سلامت نیوز: از سال ۲۰۰۲ استعمال دخانیات در اماکن عمومی به شدت محدود و ممنوع شده است اگرچه هنوز به کار بستن آن ضعیف میباشد و مشارکت عمومی کم است. از سال ۲۰۱۰ قراردادن پیامهای تصویری که حداقل ۴۰% دو طرف پاکتهای سیگار را پر میکند اعمال شده و ممنوعیت تبلیغات سیگار و سایر مواد دخانی قویتر گشته است.
به گزارش سلامت نیوز، دکتر محمدرضا مسجدی استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در روزنامه اطلاعات نوشت: پاکستان یکی از بزرگترین جمعیتهای سیگاریها را در میان کشورهای جهان دارد. تقریباً بیش از ۲۲ میلیون فرد بالغ بالاتر از ۱۸ سال سیگار یا قلیان یا شکلی از مواد دخانی را مصرف میکنند. نزدیک به یکسوم (۴ر۳۲%) مردان و ۷ر۵% زنان پاکستانی سیگار میکشند و ۹ر۱۵% پاکستانیهای بالغ هر روز سیگار میکشند.
استعمال دخانیات نزد جوانان پاکستانی معضل رو به رشد است. مطالعات اخیر در جوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله مصرف دخانیات را در ۱ر۶% تا ۱ر۱۴% جوانان نشان میدهد. مقایسه چندین مطالعه در این گروه سنی نشاندهنده روند رو به افزایش مصرف سیگار در این گروه میباشد. نکته حائز اهمیت رشد مصرف دخانیات در دختران جوان است. در صورت غفلت از این اتفاق، سالهای آینده شاهد فزونی مصرف سیگار در خانمهای پاکستانی خواهد بود. مصرف سیگار در خلال دو دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته است به طوری که در فاصله سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۷ به بیش از ۸۵% میرسد.
در پاکستان سالانه بیش از ۰۰۰ر۱۰۰ مورد مرگ به علت بیماریهای ناشی از مصرف دخانیات شامل سرطان ریه و سرطانهای دیگر، سکته قلبی و مغزی و بیماریهای تنفسی اتفاق میدهد.
در سالهای اخیر همزمان با افزایش قیمت سیگار از طریق زیادکردن مالیات و اجرای قوانین جدی کنترل دخانیات، مصرف سیگار روند رو به کاهش نشان میدهد.
در سال ۲۰۰۱ پاکستان دهمین کشور تولیدکننده تنباکو در سطح جهان بوده و سالانه بیش از ۰۰۰ر۱۰۰ تن محصول داشته است. پاکستان از صادرکنندگان عمده برگ تنباکو محسوب میشود اگرچه قسمت عمدهی تنباکو برای تولید محلی مصرف میشود.صنعت دخانیات در پاکستان (همانند اغلب کشورهای دنیا) متمرکز بوده و عمدتاً توسط دو موسسه که ۹۸% بازار را در اختیار دارند اداره میشود. کمپانی تنباکوی پاکستان که وابسته به شرکت British American Tobacco) BAT)میباشد از قدیمیترین کمپانیهای دخانیات پاکستان است و در حال حاضر ۵۵% بازار را در دست دارد. کمپانی بعدی Lakson نام دارد که ۵۰% بازار را در اختیار دارد. تا سال ۲۰۰۷ این کمپانی (ملک) شرکت فیلیپ موریس بوده و در سال ۲۰۱۱ نام آن به فیلیپ موریس پاکستان تبدیل گشت که ۴۳% بازار فعلی را در اختیار دارد. چندین شرکت کوچک دیگر نیز در پاکستان فعالیت میکنند که علاوه بر فرار مالیاتی در بازار قاچاق نیز خیلی فعال میباشند.پاکستان در سال ۲۰۰۴ معاهده جهانی کنترل دخانیات (FCTC) را پذیرش و بندهای آن را به اجرا گذارد.
از سال ۲۰۰۲ استعمال دخانیات در اماکن عمومی به شدت محدود و ممنوع شده است اگرچه هنوز به کار بستن آن ضعیف میباشد و مشارکت عمومی کم است. از سال ۲۰۱۰ قراردادن پیامهای تصویری که حداقل ۴۰% دو طرف پاکتهای سیگار را پر میکند اعمال شده و ممنوعیت تبلیغات سیگار و سایر مواد دخانی قویتر گشته است.
پاکستان آژانس ملی سطح کنترل دخانیات را دارد و برنامه مبارزه با دخانیات جزو برنامههای ملی به شمار میرود. با تمام این فعالیتها به نظر میرسد پاکستان در اعمال مقررات و ضوابط ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی و سایر نهادهای بینالمللی در زمینه مبارزه و کنترل دخانیات خیلی توانمند نبوده است.در سال ۲۰۱۳ تغییر ساختار مالیاتی پاکستان منجر به سیستم مالیاتی پلکانی (two-tiered tax) گشت. میزان مالیات برابر با ۸۸۰ روپیه یا ۲۳۳۵ روپیه برای هر هزار نخ سیگار وضع شد، بر حسب این که قیمت خردهفروشی Retail Price (قبل از اضافهنمودن VAT یا مالیات ویژه بر مبنای ارزش) کمتر یا بیشتر از ۲۲۸۶ روپیه برای هزار نخ باشد. این فرمول جایگزین سیستم پیچیده قبلی شد که در آن مالیات ویژه بر مبنای حجم (Specific excise tax) برای سیگارهای با قیمت پایین و مالیات ویژه بر مبنای ارزش (ad valorem tax) برای سیگارهای با قیمت بالا و ترکیب مالیات ویژه و ad valorem برای سیگارهای با قیمت متوسط محاسبه میشد.
مالیات دخانیات اخذ شده در پاکستان برابر با نصف قیمت سیگار میباشد و به طور کلی حدود دوسوم قیمت مصرفکننده است. این میزان هنوز کمتر از رقم مالیات در کشورهایی است که برنامه جامع برای کاهش مصرف دخانیات به کار بستهاند که تقریباً برابر با ۷۰% یا بیشتر میباشد و حتی کمتر از رقم ۷۰% پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی است. کمبودن میزان مالیات و همچنین ارزانبودن قیمت تولید سبب شد تا قیمت سیگار در پاکستان در حد ارزانترین در جهان شود.
به علاوه عدم افزایش مرتب و منظم مالیات منجر به کمترشدن قیمت واقعی سیگار در دو دهه گذشته گردد. این واقعیت همزمان با رشد درآمد عمومی جامعه موجب افزایش دسترسی و مصرف دخانیات در پاکستان گردید. اما اقدامات اخیر در زمینه افزایش مالیات و بالاتربودن قیمت سیگار سبب برعکس شدن این منوال فزاینده گشت به نحوی که مصرف ملی سیگار در چند سال اخیر کاهش قابل توجه نشان داده است.مطالعات در کشورهای مختلف نشان داده است که رابطه معکوس میان قیمت سیگار و مصرف آن وجود دارد و بدیهی است پاکستان نیز استثنا نمیباشد. مطالعات در پاکستان نشان داده است که ارزانبودن سیگار موجب افزایش مصرف و افزایش قیمت آن سبب کاهش سیگارکشیدن میشود. ارقام در پاکستان نشان داده است که ۱۰% افزایش قیمت سبب ۵% کمشدن مصرف سیگار گشته است.مطالعه در کشورهای کم درآمد و یا با درآمد متوسط نشان داده است که افزایش درآمد مردم با افزایش مصرف سیگار همراه میشود.
اکنون براساس محاسبات انجام شده با حذف سیستم مالیاتی پلکانی (Tiered) و جایگزینی آن با مالیات ویژه بر مبنای حجم یکسان برابر با ۲ر۳۱ روپیه برای هر پاکت سیگار به نحوی که مالیات سیگار ۷۰% قیمت نهایی یا خردهفروشی را دربر بگیرد (یعنی مطابق با توصیه سازمان بهداشت جهانی) سبب افزایش قیمت سیگار به میزان ۱۵% و کمکردن مصرف سیگار به مقدار ۵ر۷% میگردد. به علاوه این افزایش مالیات و قیمت سیگار موجب میشود تا نیم میلیون سیگاری ترک کنند و از سیگاری شدن ۷۲۵۰۰۰ جوان پاکستانی زیر ۱۸ سال جلوگیری به عمل آید. مجموعاً این طرح از نیم میلیون مورد مرگ زودرس جلوگیری به عمل میآورد. از سوی دیگر این اقدام مالیاتی سبب ۲۷ میلیارد روپیه (۳ر۰ میلیارد دلار) درآمد اضافی برای دولت میشود. اعمال افزایش بیشتر مالیات به میزان ۴۴ روپیه برای هر پاکت سیگار اثرات مثبتتری بر سلامتی خواهد داشت و مسلماً درآمد بیشتر نیز عاید دولت مینماید تا خرج سلامت و بهداشت عمومی مردم بکند.
توصیههای کلی
۱ـ اعمال نظام مالیاتی یکسان و اختصاصی برای سیگار که به طور چشمگیر سبب افزایش قیمت سیگار و کاهش مصرف آن گردد.
۲ـ تعدیل سالیانه مالیات و قیمت سیگار براساس نرخ تورم
۳ـ تنظیم میزان مالیات سیگار به موازات افزایش درآمد عمومی مردم
۴ـ اعمال همزمان نظام مالیاتی و افزایش قیمت سایر فرآوردههای دخانی تا منجر به کاهش مصرف آنها شود.
۵ـ تقویت سیستم مالیاتی بر مواد دخانی و اعمال جدی قوانین و ممانعت از عرضه سیگار بدون مالیات و عوارض
۶ـ تخصیص عمده مبالغ به دست آمده از مالیات برای بهبود بخشی وضعیت سلامتی مردم و مبارزه با دخانیات
از سال ۲۰۰۲ استعمال دخانیات در اماکن عمومی به شدت محدود و ممنوع شده است اگرچه هنوز به کار بستن آن ضعیف میباشد و مشارکت عمومی کم است. از سال ۲۰۱۰ قراردادن پیامهای تصویری که حداقل ۴۰% دو طرف پاکتهای سیگار را پر میکند اعمال شده و ممنوعیت تبلیغات سیگار و سایر مواد دخانی قویتر گشته است.
نظر شما