سلامت نیوز: یک حقوقدان با اشاره به اینكه گاهی اتفاق می‌افتد همراه با دستفروشان عده‌ای نیز در قالب سارق و جیب‌بر وارد واگن می‌شوند كه این نیز مسئله دیگری است تصریح كرد: بنابراین در یك كلام می‌توان گفت اولا دستفروشی داخل واگن‌های مترو به هیچ وجه قابل قبول نیست. ثانیا این دستفروشان اغلب اجناس تاریخ مصرف گذشته یا اجناس بی‌كیفیت چینی تهیه می‌كنند كه این اصلا خوب نیست. به همین دلیل می‌توان گفت برخورد با این افراد و جمع‌آوری آنها با برنامه بلند مدت و نه مقطعی و البته ایجاد مكان‌هایی برای عرضه اجناس‌شان ضروری به نظر می‌رسد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه قانون نوشت: ازدحام جمعیت مترو و صف‌هایی كه پشت سر هم تشكیل شده‌است كه حكایت از تاخیر قطار دارد. نگا‌ه مسافران معطوف به تونل تاریك است و آمدن قطار را نظاره می‌كنند. با آمدن قطار هجمه به سمت درهای قطار شروع می‌شود و با باز شدن درها همه با فشار وارد قطار می‌شوند. جایی برای سوزن انداختن نیست و همه به هم چسبیده‌اند. در این میان صدایی توجه‌ات را جلب می‌كند: دونات تازه، لواشك، آدامس و... با نگاهی به كمی آنطرف‌تر متوجه زنی حدود 40 ساله می‌شوی كه ساك بزرگی را از لابه‌لای جمعیت عبور داده ومشغول دستفروشی می‌شود. هر‌طوری هست با فشار از لابه‌لای انبوه مسافران عبور می‌كند تا به مشتری برسد و دونات را به او تحویل داده و پولش را دریافت كند. در این میان پای چند نفر را لگد‌كرده و چند نفر دیگر را به اصطلاح هل داده خدا می‌داند! مسافران نیز با ناله و شكایت، گلایه می‌كنند كه واگن مترو جای دستفروشی نیست یا اینكه توی این شلوغی چطور می‌توانی كار كنی؟ اما انگار گوشی برای شنیدن این حرف‌ها وجود ندارد و گاهی نیز در صورت شكایت مسافران، با برخورد تندی از سوی دستفروشان مواجه می‌شوند. البته شنیدن حرف‌های خود دستفروشان نیز جای تامل دارد. دستفروشان مترو كه اغلب خانم‌ها هستند مشكلات اقتصادی یا بیكاری همسرشان را مهم‌ترین دلیل برای روی آوردن به این شغل می‌دانند. گاهی نیز نبود سرپرست و عدم پشتوانه را دلیل اصلی این شغل می دانند. البته دلیل این كار هرچه باشد نمی‌توان نیاز به آرامش مسافران مترو را نادیده گرفت. اما با توجه به مشكلات اقتصادی، این افراد چگونه می‌توانند امرار معاش كنند؟ ومهم ترین سوال اینكه اصولا در مورد دستفروشی در قوانین جرم‌انگاری صورت گرفته است؟
در این زمینه گفت‌وگویی با صاحب‌نظران و كارشناسان انجام داده كه از نظرتان می‌گذرد.
دستفروشی جرم نیست
عباس تدین، استاد دانشگاه و حقوقدان با اشاره به اینكه دستفروشی در قانون مجازات اسلامی و قوانین كیفری جرم‌انگاری نشده است، خاطرنشان كرد: اما در صورتی كه این افراد دركنار دستفروشی، تكدی‌گری یا اقدامات دیگر كه جنبه كلاشی، اغفال و كلاهبرداری داشته باشد قابل تعقیب كیفری خواهد بود.
این استاد دانشگاه با بیان اینكه رفع معضل دستفروشی را باید در قوانین و مقررات مربوط به شهرداری جست‌وجو كرد، ادامه داد: در مورد عناوینی مانند سد معبر یا ایجاد مزاحمت برای عابران پیاده یا مسافران باید به قوانین شهرداری مراجعه كرده تا در صورت انطباق با عناوین كلی در قوانین شهرداری، بتوان مطابق دستورالعمل آن قانون عمل كرد لذا شهرداری را باید متولی برخورد با تخلفات این چنینی دانست.
طرح برخورد ضربتی با دستفروشان راهگشا نیست
تدین در پاسخ این سوال كه با توجه به طرح برخورد با دستفروشان مترو كه قرار است اواسط اسفندماه توسط نیروی انتظامی وشهرداری اجرا شود، به نظر شما چنین طرح‌هایی می‌تواند راهگشا باشد، خاطرنشان كرد: به نظر بنده حال با توجه به نزدیك شدن روزهای پایانی سال و شلوغ شدن مترو و خیابان‌ها در صورتی كه بخواهیم با طرح‌های ضربتی و مقطعی با این افراد برخورد كنیم قطعا نتیجه مثبتی به همراه نخواهد داشت و البته بهتر است در این زمینه راهكار جامع‌تری اندیشیده شود.
وی ادامه داد: شهرداری می‌تواند مكان‌هایی ارزان قیمت در اختیار این افراد قرار دهد تا آنها بتوانند اجناس خود را در این مكان‌ها عرضه كنند. درحال حاضر در تهران ایام تعطیل، برخی مناطق به دستفروشان اجازه داده می‌شود اجناس خود را بفروشند و این افراد نیز هزینه كمی به شهرداری یا... می‌پردازند. اگر بتوانیم طرحی پیاده كنیم كه حتی داخل مترو (نه داخل واگن‌ها) در برخی از روزهای هفته با هزینه كمی مكانی را در اختیار دستفروشان قراردهیم بسیار بهتر است.
دستفروشی در مترو نقض حقوق شهروندی است
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال كه گاهی این دستفروشان باعث آزار و اذیت مسافران مترو می‌شوند آیا این نقض حقوق شهروندی نیست، توضیح داد: قطعا آزار و اذیت مسافران توسط این افراد نقض حقوق شهروندی محسوب می‌شود، زیرا به هر حال مسافران با آن حجم شلوغی مترو نیاز به آرامش روانی دارند.
این حقوقدان با اشاره به اینكه گاهی اتفاق می‌افتد همراه با دستفروشان عده‌ای نیز در قالب سارق و جیب‌بر وارد واگن می‌شوند كه این نیز مسئله دیگری است تصریح كرد: بنابراین در یك كلام می‌توان گفت اولا دستفروشی داخل واگن‌های مترو به هیچ وجه قابل قبول نیست. ثانیا این دستفروشان اغلب اجناس تاریخ مصرف گذشته یا اجناس بی‌كیفیت چینی تهیه می‌كنند كه این اصلا خوب نیست. به همین دلیل می‌توان گفت برخورد با این افراد و جمع‌آوری آنها با برنامه بلند مدت و نه مقطعی و البته ایجاد مكان‌هایی برای عرضه اجناس‌شان ضروری به نظر می‌رسد.
مسافران مترو نیاز به آرامش دارند
تدین در خاتمه با بیان اینكه به‌هرحال شهروندی كه در این مكان‌ها رفت‌وآمد می‌كند نیازمند آرامش است و در صورتی كه این آرامش فراهم نشود معضلات اجتماعی مختلفی به همراه خواهد داشت،خاطرنشان كرد: باید سعی كرد تا احساس امنیت برای مسافران فراهم شود و از طرف دیگر فرد دستفروش را هم باید درك كنیم. باید بدانیم این افراد غالبا سرپرستان خانوار هستند و برحسب نیازشان به این كار روی می‌آورند و این كار محل درآمدی برای آنان و خانواده‌شان محسوب می‌شود. پس شایسته است شهرداری‌ها درصدد رفع مشكلات و ساماندهی این افراد باشند تا حقوق اجتماعی و حقوق شهروندی آنها رعایت شود.
حق داشتن شغل جزو حقوق اساسی مردم است
«دستفروشان مترو كه شامل دختر بچه 5 ساله تا پیرزن 60 ساله می‌شود، مشكلات فراوان اقتصادی را دلیل اصلی این شغل می‌دانند. اما آیا مترو به عنوان وسیله حمل‌ونقل عمومی مكان مناسبی برای عرضه كالاهای دستفروشان است؟ در این زمینه باید گفت استفاده از معابر عمومی به منزله حق شهروندی برای هر یک از شهروندان است و نقض آن از سوی هر شخص به منزله نقض حقوق شهروندی است.» هماداودی گرمارودی، رئیس كانون وكلای استان البرز به «قانون»گفت: البته این بحث تخصصی است و نمی‌توان به طور مختصر به این معضل پرداخت. نكته مهم این است كه اینجا تعرض دو حق مطرح است؛ مورد اول حق داشتن شغل وكسب و كار كه جزو حقوق اساسی مردم است و كسی ممنوع از امرار معاش نیست. مورد دوم اینكه كالاهایی كه این افراد می‌فروشند جزو اقلام نامشروع به حساب نمی‌آید و به عنوان یك شغل هم نمی‌توان آن را به رسمیت شناخت. اگر نگوییم دستفروشی جزو مشاغل كاذب است مسلما استانداردهای یك شغل مناسب را هم ندارد، چرا كه امنیت، بیمه و سایر مشخصات یك شغل مناسب را ندارند.
داودی گرمارودی با بیان اینكه درصورتی كه این فرصت را از این افراد بگیریم ممكن است این افراد به قاچاق یا مشاغل نامشروع روی بیاورند، ادامه داد: پس بهتر است در این زمینه جوانب احتیاط را رعایت كنیم. از سوی دیگر مسافر نیز با پرداخت هزینه، حق داشتن یك سفر آرام و بدون مزاحمت را برای خود محرز می‌داند كه با آرامش به مقصد خود برسد، لذا مسئولان باید در مورد تعارض این دو حق راهكاری را در نظر بگیرند.
شهرداری باید دستفروشان را ساماندهی كند
رئیس كانون وكلای استان البرز تصریح كرد: دستفروشان زمانی كه تبدبل به یك معضل شهری شوند باید از سوی شهرداری ساماندهی شده و محلی برای كسب و كار آنها در نظر گرفته شود و به مرور این افراد هم رونق كاری و امنیت شغلی را برای خود به صورت ملموس حساس كرده و به هر حال از داشتن شغل ثابت و سرپناه بهره‌مند خواهند شد. وی در پاسخ به این سوال كه آیا این افراد به قوانین تجارت و پرداخت مالیات تن خواهند داد یا خیر، گفت: قطعا اگر این افراد از امنیت و ساماندهی شغل‌شان اطمینان حاصل كنند به تمام قیود پایبند خواهند بود،كما اینكه تجربه نشان داده در زمان‌هایی‌كه این رویه صورت گرفته این افراد كم‌كم به امنیت شغلی و جواز كسب رسیده‌اند و در مقابل راضی به پرداخت مالیات و عوارض شده‌اند.
دستفروشی چهره شهر را مخدوش می‌كند
«براساس این گزارش درحال حاضر بیكاری را می‌توان بزرگ‌ترین معضل اجتماعی دانست. وقتی افراد ناتوان در پرداخت هزینه‌های زندگی هستند مجبور می‌شوند به مشاغلی مانند دستفروشی روی بیاورند. شاید خود این افراد هم راضی به داشتن چنین شغلی كه همیشه همراه با ترس، تنش، درگیری، درآمد پایین و شأنیت حداقلی است، نیستند.از طرف دیگر باید بدانیم پدیده دستفروشی و برخی از این نوع مشاغل چهره و آرامش شهر را مخدوش می‌كند. در این راستا ضروری به‌نظر می‌رسد كه دولت و شهرداری‌ها و شورای شهر به عنوان متولی این امور راهكاری بهینه در این زمینه بیندیشند ودر زمینه ساماندهی این نوع مشاغل باشند.
نظر شما