سلامت نیوز: روزنامه سپید در شماره امروز خود از احتمال به جریان افتادن یک طرح قدیمی برای کاهش آسیب های ناشی از اعتیاد در مجلس خبر داد.
به گزار سلامت نیوز به نقل از روزنامه سپید همزمان با ارائه آمار تعداد معتادان در کشور که معمولاً سیر صعودی آن شیب ثابتی دارد، موضوع عدم تاثیرگذاری برنامههای اجراشده به میان میآید و طبیعتاً چون قرار است، انتقاد و پیشنهاد در کنار هم باشد، پس از شرح ایرادات هر طرح، مجموعهای از روشها برای مقابله با افزایش آن نیز مطرح میشود.
توزیع رایگان موادمخدر میان معتادان، به عنوان یکی از راههای جلوگیری از افزایش تعداد این بیماران و مقابله با سوداگری موادمخدر، طی دورههای گوناگون بارها مطرحشده است و شاید مسعود پزشکیان، یکی از اولین حامیان این طرح بوده که هم در دوره تصدی پست وزارت بهداشت، چنین پیشنهادی را پیگیری کرده و به شکل لایحه در آوردهاست ( که البته با پایان کار دولت اصلاحات، بدون اجرا رها شد) و هم در دوره نمایندگی در مجلس به دنبال اجرای آن است.
البته این برنامه فاقد تجربه در تاریخ کشورمان نیست، چنانچه قطعاً آنها که سن و سالشان به دوره پیش از انقلاب میرسد، از سهمیه تریاکی که از سوی دولت به معتادان دادهمیشد، باخبر هستند و شاید هم همین خاطرات موجب شد، وقتی پزشکیان، اواخر تیرماه، این راهکار را برای کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از اعتیاد، در کمیسیون بهداشت مطرح کرد، با استقبال و پیگیری کمی مواجه شود.
حال با گذشت چند ماه، با توجه به سفر برخی اعضای کمیسیون بهداشت مجلس به سوئیس و بازدید از مراکز درمان اعتیاد این کشور، باردیگر بررسی راهکار توزیع رایگان موادمخدر میان معتادان در این کمیسیون مورد توجه قرار گرفت.
چنانچه عبدالرحمن رستمیان، نایبرییس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ضرورت بررسی فرآیند اعتیاد در کشور، یادآور شد: «در اردیبهشت ماه سال آینده در جلسهای با مسئولان مرتبط با فرآیند بررسی اعتیاد، این موضوع را بررسی خواهیم کرد و امیدواریم در این جلسات گزارش دقیق آماری ارائهشده و کار کارشناسی صورت گیرد البته زمانی که دکتر پزشکیان وزیر بهداشت وقت بودند، چنین طرح مشابهی برای معتادان و ارائه رایگان مواد مطرح شده بود، اما به نتیجه نرسید.»
وی در ادامه به مقایسه کشور ما با کشور سوئیس پرداخت و گفت: «سوئیس با هشت میلیون نفر جمعیت، 30 هزار معتاد دارد که این آمار در ایران حدود یکمیلیون و 200 هزار نفر است. در حالی که با درنظر گرفتن تناسب جمعیتی با کشور سوئیس باید حدود 300 هزار معتاد در کشور داشته باشیم.»
در این میان حلیمه عالی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس با تاکید بر لزوم بررسی و پیگیری این طرح در کشور، گفت: «برای مقابله با سوداگری مرگ و بیارزش کردن مواد مخدر نیاز است، برنامههایی همچون توزیع رایگان مواد مخدر میان معتادان را نیز ببینیم و به آن توجه کنیم.»
عالی با اشاره به برنامههای کشور سوئیس گفت: «مراکز مذکور در سوئیس، مواد مخدر به صورت رایگان در اختیار معتادان قرار میگیرد، به عبارتی کسی که معتاد است، به این مراکز مراجعه میکند و این مراکز نه به صورت قرص بلکه به صورت محلول این مواد را در اختیار فرد میگذارند، این فرد در همانجا مواد موردنظرش را در فضایی استریل و کاملاً بهداشتی مصرف میکند و یک وعده غذای گرم میخورد و میرود. اگر بازهم نیاز باشد به آنجا مراجعه میکند. به عبارتی واسطه و دلال وجود ندارد، این مسئله شاید در نگاه اول قابل قبول نباشد اما موجب کاهش آسیبها میشود.»
وی افزود: «ما برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه و بررسیهای دقیقتر از دکتر افشاری، جامعهشناس ایرانی، استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی این کشور خواستهایم به مجلس بیاید و توضیحات لازم در این زمینه بدهد.»
عالی در پایان تاکید کرد: «در زمینه برنامههای مقابلهای با اعتیاد، دکتر پزشکیان بارها بر استفاده از چنین تجربیاتی تاکید کرد، اما نظرات مخالف در کمیسیون زیاد بود که احتمالاً با این سفر و آشنایی با تجربه این کشورها تغییری حاصل خواهد شد. امیدواریم که نتایج مثبتی از جلساتی که در این زمینه برگزار میشود، به دست آید.»
در این میان، مسعود پزشکیان، دیگر عضو کمیسیون بهداشت و پیشنهاد دهنده این طرح به مجلس درباره آن، گفت: «در دنیا برای درمان اعتیاد، فرمول عرضه و تقاضا را مبنا قرار دادهاند، یعنی تا زمانی که در بازار تقاضا هست، نمیتوان جلوی عرضه را گرفت. در مبارزه با تقاضا، عرضهکننده اگر دولت باشد، میتواند بازار را در دست بگیرد و وقتی کنترل بازار را به دست گرفت، برای درمان اعتیاد میتواند برنامهریزی کند.»
پزشکیان به دوره وزارت خود در وزارت بهداشت اشاره کرد و گفت: «آنچه در زمانی که وزیر بودم، پیشنهاد دادیم همین موضوع عرضه و تقاضا بود، کاری که در سوئد، دانمارک و سوئیس میکنند.» وی ادامه داد: «کسی که معتاد است دارای مشکل است و ما نمیتوانیم به زور به او بگوییم که نکش و باید با این فرد به صورت انسانی برخورد کنیم.»
این عضو کمیسیون بهداشت مجلس تصریح کرد: «براساس این طرح، اگر معتاد نپذیرفت که درمان شود، دولت میتواند او را پشتیبانی کرده تا این فرد به یک دزد، قاچاقچی، از دیوار مردم بالارونده و خودفروش تبدیل نشود تا به مواد مخدر دست پیدا کند.
پزشکیان در مورد اینکه آیا این مواد از سوی دولت رایگان توزیع میشود یا خیر؟ گفت: «دولت میتواند مواد مخدر را به صورت مجانی در اختیار معتادان قرار دهد، باید گردش مالی وزارت بهداشت و گردش مالی قاچاق مواد مخدر را در نظر بگیریم. تا در این زمینه بتوانیم تصمیم مناسب بگیریم.»
این نماینده مجلس با بیان اینکه موضوع اعتیاد با مدیریت حل میشود نه با دعوا، گفت: «ما باید اول معتادان تزریقی را به معتادان خوراکی تبدیل کنیم و سپس اعتیاد خوراکی را به اعتیاد دارویی، تا بتوانیم معتاد را ترک دهیم.»
اگرچه سخنان این افراد، خبر از پیگیریهای دوباره این راهکار میدهد، اما حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس با بیان اینکه چنین بحثهایی در کمیسیون صورت نگرفتهاست، گفت: «این نظر شخصی دوستان است و درباره چنین موضوعی بحثی در کمیسیون بهداشت انجام نگرفته و قرار هم نیست این موضوع پیگیری شود.»
رسول خضری، دبیر کمیسیون بهداشت مجلس، نیز در برابر این اظهارات با بیان اینکه مشکلات ما در حوزه درمان بسیار فراتر از رایگان شدن مواد مخدر برای معتادان است، این پیگیری را بیتأثیر دانست و گفت: «در تابستان امسال به دکتر هاشمی پیشنهاد تشکیل شورای راهبردی مبارزه با اعتیاد در کشور را دادیم که موافقت و جلسه اول آن نیزبرگزار شد.»
وی در ادامه افزود: «در این شورا قرار بر این است با همکاری وزارت بهداشت، کمیسیون بهداشت مجلس، دانشگاههای توانبخشی و اموربهزیستی، اداره سلامت روان و اعتیاد وزارت بهداشت وزارت کشور، به صورت ریز، دقیق و کارشناسانه در زمینه کاهش تقاضا، بازتوانی و سایر مسائل مربوط به این افراد، برنامهریزی صورت گیرد.»
خضری همچنین تاکید کرد: «ما نمیتوانیم با یک فرمول و یک تجربه سایر کشورها مانند رایگان کردن مواد مخدر برنامهریزی انجام دهیم و به دلیل تعداد زیاد معتادان در کشور نیاز است، راهکارهای متنوعی متناسب با شرایط این افراد، ارائه و اجرا شود.»
وی در پایان گفت: «فعلاً به دلیل طرح تحول نظام سلامت، سر وزارت بهداشت شلوغ است، امیدواریم جلسات بعدی شورای مذکور هر چه سریعتر برگزار شود.»
اگرچه بنا بر تنوع اظهارات و نگاه نمایندگان، احتمالا باردیگر پیگیری این موضوع به عنوان راهکاری برای کاهش وکنترل تقاضا بینتیجه رها میشود، اما این را نباید فراموش کنیم که هر لحظه به تعویق انداختن یک برنامه و فرمول، ممکن است لطمهای جبرانناپذیر بر پیکر جامعه بزند.
حال که نگرانی درباره معتادان و خرید و فروش موادمخدر، روز به روز افزایش مییابد، خوب است، از راهکارهایی که در بوته آزمایش قرار گرفته و نتایج آن هم در اختیار است، به عنوان گامهای اولیه برای خروج از دنیای نظریات و تئوری به فضای عملیاتی بهره گیریم.
نظر شما