پنجشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۲:۱۷
کد خبر: 141693

خشکسالی خراسان جنوبی را فرا گرفته است؛ رنگ قرمز در نقشه سهمیه بندی خشکسالی هشدار می دهد. خبر می رسد خراسان جنوبی سهم کمی از اعتبارات خشکسالی دارد. در مقایسه، استان های دیگر با یارانه بیشتر نصیب بیشتری برده اند.مشکل چیست؟ شاخص های فعلی بخش خشکسالی نمی تواند عمق فاجعه را در خراسان جنوبی به مسئولان مرکز ثابت کند.این را مسئولان می گویند که «در دریافت این اعتبارات خشکسالی تلاش خود را کرده اند اما آن چه خراسان جنوبی را از دریافت اعتبارات بیشتر محروم کرده است نحوه سنجش شاخص های خشکسالی است و باید تغییر کند.»

سلامت نیوز: خشکسالی خراسان جنوبی را فرا گرفته است؛ رنگ قرمز در نقشه سهمیه بندی خشکسالی هشدار می دهد. خبر می رسد خراسان جنوبی سهم کمی از اعتبارات خشکسالی دارد. در مقایسه، استان های دیگر با یارانه بیشتر نصیب بیشتری برده اند.مشکل چیست؟ شاخص های فعلی بخش خشکسالی نمی تواند عمق فاجعه را در خراسان جنوبی به مسئولان مرکز ثابت کند.این را مسئولان می گویند که «در دریافت این اعتبارات خشکسالی تلاش خود را کرده اند اما آن چه خراسان جنوبی را از دریافت اعتبارات بیشتر محروم کرده است نحوه سنجش شاخص های خشکسالی است و باید تغییر کند.»

شرایط استان

به گزارش سلامت نیوز،روزنامه خراسان در ادامه نوشت: خشکسالی در خراسان جنوبی 17 ساله شده است و هر سال شدت می گیرد. نگرانی مدیر کل مدیریت بحران استانداری افت شدید آب های زیر زمینی است. او خسارت های ناشی از خشکسالی را در بخش کشاورزی مرور می کند و می گوید: رشد آفات نباتی از جمله کرم خراط و سرشاخه خوار محصولات کشاورزی را به مرز نابودی رسانده است و چون بیشتر روستاهای استان معیشتی وابسته به کشاورزی دارند این موضوع معضل مهاجرت را دوچندان کرده است.«میرجلیلی»ادامه می دهد: خشکسالی چنان عرصه های منابع طبیعی استان را به یغما برده است که بیشتر دام های استان به دلیل تغذیه ضعیف و کمبود علوفه دچار بیماری هایی مانند تب برفکی یا تب کریمه کنگو شده اند، قدرت باروری دام کاهش یافته و باعث شده است دامداران هم زودتر از زمان معمول دام را زیر قیمت بفروشند.زمین های سله بسته ،روستاهای متروکه ،درختان قطور شکسته و چاه ها و قنات های خشکیده و ریزگردهایی که هر روز بیشتر و بیشتر هوای شهر ها و روستا ها را آلوده می کند، رد پای غول خشکسالی بر چهره خراسان جنوبی است که این مسئول درباره شدت هر کدام از این حوادث توضیح می‌دهد.او از آبرسانی به بیش از 400 روستا با تانکر خبر می دهد و روستاهایی که دیگر آب ندارد، به علاوه می گوید: برداشت آب از سفره ها نسبت به ورودی آب به قدری است که در برخی از دشت های استان پدیده فرونشست به وجود آمده است این روند تا جایی ادامه داشته که امروز بیلان آب استان منفی شده است.

شدت تبخیر

او پدیده تبخیر را به این مسائل اضافه می کند و می‌افزاید:شدت این پدیده در استان به قدری است که در شهری مثل طبس بارها مشاهده شده در حالی که باران می بارد زمین خشک است امروز این شهر از جمله شهرهای بحرانی حاد به شمار می رود که نیاز به توجه ویژه ای دارد.مدیرکل مدیریت بحران استانداری بروز 11نوع حادثه از جمله انتشار ریزگرد ها را نتیجه خشکسالی ها در استان می داند.او می گوید: باید کاهش نفوذ پذیری خاک را به عنوان پدیده دیر درمان به این مشکلات افزود که به دنبال خشکسالی های مداوم به وجود آمده و باعث ایجاد روان آب و سیل شده به طوری که مقدار بسیاری از نزولات آسمانی از دسترس خارج می شود.به گفته «میرجلیلی »همه این خسارت ها حتی با چند سال تر سالی از بین نمی رود چون اثرات خشکسالی مانند یک بیماری به تمام نقاط خراسان جنوبی سرایت کرده است.هرچند وضعیت استان بحرانی است اما شاخص های فعلی سنجش خشکسالی نمی تواند عمق فاجعه را برای مسئولان اثبات کند.

یک سوم بارندگی ها بی تاثیر بود

گفته های مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان شرایط را حتی بحرانی تر از آنچه مدیر کل مدیریت بحران اعلام می کند نشان می دهد چرا که مجموع آب ورودی به مخازن استان در سال 93-92 معادل 170.4 میلیون متر مکعب بود در حالی که مقدار تخلیه آن 1206.8 میلیون متر مکعب گزارش شده است.مهندس «امامی» توضیح می دهد: نسبت کسری مخزن آبخوان ها در کل کشور برابر با 7 و در خراسان جنوبی 14 است به عبارتی این نسبت در مقایسه با کل کشور کاهش 100 درصدی را نشان می دهد که خود بیانگر وضعیت بحرانی آبخوان های استان است. او با اشاره به این که بخش زیادی از ریزش ها از دسترس خارج می شود و یک سوم بارندگی ها ی امسال موثر نبوده است از کاهش شدید سفره های آب زیر زمینی خبر می دهد و می گوید: بعضی شهرستان ها مانند بشرویه،بیرجند،نهبندان و سربیشه در خشکسالی حاد و شدید به سر می برد.مهندس «امامی» بحرانی و ممنوعه شدن 21 محدوده مطالعاتی از مجموع 40محدوده و افت کمی و کیفی آب دشت ها را یاد آور می شود و می افزاید: آزاد بودن محدوده های دیگر نیز به معنی مطلوب بودن وضعیت نیست بلکه این محدوده های آزاد در شرایط بحرانی به دلیل دور از دسترس بودن هنوز به شدت دشت های دیگر تخلیه نشده است. او نیز از نحوه تقسیم اعتبار خشکسالی گلایه مند است و می گوید: مقدار بارندگی خراسان جنوبی را باید در دراز مدت محاسبه کرد.

معیاری که باید اصلاح شود

اما چرا برای تغییر شاخص های سنجش و بررسی دقیق تر خشکسالی اقدامی انجام نمی شود؟

پاسخ را مدیر کل هواشناسی استان می دهد. او می گوید: شاخص های فعلی چند سال است استان آسیب دیده از خشکسالی را از دریافت اعتبارات مطلوب خشکسالی محروم کرده است .بر اساس گفته های مهندس «خندان رو» شاخص های سنجش خشکسالی بر اساس مقایسه مقدار بارندگی بلند مدت در سال زراعی جاری نسبت به سال زراعی گذشته انجام می شود به این ترتیب در حالی که با کاهش 20درصدی بارندگی ها در سال زراعی 93-92 نسبت به بلند مدت مواجه بوده ایم بر اساس این شاخص ها 5درصد افزایش بارش ها در مقایسه با سال زراعی 92- 91 در نظر گرفته می شود. وی این موضوع را اصلی ترین معضل در سنجش شاخص های خشکسالی می داند و درباره چرایی این ماجرا توضیح می دهد : درخراسان جنوبی تغییرات جوی به شکلی بوده که نوع بارش ها تغییر کرده یعنی باران در زمان مناسب و مکان مناسب نمی بارد « باران های نا متوازن » علاوه بر این نحوه ریزش باران نیز خود مسئله ای چالش برانگیز است .او باران های رگباری را نوعی از این باران ها عنوان می کند که باعث می شود تمام شاخص های سنجش برای تعیین خشکسالی به هم بریزد به عنوان مثال در پاییز امسال انتظار داشتیم بارش موثر 5 میلیمتر باشد اما از اول مهر تا پانزدهم این ماه هیچ بارانی در استان نداشتیم بعد از این خشکی 15 روزه یک بارندگی به مدت 48 ساعت در نهبندان 20 میلیمتر بارندگی را به ثبت رساند درحالی که بخش بیشتر این باران به سیلاب تبدیل و از دسترس خارج شد و حتی به سفره های زیرزمینی نفوذ نکرد در حالی که برای نفوذ باران به سفره باید بارانی آرام و بدون روان آب را داشته باشیم .او دوره های خشکی هر ماه در فصلی که باید باران ببارد را یاد آور می شود و می گوید: فقط در فصل پاییز چهار دوره خشک از 10 تا 15 روز را داشته ایم در حالی که نباید این دوره ها را در فصلی مانند پاییز داشته باشیم از سوی دیگر این باران وقتی در بهار می‌بارد بازهم فقط آمار را زیاد می کند و هیچ تاثیری در کاهش تاثیر خشکسالی ندارد.

اما حال که شرایط این قدر بحرانی است و شاخص ها وضعیت استان را به درستی برای مسئولان کشوری تشریح نمی کند چاره چیست؟

مدیر کل هواشناسی به این سوال پاسخ امیدوار کننده ای می دهد ولی باید مورد قبول مسئولان کشوری قرار بگیرد این راه حل پایش خشکسالی استان در دوره 7 ساله است که به وسیله مرکز ملی پایش خشکسالی انجام شده است یعنی به جای استفاده از شاخص موجود که در سنجش خشکسالی ها استفاده می شود از شاخص SPI هفت ساله استفاده شود.

به گفته «خندان رو» این پایش ماه گذشته از سال زراعی 86 تا سال زراعی منتهی به مهر 93در استان انجام شده و خروجی آن نیز نشان می‌دهد تمام مساحت استان در شرایط خشکسالی است .بر اساس خروجی این شاخص ها استان دوره های خشک زیادی را تجربه کرده است و حدود 11 درصد استان درگیر خشکسالی ضعیف،37 درصد درگیر خشکسالی متوسط ،49 درصد استان خشکسالی شدید و 3 درصد دیگر نیز درگیر خشکسالی بسیار شدید است.او تاکید دارد :باید با ارسال مدارک به دست آمده در این پایش برای مسئولان کشوری نگاه ویژه تری به خراسان جنوبی و بحران های این استان در بحث خشکسالی به وجود آید.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha