سلامت نیوز:وضعیت دریاچه ارومیه همچنان بحرانی است. دریاچهای که زمانی نهچندان دور نگین سرخ آذربایجان لقب گرفته بود حالا مساحتش به یکهشتم کاهش یافته است.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شهروند در ادامه نوشت: با وجود رشد بارندگیهای حوضه آبریز دریاچه در سالجاری اما بخشهای وسیعی از بستر و حریم تالاب را همچنان لایههای قطور نمکی فراگرفته و عمق آب در بخشهای آبگیر نیز بیش از نیممتر نیست. در همین حال مسعود تجریشی مدیرگروه علمی ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه از آغاز بحران دیگری در سال آینده در دریاچه ارومیه خبر میدهد. دکتر تجریشی، پنجشنبه گذشته در حاشیه بازدید از آغاز عملیات بیولوژیک سازمان جنگلها در حاشیه غربی دریاچه ارومیه در منطقه سپورغان ارومیه گفت: «سال آینده افزایش ١,٥درجهای دما در حوضه دریاچه ارومیه پیشبینی شده که با توجه به این مهم، حتی بارشهای نرمال هم باعث ثابت ماندن سطح آب دریاچه ارومیه نمیشود از اینرو باید برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی و افزایش ورودی آب به دریاچه ارومیه تلاش کنیم.»
اما بحران به همینجا ختم نمیشود چرا که در زمینهای پیرامون دریاچه، تپههای شنی کمکم در حال ظهور و پیشروی هستند تا بزرگترین پدیده بیابانزایی یکقرن اخیر کشور حالا در ارومیه رقم بخورد. بدونشک تصور وجود تپههای شنی در این منطقه از ایران که زمانی نهچندان دور یکی از کمنظیرترین اکوسیستمهای آبی کشورمان و حاصلخیزترین اراضی کشورمان بود، سخت است اما واقعیت این است که از شرق و غرب و جنوب دریاچه، تپههای شنی با سرعتی باورنکردنی در حال گسترش و پیشروی است و میرود تا از آنهمه مراتع سبز و دیدنی و زمینهای کشاورزی حاصلخیز چیزی جزء بیابانی خشک و لمیزرع باقی نگذارد. رحمان وهابزاده، مدیرکل منابع طبیعی آذربایجانغربی در اینباره میگوید: «تاکنون حدود ٣٠٠هزار هکتار از اراضی پیرامون دریاچه که در نتیجه خشک شدن دریاچه در حال نابودی است، شناسایی شده که از این میزان حدود ١٦هزار هکتار، کانونهای بحرانی تولید ریزگردهای شنی و نمکی است.»
سلماس، ارومیه و میاندوآب حالا در کانون توجه سازمان جنگلها و مراتع کشور قرار گرفته تا با انجام عملیات تثبیت شنهای روان و شورهزارهای پیرامون دریاچه با روش بیولوژیک و کاشت گونههای بومی شورپسند، مانع از تولید و پخش ریزگردها در شهرها و سکونتگاههای انسانی پیرامون دریاچه شود. اگرچه بیش از یکسال است که از تشکیل ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه میگذرد اما بهنظر میرسد اکنون سازمان جنگلها و مراتع اولین دستگاه دولتی باشد که اقدامات اجراییاش را بعد از برنامههای مطالعاتی، در چارچوب شرح وظایفی که ستاد احیای دریاچه برایش تعیین و تکلیف کرده آغاز کرده باشد. از اینرو آخرین روز از هفته منابع طبیعی به دریاچه ارومیه و بازدید مسئولان ستاد احیای دریاچه ارومیه، وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگلها و مراتع از طرحهای بذرکاری در حاشیه دریاچه ارومیه در تبریز و ارومیه اختصاص یافت.
خداکرم جلالی، رئیس سازمان جنگلها و مراتع در حاشیه بذرکاری در منطقه سپورغان ارومیه در پیرامون دریاچه در جمع خبرنگاران گفت: سازمان جنگلها قرار است در ٣٠٠هزار هکتار از اراضی پیرامون دریاچه عملیات آبخیزداری انجام دهد که در حدود ١٧٠هزار هکتار از این اراضی برای جلوگیری از تشدید ریزگردها لازم است مدیریت چرای دام و در مابقی اراضی عملیات احیای پوشش گیاهی و قرق صورت گیرد.
او همچنین با اشاره به نقش دخالتهای انسانی، تغییر اقلیم و خشکسالی در بروز پدیده خشکیدگی دریاچه گفت: عمق فاجعه در دریاچه ارومیه بسیار زیاد است از اینرو یكی از ١٩ طرح احیای دریاچه ارومیه مربوط به پیشگیری از طوفانهای نمكی، گردوغبار و فرسایش خاك است ضمن اینکه هماکنون با فرسایش باد مشكلات زیادی در حاشیه این دریاچه برای ساكنان منطقه ایجاد شده كه اگر جلوگیری نشود در آینده منطقه وسیعی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
بهگفته او از حدود ٢ماه پیش این طرح در ٢هزار هكتار از اراضی این دریاچه با اجرای عملیات مربوط به ایجاد پوشش گیاهی، بذركاری، نهالكاری و كنترل روانآب آغاز و در حدود ٧هزار هكتار مدیریت چرا و قرق انجام شده و عملیات بذرکاری تا پایان فروردینماه ادامه دارد. او با اشاره به اینكه كانون ریزگردهای دریاچه ارومیه طی ٢ برنامه پنجساله قابل حذف است، میگوید: با تامین سریعتر اعتبارات میتوان زمان اجرای عملیات حذف كانونهای ریزگرد دریاچه ارومیه را كاهش داد و همكاری و مشاركت با ساكنان بومی در موفقیت اجرای طرحهای احیای دریاچه ارومیه بسیار مهم است. در همین حال ستاد احیای دریاچه ارومیه امسال ٣٠میلیارد تومان برای مقابله با بروز ریزگردها در این دریاچه به سازمان جنگلها اختصاص داده كه از این میزان، ٥٠درصد تخصیص یافته ولی تا همین چند روز پیش اعتباری در اختیار این سازمان قرار نگرفته بود
در همین حال مدیرکل منابع طبیعی استان آذربایجانغربی خاطرنشان میکند که از این مبلغ ١٢میلیارد تومان سهم آذربایجانغربی و ١٨میلیارد تومان سهم آذربایجانشرقی است که تاکنون ٣٠٠میلیون تومان اعتبار برای اجرای عملیات بیولوژیکی در این عرصهها در اختیار ما گذاشته شده است. به گفته این مقام مسئول مشکل ارومیه یک مشکل بزرگ زیستمحیطی برای کشور است که پیامدهای بهداشتی و سلامتی آن تنها بخشی از آسیبهایی است که به مردم وارد میشود. او میافزاید: سیاستگذاریهای غلط در گذشته، عدمتعادل دام و مرتع، خشکسالی و کاهش آبهای زیرزمینی در حوضه ارومیه امروز منجر به فقر شدید پوشش گیاهی در مراتع اطراف دریاچه شده که با روند خشکشدن دریاچه تشدید شده و میتواند برای استانهای همجوار و حتی کشورهای همسایه ایجاد مشکل کند.
وهابزاده یادآور شد: اکنون در پروژه احیای دریاچه ارومیه تا حد ممکن یافتههای علمی را مورد توجه قرار دادهایم و در این راستا نیز گامهای موثری برداشته شده که امیدواریم نتایج آن نیز در آینده نزدیک قابل لمس باشد، البته تنها به یافتههای علمی بسنده نمیکنیم و در ماههای آینده اتاق فکر و کارگروههای علمی را درخصوص پروژههای احیای سریع دریاچه ارومیه تشکیل میدهیم. رئیس سازمان جنگلها و مراتع کشور همچنین عصر روز پنجشنبه با حضور در همایش دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: با توجه به خشکسالیهای سالهای گذشته ٢میلیون و ٢٠٠هزار هکتار از اراضی کشور در آستانه تبدیل شدن به بیابان هستند که این یک فاجعه زیستمحیطی است. به گفته او وضع منابع آبی کشور بحرانی است بهطوری که میزان آبهای زیرزمینی به کمتر از ١١میلیارد مترمکعب رسیده و این معضل موجب شوری آب و فرونشست زمین شده که پدیدههای خطرناکی همچون خشکشدن دریاچه ارومیه را بهدنبال داشته و باعث از بین رفتن زمینها و دشتهای حاصلخیز میشود. ارومیه همچنان در حال کوچک شدن است و با وجود تشکیل ستاد احیای دریاچه اکنون این پرسش به قوت خود باقی است که آیا بهراستی سهم طرحهای بیولوژیکی مقابله با کانونهای بحرانی ریزگرد که میتواند حتی در درازمدت موجب تلطیف و تعدیل دمای هوا و نگهداشت آب در منطقه شود باید با گذشت ٨ماه از سال مالی، تنها ٣٠٠میلیون تومان باشد؟ و اگر قرار است روند تخصیص اعتبارات به همین صورت قطرهچکانی ادامه یابد آیا بهراستی میتوان به احیای اکولوژیک و علمی دریاچه دلخوش کرد؟ یا که از همین حالا باید فاتحه دریاچه را بخوانیم!
نظر شما