سلامت نیوز: چند سالی می‌شود که نزدیک فرا رسیدن سال نو کمپین‌های متعددی در شبکه‌های اجتماعی تشکیل می‌شود که بیشتر آن مربوط به خیریه‌هایی است که بناست برای آغاز سال نو هدایایی از مردم برای افراد نیازمند جمع‌آوری کنند اما چند سالی می‌شود که بخشی از این کمپین‌ها معطوف به سفره هفت‌سین است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ، در این کمپین‌ها تبلیغات گسترده‌ای با محوریت این موضوع انجام می‌شود که مثلا شهروندان به جای چیدن سفره هفت‌سین، پول آن را به نیازمندان کمک کنند یا اینکه، استفاده از فلان ماده غذایی در هفت‌سین اسراف است و اگر آن را برای نیازمندان کنار بگذاریم، چندین نفر سیر می‌شوند. این درحالی است که در سنت‌های ایرانی ویژه نوروز همواره کمک به نیازمندان نیز گنجانده شده است و به درستی مشخص نیست چرا کمپین‌ها به‌جای تقویت این سنت‌ها به دنبال حذف سنت‌های دیگر هستند.
 
تا سال گذشته فقط شاهد کمپین‌های گوناگون «من ماهی قرمز نمی‌خرم»، بودیم. این کمپین و اعضایش بر این باورند که خرید ماهی قرمز و قرار دادنش در تنگ نوعی ظلم است که منجر به مرگ سریع آن می‌شود برای همین بر این عقیده‌اند که نباید ماهی قرمز خرید اما از طرفی مخالفان آن بر این باورند که هر موجود زنده‌ای پس از مدتی می‌میرد و ماهی قرمز نماد حرکت و زندگی در سفره هفت‌سین است و نمی‌شود به دلیلی که ابدا معتبر نیست آیین‌هایی را که از سده‌های دور برای ایرانیان به ارث رسیده است زیر پا گذاشت؛ عده‌ای از مخالفان هم با زبان طنز جوک‌های پیرامون این موضوع روی صفحه‌های مجازی خود منتشر می‌کنند و ماهی قرمز را با ماهی سبزی پلو قیاس می‌کنند و می‌گویند چرا کسی دلش برای مردن آن یکی ماهی نمی‌سوزد؟!

امسال اما علاوه بر بحث‌های همیشگی میان کاربران مجازی و بحث بر سر اینکه ماهی قرمز باید خرید یا خیر، صحبت‌ها بر سر سبز نکردن سبزه سفره هفت‌سین است. طرفداران این کمپین همگی بر این باورند که سبز کردن گندم یا حبوبات اسراف است و با سبز نکردن سبزه می‌توان گرسنه‌ای را سیر کرد. به انضمام اینکه همه این اتفاق‌ها درحالی می‌افتد که مردم در ایران، مناسبت‌های مختلف خارجی را جشن می‌گیرند؛ کافی‌است که آماری از شکلات‌فروشان و گل‌فروشان در شب ولنتاین گرفت تا فهمید چه میزان شکلات و گل خریداری شده و صرفا برای تزئین کادوها که همگی می‌تواند از مصادیق اسراف باشد. یا حتی تزئین کردن درخت کریسمس! که امسال بیش از هر سالی رایج شده بود. چه دلیلی دارد که صاحبان این کمپین‌ها به جای نقد به ورود سنت‌های غربی به داخل کشور تمامی نقد‌های‌شان متوجه سنت‌های ایرانی است؟ این کمپین‌ها هرساله بخشی از سفره هفت‌سین مورد چالش قرار می‌دهند و گرچه که هیچ وقت تلاش‌شان منجر به حذف کامل نشده است.

 خدشه به سنت‌ها، آسیب به هویت اجتماعی
صدیقه ببران، جامعه‌شناس در این‌باره می‌گوید: ما نباید سنت‌های‌مان را نابود کنیم. این آسیب جدی به هویت کشور ایران است علاوه بر اینکه نوروز به جز ایران در کشورهای تاجیکستان، آذربایجان و ... هم با همین نشانه‌ها و نمادها برگزار می‌شود و این اتفاق خوبی نیست که ما این بدعت‌گذاری‌ها را داشته باشیم. این مدرس دانشگاه درباره تابوشکنی می‌گوید: اگر افرادی قصد دارند از طریق شبکه‌های اجتماعی تابوشکنی کنند این بد نیست و اتفاقا می‌تواند خیلی مفید باشد اما این تابوشکنی‌ها می‌تواند در جنبه‌هایی صورت گیرد که به آن نیاز داریم. برای مثال مناطق عشیره‌ای، هنوز که هنوز است ازدواج با غیر از خود را ممنوع می‌دانند و هر رفتاری جز این تبعات وحشتناکی دارد یا هنوز به‌دلیل سنت‌های غلط در روستاها به دختران  اجحاف‌های عجیب و غریبی می‌شود و در برخی مناطق قتل‌های ناموسی اتفاق می‌افتد آن هم بر سر یک مزاحمت کوچک خیابانی! این گروه‌های اجتماعی می‌توانند به تابوشکنی در این زمینه‌ها کمک کنند.

واقعا با سبز نکردن سبزه اتفاقی نمی‌افتد اگر هم بحث اسراف مطرح باشد در کشورهای غربی جوانه گندم را در مغازه‌ها می‌فروشند. دوستانی که واقعا نگران اسراف هستند، می‌توانند از گندمی که سبز کرده‌اند استفاده کنند اما اینکه گندم سبز نکنیم تا یک گرسنه سیر شود بیشتر به نظر می‌آید نوعی تمایل به ساز مخالف زدن باشد که به طرز غریبی مردم در شبکه‌های اجتماعی آن را با روشنفکری اشتباه می‌گیرند! او در پایان اشاره می‌کند: مردمی که برای مرگ یک خواننده با آن تعداد در محیطی جمع می‌شوند مشخص است که به پدیده‌های جمعی نیاز دارند. به نظر من به جای ورود سنت‌های غربی و آسیب به سنت‌های خودمان باید سنت‌های جمعی‌مان را اصلاح کنیم و آن را ترویج دهیم. برای مثال امسال بناست با اجتماعات چهارشنبه‌سوری برخورد شود درحالی که این مردم این به سنت‌ها نیاز دارند و اتفاقا باید بیشتر شود ؛ بهترین اتفاق اصلاح تابوهای غلط است.

 خطر از بین رفتن هویت ملی
محمد صادق‌لو، پژوهشگر مطالعات فرهنگی در این‌باره می‌گوید: مراسم و مناسک هر کشور، فرهنگ آن کشور را تشکیل می‌دهند. اگر به هر دلیلی کسی بخواهد در آیین‌های این مناسک و مراسم تغییر ایجاد کند، چارچوب اصلی آن را از بین برده و با این اتفاق هویت آن مراسم و آیین از بین می‌رود و با از بین رفتن هویت بخشی از فرهنگ، رفته‌رفته هویت اجتماعی دچار اختلال می‌شود و با بحران مواجه می‌شود. عید نوروز یکی از مهم‌ترین نشانه‌های فرهنگی این مملکت است و سفره هفت‌سین نماد عید نوروز، در میان سفره هفت‌سین، سین درخشانی وجود دارد به نام سبزه که با حذف آن از درون سفره هفت‌سین ما به اصلی‌ترین نماد این آیین لطمه وارد می‌کنیم که این امر می‌تواند فرهنگ اصلی آن را ناقص کند به‌طوری که این موضوع و موضوعاتی از این دست درنهایت فرهنگ‌های ملی را خدشه‌دار کند. او درباره تمایل مردم به برگزاری جشن‌های خارجی می‌گوید: متاسفانه برخی به شدت دچار عوام‌زدگی شده‌اند؛ نه از نظر مذهبی نه از نظر فرهنگی دلیلی ندارد که ایرانیان کریسمس را به یکدیگر تبریک بگویند یا برای یک دیگر هدیه سال نوی میلادی بخرند! اما متاسفانه این عوام‌زدگی‌ها روزبه‌روز رواج می‌یابد و از طرفی به سنت‌های اصلی این سرزمین خدشه‌های مختلفی وارد می‌شود که این درنهایت صدمه سنگینی به فرهنگ این کشور وارد می‌کند که واقعا نیاز به آسیب‌شناسی جدی دارد.