاد بودند، فرزندان خود را واسطه خرید و فروش مواد مخدر قرار داده و زمینه‌های اعتیاد آنان را نیز به تدریج فراهم می‌کردند. در جامعه امروزی علاوه بر والدین معتاد، افراد دیگری هم هستند که کودکان خیابانی را بهترین واسطه خرید و فروش مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها قرار داده و در حال سرمایه‌گذاری روی اعتیاد آنان هستند.

کودکانی حتی زیر سن قانونی

رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران درباره وضعیت کودکان کار خیابانی به ایلنا گفت: طبق قانون کار، افراد ۱۵ تا ۱۸ سال، کارگر نوجوان نامیده می‌شوند؛ بنابراین در جامعه تعدادی از کودکان، بر اساس قانون می‌توانند کار کنند.

حسن موسوی چلک افزود: دسته دیگری از کودکان کار نیز وجود دارند که کمتر از سن مقرر شده در قانون هستند و شرایط کار به گونه‌ای است که منجر به استثمار و بهره‌کشی از آنان می‌شود. وی با اشاره به عدم تناسب اشتغال با شرایط روحی و روانی کودکان، خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی، حتی اگر کودک کار، ۱۸ سال سن هم داشته باشد، براساس قوانین می‌توان برای ساماندهی این گروه از کودکان اقدام کرد. اشتباه رایج در مورد کودکان کار یک مددکار اجتماعی،  می‌گوید:مفهوم کودکان کار با کودکان بدسرپرست متفاوت است، اما در ایران این تفاوت نادیده گرفته می شود.پوریا قاسمی، می‌افزاید:بر خلاف بسیاری از کشورها بر اساس تحقیقات صورت گرفته،در کشور ما غالبا کودکان کار و کودکان خیابان، با خانواده‌های خود ارتباط دارند،به طور معمول والدین این کودکان، به دلیل نیاز مالی شدید، کودکان خود را راهی کار می‌کنند و به همین دلیل به این کودکان نمی‌توان عنوان بدسرپرست به معنی کودکی که مورد آزار والدین است را اطلاق کرد، اگرچه برخی از این کودکان، بدسرپرست نیز هستند.

در خصوص کودکان خیابانی، موضوع کمی فرق می‌کند؛ کودک خیابانی کودکی است که محل کار و زندگی وی خیابان است که آمار این کودکان در ایران، به نسبت کودکانی که با خانواده خود در ارتباط هستند، بسیار کم و حدود یک پنجم است که عموم آنان کارتن خواب بوده و گاهی نیز تا یک نهم و یک دهم کل جمعیت کودکان کار و خیابان را نیز در بر می‌گیرند.باید توجه داشت که هر گروه از کودکان کار، شرایط خاص خود را دارند،عده‌ای از آنها مهاجرند،عده ای در حاشیه شهر زندگی می کنند،عده ای بار اقتصادی خانواده را بر دوش می کشند و عده ای حتی بدون اطلاع سرپرستان خانوارشان کار می کنند؛به هنگام برنامه ریزی و قانون گذاری برای کودکان کار باید این تفاوت ها در نظر گرفته شود. معضل اعتیاد کودکان کار شیما شیخ صالحی، استاد دانشگاه علوم اجتماعی تهران در این زمینه به روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر می‌گوید: در رویکرد اجتماعی مبارزه با مواد مخدر، باید به معضل اعتیاد کودکان خیابانی هم توجه کرد. هر روز شاهد افزایش کودکان بسیاری در قالب فروش آدامس، گل و سایر لوازم در خیابان های شهر هستیم که به راحتی مواد مخدر هم رد و بدل می‌کنند. باید این مسئله مورد توجه جدی مسئولان وزارت کشور، ستاد مبارزه با مواد مخدر، نیروی انتظامی، بهزیستی و سایر نهادها قرار گیرد، ما نباید فقط صورت مسئله اعتیاد را پاک کنیم، باید علل و ریشه آن را از بین برد. این کارشناس تصریح می‌کند: در حال حاضر در دسترس بودن مواد مخدر صنعتی و روانگردان‌ها و تعداد زیاد کودکان کار، شرایط را برای بروز اعتیاد بیشتر کرده است.

شیخ صالحی ادامه می دهد: آنچه در کودکان کار و خیابان به دلیل مشغله کار و وضعیت اجتماعی و محیطی به افزایش اعتیاد دامن می‌زند، به نوعی کنجکاوی کودکانه این گروه از افراد جامعه است. آنان به دلیل خصلت ماجراجویی و بی‌باکی خود، بیشتر از دیگران در معرض آسیب و خطر اعتیاد قرار می‌گیرند. وی با تاکید بر اینکه دسترسی به انواع مختلف مواد مخدر، خطرات را برای این کودکان افزایش می‌دهد، می‌افزاید: مواد مخدری که این کودکان مصرف می‌کنند، دسترسی به آن آسان است و به سهولت به مصرف می‌رسانند.این جامعه‌شناس با بیان اینکه کودکان کار از تریاک و مشتقات شروع می‌کنند و به مصرف مواد دیگر کشیده می‌شوند، اضافه می‌کند: مشکلات و آسیب‌های پیرامون این کودکان آن قدر زیاد و قابل تامل است که باید نهادهای دولتی و مردمی برنامه‌های خود را در پیشگیری و مقابله با اعتیاد با نگاه به این کودکان معطوف کنند.