سلامت نیوز: محققان انگلیسی برای نقشه‌برداری از مغز جنین درحال انجام تحقیقاتی هستند که نحوه عملکرد مغز را از همان آغاز نطفه بفهمند و بهتر به درمان بیماری‌های نوزادان بپردازند.

محققان در دانشگاه کینگ انگلستان درحال انجام تحقیقاتی هستند تا مغز کودکان را در درون رحم مادر نقشه‌کشی کنند. اسکنرهای MRI که تاکنون متداول بوده است، یک سری تصاویر مقطعی را از مغز جنین می‌گیرد که سپس آنها را به صورت عکس‌های سه بعدی پردازش می‌کند.

اما این اسکنرها نمی‌توانند عکس‌ را از جنینی که در داخل رحم شناور است و مدام می‌جنبد بگیرند، تا اینکه در این اواخر، تکنیکی در حال طراحی است که با یک تک عکس، حرکت جنین “فریز” شده و عکس گرفته می‌شود.

اما نوع جدید اسکنرها که محققان بر روی آن کار می‌کنند، دارای نرم افزاری است که به پزشک این امکان را می‌دهد تا جنین را درحال حرکت عکسبرداری کند. عکس گرفته شده ارتباط‌های رشته‌های عصبی که مغز جنین را تشکیل می‌دهد، نشان داده و از آن نقشه‌برداری می‌کند. دانشمندان به این تکنیک کانکتوم می‌گویند.

این پژوهش با سرپرستی پروفسور دیوید ادواردز – مشاور نوزادان و فوق تخصص دانشگاه کینگ لندن – انجام می‌شود.

کانکتوم نقشه‌ای را ترسیم می‌کند که براساس آن تغییرات زیستی مغز از آغاز شکل گیری نطفه دنبال می‌شود و می‌توان فهمید چه در مغز جنین می‌گذرد. ترسیم نقشه، بافتی را برای قرار دادن اطلاعاتی که در اختیار داریم، ایجاد می‌کند و باعث می‌شود درک درستی از نحوه عملکرد مغز پیدا کنیم، درباره مولکول‌های آن و اینکه چگونه پیامی از یک فیبر عصبی به دیگری منتقل می‌شود. اما از آنجایی که تاکنون نقشه ترسیم شده‌ای را نداشته‌ایم، نمی‌توانیم اطلاعات را در آن قرار داده و سروسامان دهیم. همچنین نقشه‌ای که در طول زمان تغییر کند را نداریم.

یک نقشه چهاربعدی با سه بعد مکانی و یک بعد زمانی لازم داریم که اطلاعات جدید و قدیمی را در آن قرار دهیم  تا مشخص شود که عملکرد بافت مغزی چگونه است.

مشکلات در دوران قبل و بعد از تولد عوارض بسیاری را بر روی بچه می‌گذارد که گاهی اوقات سال‌ها پس از تولد خود را نشان می‌دهند. مثلا دانشمندان هنوز درباره اینکه عوامل اوتیسم چیست مطمئن نیستند. برخی ژنوم‌هایی که با این اختلال مرتبط‌اند، شناخته شده است اما گفته می‌شود حالت‌های غیرطبیعی از یک اختلال مغزی در دوران جنینی نشات گرفته است. همچنین نوزادان نارس همواره از آسیب‌های اختلالات نورولوژیکی رنج می‌برند که امید می‌رود این تکنولوژی بتواند اختلالات را در دوران جنینی نشان دهد.

پروفسور ادواردز می‌گوید: ما مصر هستیم بدانیم که چگونه مغز دچار حالت‌های غیرطبیعی می‌شود و نمی‌گذارد شخص درک خوبی از مسائل داشته باشد و نتواند با مردم ارتباط برقرار کند. بنابراین باید بفهمیم بچه‌ها چگونه دچار اوتیسم می‌شوند و یا در تمرکز مشکل پیدا می‌کنند و یا دچار فلج مغزی می‌شوند. برای این منظور باید بفهیم که چگونه ارتباط‌های درون مغز دستخوش اختلال می‌شوند.

همچنین تکنولوژی جدید اسکن MRI، برای دانشمندان مشخص خواهد کرد که چه قسمت‌هایی از مغز هنگام ترس و حالت‌های دیگر فعال می‌شوند. همچنین نحوه حرکت آب در مغز و بالا و پایین حرکت کردن آن در فیبرهای عصبی دیده می‌شود، جریان خون در تغییر مغز و تجمع خون در قسمتی از آن که می‌خواهد کاری را انجام دهد، با این تکنولوژی دیده می‌شود.

در پروژه کانکتوم رشد انسان، 1500 نوزاد مورد مطالعه قرار گرفت و بسیاری از جنبه‌های قابلیت‌های نورولوژیکی مشخص شد که برای تشخیص اختلالات زودهنگام و درمان بهتر نوزادان، نویدبخش است.

برای مادرانی که در این پروژه مشارکت کنند، این مزیت وجود دارد که نقشه حیرت انگیز مغز کودک خود را پیش از تولد مشاهده کنند.